اختلال نشخوار، یکی از اختلالات روانیاست که میتواند تأثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. این اختلال، به طور خاص به تکرار و مداوم اندیشیدن و نگرانی در مورد مسائل مختلف اشاره دارد و میتواند زندگی روزمره فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. نشخوار فکری شامل تفکر تکراری یا تمرکز بر احساسات منفی و ناراحتی و علل و پیامدهای آن است. جنبه منفی و تکراری نشخوار فکری می تواند به ایجاد افسردگی یا اضطراب کمک کند و شرایط موجود را بدتر کند.
هنگامی که فردی که دارای خلق افسرده است نشخوار فکری می کند، احتمال بیشتری دارد که «چیزهای منفی بیشتری را که در گذشته برایش اتفاق افتاده به خاطر بیاورد، موقعیت های زندگی فعلی خود را منفی تر تفسیر کند و نسبت به آینده ناامیدتر شود». مشغلهی ذهنی با مشکلات، فراتر رفتن را برای تمرکز بر حل مشکل دشوار میسازد. حتی در افراد بدون افسردگی یا اضطراب، نشخوار فکری می تواند به احساسات منفی کمک کند. این میتواند به چرخهای تبدیل شود که در آن هرچه فرد بیشتر نشخوار کند، احساس بدتری دارد، که سپس به نشخوار فکری بیشتر کمک میکند.
در این مقاله، به هرآنچه در باید در مورد اختلال نشخوار بدانید! از جمله: علل، علائم، تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
اختلال نشخوار چیست؟
اختلال نشخوار (Rumination Disorder) یکی از اختلالات روانی است که با تکرار مداوم و بیدلیل افکار، نگرانیها و مسائل مختلف شناخته میشود. این اختلال میتواند به شدت تأثیر منفی بر سلامت روانی و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. افراد مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است به طور مداوم به گذشتههای دور، مسائل جاری یا نگرانیهای آینده فکر کنند و نتوانند از این چرخه افکار خلاص شوند.
آیا نشخوار فکری همان وسواس است؟
نه. وسواس فکری تکراری و غیرمنطقی است که باعث ناراحتی شدید شما می شود. همچنین فکری است که به نظر نمیرسد آن را کنترل کنید یا از خود دور کنید، و بر اساس واقعیتها نیست. وسواس اغلب شما را به انجام مراسمی سوق می دهد که احساس می کنید ناراحتی را کاهش می دهد. این مراسم را اجبار می نامند. نشخوار نوعی اجبار است. حتی اگر از آن آگاه نباشید، فکر کردن مداوم به گذشته ممکن است کاری باشد که برای رهایی از چیزهایی که خارج از کنترل شما هستند انجام دهید .
ممکن است بارها و بارها در مورد گذشته نشخوار فکر کنید و سعی کنید دیدگاههای جدیدی در مورد آنچه اتفاق افتاده کشف کنید، یا هر جزئیات را طوری اصلاح کنید که گویی میتوانید آن را تغییر دهید. برخی موارد، نشخوار فکری نیز با موارد زیر همراه است:
- افسردگی
- اضطراب
- افسردگی پس از زایمان
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
تاریخچه و پیشینه
پدیده نشخوار فکری از زمانهای قدیم مورد توجه بوده است، اما اختلال نشخوار به عنوان یک اختلال روانی مشخص در DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی) به رسمیت شناخته شده است. این اختلال میتواند با دیگر اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی همپوشانی داشته باشد.
تفاوت با اختلالات مشابه
اختلال نشخوار باید از دیگر اختلالات مشابه مانند اختلال اضطراب و اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) متمایز شود. در اختلال نشخوار، فرد به طور مداوم به مسائل و افکار خود تمرکز دارد، در حالی که در اختلالات دیگر، افکار و نگرانیها ممکن است کمتر مداوم و بیشتر به صورت دورهای باشند.
چه کسانی به سندرم نشخوار فکری مبتلا می شوند؟
این اختلال میتواند در افراد در هر سنی رخ دهد. کودکان و بزرگسالان با سطوح بالای استرس یا اضطراب ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سندرم نشخوار فکری باشند.
علت اختلال نشخوار
دلایل دقیق بروز اختلال نشخوار هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما تعدادی از عوامل میتوانند در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند:
- عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی ممکن است در بروز اختلال نشخوار نقش داشته باشند. وجود تاریخچه خانوادگی از اختلالات روانی میتواند ریسک بروز این اختلال را افزایش دهد.
- عوامل محیطی: تجربیات زندگی، مانند استرسهای شدید، مشکلات خانوادگی یا تحولات بزرگ در زندگی، میتوانند به بروز اختلال نشخوار کمک کنند. این عوامل میتوانند فرد را به سمت تفکرات مداوم و غیرقابل کنترل سوق دهند.
- عوامل بیوشیمیایی: تغییرات در تعادل شیمیایی مغز، به ویژه در سطوح نوروترانسمیترها، میتواند به بروز اختلال نشخوار کمک کند. اختلال در سیستمهای انتقال پیام عصبی میتواند باعث ایجاد افکار مداوم و نگرانیهای بیپایان شود.
