در تاریخ 6 دی 1402 – توسط دکتر غزل روستایی بازنگری و بروزرسانی شد.
یبوست مشکل شایعی است و برهمه افراد در سنین مختلف تاثیر می گذارد. شما معمولا می توانید آن را در خانه با تغییرات ساده در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود درمان کنید.
این احتمال وجود دارد که یبوست داشته باشید اگر:
- شما یا فرزندتان حداقل ۳ بار در هفته دفع مدفوع نداشته اید.
- مدفوع غالبا با سختی و یا حجیم تر از حد معمول دفع می شود.
- مدفوع اغلب خشک، سفت یا حجیم است.
با این حال، برای یک کودک شیرخوار غیر معمول نیست که برای چند روز دفع مدفوع نداشته باشد.
شما همچنین ممکن است درد شکم داشته باشید و احساس نفخ یا بیماری کنید.
مواردی که در نوزادان و کودکان نوپا نیاز به مراقبت دارند عبارتند از:
- کمبود انرژی
- تحریک پذیر بودن، عصبانیت یا ناراحتی
- کثیف کردن لباس زیر
قرص درمان یبوست
تغییرات ساده در رژیم غذایی و تغذیه کودک شما می تواند به درمان سریع یبوست در منزل کمک کند.
ممکن است ظرف چند روز متوجه تغییرات و روند بهبود شوید. گاهی نیز چند هفته طول می کشد تا علائم بهبود یابد.
دررژیم غذایی کودک تغییر ایجاد کنید
اگر هنوز کودکتان خوردن مواد غذایی جامد را شروع نکرده است، به او در بین تغذیه معمول روزانه، آب اضافه بدهید. اگربه کودک شیر خشک می دهید آب زیادتری به مخلوط اضافه نکنید
سعی کنید به آرامی پاهای کودک خود را مانند رکاب زدن دوچرخه سواری حرکت دهید و یا با دقت شکم را برای کمک به تحریک روده ماساژ دهید.
بچه های بزرگتر را تشویق کنید مقدار زیادی مایعات بنوشند و میوه بخورند. می توانید میوه ها را برای خوردن آسان تر کنید، مثلا آنها را ریز ریز یا به شکل پوره در بیاورید. بهترین میوه ها برای یبوست عبارتند از سیب، انگور، گلابی و توت فرنگی.
کودک خود را مجبور به خوردن نکنید چرا که ممکن است در زمان غذا خوردن دچار استرس شود.
با آموزش نحوه توالت رفتن به کودکتان کمک نمایید.
بعضی کودکان در هنگام استفاده از توالت دچار استرس و اضطراب می شوند.این موضوع ممکن است باعث نگه داشتن مدفوع و ایجاد یبوست در آنها شود.
این استرس معمولا در هنگام آموزش نامناسب نحوه دفع و یا هنگام تغییر در برنامه منظم رفتن به توالت اتفاق می افتد برای مثال بعد از تغییر و جابجایی منزل و یا شروع رفتن به مهد کودک
به کودک خود وقت بیشتری بدهید تا در زمان یادگیری نحوه دفع مدفوع ، از توالت استفاده کند. آنها را هنگامی که از توالت استفاده می کنند تشویق کنید. برخی والدین برای این کار یک نمودار پاداش تهیه می کنند
درمان سریع یبوست در منزل
- مکمل‌های فیبر: این مکمل‌ها آب جذب می‌کنند تا مدفوع حجیم شود و روده‌ها کار کنند. باید آب زیادی همراه با فیبر بنوشید تا باعث انسداد روده نشود. گاهی مصرف این دارو ممکن است برای بعضی از افراد منجر به درد و نفخ شکم شود. از نمونه مکمل‌های فیبر می‌توان به کلسیم پلی کربوفیل، فیبر متیل سلولز، پسیلیوم و دکسترین گندم اشاره کرد.
- اسموتیک ها یکی از بهترین داروها برای درمان یبوست می باشند، آن ها به جذب آب در روده بزرگ کمک می‌کنند. مصرف این داروها می‌تواند عوارضی مانند اسهال و استفراغ به همراه داشته باشد. از نمونه اسموتیک‌ها می‌توان به سیترات منیزیم، منیزیم هیدروکسید، لاکتولوز و پودر پلی اتیلن گلیکول اشاره کرد.
- محرک‌ها برای درمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. دو مورد از محرک‌ها که از بهترین داروها برای درمان هستند عبارتند از بیزاکودیل و سنوزیدها (سنا)
- نرم کننده‌های مدفوع مانند دوکوزات سدیم یکی از انواع بهترین داروهای درمان است.
- شیاف
دمنوش برای درمان یبوست در منزل
چای گزنه
چای رازیانه
چای بذر کتان
چای گشنیز
دمنوش برگ سنا
برای درمان سریع یبوست مزمن چی بخوریم؟
با انجام این روش های خانگی می توانید به راحتی مشکل یبوست خود را درمان کنید.
