اضطراب موقعیتی، نوعی از اضطراب است که در پاسخ به موقعیتهای خاص و چالشبرانگیز رخ میدهد. اضطراب موقعیتی زمانی است که هر زمان با موقعیت خاصی مواجه می شوید، احساس نگرانی، ترس یا عصبی می کنید. قرار گرفتن تدریجی در شرایط اضطراب آور، راهبردهای آرام سازی و راهنمایی حرفه ای همگی می توانند به شما در مقابله کمک کنند. در حالی که اضطراب موقعیتی یک تشخیص رسمی نیست، یک تجربه مشترک برای بسیاری از افراد را توصیف می کند. این احساسی است که قبل از ارائه یک سخنرانی مهم در محل کار یا مصاحبه برای یک شغل جدید درست به دست می آورید.
ضربان قلب شما تندتر می شود یا تپش قلب می گیرید، کف دست شما عرق می کند و تنفس شما کم عمق و سریع می شود. هنگامی که با موقعیتی خارج از منطقه راحتی خود مواجه می شوید، پاسخ طبیعی بدن شما به جنگ یا گریز وارد می شود. هیچ خطر واقعی وجود ندارد، اما بدن شما را از پاسخ دادن با احساس استرس و اضطراب باز نمی دارد. گاهی اوقات این پاسخ می تواند مفید باشد. این به شما کمک می کند هوشیار، با انگیزه و آماده باشید تا بهترین کار را انجام دهید. با این حال، بسته به فرد و موقعیت می تواند شدت آن نیز متفاوت باشد.
این احساسات می تواند برای برخی افراد قابل کنترل باشد اما برای برخی دیگر طاقت فرساتر است. این نوع اضطراب، میتواند در هر فردی و در هر سنی رخ دهد و علائم متعددی مانند تپش قلب، تنگی نفس، تعریق، لرزش، سرگیجه و حالت تهوع را به همراه داشته باشد. تاثیر اضطراب موقعیتی بر زندگی بدون گونه است که اگرچه اضطراب موقعیتی تا حدی طبیعی است، اما در صورت شدت یافتن میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و مانع از انجام فعالیتهای روزمره او شود. در این مقاله، به بررسی راههای مدیریت اضطراب موقعیتی میپردازیم تا به شما کمک کنیم بر ترس خود غلبه کنید و به آرامش برسید.
اضطراب موقعیتی چیست؟
اضطراب موقعیتی، نوعی از اضطراب است که در پاسخ به موقعیتهای خاص و چالشبرانگیز رخ میدهد. این موقعیتها میتوانند شامل صحبت در جمع، شرکت در امتحان، مصاحبه شغلی، رانندگی در ترافیک سنگین یا قرار گرفتن در مکانهای شلوغ و پر سر و صدا باشند. افراد مبتلا به اضطراب موقعیتی، در هنگام قرار گرفتن در این موقعیتها، به طور غیرمعمولی مضطرب و نگران میشوند و ممکن است علائمی مانند تپش قلب، تنگی نفس، تعریق، لرزش، سرگیجه و حالت تهوع را تجربه کنند.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علائم اضطراب موقعیتی
علائم اضطراب موقعیتی میتوانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، اما برخی از شایعترین علائم این نوع اضطراب عبارتند از:
- علائم جسمانی: تپش قلب، تنگی نفس، تعریق، لرزش، سرگیجه، حالت تهوع، درد معده، احساس خستگی
- علائم شناختی: افکار منفی، ترس از شکست، ترس از قضاوت دیگران، مشکل در تمرکز، احساس بیقراری، احساس وحشت
- علائم رفتاری: اجتناب از موقعیتهای اضطراببرانگیز، انزوا، تعلل، افزایش مصرف کافئین یا الکل، سوء مصرف مواد
علت اضطراب موقعیتی
علت دقیق اضطراب موقعیتی به طور کامل شناخته شده نیست، اما عوامل متعددی در بروز این نوع اضطراب نقش دارند، از جمله:
- ژنتیک: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اضطراب موقعیتی ممکن است تا حدی ارثی باشد.
- عوامل محیطی: رویدادهای traumatique در دوران کودکی، مانند مورد آزار و اذیت قرار گرفتن، طلاق والدین یا مرگ یکی از عزیزان، میتواند خطر ابتلا به اضطراب موقعیتی را افزایش دهد.
- شخصیت: افرادی که به طور کلی مضطرب و نگران هستند، بیشتر در معرض ابتلا به اضطراب موقعیتی قرار دارند.
