در تاریخ 23 آبان 1402 – توسط دکتر غزل روستایی بازنگری و بروزرسانی شد.
دستگاه تنفسی هم همانند دیگر اعضای بدن از بافت و عضله تشکیل شده است و در خود هزاران رگ خونی و مویرگ دارد. آب آوردن ریه که در علم پزشکی به آن ادم ریه (Pulmonary edema) گفته می شود هم وضعیتی است که در آن، ریه ها پر از مایع می شوند. این عارضه با عنوان احتقان ریه هم شناخته می شود و افراد زیادی را درگیر می کند. این بیماری زمانی رخ می دهد که آب در کیسه های هوایی در ریه ها جمع می شود و لذا احساس تنگی نفس متعاقب آن رخ می دهد. در این زمان وقتی فرد نفس می کشد، در ریه ها جای آن که هوا پر شود مایع پر می شود ادم ریه رخ می دهد.
بیماری های قلبی، شایع ترین علل آب آوردن ریه می باشند. چنانچه ادم ریه به طور ناگهانی رخ دهد، یک اورژانس پزشکی محسوب می گردد و می تواند بسیار کشنده باشد. درمان آب آوردن ریه، معطوف به درمان علت زمینه ای آن می باشد؛ اما به طور کلی اکسیژن و درمان های دارویی سنگ بنای درمان را تشکیل می دهند.
متاسفانه این بیماری خطرناک است و افرادی که سن بالا دارند را با خطر مرگ بر اثر اب اوردن ریه مواجه می کند. ما در این سری از مقالات ازپزشک به توضیح کامل این بیماری پرداخته ایم. اگر نیاز به مشاوره پزشکی داشتید همین الان با نصب اپلیکیشن ازپزشک ، به یکی از متخصصان ریه تیم درخواست ویزیت آنلاین دهید. برای داشتن اطلاعات کافی از این بیماری هم تا انتهای همین مطلب ما را همراهی کنید.
آب آوردن ریه چیست؟
همانگونه که در ابتدای متن به آن اشاره کردیم زمانی که ریه ها مملو از مایع شوند دیگر قادر نیستند اکسیژن را وارد جریان خون کنند. در این زمان بدن تلاش می کند تا اکسیژن کافی دریافت کند اما بیمار به این دلیل که ریه هایش توسط مایعات مسدود شده است دچار تنگی نفس می شود و بدن را از دریافت اکسیژن کافی محروم می سازد. لازم به ذکر است که آب آوردن ریه همیشه به دلیل مشکلات ریه نبوده و به عوامل دیگری هم بستگی دارد که در ادامه به هر کدام از آنها اشاره خواهیم کرد.
علت اب اوردن ریه چیست
احتقان ریه دلایل گوناگونی دارد که به هر کدام از این دلایل جداگانه خواهیم پرداخت. علت آب آوردن ریه در افراد مسن چیست؟ یکی از شایع ترین دلایل آب آوردن ریه، بیماری های مربوط به قلب است. آب آوردن ریه در این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد که بروز یک مشکل اساسی در قلب و به خصوص نارسایی قلبی باعث افزایش فشار در قسمت چپ قلب شود.
زمانی که عضله ضعیف بطن چپ قلب نمی تواند خونی را که از ریه ها به آن وارد شده است را خارج نماید، فشار آن افزایش می یابد. این افزایش فشار منجر به خروج مایع از داخل رگ های خونی و تجمع آن ها در آلوئول ها یا کیسه های هوایی در ریه می شود. تقریباً هر نوع بیماری قلبی درنهایت می‌تواند منجر به بالا رفتن فشار سمت چپ قلب و در نهایت آب آوردن ریه شود.
شایع ترین بیماری های قلبی که باعث آب آوردن ریه می‌شوند:
- بیماری عروق کرونری (CAD)
- نارسایی قلبی. نارسایی قلب هم زمانی اتفاق می افتد که قلب فرد نتواند خون را به سراسر بدن پمپاژ کند. عدم پمپاز و تجمع خون در قلب باعث ایجاد فشار در رگ های کوچک ریه و نشت مایع از رگ ها به داخل ریه می شود. در بدن سالم، ریه ها وظیفه دارند اکسیژنی که از هوا تنفس می کنید، وارد جریان خون کنند اما زمانی که ریه ها از مایع مملو باشند، دیگر ریه ها قادر نیستند اکسیژن را به خون برسانند. به همین دلیل بدن از اکسیژن محروم می شود.
