انحراف چشم، که به نام استرابیسم نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن چشم‌ها به طور هماهنگ با یکدیگر حرکت نمی‌کنند و به جهات مختلف نگاه می‌کنند. این عدم هماهنگی می‌تواند باعث دوبینی، تاری دید و در نهایت، ضعف بینایی در چشم ضعیف‌تر شود. انحراف چشم در کودکان شایع‌تر است و اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند عواقب جدی برای بینایی و سلامت چشم به همراه داشته باشد. خوشبختانه، انحراف چشم با روش‌های مختلفی قابل درمان است و با تشخیص و مداخله زودهنگام، می‌توان از بروز مشکلات بینایی در آینده جلوگیری کرد. در این مقاله، به بررسی جامع انحراف چشم، از جمله علائم، علل، روش‌های تشخیص، و درمان‌های مختلف آن می‌پردازیم.
انحراف چشم چیست؟
انحراف چشم یا استرابیسم، وضعیتی است که در آن عضلات کنترل کننده حرکت چشم‌ها به درستی کار نمی‌کنند و چشم‌ها به طور هماهنگ با یکدیگر حرکت نمی‌کنند. در نتیجه، هر دو چشم به یک نقطه نگاه نمی‌کنند و ممکن است به جهات مختلف (داخل، خارج، بالا، پایین یا ترکیبی از آنها) نگاه کنند. در کودکان، استرابیسم اصلاح نشده می‌تواند منجر به تنبلی چشم شود، تنبلی چشم وضعیتی که در آن مغز سیگنال‌های ارسال شده توسط چشم ضعیف‌تر و نامناسب‌تر را نادیده می‌گیرد که منجر به مشکلات بینایی می‌شود. در برخی از کودکان، استرابیسم یکی از چندین تظاهرات سایر شرایط پزشکی از جمله آسیب مغزی، رتینوپاتی نارس، رتینوبلاستوما، فلج مغزی و غیره است.
دلایل انحراف چشم یا استرابیسم
علت دقیق انحراف چشم در بسیاری از موارد ناشناخته است. با این حال، عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند، از جمله:
- عدم تعادل عضلات چشم: عضلات ششگانه هر چشم مسئول حرکت آن در جهات مختلف هستند. اگر این عضلات به درستی با یکدیگر کار نکنند، ممکن است چشم‌ها به طور هماهنگ حرکت نکنند.
- مشکلات عصبی: برخی از مشکلات عصبی می‌توانند بر سیگنال‌های ارسال شده از مغز به عضلات چشم تأثیر بگذارند و باعث انحراف چشم شوند.
- ناهنجاری‌های مادرزادی: برخی از کودکان با ناهنجاری‌های مادرزادی در عضلات چشم یا ساختار چشم به دنیا می‌آیند که می‌تواند منجر به انحراف چشم شود.
- آسیب به چشم: آسیب به چشم در اثر تصادف یا ضربه می‌تواند عضلات چشم را ضعیف کند و باعث انحراف چشم شود.
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه انحراف چشم در خانواده شما وجود داشته باشد، خطر ابتلا به این مشکل در شما نیز بیشتر است.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علائم انحراف چشم چیست؟
علائم انحراف چشم می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی از علائم شایع عبارتند از:
- عدم هماهنگی در حرکت چشم‌ها: چشم‌ها ممکن است به جهات مختلف نگاه کنند، به داخل، خارج، بالا یا پایین متمایل شوند، یا به طور متناوب به جهات مختلف حرکت کنند.
- دوبینی: فرد ممکن است دو تصویر از یک شیء ببیند.
- پلک زدن یا لوچی چشم: فرد ممکن است به طور مکرر پلک بزند یا چشم خود را ببندد تا از دوبینی جلوگیری کند.
- کج شدن سر: فرد ممکن است سر خود را کج کند تا با هر دو چشم به طور همزمان یک شیء نگاه کند.
- حساسیت به نور: فرد ممکن است به نور حساس باشد و از نور شدید اذیت شود.
- اشک ریزش: چشم ممکن است به طور مکرر اشک ریزش داشته باشد.
- ضعف بینایی: در نهایت، اگر انحراف چشم درمان نشود، ممکن است باعث ضعف بینایی در چشم ضعیف‌تر شود.
