اگر مزه دهان شما گاهی تلخ می‌شود و این حالت شما را ناراحت میکند و زندگی روزمره‌تان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مطلب پزشکی “ازپزشک” را تا انتها مطالعه کنید؛ چرا که ما در رابطه با علت تلخی دهان و راه‌های برای برطرف کردن آن صحبت کرده‌ایم. در ابتدا باید بگوییم که داشتن طعم تلخ در دهان مشکل بسیار جدی نیست. اما این حالت قطعا می‌تواند حالتان را بد کند و بر رژیم غذایی هم تاثیر بگذارد. معمولا تلخ شدن دهان بعد از مصرف برخی خوراکی‌ها رخ می‌دهد. که این حالت نشانه افزایش باکتری در دهان است که بی شک خبر از رژیم غذایی نا مناسب می‌دهد.
اگر شما مزه تلخی در دهان را حس کردید و به دنبال راهی برای درمان آن می‌گردید. همراه ما باشید و به خواندن مطلب ادامه دهید. ازپزشک به علت تلخی دهان و روش برطرف کردن آن پرداخته است.
علت تلخی دهان
به تغییر طعم دهان در پزشکی دیسگوسیا گفته می‌شود. که در این حالت اغلب طعم بدی در دهان احساس می‌شود. تلخ و بدمزگی دهان تا علت یابی و برطرف نکردن علت ایجاد آن، تکرار خواهد شد.طعم تلخی دهان معمولا در انتهای گلو شدیدتر بوده و بسیار آزار دهنده است. چراکه قسمت انتهایی گلو مزه تلخی را تشخیص می‌دهد و به همین دلیل منشا آن از انتهای گلو است . البته این طعم گاهی متمایل به ترش است که معمولا نشان از اسیدی بودن دارد.
باید بدانید که تلخ دهانی علت های گوناگونی دارد. که ما برخی از رایج ترین عواملی که باعث تلخی دهان می شوند را در ادامه معرفی کرده‌ایم. در صورت نیاز می‌توانید با نصب “اپلیکیشن ازپزشک” از بهترین متخصصان ما مشاوره آنلاین بگیرید و در آرامش خانه درمان شوید.
علت تلخی دهان و بی اشتهایی
بخوانید : سردرد پریودی | درمان سریع سردرد پریود و علت سردرد در پریودی
اگر تلخ بودن مزه دهان میان وعده‌های غذایی یا در صبح زود شما را اذیت میکند. یا به دلیل تلخی در دهان اشتهایتان کمتر شده است به خواندن ادامه دهید. این وضعیت بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنید رایج است . همچنین امکان دارد هر فردی هر از گاهی احساس تلخی در دهان را تجربه کند. معمولا بعد از شستشوی دهان یا زدن مسواک، احساس تلخی از بین می‌رود.
تغییرات در مزه دهان می‌توانند ناشی از اتفاقاتی باشند که در داخل بدنتان رخ می‌دهند. ما به رایج ترین آنها اشاره کرده‌ایم و روش برطرف کردن آن را توضیح داده‌ایم. افراد مبتلا به سوءهاضمه ممکن است طعم مداومی را تجربه کنند مانند مزه تلخ، مزه فلز، بدمزه و شوری.
طعم و مزه ممکن است حال فرد را به هم بزند.حتی ممکن است فردی حتی بعد از مسواک زدن دندان ها نیز طعم تلخ را در دهان خود احساس کند.
خشکی دهان
خشکی دهان “زروستومیا” هنگامی اتفاق می‌افتد که دهان بزاق کافی تولید نکند. و از آنجا که بزاق به کاهش باکتری‌های دهان کمک میکند داشتن بزاق کمتر زنده ماندن باکتری‌های بیشتر است. معمولا مبتلایان به خشکی دهان احساس چسبندگی و خشکی در دهان دارند. که این شرایط می‌تواند توسط عواملی مانند داروها، اختلالات قبلی یا مصرف دخانیات ایجاد شود. در صورت گرفتگی بینی هم ممکن است فرد دچار خشکی دهان شود. چراکه تنفس از طریق دهان آنرا خشک‌تر میکند.