- عوامل شناختی: تفکرات منفی و الگوهای شناختی منفی میتوانند به ایجاد اختلال نشخوار کمک کنند. افرادی که به طور مداوم نگرانیها و مشکلات را تحلیل میکنند، ممکن است بیشتر در معرض این اختلال قرار گیرند.
آیا نشخوار فکری همیشه با شرایط سلامت روان مرتبط است؟
نه. همه گهگاه به گذشته فکر می کنند، حتی اگر با یک بیماری روانی زندگی نکنند. برای مثال، طبیعی است و گاهی حتی انتظار می رود اصرار در مورد آخرین مشاجره ای که قبل از جدایی با شریک سابق خود داشتید، فکر کنید. با این حال، در بیشتر موارد، هر روز کمی کمتر به این حادثه فکر خواهید کرد. اگر بعد از مدتی به گذشته با همان شدت فکر کنید، ممکن است در حال نشخوار فکری باشید. بسته به علائم دیگری که ممکن است داشته باشید یا نداشته باشید، یک متخصص سلامت روان ممکن است تشخیص خاصی مانند اضطراب یا OCD به شما بدهد.
نشخوار فکری مرتبط با یک وضعیت سلامت روان معمولاً شدیدتر و طولانی تر است. متخصصان میگویند: اگر نمیتوانید از فکر کردن به گذشته دست بردارید، اما وضعیت سلامت روانی ندارید، تشخیص و کنار آمدن با چرخه فکر منفی برای شما آسانتر است.
پیشنهاد مقاله: اختلال وسواس فکری: علت، علائم و درمان آن
علائم اختلال نشخوار
علائم اختلال نشخوار میتواند به طور گستردهای متفاوت باشد، اما برخی از علائم رایج شامل موارد زیر است:
- افکار مداوم و تکراری: افراد مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است به طور مداوم به افکار و مسائل مختلف فکر کنند و نتوانند از این چرخه افکار خلاص شوند. این افکار میتوانند شامل نگرانیهای مربوط به گذشته، حال یا آینده باشند.
- مشکل در تمرکز: نشخوار فکری میتواند باعث کاهش تمرکز و عملکرد شناختی شود. افراد مبتلا ممکن است در انجام فعالیتهای روزمره خود دچار مشکل شوند و نتوانند به خوبی تمرکز کنند.
- احساس نگرانی و اضطراب: افراد مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است به طور مداوم احساس نگرانی و اضطراب داشته باشند. این نگرانیها میتوانند به میزان زیادی تأثیر منفی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند.
- مشکل در خواب: اختلال نشخوار میتواند به اختلالات خواب منجر شود. افراد مبتلا ممکن است با مشکلاتی مانند بیخوابی یا بیداریهای مکرر در شب مواجه شوند که به دلیل افکار مداوم و نگرانکننده است.
- اختلالات عاطفی: افراد مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است دچار تغییرات عاطفی شدید شوند. این تغییرات میتوانند شامل احساسات منفی، افسردگی و تحریکپذیری باشند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
اختلال نشخوار در DSM-5
در DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، نسخه پنجم)، اختلال نشخوار به عنوان یک اختلال روانی مشخص شده است. در این راهنما، اختلال نشخوار به عنوان “نشخوار فکری” توصیف شده و مشخصات و معیارهای تشخیصی آن مشخص شده است.
- معیارهای تشخیصی: برای تشخیص اختلال نشخوار، فرد باید دچار افکار مداوم و تکراری باشد که به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی او تأثیر میگذارد. این افکار باید به حدی زیاد و مداوم باشند که بر توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزمره تأثیر بگذارند.
- تفاوت با سایر اختلالات: تشخیص اختلال نشخوار باید با دقت انجام شود تا از سایر اختلالات مشابه مانند اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و اختلال اضطراب متمایز شود. در اختلال نشخوار، تمرکز اصلی بر افکار مداوم و تکراری است، در حالی که در اختلالات دیگر ممکن است نشانههای مختلفی وجود داشته باشد.
درمان اختلال نشخوار
درمان اختلال نشخوار شامل رویکردهای مختلفی است که میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند. برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): درمان شناختی-رفتاری یکی از روشهای مؤثر برای درمان اختلال نشخوار است. این درمان به فرد کمک میکند تا الگوهای فکری منفی را شناسایی و تغییر دهد و به کاهش افکار مداوم و نگرانیهای بیپایان کمک میکند.
- درمان دارویی: در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهایی را برای درمان اختلال نشخوار تجویز کنند. داروهایی مانند ضدافسردگیها و ضداضطرابها میتوانند به کاهش علائم و بهبود وضعیت روانی فرد کمک کنند.
- درمانهای روانشناختی: مشاوره و درمانهای روانشناختی میتوانند به فرد در مدیریت احساسات و افکار خود کمک کنند. این درمانها میتوانند شامل گفتوگو درمانی و مشاوره روانشناختی باشند.
- تکنیکهای مدیریت استرس: تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی میتوانند به کاهش استرس و بهبود وضعیت روانی فرد کمک کنند. این تکنیکها میتوانند به فرد در کنترل افکار و نگرانیهای مداوم کمک کنند.