جا دادن فیبر در رژیم غذایی : در وعده های غذایی خود حتما از میوه ، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید و مصرف غذاهای کم فیبر مانند گوشت و لبنیات را کاهش دهید.
نوشیدن آب کافی و ورزش : دستگاه گوارش برای حرکت بهتر مواد در روده به آب نیاز دارد. به همین علت پیشنهاد می شود روزانه 8 الی 10 لیوان آب بنوشید. همچنین ورزش کردن موجب می شود تا ماهیچه های سیستم گوارش ، بهتر کار کنند. فعالیت داشتن ، انجام حرکات ورزشی و پیاده روی به صورت روزانه در درمان یبوست، بسیار کمک کننده است.
برای دفع راحت مدفوع چی بخوریم؟
مصرف لیمو تازه : چند قطره آب لیمو تازه را در آب ولرم بچکانید و به صورت ناشتا میل کنید. همچنین می توانید مقداری عسل نیز به آن اضافه کنید.
انجیر : انجیر از میوه های معجزه آسا برای درمان یبوست است. در صورتی که انجیر تازه در دسترس ندارید ، می توانید انجیر خشک را به همراه سه یا چهار عدد بادام به مدت چند ساعت در آب خیس کنید و بعد از اینکه نرم شد با هم میکس کنید و یک قاشق عسل به این ترکیب اضافه کنید و سپس میل نمایید.
روغن کرچک : از این روغن برای درمان یبوست شدید ، استفاده می شود. برای این منظور لازم است فرد 1 الی 2 قاشق چای خوری روغن کرچک را با معده خالی ، میل کند. برای بهتر شدن طعم روغن می توانید آن را با آب میوه مخلوط کنید. توجه داشته باشید که روغن کرچک خاصیت دارویی قوی دارد و نباید به صورت طولانی مدت استفاده شود.
درمان یبوست با وازلین
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، یبوست یک شکایت بسیار شایع به خصوص در کودکان و افراد مسن تر به دنبال تغذیه نامناسب و فعالیت فیزیکی ناکافی می باشد. حرکات کند روده به دنبال استرس، عدم مصرف کافی مایعات، مصرف برخی داروها و بیماری های زمینه ای نیز در تشدید یبوست نقش دارند. در کودکان عدم تمایل به دست کشیدن از بازی، ترس از رفتن به سرویس بهداشتی، عدم آموزش صحیح دفع مدفوع و عدم تحمل به شیر نیز در تشدید یبوست نقش دارند.
به دفع کمتر از سه نوبت مدفوع در هفته، یبوست گفته می شود. مدفوع اغلب سفت، سخت و دفع آن با درد همراه می باشد. علاوه بر مصرف کافی مایعات، افزایش فعالیت فیزیکی، مصرف فیبرها در رژیم غذایی،آموزش صحیح به کودک و درمان یبوست با خاکشیر، درمان یبوست با وازلین نیز یکی از روش های مورد علاقه والدین می باشد.
در این روش، مادر یا پدر با انگشت تمیز لایه نازکی از وازلین را به آهستگی به اطراف مقعد کودک ماساژ می دهند. با این کار علاوه بر خروج راحت تر مدفوع، تحریک مختصری نیز ایجاد می شود که به افزایش حرکات روده جهت دفع مدفوع کمک می کند. همچنین اگر یبوست شدید و با ایجاد فیشر یا شقاق نیز همراه باشد، در این روش درد شقاق نیز کاهش می یابد و درمان یبوست با وازلین به بهبود آن نیز کمک می کند.
قرص ضد یبوست فوری
درمان های مختلف دارویی، گیاهی، تغذیه ای و …. برای درمان یبوست وجود دارند. اگرچه که مصرف قرص ضد یبوست فوری با بهبود کوتاه مدت بیماری همراه می باشد، اما توجه داشته باشید که مصرف طولانی مدت قرص ضد یبوست فوری با عوارض جانبی متعددی همراه می باشد و توصیه نمی شود. لذا توصیه می شود که اصل درمان بر برطرف کردن عامل زمینه ای یبوست متمرکز باشد.
در این میان و تا برطرف شدن عامل زمینه ای، مصرف چند نوبت قرص ضد یبوست فوری نیز مانند درمان یبوست با خاکشیر کمک کننده می باشد. از جمله شربت ها، پودر ها و قرص های ضد یبوست فوری می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرص سی لاکس
- قرص لوبی پروستون
- قرص لیناکلوتید
- قرص و شیاف بیزاکودیل
- شیاف گلیسیرین
- شربت منیزیوم هیدروکساید
- شربت لاکتولوز
- پودر پسیلیوم
- پودر موسیلیوم
- پودر پلی اتیلن گلیکول
انتخاب قرص ضد یبوست فوری بر حسب سن، وضعیت بیماری و شدت یبوست در افراد مختلف، متفاوت می باشد.
عوارض یبوست شدید
با داشتن موارد زیر حتما با یک پزشک مشورت نمایید:
- با درمان بهبود نیافته اید.