برخی از عوامل متعددی که ممکن است باعث خشکی دهان شوند عبارتند از:
- داروهای بدون نسخه (OTC) و تجویزی
- پیری
- گرفتگی بینی که باعث تنفس از دهان می‌شود.
- آسیب عصبی
- مصرف تنباکو
- اختلالات خودایمنی
- دیابت
افرادی که به طور مداوم خشکی دهان دارند باید برای تشخیص صحیح عامل مشکل با پزشک صحبت کنند.
عفونت‌های تنفسی از دلایل تلخی دهان
عفونت‌های سیستم تنفسی خصوصا عفونت‌های ویروسی بر مزه‌ی دهان تأثیر می‌گذارند. ورم لوزه، سینوزیت، سرماخوردگی و عفونت گوش میانی اغلب بر حس چشایی و بویایی تأثیر دارند و آزار دهنده هستند.
احتقان، گوش درد و گلودرد برخی از علائم عفونت سیستم تنفسی هستند. عفونت‌های ویروسی اغلب طی یکی دو هفته از بین می‌روند. پس از برطرف شدن عفونت، مزه بد دهان هم باید از بین برود و همه چیز به حالت قبل بازگردد.
سیگار کشیدن نیز بر غده‌های چشایی تأثیر می‌گذارد و برای فرد تلخی دهان به همراه دارد. تنفس برخی مواد شیمیایی مانند مواد نفتی و بنزین نیزاحتمال بروز تلخی دهان را افزایش می‌دهد.
بخوانید : خواص آب | فواید زیاد آب خوردن چیست و اینکه روزانه چقدر آب بخوریم ؟
یکی از شایع‌ترین علت تلخی دهان، رفلاکس معده است. عضله تنگ کننده مری که شکل یک حلقه است، بین مری و معده قرار دارد. معمولا رفلاکس معده در صورتی رخ می‌دهد که مشکلی برای این قسمت وجود داشته باشد.
عوامل مختلفی در بروز رفلاکس معده موثر هستند مانند:
- بارداری
- سیگار
- چاقی
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- مصرف غذاهای چرب، شور و پرکالری
- بلافاصله خوابیدن بعد از غذا خوردن. این حالت به مرور باعث گشادی قسمت عضلانی شده و اسید معده از آن به قسمت‌های بالایی مری منتقل می‌شود.
برای دانستن اینکه رفلاکس معده سبب تلخی دهان شده است باید به سایر علائم در کنار تلخی دهان نیز توجه داشت.
علائمی که حاکی از رفلاکس معده هستند:
- درد در ناحیه بالای شکم و زیر سینه
- سوزش سر دل
- تغییر صدا و گرفتگی صدا
- احساس حالت تهوع مکرر و حتی استفراغ
خواندن مقاله پزشک متخصص داخلی چه بیماری هایی را درمان میکند؟ پیشنهاد می شود.
بهداشت ضعیف دهان و دندان از مهم ترین علت تلخی دهان
رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان از دیگر علل تلخی دهان است. و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان اغلب سبب تکثیر باکتری و عفونت در دهان و دندان می‌شود.
تلخی دهان ناشی از مشکلات دهان، دندان و لثه، ممکن است بر اثر این موارد بروز کند:
- عفونت دندان
- عفونت لثه
- التهاب لثه
- خونریزی لثه
حتی گاهی براکت‌های ارتودنسی می‌توانند دلیلی برای تلخی دهان باشند. چراکه پاکسازی براکت‌ها کمی دشوار است. برای اینکه این وضعیت را تجربه نکنید، حداقل دو بار در روز دندان‌هایتان را مسواک بزنید. یکبار بعد از این که از خواب بیدار شدید و یکبار قبل از این که به رختخواب می‌روید. همچنین بهتر است زبانتان را هم مسواک بزنید. با اینکار از تجمع باکتری‌ها و سلول‌های مرده که منجربه بوی بد و حس تلخی در دهان می‌شوند جلوگیری می‌کنید.
هپاتیت B از علل تلخی در دهان
هپاتیت B نوعی عفونت ویروسی کبد است و احساس مزه تلخ در دهان از علائم اولیه این بیماری شناخته می‌شود. بوی بد دهان، از دست دادن اشتها، تب پایین، حالت تهوع، استفراغ و اسهال، سایر علائم هپاتیت ب هستند.
