بیماری موتیسم یا لالی انتخابی، یکی از اختلالات روانی است که در آن فرد در موقعیت‌های خاصی نمی‌تواند صحبت کند، در حالی که در شرایط دیگر، به‌طور عادی و بدون مشکل صحبت می‌کند. این اختلال عمدتاً در کودکان دیده می‌شود و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روی زندگی اجتماعی و آموزشی آنها داشته باشد. در این مقاله، به بررسی جوانب مختلف این بیماری خواهیم پرداخت و به سؤالاتی از جمله بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ علت، علائم، روش‌های تشخیص، درمان، روش‌های مقابله و خطرات مرتبط با این بیماری پاسخ خواهیم داد.
بیماری موتیسم چیست؟
بیماری موتیسم یا لالی انتخابی، به وضعیتی اشاره دارد که در آن فرد به طور مداوم و در برخی شرایط خاص قادر به صحبت کردن نیست. این اختلال معمولاً در کودکان بین سنین ۲ تا ۵ سالگی ظاهر می‌شود و می‌تواند تا سنین بالاتر ادامه یابد. در این اختلال، کودک ممکن است در محیط‌های خاص مانند مدرسه یا جمع‌های بزرگ دچار لالی شود، اما در محیط‌های آشنا و راحت مانند خانه و در کنار خانواده، به‌راحتی صحبت کند.
تاریخچه و تعریف
موتیسم در ادبیات روانشناسی و پزشکی به‌عنوان اختلالی شناخته می‌شود که فرد در موقعیت‌های اجتماعی نمی‌تواند از گفتار خود استفاده کند. این اختلال در برخی موارد با اضطراب اجتماعی یا سایر اختلالات روانی مرتبط است.
شیوع بیماری: شیوع بیماری موتیسم در بین کودکان به‌ویژه در سنین پیش‌دبستانی بیشتر است. تحقیقات نشان می‌دهد که این اختلال در دختران شایع‌تر از پسران است. در برخی موارد، اختلال می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و نیاز به درمان تخصصی داشته باشد.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علت بیماری موتیسم یا لالی انتخابی
علت دقیق بیماری موتیسم هنوز به‌طور کامل مشخص نیست. با این حال، تعدادی از عوامل می‌توانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند:
- عوامل ژنتیکی: برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی ممکن است در بروز موتیسم نقش داشته باشند. وجود سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی یا مشکلات گفتاری می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- عوامل محیطی: محیط اجتماعی و خانوادگی کودک نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر بروز موتیسم داشته باشد. به‌عنوان مثال، کودکانی که در محیط‌های استرس‌زا یا نامطمئن بزرگ می‌شوند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار گیرند.
- اختلالات روانی: اختلالات اضطرابی، به‌ویژه اضطراب اجتماعی، می‌توانند به عنوان عوامل محرک برای بروز بیماری موتیسم عمل کنند. کودکانی که در موقعیت‌های اجتماعی احساس نگرانی یا ترس می‌کنند، ممکن است به‌طور ناگهانی در صحبت کردن دچار مشکل شوند.
- فشارهای اجتماعی و فرهنگی: برخی از فشارهای اجتماعی و فرهنگی می‌توانند بر روی رفتارهای گفتاری کودکان تأثیر بگذارند. به‌عنوان مثال، کودکانی که به‌دلیل فرهنگ‌های خاص تحت فشار قرار دارند، ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی صحبت نکنند.
علائم بیماری موتیسم یا لالی انتخابی
علائم بیماری موتیسم معمولاً در شرایط خاص و به‌ویژه در موقعیت‌های اجتماعی مشخص می‌شود. برخی از علائم متداول این بیماری عبارتند از:
- عدم توانایی در صحبت کردن در محیط‌های خاص: کودکان مبتلا به موتیسم ممکن است در موقعیت‌های خاص مانند مدرسه، جمع‌های خانوادگی یا مهمانی‌ها دچار لالی شوند، در حالی که در محیط‌های آشنا و راحت مانند خانه به‌راحتی صحبت می‌کنند.
- اضطراب و نگرانی در موقعیت‌های اجتماعی: این کودکان ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی احساس اضطراب و نگرانی کنند و به‌دلیل این احساسات نتوانند صحبت کنند.
- حرکات غیرکلامی: کودکان مبتلا به موتیسم ممکن است به‌جای صحبت کردن از حرکات غیرکلامی مانند اشاره یا نگاهی خاص برای ارتباط استفاده کنند. آنها ممکن است تلاش کنند تا احساسات یا نیازهای خود را بدون استفاده از گفتار ابراز کنند.