- به طور مرتب یبوست دارید و مدت زیادی طول کشیده است.
- نفخ دارید و مدت زیادی طول کشیده است.
- خون در مدفوع وجود دارد.
- به طور ناخواسته کاهش وزن دارید، یا در کودک رشد کافی یا وزن گیری مناسب وجود ندارد.
- همیشه احساس خستگی مفرط می کنید.
قبل از اینکه مصرف هر دارو تجویز شده را متوقف کنید با پزشک متخصص گوارش مشورت کنید.
عوارض یبوست طولانی مدت:
یبوست درازمدت می تواند منجر به انباشتگی مدفوع شود. در این حالت مدفوع در رکتوم (انتهای روده) شما متراکم می شود. نشانه اصلی در این حالت ایجاد اسهال پس از یک دوره طولانی یبوست است.
انباشتگی مدفوع با موارد زیر درمان می شود:
- ملین های قوی تر با تجویز پزشک
- استعمال شیاف در مقعد
- انجام اِنِما مختصر- با عبور دادن مایع از مقعد به درون روده
- خارج کردن مدفوع توسط پزشک
سوالات متداول
درمان فوری یبوست با خاکشیر چگونه است؟
خاکشیر به عنوان یک ملین طبیعی شناخته شده و درمان یبوست با خاکشیر باعث افزایش حرکات روده می‌شود. نوشیدن شربت خاکشیر یبوست را بهبود می بخشد، به‌شرط اینکه شربت را با آب گرم درست کنید. اگر خاکشیر را زیاد بجوشانید یا با آب سرد درست کنید، خاصیت آن برای درمان یبوست از بین می‌رود.
درمان یبوست با وازلین چگونه است؟
درمان یبوست با وازلین، بیش از همه برای کودکان کاربرد دارد. در این روش، مادر یا پدر با انگشت تمیز لایه نازکی از وازلین را به آهستگی به اطراف مقعد کودک ماساژ می دهند. با این کار علاوه بر خروج راحت تر مدفوع، تحریک مختصری نیز ایجاد می شود که به افزایش حرکات روده جهت دفع مدفوع کمک می کند.
کدام قرص ضد یبوست فوری کمک کننده است؟
قرص سی لاکس، قرص و شیاف بیزاکودیل، شیاف گلیسیرین، شربت منیزیوم هیدروکساید و شربت لاکتولوز برای درمان فوری یبوست کمک کننده می باشند.
4 پاسخ
سلام بچه ام الان۶سالشه ومشکل یبوست داره راه درمانش چیه
نظر تیم پزشکی ما:
با توجه به شرح حال شما باید توجه داشته باشید که در بچه های کوچک یک مقدار بیشتر حواستان باشد در مورد بیماری زمینه ای کودکان چون یکسری دارو ها هستند که ممکن است برای کودکانی که بیماری زمینه ای دارند ایجاد یبوست کند پس در نتیجه برای داروی کودکان باید خیلی محطاط تر عمل کنیم تا نوجوانان و بررسی های بیشتری انجام شود تا داروهایی مصرف نشود که فعالیت روده را کم کند البته که تغذیه و فعالیت فیزیکی نقش اصلی دارند و بعد مصرف داروها می توانند به درمان یبوست کمک کنند.
همچنین میتونید با خیال راحت و کاملاً در یک بستر ایمن با تیم متخصص گوارش در اپلیکیشن ازپزشک هم بصورت آنلاین مشورت نمایید.
سلام ایا یبوست فقط با عمل جراحی خوب میشه اگه شدیدهم باشه
نظر تیم پزشکی ما:
یبوست ربطی به جراحی ندارد فقط در برخی کیس های خاص و بیماری های خاص نیاز به جراحی پیدا می کند ولی اکثر روش های درمانش دارویی و تغذیه ای می باشد و روی فعالیت فیزیکی شما است. اگر قدم به قدم بخوایم جلو بریم اینجوریه که در مرحله اول باید تغذیه را درست کنید فعالیت فیزیکی حود را بیشتر بکنید همینطور ورزش بکنید یا راه برید بیشتر و بعد به سمت داروها برید ولی به صورت کاملا موقت زیرا به هیچ وجه نباید داروهای ضد یبوست مدت طولانی مصرف شود و اگر یبوست شما به طول انجامید باید پزشک بررسی کند که دلیل به طول انجامیدن چیست؟ زیرا یبوست نباید اصلا طول بکشد.
زمانی به جراحی نیاز دارید که یک اتفاف عجیبی در روده رخ داده باشد و به صورتی شود که شما نتوانید دفع کنید در این مرحله انما انجام می شود و جراحی حساب نمیشود یک سری اقدامات برای بیرون کشیدن مدفوع انجام می شود.
همچنین میتونید با خیال راحت و کاملاً در یک بستر ایمن با تیم متخصص گوارش در اپلیکیشن ازپزشک هم بصورت آنلاین مشورت نمایید.