بسیار مهم است که بدانید هپاتیت B یک عفونت جدی است. پس چنانچه علائم مرتبط با هپاتیت دارید یا اگر فکر می‌کنید که ممکن است در معرض هپاتیت قرار گرفته باشید. حتما با پزشک تماس بگیرید و در صورت لزوم به متخصص گوارش و کبد مراجعه کنید. همچنین می‌توانید با نصب “اپلیکیشن ازپزشک” از بهترین متخصصان ما مشاوره پزشکی دریافت کنید.
بخوانید : پرکاری تیروئید | درباره علائم، درمان و عوارض پرکاری تیروئید بخوانید
گاهی بیماری‌هایی هستند که زمینه تلخی دهان را برای فرد فراهم کنند. و معمولا بیماری‌هایی که این قسمت از بدن را درگیر می‌کنند علت تلخی دهان هستند. مانند سرماخوردگی، عفونت گلو، عفونت گوش، گرفتگی بینی و تنفس دهانی، آنفولانزا. عفونت سینوسی و ابتلا به سینوزیت، ترومای دهان یا بینی و پولیپ بینی
سایر علل تلخی دهان
- آلرژی
- گلوسیت (التهاب زبان)
- پولیپ بینی (توده کیسه مانند و ملتهب بافت)
- عفونت غدد بزاقی
- سندرم شوگرن (اختلال خودایمنی که باعث خشکی دهان و چشم می‌شود)
- کمبود ویتامین B12 یا زینک
- دیابت
علت تلخی دهان چیست
داروهایی که مزه دهان را تلخ می‌کنند!
داروهایی وجود دارند که مصرف هرکدام از آنها می‌تواند طعم تلخی را در دهان ایجاد کند. در ادامه برخی از داروهایی که باعث ایجاد این عارضه می‌شوند را عنوان می‌کنیم.
آنتی بیوتیک: گاهی تلخی در دهان به‌خاطر مصرف آنتی‌بیوتیک رخ می‌دهد مانند آمپی‌سیلین، ماکرولیدها، کینولون‌ها، سولفامتوکسازول، تری متوپریم، تتراسایکلین
داروهای قلب: داروهای فشارخون بالا، دیورتیک‌ها (ادرارآور)، استاتین‌ها، و داروهای ضد بی‌نظمی و آریتمی قلبی
داروهای شیمی درمانی: سیس پلاتین، سیکلوفسفامید و اتوپوساید
داروهای نورولوژیک: انواع داروهای ضد پارکینسون، داروهای میگرن و شل‌کننده‌های عضلات
داروهای روان گردان: ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای، برخی از داروهای ضد روان‌پریشی، داروهای ضداضطراب، تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو، و خواب‌آورها
سایر داروهای تجویزی و بدون نسخه: داروهای تیروئید، آنتی‌هیستامین‌ها، متسع‌کننده‌ها برونش، داروهای ضدالتهاب، داروهای کمکی ترک سیگار، ضد قارچ‌ها و ضدویروس‌ها
احساس تلخی در دهان به دلیل مصرف امپرازول و کلاریترومایسین
پیشگیری از تلخی دهان
شما می‌توانید برای پیشگیری از تلخی دهان کارهایی را برای کاهش علائم و رفع تلخی مزه دهان انجام دهید. برخی از راه‌های مقابله با تلخی در دهان را در کنار هم بررسی می‌کنیم.
- یک برنامه درست برای مراقبت از سلامت دهان و دندان خود داشته باشید. مانند مسواک زدن مرتب دندان‌ها و زبان و همچنین استفاده از نخ دندان به صورت مرتب.
توصیه ازپزشک: برای جلوگیری از عفونت‌های دهانی، یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید و دهانتان را با دهان‌شویه آنتی‌باکتریال بشویید. - با نوشیدن آب در طول روز دهان خود را مرطوب نگه دارید. لازم به ذکر است جویدن آدامس بدون قند هم به فعال شدن بزاق کمک میکند.
- همین امروز سیگار را ترک کنید. از مصرف برخی از غذاهای تند هم بپرهیزید تا مانع از بروز اختلال در جوانه‌های چشایی شوید.
