دادن غذاهای جامد به نوزاد- که گاهی اوقات گرفتن از شیر یا تغذیه تکمیلی نامیده می شود – باید زمانی شروع شود که کودک شما به سن حدود 6 ماهگی رسیده است.
نوزادان حتی بعد از شروع تغذیه تکمیلی همچنان بیشتر مواد مغذی خود را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت می کنند.
شما می توانید به تدریج میزان و تنوع غذایی کودک خود را افزایش دهید تا بتوانید مقادیر کمی از مواد غذایی مشابه با سایر اعضای خانواده را به وی بدهید.
چرالازم است تا 6 ماهگی صبر کنیم؟
نوزادان تا حدود 6 ماهگی بیشتر مواد مغذی مورد نیاز را از شیر مادر یا شیر خشک به دست می آورند. تغذیه انحصاری نوزاد تنها با شیر مادر تا سن 6 ماهگی، به محافظت از نوزاد در برابر بیماریها و عفونت کمک می کند. این حفاظت تا زمانی که شما در حال شیر دادن خود به نوزادتان هستید، ادامه خواهد یافت.
با گذشت زمان سیستم گوارشی نوزاد شما برای تغذیه با مواد غذایی جامد آماده می شود و می تواند خوردن غذای جامد را شروع کرده و آن را ببلعد.
علامت های زیر ممکن است نشان دهنده آن باشند که کودکتان برای تغذیه با مواد غذایی جامد آمادگی دارد:
- انگشتان خود را می جود
- بیدار شدن در شب
- شیر بیشتری برای خوردن می خواهد
اما اینها همه رفتارهای طبیعی برای نوزادان است و لزوما نشانه آن نیست که آنها گرسنه مانده اند یا برای شروع غذای جامد آماده هستند.
شروع غذای جامد باعث نمی شود نوزاد شما مدت بیشتری از شب را در خواب باشد. تغذیه بیشتر با شیر معمولا تا زمان آماده شدن برای تغذیه با جامدات کافی است.
ویزیت پزشک آنلاین یکی از خدماتی است که با استفاده از آن می‌توانید بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر و… با دکتر مورد نظر خود مشاوره و ویزیت شوید . ازپزشک با قرار دادن این خدمات ارزشمند در سامانه خود باعث شده تا در هر مکانی و هر زمانی بتوانید به راحتی از این خدمات استفاده نمائید. فقط کافی است همین الان اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات این مجموعه برخوردار شوید.
نوزادان و حساسیت های غذایی
تنوع در رژیم غذایی کودک شما واقعا مهم است، اما این احتمال وجود دارد که آنها به غذاهای خاصی آلرژی داشته باشند. مهم است که این غذاها را زیر 6 ماهگی استفاده نکنید:
- شیر گاو
- تخم مرغ
- غذاهایی که شامل گلوتن می شوند مانند گندم، جو یا چاودار
- غذاهای حاوی آجیل یا دانه (کودکان زیر 5 سال به دلیل خطر خفگی نباید آجیل مصرف کنند)
- ماهی و صدف
شواهدی وجود ندارد که انتظار داشته باشیم با بزرگ شدن کودک دیگر به ماده غذایی حساسیت پیدا نکند. هنگامی که کودک شما برای تغذیه با مواد جامد آماده است، این غذاها را فقط در مقادیر بسیار کم و به دقت برای مشاهده بروزهر گونه نشانه ای از یک واکنش آلرژیک به وی بدهید.
اگر نوزاد شما آلرژی شناخته شده ای داشته باشد – مانند آلرژی غذایی تشخیص داده شده، اگزما، سابقه خانوادگی آلرژی های غذایی، آسم یا تب یونجه – باید هنگام مصرف بادام زمینی یا محصولات حاوی بادام زمینی احتیاط کنید.
از پزشک خود در این باره مشاوره بگیرید. به یاد داشته باشید اگر کودکتان مشکل آلرژی ندارد و می خواهید به او بادام زمینی بدهید باید مانند همه آجیل ها به صورت خرد شده یا ریز شده باش
چگونه تغذیه با مواد جامد را آغاز کنیم؟
سعی کنید در ابتدای مصرف غذای جامد توسط نوزادتان در مورد این که چقدر غذا می خورد، نگرانی نداشته باشید. ممکن است بعضی روزها بیشتر بخورد و برخی روزها کمتر. حتی ممکن است برخی غذاها را به طور کامل پس بزند.
دلسرد نشوید. نوزادان متفاوت هستند و بعضی از آنها یاد می گیرند غذاهای تازه و مواد غذایی را سریعتر از سایر نوزادان بپذیرند.