- تکرار رفتارهای خاص: برخی از کودکان ممکن است رفتارهای تکراری یا عادت‌های خاصی در موقعیت‌های اجتماعی از خود نشان دهند، که ممکن است نشان‌دهنده اضطراب یا ترس آنها باشد.
- تأثیر بر روابط اجتماعی: کودکان مبتلا به موتیسم ممکن است در برقراری روابط اجتماعی با همسالان و بزرگ‌ترها دچار مشکل شوند و از شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و گروهی خودداری کنند.
اختلالات همراه
کودک مبتلا به لالی انتخابی اغلب ترس ها و اضطراب های اجتماعی دیگری دارد و همچنین ممکن است مشکلات گفتاری و زبانی بیشتری داشته باشد. آنها اغلب از انجام هر کاری که توجه آنها را جلب می کند محتاط هستند زیرا فکر می کنند با این کار مردم از آنها انتظار صحبت دارند. به عنوان مثال، ممکن است یک کودک پس از دیدن اینکه از سایر کودکان خواسته می شود تا کارهای خوب را بخوانند، در کلاس بهترین کار خود را انجام ندهد، یا ممکن است از تغییر روال خود در صورتی که این امر باعث ایجاد نظرات یا سوالاتی شود، بترسد. خیلی ها ترس کلی از اشتباه کردن دارند.
حوادث و عفونت های ادراری ممکن است ناشی از عدم توانایی در درخواست استفاده از توالت و نگه داشتن ساعت ها در یک زمان باشد. کودکان در سنین مدرسه ممکن است در طول روز از خوردن و آشامیدن اجتناب کنند، بنابراین نیازی به عذرخواهی ندارند.
کودکان ممکن است در انجام تکالیف یا موضوعات خاص مشکل داشته باشند زیرا نمی توانند در کلاس سؤال بپرسند. نوجوانان ممکن است استقلال نداشته باشند زیرا می ترسند بدون همراه خانه را ترک کنند. و بزرگسالان ممکن است فاقد صلاحیت باشند زیرا نمی توانند در زندگی دانشگاهی یا مصاحبه های بعدی شرکت کنند.
پیشنهاد مقاله: فواید و مضرات تنبیه بدنی کودکان
روش تشخیص بیماری موتیسم یا لالی انتخابی
تشخیص بیماری موتیسم معمولاً شامل مراحل زیر است:
- ارزیابی تاریخچه پزشکی: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی کودک را مورد بررسی قرار می‌دهد تا بفهمد آیا مشکلات گفتاری دیگری وجود دارد یا خیر. این شامل بررسی سوابق خانوادگی و علائم موجود می‌شود.
- معاینه بالینی: پزشک ممکن است کودک را معاینه کند و رفتارهای او را در موقعیت‌های مختلف مشاهده کند. این معاینه شامل ارزیابی توانایی‌های گفتاری کودک در محیط‌های آشنا و ناآشنا است.
- مشاوره با متخصصان: در برخی موارد، ممکن است پزشک نیاز به مشاوره با متخصصان دیگر از جمله روانشناسان، روانپزشکان یا گفتاردرمانگران داشته باشد تا تشخیص دقیق‌تری انجام دهد.
- استفاده از ابزارهای ارزیابی: پزشکان ممکن است از ابزارهای ارزیابی روان‌شناختی برای بررسی وضعیت روانی و اجتماعی کودک استفاده کنند. این ابزارها می‌توانند به شناسایی الگوهای اضطراب و دیگر اختلالات کمک کنند.
- تشخیص افتراقی: در نهایت، پزشک باید اطمینان حاصل کند که علائم موجود ناشی از اختلالات دیگر نیستند. این ممکن است شامل بررسی اختلالات گفتاری، اختلالات اضطرابی یا سایر مشکلات روانی باشد.
تشخیص در کودکان
اگر کودک در سنین پایین تشخیص داده شود و به طور مناسب مدیریت شود، می‌تواند با موفقیت بر لالی انتخابی غلبه کند. برای لالی انتخابی مهم است که خانواده ها و مدارس زودتر تشخیص دهند تا بتوانند برای کاهش اضطراب کودک با یکدیگر همکاری کنند. کارکنان در محیط‌های سال‌های اولیه و مدارس ممکن است آموزش ببینند تا بتوانند پشتیبانی مناسب را ارائه دهند.