- تجربیات منفی: تجربیات منفی در گذشته، مانند صحبت در جمع ناموفق یا شرکت در امتحانی که نمره پایینی گرفتهاید، میتواند به اضطراب موقعیتی در آینده منجر شود.
پیشنهاد مقاله: اضطراب تحصیلی کودکان و درمان آن
چه عواملی اضطراب موقعیتی را تحریک میکنند؟
عوامل متعددی میتوانند اضطراب موقعیتی را تحریک کنند، از جمله:
- موقعیتهای جدید یا ناآشنا: قرار گرفتن در موقعیتی که قبلاً در آن نبودهاید یا با آن آشنایی ندارید، میتواند اضطراب شما را افزایش دهد.
- موقعیتهای اجتماعی: صحبت در جمع، حضور در جمع، قرار ملاقات و سایر موقعیتهای اجتماعی میتوانند برای افراد مبتلا به اضطراب موقعیتی چالشبرانگیز باشند.
- موقعیتهای پرفشار: امتحانات، مصاحبههای شغلی، ارائهها و سایر موقعیتهای پرفشار میتوانند اضطراب موقعیتی را تحریک کنند.
- ترس از شکست: ترس از شکست یا قضاوت شدن توسط دیگران میتواند اضطراب موقعیتی را افزایش دهد.
- کمبود اعتماد به نفس: افراد با عزت نفس پایین، بیشتر در معرض اضطراب موقعیتی قرار دارند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
چطور با اضطراب موقعیتی کنار بیاییم؟
راههای مختلفی برای مدیریت اضطراب موقعیتی و کاهش علائم آن وجود دارد، از جمله:
- تکنیکهای تنفس: تمرینات تنفسی عمیق، مانند تنفس دیافراگمی، میتوانند به آرامش شما کمک کنند و علائم اضطراب را کاهش دهند.
- مدیتیشن: مدیتیشن میتواند به شما کمک کند و علائم اضطراب را کاهش دهند.
برای مقابله با اضطراب موقعیتی چه کاری می توانید انجام دهید
اضطراب موقعیتی میتواند چالشبرانگیز و ناراحتکننده باشد، اما همچنین چیزی است که اغلب میتوانید با استفاده از تعدادی از استراتژیهای مقابلهای مختلف آن را مدیریت کنید. چند ایده که ممکن است کمک کند:
- محرک های خود را کشف کنید: درک موقعیت هایی که باعث ایجاد اضطراب می شوند اولین قدم مهم است. وقتی میدانید که احتمالاً در پاسخ به موقعیت خاصی مضطرب میشوید، میتوانید برای نحوه برخورد با آن احساسات برنامهریزی کنید. به عنوان مثال، اگر می دانید که قرار است در مورد ارائه در محل کار مضطرب باشید، می توانید از قبل اقداماتی را انجام دهید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
- آماده باشید: اضطراب موقعیتی اغلب زمانی به وجود می آید که احساس می کنید برای مقابله با یک موقعیت ناآشنا آمادگی ندارید. اطمینان از اینکه به اندازه کافی خود را برای مدیریت هر اتفاقی که ممکن است رخ دهد، چه در حال سخنرانی یا شروع یک کار جدید هستید، آماده کرده اید، می تواند به کاهش برخی از احساسات اضطراب شما کمک کند.
- خود را در معرض ترس های خود قرار دهید: مواجهه درمانی رویکردی است که معمولاً برای مقابله با فوبیا و اضطراب استفاده می شود. ایده این است که خود را در معرض آنچه می ترسید قرار دهید تا با آن آشنا شوید و متوجه شوید که واقعاً خطر کمی دارد.
- افکار منفی را به چالش بکشید: درگیر شدن در نوع تفکر فاجعه بار “چه می شود اگر” که در آن شما بدترین نتایج ممکن را تصور می کنید، یکی از الگوهای رایج تفکر منفی است که می تواند به اضطراب موقعیتی کمک کند. وقتی متوجه شدید که اینگونه فکر می کنید، افکار خود را با افکار واقعی تر و مثبت تر به چالش بکشید.
- از تکیه بر استراتژی های مقابله ای ناسالم دست بردارید: همچنین ارزیابی اینکه چگونه تمایل دارید به احساسات اضطراب موقعیتی پاسخ دهید، ضروری است. آیا تمایل دارید خود را از دیگران جدا کنید؟ آیا برای اینکه احساس بهتری داشته باشید، خریدهای فوری انجام می دهید؟ یا برای کاهش استرس به خوردن احساسی یا الکل روی می آورید؟
اجتناب نیز روشی ناسالم برای مقابله با اضطراب است. در حالی که ممکن است در کوتاه مدت مشکل را کاهش دهد یا از بین ببرد، اما به مرور زمان اضطراب را بدتر می کند.