- بیماری دریچه قلب به‌خصوص بیماری تنگی خفیف دریچه میترال، نارسایی دریچه میترال، تنگی یا نارسایی دریچه آئورت
- فشارخون بالا
- کاردیومیوپاتی ها یا اختلالات عضله قلب
- التهاب عضله قلب یا میوکاردیت
- بیماری های مادرزادی قلب
- آریتمی های قلبی
برخی مشکلات پزشکی دیگری هم وجود دارند که ممکن است در نتیجه آن ها، کیسه های هوای آلوئول مملو تز مایعات شوند. این عارضه زمانی رخ دهد که مویرگ های درون ریه آسیب ببینند و درنتیجه دچار نشتی شوند.
سندروم زجر تنفسی حاد (ARDS) هم از شایع ترین دلایل آب آوردن ریه است که با التهاب ریه ها ایجاد میشود. التهاب ریه به دیواره های آلوئول ها آسیب می‌رساند. به همین دلیل تجمع مایعات در ریه ها رخ می دهد و فرد را درگیر می کند. این عارضه به‌طور معمول در بیماران دچار وضعیت بحرانی دیده میشود و ممکن است در اثر عفونت، شوک، آسیب و چند بیماری دیگر در افراد ایجاد شود.
متاسفانه ویروس کووید 19 هم علائم و عوارض زیادی دارد و مشخص شده است که ویروس کرونا باعث آب آوردن ریه می شود.
از دیگر دلایل آب آوردن ریه می توان به بیماری های زیر اشاره کرد:
- آمبولی ریوی
- ارتفاع زدگی
- مصرف مواد مخدر به خصوص هروئین و کوکائین
- تنفس سموم
- نارسایی کلیه
- وضعیت نزدیک به غرق شدن
- مشکلات عصبی چون آسیب مغزی
- استعمال دخانیات
- عفونت های ویروسی
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره متخصص عفونی انلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین رایگان دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
علت آب آوردن ریه در افراد مسن
- حمله قلبی یا سایر بیماری های قلبی
- تنگ شدن و یا آسیب دیدن دریچه های قلبی
- افزایش ناگهانی فشار خون
- ذات الریه پنومونی
- نارسایی کلیه
- آسیب ریه ناشی از عفونت شدید
علائم آب آوردن ریه
علائم آب آوردن ریه با توجه به علتی که دارد به طور ناگهانی و یا با گذشت زمان نمایان می شود. همچنین علائم آب آوردن ریه می تواند در مرحله حاد یا مزمن تفاوت داشته باشد که ما علائم هر دو مرحله را عنوان می کنیم.
علائم در مرحله حاد بیماری
- احساس خفگی
- تنگی نفس شدید که در وضعیت خوابیده به پشت بدتر می شود
- تنگی شدید تنفس
- خس خس سینه یا تند نفس کشیدن
- کبودی پوست
- تغییر رنگ لب به رنگ آبی و یا بنفش یا سیاه
- سرد بودن پوست و اندام خارجی
- تپش قلب
- سرفه خونی
- اضطراب و بی قراری
- تعریق شدید
علائم در مرحله مزمن بیماری
- مشکل در تنفس در زمان صحبت
- تشدید تنگی نفس حین خواب که با بیدار شدن و نشستن بر بروی تخت، بهبود می یابد
- خس خس سینه
- افزایش سریع وزن
- متورم شدن پا، مچ پا و ساق پا
- خستگی شدید حتی بدون داشتن فعالیت
- تنگی نفس بیش از حد
- تنفس سخت همراه با فشار
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علائم آب آوردن ریه ناشی از قرارگیری در ارتفاع یا عدم دریافت اکسیژن کافی در هوا:
- تب
- سر درد
- سرفه کردن
- ضربان قلب نا منظم و سریع
- تنگی نفس بعد از ورزش و در هنگام استراحت
- مشکل در راه رفتن خصوصا در سر بالایی و روی سطوح صاف
بسیار مهم است که اگر این علائم بدتر شدند، برای درمان آب آوردن ریه در سالمندان باید هر چه سریع تر از اورژانس کمک دریافت کنید.
اگر هر کدام از این علائم را هم تجریه کردید، سریعا با اورژانس تماس بگیرید:
- اضطراب
- ورم پا
- خس خس سینه
- مشکل تنفس با تعریق زیاد
- تپش قلب
- تنگی نفس، به ویژه پس از فعالیت یا در حالت دراز کشید
- در زمان فعالیت بیش از حد معمول مشکلات تنفسی داشتن
- احساس خفگی
- افزایش وزن سریع
- احساس سبکی سر، سر گیجه، ضعف یا عرق کردن که می تواند نشانه افت فشار خون باشد.
آیا آب آوردن ریه خطرناک است ؟
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که آیا آب آوردن ریه نشانه سرطان است؟ و یا اینکه آیا آب آوردن ریه باعث مرگ میشود؟ متاسفانه این بیماری خطرناک است و افرادی که سن بالا دارند را با خطر مرگ مواجه می کند.