اگر مشکوک هستید که فرزندتان به لالی انتخابی مبتلا است و کمک در دسترس نیست، یا نگرانی‌های دیگری وجود دارد – به عنوان مثال، کودک در درک دستورالعمل‌ها یا پیروی از روال‌ها تلاش می‌کند – با یک پزشک عمومی صحبت کنید و از او بخواهید که شما را به یک متخصص ارجاع دهد. همچنین می توانید مستقیماً با کلینیک گفتار و زبان درمانی تماس بگیرید. این عقیده را نپذیرید که فرزند شما از این اختلال بدون درمان گذر خواهد کرد یا اینکه او “فقط خجالتی” است. همچنین ممکن است فرزند شما به یک متخصص بهداشت روان یا روانشناس آموزشی مدرسه نیاز داشته باشد.
پزشک ممکن است در ابتدا بخواهد بدون حضور فرزندتان با شما صحبت کند، بنابراین می توانید آزادانه در مورد هر گونه اضطرابی که در مورد رشد یا رفتار فرزندتان دارید صحبت کنید. آنها می خواهند بفهمند که آیا سابقه اختلالات اضطرابی در خانواده وجود دارد یا خیر، و آیا چیزی باعث ناراحتی می شود، مانند اختلال در روال یا مشکل در یادگیری زبان دوم. آنها همچنین ویژگی های رفتاری را بررسی می کنند و یک تاریخچه پزشکی کامل می گیرند.
یک فرد مبتلا به لالی انتخابی ممکن است نتواند در حین ارزیابی خود صحبت کند، اما پزشک باید برای این امر آماده باشد و مایل باشد راه دیگری برای برقراری ارتباط پیدا کند. برای مثال، آنها ممکن است کودک مبتلا به لالی انتخابی را تشویق کنند تا از طریق والدین خود ارتباط برقرار کند، یا به کودکان بزرگتر یا بزرگسالان پیشنهاد کنند که پاسخ های خود را یادداشت کنند یا از رایانه استفاده کنند. آنها ممکن است بازی کودک را تماشا کنند یا ویدئویی از صحبت کردن او در یک محیط تماشا کنند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
درمان بیماری موتیسم یا لالی انتخابی
درمان بیماری موتیسم معمولاً شامل روش‌های مختلف است که هدف آن کمک به کودک برای برقراری ارتباط مؤثرتر است. برخی از روش‌های درمانی شامل:
- درمان رفتاری: درمان رفتاری می‌تواند به کودک کمک کند تا با موقعیت‌های اجتماعی بهتر کنار بیاید و احساس اضطراب را کاهش دهد. این درمان می‌تواند شامل تکنیک‌های تنفس عمیق، تمرینات اجتماعی و موقعیت‌های تمرینی باشد.
- درمان شناختی-رفتاری: این نوع درمان می‌تواند به کودک کمک کند تا الگوهای تفکر منفی را شناسایی و تغییر دهد. درمانگران ممکن است از تکنیک‌هایی مانند شبیه‌سازی موقعیت‌های اجتماعی و مشاوره برای کاهش اضطراب استفاده کنند.
- مشاوره و حمایت روانی: مشاوره و حمایت روانی می‌تواند به کودک و خانواده‌اش کمک کند تا با چالش‌های مربوط به بیماری موتیسم روبه‌رو شوند. این نوع مشاوره می‌تواند به بهبود روابط خانوادگی و افزایش اعتماد به نفس کودک کمک کند.
- درمان گفتاری: گفتاردرمانگران می‌توانند به کودک کمک کنند تا مهارت‌های گفتاری و ارتباطی خود را بهبود بخشد. این درمان ممکن است شامل تمرینات خاص برای تقویت مهارت‌های گفتاری باشد.
- درمان دارویی: در برخی موارد، پزشکان ممکن است از داروها برای مدیریت علائم اضطراب یا افسردگی که ممکن است با بیماری موتیسم همراه باشد، استفاده کنند. این داروها باید تحت نظر پزشک تجویز و مصرف شوند.
روش مقابله با بیماری موتیسم یا لالی انتخابی
مقابله با بیماری موتیسم نیاز به تلاش و توجه ویژه از طرف خانواده و معلمان دارد. برخی از روش‌های مقابله شامل:
- ایجاد محیط آرام: ایجاد یک محیط آرام و حمایتگر در خانه و مدرسه می‌تواند به کاهش اضطراب کودک کمک کند. این شامل عدم فشار به کودک برای صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی می‌شود.
- تشویق به بیان احساسات: تشویق کودک به بیان احساسات و نیازهایش بدون قضاوت می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس او کمک کند. والدین و معلمان باید به کودک فضای لازم برای ابراز خود بدهند.