راههای درمان اضطراب موقعیتی
علاوه بر راهکارهای گفته شده در بخش قبلی، روشهای درمانی مختلفی نیز برای اضطراب موقعیتی وجود دارد، از جمله:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): CBT نوعی از رواندرمانی است که به شما کمک میکند تا الگوهای تفکر و رفتار منفی خود را که منجر به اضطراب میشوند، شناسایی و تغییر دهید.
- دارو درمانی: در برخی موارد، ممکن است از دارو برای درمان علائم اضطراب موقعیتی، مانند داروهای ضد اضطراب یا ضد افسردگی، استفاده شود.
- گروه درمانی: گروه درمانی میتواند فرصتی برای شما باشد تا تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و از یکدیگر حمایت دریافت کنید.
- تکنیکهای رهاسازی عضلانی: تکنیکهایی مانند یوگا و ماساژ میتوانند به کاهش تنش عضلانی و اضطراب شما کمک کنند.
پیشنهاد ویژه: نحوه برخورد والدین با اضطراب در نوجوانان
تاثیر اضطراب موقعیتی در زندگی
اضطراب موقعیتی میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و مانع از انجام فعالیتهای روزمره او شود. برخی از عوارض اضطراب موقعیتی عبارتند از:
- مشکلات در روابط: اضطراب موقعیتی میتواند منجر به مشکلات در روابط فرد با دیگران، به خصوص در روابط عاشقانه و خانوادگی شود.
- مشکلات در شغل: اضطراب موقعیتی میتواند بر عملکرد شغلی فرد تأثیر بگذارد و منجر به غیبت از محل کار، کاهش بهرهوری و حتی از دست دادن شغل شود.
- مشکلات در تحصیل: اضطراب موقعیتی میتواند بر عملکرد تحصیلی فرد تأثیر بگذارد و منجر به افت نمرات، ترک تحصیل و سایر مشکلات شود.
- انزوا: افراد مبتلا به اضطراب موقعیتی ممکن است به دلیل ترس از قرار گرفتن در موقعیتهای اضطراببرانگیز، از اجتماع کناره گیری کنند و منزوی شوند.
- سوء مصرف مواد: در برخی موارد، افراد مبتلا به اضطراب موقعیتی ممکن است برای مقابله با اضطراب خود به سوء مصرف مواد مخدر یا الکل روی آورند.
نتیجهگیری
اضطراب موقعیتی طبیعی است، اما اختلالات اضطرابی اینطور نیستند. تمام تلاش خود را بکنید تا استرس موقعیتی خود را بپذیرید و با آن کنار بیایید. اگر خیلی شدید شد یا مهارتهای مقابلهایتان بیاثر شد، از کمک حرفهای برای ترویج زندگی آرام و شادتر استفاده کنید. اضطراب موقعیتی، مشکلی شایع است که میتواند زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، خبر خوب این است که این مشکل قابل درمان است. با استفاده از روشهای مختلف درمانی و راهکارهای خودیاری، میتوانید بر اضطراب موقعیتی غلبه کنید و به آرامش و زندگی شادتر دست پیدا کنید.
فرح جعفری
روانشناسی عمومی
فهیمه نیک بخش
روانشناسی عمومی
آدینه مهدیان ریزی
روانشناسی عمومی
میترا سجادیان
روانشناسی بالینی
مهدی صفائیان فر
روانشناسی بالینی
علی صادقی
روانشناسی
مریم شجاعیان
روانشناسی بالینی
حانیه خوش لهجه ثابت
روانشناسی بالینی
شمسی مبشری نیا
روانشناسی بالینی
حسن صدیقی
روانشناسی عمومی
رامین رشیدی خبیر
روانشناسی عمومی
سارا سهرابی
روانشناسی بالینی
سیمین رضاوند زایری
روانشناسی
مریم کرباسی شرق
روانشناسی شخصیتی
رضا کاکرودی
روانشناسی بالینی
آرمین پویافر
روانشناسی بالینی
حمیده قاضی مزرعه
روانشناسی بالینی
زینب قاسمیان
روانشناسی بالینی
محمود صادقی
روانشناسی بالینی
سیده کبری میر بهرسی
روانشناسی