تشخیص آب آوردن ریه
برای تشخیص آب آوردن ریه، پزشک متخصص به دنبال مایع در ریه ها یا علائم ناشی از آن می گردد. در ابتدا یک معاینه فیزیکی اولیه انجام می‌دهد و با استقاده از گوشی پزشکی به ریه‌های بیمار ا گوش می‌دهد تا بتوانید موارد زیر را بررسی کند:
- افزایش ضربان قلب
- تنفس سریع و پی در پی
- هر صدای غیر طبیعی قلب
- صدای قل قل در ریه
همچنین پزشک به ناحیه گردن برای تجمع مایعات، پاها و شکم برای علائم احتمالی مانند تورم و رنگ پریدگی نگاه می کند. سپس سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و اگر اطمنیان حاصل کند که فرد به این بیماری مبتلا شده است چند آزمایش درخواست می کند. آزمایشاتی که برای تشخیص ادم ریه توسط پزشک انجام می شود عبارتند از:
- شمارش کامل سلول های خون و بررسی آنزیم های قلبی
- رادیواوژی قفسه سینه برای دیدن مایع
- آزمایش خون برای بررسی گازهای شریانی
- پالس اکسیمتری برای بررسی سطح اکسیژن خون
- اکوکاردیوگرافی برای بررسی عملکرد قلب و دریچه های آن
- نوار قلب (ECG) برای بررسی مشکلات ریتم قلب یا علائم حمله قلب
درمان آب آوردن ریه چیست ؟
احتقان ریه یک بیماری بسیار جدی و گاها خطرناک است و به درمان خیلی سریع نیاز دارد. حال درمان قطعی آب آوردن ریه چیست؟ در مرحله اول درمان اکسیژن استفاده می شود و بعد از اینکه پزشک به درستی این بیماری را با توجه به علت تشخیص داد، درمان مناسب را پیش می گیرد. با توجه به بیماری و علت آن، پزشک از این موارد کمک می گیرد:
- کاهنده های پیش بار که کمک می کند فشار مایعات به قلب و ریه و کاهش پیدا کند. همچنین استفاده از داروهای ادرار آور که این فشار را با ادرار کردن بیمار کاهش دهد. دیورتیک ها یا داروهای ادرار آور، در خروج مایع اضافی از ریه ها کمک کننده می باشند.
- کاهنده های پس بار که داروهایی هستند تا عروق خونی بیمار را متسع کنند و فشار را از روی قلب بیمار بردارند.
- داروهای تنظیم کننده فشار خون (فشار خون ممکن است حین آب آوردن ریه بالا یا پایین باشد)
- استفاده از آنتی بیوتیک ها و کورتون برای درمان آب آوردن ریه به دنبال عفونت ریه شدید یا بیماری زجر تنفسی حاد کمک کننده می باشند.
- داروهای اینوتروپ برای درمان آب آوردن ریه به دنبال نارسایی شدید قلبی کمک کننده می باشند. این داروها در بهبود عملکرد پمپاژ قلب نقش دارند.
- مورفین هم برای کاهش اضطراب و تنگی نفس به بیمار داده می شود که البته چون خطرات زیادی به همراه دارد کمتر پیش می آید که پزشکی از مورفین استفاده کند.
- استفاده از داروهایی مانند استازولامید و نیفدیپین نیز برای درمان آب آوردن ریه در ارتفاعات بالا کمک کننده می باشند.
در سایر موارد آب آوردن ریه ، ممکن است فرد برای درمان به تنفس کمکی نیاز داشته باشد. در این حالت یک دستگاه اکسیژن را تحت فشار برای کمک به ورود هوای بیشتر به ریه های بیمار می رسانند. همچنین ممکن است پزشک نیاز داشته باشد که یک لوله داخل تراشه یا لوله تنفسی را در گلو قرار دهد و از تهویه مکانیکی استفاده کند .
درمان خانگی آب آوردن ریه
جدا از درمان های پزشکی، برخی درمان های خانگی هم می توانند برای پیشگیری و درمان موثر واقع شوند مانند :
- مصرف سیر. سیر نه تنها در رژیم غذایی فواید بسیاری دارد بلکه با افزودن آن به رژیم غذایی می توان از احتقان ریه پیشگیری هم کرد. سیر حاوی ترکیبات گوگرد دار است که این ترکیبات دارای خواص ضد التهابی هستند و سیر و ترکیبات موجود در آن، به حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. همچنین سیر برای بهبود برخی عفونت‌های قفسه سینه بسیار کمک‌کننده است.