- ارتقاء مهارت‌های اجتماعی: تشویق کودک به شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و گروهی می‌تواند به بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی او کمک کند. این شامل برنامه‌ریزی فعالیت‌های سرگرم‌کننده و مثبت با همسالان است.
- آگاهی و آموزش خانواده: آموزش خانواده درباره بیماری موتیسم و نحوه حمایت از کودک می‌تواند تأثیر زیادی بر روی بهبود وضعیت کودک داشته باشد. والدین باید با روانشناسان و متخصصان در ارتباط باشند تا بهترین راه‌های حمایت را شناسایی کنند.
آیا بیماری موتیسم یا لالی انتخابی خطرناک است؟
بیماری موتیسم به خودی خود خطرناک نیست، اما می‌تواند تأثیرات منفی بر روی کیفیت زندگی کودک و روابط اجتماعی او داشته باشد. عدم توانایی در برقراری ارتباط مؤثر می‌تواند به انزوا، افسردگی و اضطراب منجر شود.
- تأثیر بر زندگی اجتماعی: کودکان مبتلا به موتیسم ممکن است به‌دلیل عدم توانایی در صحبت کردن در جمع‌های اجتماعی دچار انزوا شوند. این انزوا می‌تواند به مشکلات عاطفی و روانی منجر شود.
- تأثیر بر تحصیلات: عدم توانایی در صحبت کردن در مدرسه می‌تواند بر روی عملکرد تحصیلی کودک تأثیر منفی بگذارد. این می‌تواند به کمبود اعتماد به نفس و مشکلات در یادگیری منجر شود.
- نیاز به حمایت: کودکان مبتلا به موتیسم به حمایت و توجه ویژه از طرف خانواده و معلمان نیاز دارند تا بتوانند بر چالش‌های این بیماری غلبه کنند. این حمایت می‌تواند شامل مشاوره و درمان‌های تخصصی باشد.
پیشنهاد ویژه: علت دیابت در کودکان چیست؟ علائم و راه های درمان آن
توصیه ای برای والدین
- برای تشویق فرزندتان به صحبت کردن، اورا تحت فشار قرار ندهید و به او رشوه ندهید.
- اجازه دهید فرزندتان بداند که می‌دانید او از صحبت کردن می‌ترسد و گاهی در صحبت کردن مشکل دارد. به آنها بگویید وقتی احساس آمادگی کردند می توانند قدم های کوچکی بردارند و به آنها اطمینان دهید که صحبت کردن آسان تر می شود.
- فرزندتان را به خاطر صحبت کردن در ملاء عام تحسین نکنید زیرا این باعث خجالت می شود. صبر کنید تا با آنها خلوت کنید و برای موفقیت آنها یک رفتار ویژه در نظر بگیرید.
- به کودک خود اطمینان دهید که ارتباطات غیرکلامی مانند لبخند زدن و دست دادن تا زمانی که از صحبت کردن احساس بهتری کند خوب است.
- از مهمانی ها یا ملاقات های خانوادگی اجتناب نکنید، بلکه در نظر داشته باشید که چه تغییرات محیطی برای راحت تر کردن شرایط برای فرزند شما ضروری است.
- از دوستان و اقوام بخواهید که به فرزندتان زمان بدهند تا با سرعت خودش گرم شود و به جای اینکه او را مجبور به صحبت کند، روی فعالیت های سرگرم کننده تمرکز کند.
- علاوه بر اطمینان کلامی، به آنها عشق، حمایت و صبر بدهید
نتیجه‌گیری
بیماری موتیسم یا لالی انتخابی یک اختلال پیچیده است که نیاز به توجه و درمان تخصصی دارد. با شناخت صحیح این بیماری و ارائه حمایت مناسب، می‌توان به کودکان مبتلا کمک کرد تا با چالش‌های اجتماعی خود بهتر کنار بیایند و مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشند. درمان‌های مختلفی برای این اختلال وجود دارد و ترکیب روش‌های درمانی می‌تواند به دستیابی به نتایج مثبت کمک کند. همچنین، ایجاد محیط‌های آرام و حمایتگر در خانه و مدرسه نقش کلیدی در بهبود وضعیت کودک دارد. با افزایش آگاهی و دانش در مورد این اختلال، می‌توان به کودکان و خانواده‌هایشان کمک کرد تا زندگی بهتری داشته باشند و از تمامی فرصت‌های اجتماعی بهره‌مند شوند.