انحراف چشم نوزاد تا چند ماهگی طبیعی است؟
انحراف چشم خفیف در نوزادان تا 4 ماهگی طبیعی است. زیرا سیستم عصبی و عضلات چشم آنها هنوز در حال تکامل هستند. با این حال، اگر انحراف چشم بعد از 4 ماهگی ادامه داشته باشد یا شدیدتر شود، باید توسط پزشک معاینه شود.
علت انحراف چشم در کودکان
همانطور که در بخش قبل ذکر شد، علل مختلفی می‌توانند در بروز انحراف چشم در کودکان نقش داشته باشند. برخی از علل شایع عبارتند از:
- عدم تعادل عضلات چشم: این شایع‌ترین علت انحراف چشم در کودکان است.
- مشکلات عصبی: برخی از مشکلات عصبی مانند فلج مغزی یا تومور مغزی می‌توانند باعث انحراف چشم شوند.
- ناهنجاری‌های مادرزادی: برخی از کودکان با ناهنجاری‌های مادرزادی در عضلات چشم یا ساختار چشم به دنیا می‌آیند.
سایر اختلالات مرتبط با استرابیسم در کودکان عبارتند از:
- سندرم آپرت
- سرخجه مادرزادی
- همانژیوم نزدیک چشم در دوران نوزادی
- رتینوپاتی نارس
- رتینوبلاستوما
- آسیب تروماتیک مغز
- تریزومی 18
پیشنهاد مقاله: قرمزی چشم نشانه چیست؟
علت انحراف ناگهانی چشم در بزرگسالان
انحراف ناگهانی چشم در بزرگسالان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- آسیب به چشم: آسیب به چشم در اثر تصادف، ضربه یا عفونت می‌تواند عضلات چشم را ضعیف کند و باعث انحراف چشم شود.
- مشکلات عصبی: برخی از مشکلات عصبی مانند سکته مغزی یا تومور مغزی می‌توانند باعث انحراف چشم شوند.
- بیماری‌های خاص: برخی از بیماری‌ها مانند دیابت یا فشار خون بالا می‌توانند خطر ابتلا به انحراف چشم را افزایش دهند.
- مصرف برخی از داروها: مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد فشار خون می‌تواند عوارض جانبی مانند انحراف چشم داشته باشد.
- بوتولیسم
- بیماری گریوز
- سندرم گیلن باره
- سکته
- آسیب تروماتیک مغز
- سابقه خانوادگی استرابیسم یک عامل خطر است. دور بینی ممکن است یک عامل کمک کننده باشد. هر بیماری دیگری که باعث کاهش بینایی شود نیز ممکن است باعث استرابیسم شود.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن ازپزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص چشم پزشکی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره پزشک آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
تست تشخیص انحراف چشم
تشخیص انحراف چشم توسط چشم پزشک انجام می‌شود. چشم پزشک معاینه کاملی از چشم‌ها انجام می‌دهد و ممکن است از تست‌های مختلفی برای ارزیابی بینایی و حرکت چشم‌ها استفاده کند. این تست‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
- معاینه بینایی: چشم پزشک بینایی هر چشم را به طور جداگانه و با هم بررسی می‌کند.
- معاینه حرکت چشم‌ها: چشم پزشک از بیمار می‌خواهد که به اشیاء مختلف در جهات مختلف نگاه کند و حرکت چشم‌های او را مشاهده می‌کند.
- تست‌های پوشش: چشم پزشک یکی از چشم‌ها را با یک پوشش می‌پوشاند و از بیمار می‌خواهد که به یک شیء نگاه کند. این کار برای بررسی اینکه آیا چشم بدون پوشش به سمت شیء مورد نظر حرکت می‌کند یا خیر انجام می‌شود.
- اندازه‌گیری زاویه انحراف: چشم پزشک از دستگاهی به نام پریسم برای اندازه‌گیری زاویه انحراف چشم استفاده می‌کند.
آیا انحراف چشم درمان دارد
بله، انحراف چشم با روش‌های مختلفی قابل درمان است. روش درمان مناسب به سن بیمار، شدت انحراف چشم و علت زمینه‌ای آن بستگی دارد.
روش‌های درمان انحراف چشم
- عینک: عینک‌های مخصوص می‌توانند به هماهنگی حرکت چشم‌ها کمک کنند و دوبینی را کاهش دهند.