- زنجبیل از معروف ترین ریشه های شفا دهنده در کره زمین است. به همین دلیل شما می‌توانید از زنجبیل به دلیل خواص ضد التهابی که دارد، برای درمان علائم پلوریت استفاده کنید. زنجبیل به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند و در بهبود عوامل بیماری زای تنفسی مؤثر است.
- عسل همیشه مانند یک ضدالتهاب عمل می‌کند. به همین دلیل یکی از مؤثرترین راه‌ها، مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری عسل است که می توانید آن را به مقداری چای گیاهی اضافه کنید.
- زردچوبه یک ادویه و ضدالتهاب قوی بوده و خاصیت ضد باکتری و ضد درد نیز دارد. زردچوبه مانند عسل، می‌تواند به کاهش پروستاگلاندین کمک کند و برای بهبود عفونت ریه موثر باشد.
پیشگیری از آب آوردن ریه
شاید هیچ روشی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری به طور قطعی وجود نداشته باشد اما با رعایت یک سری اصول می توان تا حدودی از این عارضه جلوگیری کرد.
- خودتان را در برابر ذات الریه واکسینه کنید.
- واکسن آنفلوانزا بزنید مخصوصا اگر مشکلات قلبی دارید یا سنتان بالا رفته است.
- مصرف داروهای ادرار آور را پس از ابتلا به این بیماری ادامه دهید تا از عود کردن آن جلوگیری کنید.
- از استعمال دخانیات یا مواد مخدر به شدت پرهیز کنید.
- ورزش کنید.
- یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- وزن خود را متعادل نگه دارید.
- نارسایی قلبی را درمان کنید.
- از صعود به ارتفاعات بالا به طور ناگهانیی پرهیز کنید.
- از مصرف بیش از حد نمک و الکل پرهیز کنید.
عوارض بعد از کشیدن آب ریه
در اینجا به برخی از عوارض ممکن بعد از کشیدن آب ریه اشاره میشود:
- آسیب به راه‌های تنفسی: کشیدن آب ممکن است باعث آسیب به راه‌های تنفسی و سیستم تنفسی شود. این امر می‌تواند به التهاب و تحریک راه‌های تنفسی منجر شده و عوارضی همچون سرفه، خلطزدایی، و درد در قفسه سینه ایجاد کند.
- عوارض قلبی: کشیدن آب به مقدار زیاد می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و به ناحیه قلب تأثیر بگذارد، که ممکن است در افراد با مشکلات قلبی عوارض ناخواسته ایجاد کند.
- خفگی یا اختلال در تنفس: در برخی موارد، کشیدن آب ممکن است به دلیل مسدود شدن راه‌های هوایی باعث اختلال در تنفس شود و باعث خفگی یا بیهوشی شود.
- خطر آب‌روی: اگر آبی که کشیده میشود آلوده یا حاوی مواد آلوده باشد، ممکن است به عوارض جدی مثل التهاب ریه، عفونت تنفسی یا سایر بیماری‌های وابسته به آب منجر شود.
توصیه مهم این است که افراد هنگامی که با مسائل تنفسی یا سلامت عمومی مواجه هستند، به جای استفاده از روش‌های غیرضروری و ممکن استخوان‌شکن، به مشاوره و درمان از طریق پزشکان و متخصصان متخصص در این زمینه مراجعه کنند.
رژیم غذایی اصولی و سالم باعث سالم ماندن ریه ها و قلب و عروق شود. پس پیشنهاد می کنیم برنامه غذایی تحت نظر متخصص تغذیه بردارید که برای داشتن این برنامه می توانید با نصب اپلیکیشن ازپزشک، از بهترین متخصصان تغذیه برنامه درست و اصولی به صورت آنلاین دریافت کنید.
سوالات متداول
علت آب آوردن ریه چیست؟
یکی از شایع ترین دلایل آب آوردن ریه، بیماری های مربوط به قلب است. آب آوردن ریه در این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد که بروز یک مشکل اساسی در قلب و به خصوص نارسایی قلبی باعث افزایش فشار در قسمت چپ قلب شود.
علت آب آوردن ریه در افراد مسن چیست؟
حمله قلبی یا سایر بیماری های قلبی تنگ شدن و یا آسیب دیدن دریچه های قلبی افزایش ناگهانی فشار خون ذات الریه پنومونی نارسایی کلیه آسیب ریه ناشی از عفونت شدید
آیا آب آوردن ریه خطرناک است ؟
متاسفانه این بیماری خطرناک است و افرادی که سن بالا دارند را با خطر مرگ مواجه می کند.
2 پاسخ
سلام
عالی بود
موفق باشید
بسیار عالی بودمرسی از مطالب خوب و کاربردی شما دست شما درد نکند