علائم اختلال نشخوار در کودکان
اختلال نشخوار میتواند در کودکان نیز مشاهده شود و علائم آن ممکن است با علائم بزرگسالان متفاوت باشد. برخی از علائم رایج اختلال نشخوار در کودکان عبارتند از:
- افکار تکراری و مداوم: کودکان مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است به طور مداوم به مسائل و نگرانیهای مختلف فکر کنند و نتوانند از این افکار خلاص شوند.
- مشکلات در مدرسه: اختلال نشخوار میتواند به کاهش تمرکز و عملکرد تحصیلی کودکان منجر شود. این مشکلات میتوانند شامل کاهش توجه در کلاس، مشکلات در انجام تکالیف و کاهش موفقیت تحصیلی باشند.
- تغییرات عاطفی: کودکان مبتلا به اختلال نشخوار ممکن است دچار تغییرات عاطفی شدید شوند. این تغییرات میتوانند شامل افسردگی، اضطراب و تحریکپذیری باشند.
- مشکلات اجتماعی: اختلال نشخوار میتواند به مشکلات اجتماعی مانند کمبود تعامل با همسالان و مشکلات در برقراری روابط اجتماعی منجر شود. کودکان ممکن است به دلیل نگرانیهای مداوم خود از فعالیتهای اجتماعی دوری کنند.
پیشنهاد ویژه: اختلال شیدایی یا مانیا چیست؟
گام هایی برای شکستن چرخه نشخوار فکری
در اینجا چند روش وجود دارد که متخصصان سلامت روان به شما پیشنهاد میکنند. میتوانید به تنهایی گامهایی برای شکستن چرخه نشخوار فکری بردارید…
- حواس خود را با فعالیت هایی پرت کنید که تفکر منفی را مختل می کند و روی خاطرات مثبت بیشتر تمرکز می کند.
- سعی کنید عمداً زمان هایی را به یاد بیاورید که همه چیز حتی با چالش ها درست می شد. برای یادآوری تجربیات مثبت گذشته، مواقعی که همه چیز خوب پیش می رفت، از خانواده یا دوستان کمک بگیرید. این می تواند به تغییر تفکر شما در مسیر دیگری کمک کند.
- فعالیت بدنی و تغییر محیط، به خصوص در مکانی که تداعی های مثبتی برای شما دارد نیز می تواند کمک کننده باشد.
- سعی کنید مشکلات مختلف را جدا کنید یا مشکلات بزرگتر را به بخش های کوچکتر تقسیم کنید. در یک زمان به یک موضوع رسیدگی کنید. یک برنامه گام به گام تهیه کنید، تا حد امکان دقیق باشید. آن را یادداشت کنید. سپس حرکت رو به جلو را شروع کنید و یک قدم در یک زمان اقدام کنید.
اگر با افکار منفی مکرر که آزاردهنده و مخرب است، مشکل دارید، با یک متخصص سلامت روان تماس بگیرید. راهنما در دسترس است.
نتیجهگیری
اختلال نشخوار، یکی از اختلالات روانی پیچیده است که با افکار مداوم و تکراری مشخص میشود و میتواند تأثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. علت دقیق این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل ژنتیکی، محیطی، بیوشیمیایی و شناختی میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند. علائم اختلال نشخوار شامل افکار مداوم، مشکل در تمرکز، احساس نگرانی و اضطراب، اختلالات عاطفی و مشکلات خواب است. درمان این اختلال شامل رویکردهای مختلفی از جمله درمان شناختی-رفتاری، درمان دارویی، درمانهای روانشناختی و تکنیکهای مدیریت استرس است.
همچنین، اختلال نشخوار میتواند در کودکان نیز مشاهده شود و علائم آن ممکن است با علائم بزرگسالان متفاوت باشد. با توجه به اطلاعات ارائه شده، میتوان بهبود وضعیت افراد مبتلا به اختلال نشخوار و ارتقاء کیفیت زندگی آنان را هدف قرار داد.
فرح جعفری
روانشناسی عمومی
حانیه خوش لهجه ثابت
روانشناسی بالینی
شمسی مبشری نیا
روانشناسی بالینی
حسن صدیقی
روانشناسی عمومی
فهیمه نیک بخش
روانشناسی عمومی
سارا سهرابی
روانشناسی بالینی
سیمین رضاوند زایری
روانشناسی
رضا کاکرودی
روانشناسی بالینی
آرمین پویافر
روانشناسی بالینی
حمیده قاضی مزرعه
روانشناسی بالینی
سیده کبری میر بهرسی
روانشناسی
مهدی رجبی
روانشناسی عمومی
رقیه غلامی
روانشناسی عمومی
فاطمه فولادی
روانشناسی عمومی
باران نوروزی
روانشناسی عمومی
مهدی مرادی
روانشناسی عمومی
محدثه قاسمی
روانشناسی عمومی
سحر بهروزیان
روانشناسی عمومی
پریا سلطانی
روانشناسی عمومی
محمدحسین علیپور
روانشناسی بالینی