- تمرینات عضلات چشم: برخی از تمرینات عضلات چشم می‌توانند به تقویت عضلات ضعیف و بهبود هماهنگی حرکت چشم‌ها کمک کنند.
- قطره چشم: در برخی موارد، ممکن است از قطره چشم برای ضعیف کردن یک چشم و تقویت چشم دیگر استفاده شود.
- جراحی: در موارد شدید انحراف چشم که با روش‌های دیگر قابل درمان نیست، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی انحراف چشم شامل کوتاه کردن یا بلند کردن عضلات چشم برای تنظیم موقعیت چشم‌ها است.
بهترین سن برای عمل انحراف چشم
بهترین سن برای عمل انحراف چشم معمولاً بین 2 تا 6 سالگی است. زیرا در این سن، سیستم عصبی و عضلات چشم هنوز در حال رشد هستند و عمل جراحی می‌تواند نتایج بهتری داشته باشد. با این حال، در برخی موارد، ممکن است عمل جراحی در سنین بالاتر نیز انجام شود.
درمان خانگی انحراف چشم
هیچ درمان خانگی اثبات شده‌ای برای انحراف چشم وجود ندارد. اگر مشکوک به انحراف چشم در خود یا فرزندتان هستید، مهم است که برای معاینه و تشخیص به چشم پزشک مراجعه کنید.
قطره انحراف چشم
قطره چشم آتروپین گاهی اوقات برای درمان انحراف چشم استفاده می‌شود. این قطره باعث فلج موقت عضلات چشم می‌شود و می‌تواند به بررسی میزان انحراف چشم کمک کند. با این حال، آتروپین نباید به عنوان درمان انحراف چشم استفاده شود.
عینک مخصوص انحراف چشم
عینک‌های مخصوص انحراف چشم، که به نام عینک پریزم نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند به هماهنگی حرکت چشم‌ها کمک کنند و دوبینی را کاهش دهند. این عینک‌ها حاوی منشورهای شیشه‌ای هستند که نور را خم می‌کنند و باعث می‌شوند تصاویر به طور صحیح روی شبکیه هر دو چشم.
پیشنهاد ویژه: علت پریدن پلک چشم؟ + روش درمان پرش پلک
لوچی چشم
لوچی چشم، که به نام استرابیسم نیز شناخته می‌شود، نام دیگر انحراف چشم است، استرابیسم نیز نام علمی انحراف چشم است. استرابیسموس نیز نام دیگر انحراف چشم است.
نتیجه‌گیری
انحراف چشم مشکلی شایع است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد. با این حال، تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند به جلوگیری از عواقب جدی برای بینایی و سلامت چشم کمک کند. اگر مشکوک به انحراف چشم در خود یا فرزندتان هستید، مهم است که برای معاینه و تشخیص به چشم پزشک مراجعه کنید. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به انحراف چشم می‌توانند بینایی طبیعی و هماهنگی چشم‌ها را به دست آورند.
نکات مهم:
- انحراف چشم در کودکان شایع‌تر است و اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند عواقب جدی برای بینایی و سلامت چشم به همراه داشته باشد.
- علائم انحراف چشم می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع عبارتند از عدم هماهنگی در حرکت چشم‌ها، دوبینی، پلک زدن یا لوچی چشم، کج شدن سر، حساسیت به نور و اشک ریزش.
- انحراف چشم با روش‌های مختلفی قابل درمان است، از جمله عینک، تمرینات عضلات چشم، قطره چشم و جراحی.
- بهترین سن برای عمل انحراف چشم معمولاً بین 2 تا 6 سالگی است.
- هیچ درمان خانگی اثبات شده‌ای برای انحراف چشم وجود ندارد.
- اگر مشکوک به انحراف چشم در خود یا فرزندتان هستید، مهم است که برای معاینه و تشخیص به چشم پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
شایع‌ترین علامت انحراف چشم چیست؟
عدم هماهنگی در حرکت چشم‌ها.
بهترین سن برای درمان انحراف چشم چه سنی است؟
بین 2 تا 6 سالگی.
آیا انحراف چشم قابل درمان است؟
بله، با روش‌های مختلفی مانند عینک، تمرینات عضلات چشم، قطره چشم و جراحی قابل درمان است.