اولین غذای نوزاد: برای یک شروع خوب با غذاهای جامد موارد زیر را در نظر بگیرید:
- اجازه دهید آنها از دردست گرفتن و لمس مواد غذایی لذت ببرند
- به محض این که کودک علاقه خود را نشان داد، اجازه دهید با استفاده از انگشتان و دستهای خودش تغذیه کند
- ممکن است برای پذیرش یک غذای جدید وقت زیادی بگذارید – به تلاش خود ادامه دهید، زیرا ممکن است چندین بار تلاش نیاز باشد
- کودک را مجبور نکنید غذا بخورد – اگر در یک وعده علاقه ای به غذا نداشت تا وعده بعدی صبر کنید.
- اگر از یک قاشق استفاده می کنید، صبر کنید تا کودک شما دهان خود را قبل از دادن غذا باز کند – کودک شما ممکن است دوست داشته باشد یک قاشق را نیزدر دستش نگه دارد
- اجازه دهید کودک خودش سرعتش را تنظیم کند
- با قطعات کم یا یک قاشق کوچک چایخوری از غذا، یک بار در روز تغذیه را آغاز کنید
- غذاهای داغ را سرد کنید و قبل ازغذا دادن به کودک آن را بچشید
- سنگ نمک یا قند به صورت حبه ای را به غذای کودک یا آب پخت و پز اضافه نکنید – غذاهایی را که نباید به کودکان داد را اینجا ببینید.
- در هنگام غذا خوردن کنار کودکتان بمانید تا در مواردی که ممکن است دچار خفگی شود، آنجا باشید
چه غذاهایی به کودکتان بدهید
صفر تا شش ماه:
نوزاد شما فقط به شیر مادر یا شیر خشک (در صورت لزوم) نیاز دارد.
نیازی نیست که شیر خشک را بعد از 6 ماهگی شروع کنید.
در صورتی که می خواهید قبل از 6 ماه غذاهای جامد را برای کودکتان آغاز کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
ویتامین های لازم برای کودکان:
صرفنظر از اینکه شما خودتان مکمل ویتامین دی مصرف می کنید یا خیر، توصیه می شود که نوزادتان از زمان تولد تا 1 سالگی روزانه مکمل ویتامین دی حاوی 8.5 تا 10 میکروگرم ویتامین دی مصرف کند.
نوزادان تغذیه شده با شیرخشک در صورتی که 500 میلی لیتر در روز یا بیشتر مصرف شیر خشک داشته باشند، نیاز به مکمل ویتامین دی ندارند. این موضوع به این علت است که شیر خشک ها در حال حاضر با ویتامین دی غنی می شوند.
از شش ماهگی
اولین غذاها: اولین غذای کمکی نوزاد شما می تواند شامل سبزیجات و میوه پخته شده یا نرم مانند سیب زمینی، هویج، سیب یا گلابی باشد که باید قبل از غذا دادن خنک شوند.
همچنین میوه های نرم مانند هلو یا خربزه همچنین برنج پخته شده یا غلات نوزاد(سرلاک) که با شیر شما ترکیب شده اند، خوب است.
تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک را در نوزادان خود ادامه دهید اما شیر گاو، بز و گوسفند را به عنوان نوشیدنی تا یک سالگی ندهید.
برخی از نوزادان دوست دارند با غذاهای پخته تغذیه را شروع کنند. نوزادان دیگر نیاز به زمان طولانی تری دارند تا غذاهای جدید را مصرف کنند، بنابراین ممکن است در ابتدا ترجیح بدهند غذاهای نرم یا خردشده با استفاده از یک قاشق غذاخوری به آنها داده شود.
برای کمک به کودکتان برای اینکه بتواند از طیف وسیعی از طعم و غذا استفاده کند، سعی کنید ابتدا از پوره استفاده کرده سپس به سمت مواد غذایی پخته شده بروید.
غذاهای مختلفی برای کودکتان در نظر بگیرید حتی غذاهایی که کودک شما آنها را قبلا پس زده و نخورده است. گاهی لازم است به دفعات تلاش زیادی را انجام دهید تا کودک شما یک غذای تازه را قبول کند.
ببینید چگونه به کودک کمک کنید تا از غذاهای جدید لذت ببرد.
غذاهای انگشتی
به محض اینکه کودک شما غذاهای جامد را شروع به خوردن می کند، می توانید او را تشویق کنید تا غذاهای انگشتی را مصرف کند. با اینکار کودک تمرین می کند تا بتواند خودش غذا بخورد.
از غذاهای انگشتی شروع کنید که به راحتی در دهانشان شکسته شوند و به اندازه کافی بزرگ هستند که کودک بتواند آنها را در دستش بگیرد. با تکه های قابل گرفتن موز رسیده نرم یا آووکادو شروع کنید. قطعات ریز شده ای که حدودا به اندازه سایز انگشتانتان هستند، مناسب اند.
همیشه در هنگام غذا خوردن کنار کودکتان بمانید تا در مواردی که ممکن است دچار خفگی شود، آنجا باشید.