- سعی کنید از ظروف غیرفلزی برای ناهار و شام خود استفاده کنید.
درمان تلخی دهان با توصیه‌های “ازپزشک”
پیشنهاد می‌کنیم برای تشخیص درست به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
- اگر تلخی دهان شما ناشی از مصرف دارو باشد، بررسی سابقه پزشکی بیمار و ارزیابی تغییر در دارو توصیه می‌شود.
- اگر این مسئله ناشی از یک بیماری مزمن یا بیماری زمینه‌ای باشد، ارزیابی و درمان آن اختلال توصیه می‌شود.
- گاهی کمبود زینک می‌تواند علت اصلی مشکل چشایی باشد. در این شرایط به بیمارانی که دچار کمبود زینک هستند مکمل زینک داده می‌شود. تغییر در حس چشایی ناشی از پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی چند ماه پس از قطع درمان به‌تدریج کاهش پیدا میکند. مصرف مکمل زینک ممکن است در این بیماران هم مفید باشد.
- طعم بد دهان پس از مسواک زدن یا انجام هر یک از درمان‌های دندانپزشکی یک حالت موقت است. و در عرض چند ساعت به‌خودی‌خود برطرف می‌شود.
بخوانید: بیماری هپاتیت ب چیست | علائم بیماری هپاتیت و راه‌های درمان هپاتیت B
آب آلوئه‌ورا بنوشید .آب آلوئه‌ورا خاصیت آنتی میکروبیال و ضدالتهابی دارد که عفونت‌های دهان را التیام می‌بخشد. همچنین این نوشیدنی طعم و بوی بدی که ممکن است با چنین مشکلات دهانی همراه باشد را از بین می‌برد.
یک قاشق چایخوری آب آلوئه‌ورای تازه را به مدت ۵ دقیقه در دهانتان غرغره کنید. سپس آب آلوئه‌ورا را از دهان خود بیرون بریزید. البته نوشیدن نصف فنجان آب آلوئه ورا هیچ مشکلی ندارد. این کار را دوبار در روز انجام دهید.
چای سبز هم یک گزینه عالی برای درمان تلخی دهان و عفونت‌های دهانی محسوب می‌شود. نوشیدن چای سبز علاوه بر بهبود سلامت دهان و دندان، می‌تواند به ازبین‌بردن طعم بد و بوی بد دهان هم کمک کند. شما می‌توانید به چای سبز خود عسل هم اضافه کنید. لازم به ذکر است برای بهره بردن از تمام مزایای این نوشیدنی باید دوبار در روز چای سبز بنوشید.
درمان خانگی
زردچوبه حاوی کورکومین است که کورکومین یک عامل آنتی‌باکتریال قوی بوده و تمام باکتری‌های بد دهان را از بین می‌برد. مصرف زردچوبه سلامت دهان را ارتقاء بخشیده و تلخی دهان را برطرف میکند. کافیست چند قطره آب‌لیمو را به نصف قاشق چایخوری پودر زردچوبه اضافه کنید. سپس خمیر به دست آمده را روی زبان و داخل دهانتان استعمال کنید . و بعد از یکی دو دقیقه دهانتان را با آب ولرم بشوئید. این کار را به مدت ۲ هفته، یکبار در روز انجام دهید.
یکی دیگر از راه‌های درمان تلخی دهان، دارچین است. دارچین به دلیل خواص ضدباکتریایی که دارد می‌تواند به ازبین‌بردن این مشکل کمک کند. نصف قاشق سوپ‌خوری پودر دارچین و آب نصف یک لیمو را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. سپس از این محلول به دست آمده برای شستشوی دهان استفاده کنید. این کار را باید ۲ الی ۳ بار در روز انجام دهید.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله درمان خانگی تلخی دهان در سرماخوردگی توسط پزشک متخصص داخلی
1 دیدگاه در “علت تلخی دهان و روش برطرف کردن آن | درمان تلخی دهان در خانه”
با تشکر از مطالب اموزنده و مفید جنابعالی خصوصا در رابطه با بهداشت دهان نمی دانم اب الوورا که خواص مختلفی دارد بصورت اماده در عطاری ها یافت می شود برای شستشوی دهان