غذاهای بعدی
پس از اینکه کودک شما مواد غذایی ذکر شده در قسمت بالا را مورد استفاده قرار داد، گوشت های نرم مانند مرغ، ماهی پخته شده (که به دقت هر گونه تیغ آن کاملا جدا شده است)، ماکارونی، رشته فرنگی، نان تُست، عدس، برنج و تخم مرغ کاملا آب پزشده هم می تواند استفاده شود. آنها همچنین می توانند محصولات لبنی پرچرب مانند ماست، پنیر تازه یا فرنی مصرف کنند. محصولاتی را انتخاب کنید که شکر افزوده نداشته باشند یا شکر کمتری داشته باشند. شما می توانید از شش ماهگی از شیر گاو در آشپزی استفاده کنید.
فنجان ها
در حدود شش ماهگی از یک فنجان استفاده کنید و از آن برای نوشیدن آب یا مزه مزه کردن استفاده نمایید .استفاده از یک فنجان بدون درپوش و بدون دریچه به کودک کمک می کند تا مزه مزه کردن مایعات را یاد بگیرد و برای دندان هایش نیز بهتر است.
ویتامین های لازم برای نوزادان و کودکان
توصیه می شود که نوزادان از زمان تولد تا 1 سالگی یک مکمل ویتامین دی روزانه حاوی 8.5 تا 10 میکروگرم ویتامین دی دریافت کنند.
همچنین توصیه می شود که تمام کودکان 6 ماهه تا 5 ساله مکمل های روزانه ویتامین حاوی ویتامین آ (233 میکروگرم) و ویتامین سی (20 میلی گرم) مصرف نمایند.
نوزادانی که بیش از 500 میلی لیتر شیر خشک در روز مصرف می کنند، نیازی به مکمل های ویتامین ندارند، زیرا در حال حاضر شیر خشک ها با ویتامین های مختلف غنی می شوند.
از 8 تا 9 ماهگی
کودک شما به تدریج به سمت خوردن 3 وعده غذایی در روز پیش می رود. این وعده های غذایی شامل ترکیبی از غذاهای انگشتی نرم و غذاهای پخته یا خرد شده خواهد بود.
رژیم غذایی کودک شما باید شامل انواع مختلفی از مواد غذایی زیر باشد:
- میوه و سبزیجات
- نان، برنج، ماکارونی، سیب زمینی و سایر غذاهای نشاسته دار
- گوشت، ماهی، تخم مرغ ، حبوبات و سایر منابع غیرلبنی پروتئین
- شیر و محصولات لبنی
از 12 ماهگی
کودک شما در حال حاضر 3 وعده غذا در روز می خورد – در صورت لزوم خرد شده – به علاوه شیرمادر یا شیر گاو و میان وعده های سالم مانند میوه، سبزیجات، نان تُست و کیک های برنجی.
آنها حالا می توانند شیر گاو مصرف کنند. محصولات لبنی پر چرب را انتخاب کنید – کودکان زیر 2 سال نیاز به چربی و ویتامین اضافی دارند. از 2 سالگی اگر آنها خوب غذا می خورند و رشد خوبی دارند، می توانند شیر نیم چرب مصرف کنند. از 5 سالگی، شیر 1٪ چربی یا کم چرب مناسب است.
چه شیری، چه موقع؟
برای حدود 6 ماه اول، شما باید کودک خود را فقط ازشیر مادر (یا در شرایط خاص شیر خشک) تغذیه کنید.
شیر خشک های استاندارد و دارای مجوز وزارت بهداشت، تنها جایگزین مناسب برای شیر مادر در 12 ماه اول زندگی کودک شما است.
تنها زمانی از شیرخشک با پایه سویا برای کودک خود استفاده کنید که پزشک توصیه کرده باشد.
شیر را می توانید کماکان برای نوزادانی که بیش از 6 ماه دارند، استفاده کنید.
شیر گاو را می توان پس از 6 ماهگی با غذا مخلوط کرد و به کودک داد. همچنین شیر گاو را می توان به عنوان یک نوشیدنی از یک سالگی مصرف کرد.
اگر کودک شما یک تغذیه خوب و رژیم غذایی متنوع دارد، می توانید شیر نیم چرب را از زمانیکه 2 ساله است به او بدهید.
شیر کم چرب و شیر 1٪ چربی برای کودکان زیر 5 سال کالری کافی را ندارد.
اگر کودک شما از ابتدا شیرخشک مصرف کرده است و حالا یک ساله است نیازی به ادامه مصرف شیر خشک ندارد.
شیر بز و شیر گوسفند برای کودکان زیر یک سال مناسب نمی باشد.
شما می توانید شیر غنی شده با کلسیم که شیرین نشده باشد (مانند نوشیدنی های سویا) را به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل، از یکسالگی به فرزندان خود بدهید.
به کودکان نوپا و کودکان زیر 5 سال نباید نوشیدنی های حاوی برنج، به دلیل سطح آرسنیک موجود در آنها داده شود.
اگر فرزند شما حساسیت یا عدم تحمل شیر داشته باشد، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک در مورد گزینه های مناسب و جایگزین به شما راهنمایی های لازم را خواهد کرد.