زمانی که سلول های غیرطبیعی جایگزین سلول های طبیعی در مغز می شوند و به صورت غیرقابل کنترل رشد می کنند، به سرطان مغز مبتلا می شویم. انواع مختلف تومور مغزی در انسان ها ممکن است دیده شوند. برخی انواع سرطان رشد آهسته ای دارند، و بالعکس برخی به سرعت رشد می کنند. با رشد تومور مغزی، سرطان قسمت های طبیعی مغز را اشغال می کند و منجر به التهاب بافت مغز می گردد. به دنبال افزایش رشد تومور و التهاب، علائم تومور مغزی پدیدار می گردند.
تومور مغزی ممکن است به طور اولیه از بافت مغز منشا گرفته باشد، یا به دنبال تهاجم و متاستاز از سایر اعضای بدن به مغز ایجاد شده باشد. تشخیص زودرس سرطان مغز، از نقش مهمی در بهبود بقای بیماران و درمان آن ها برخودار می باشد. در ادامه این مطلب، به طور کامل در رابطه با انواع روش های تشخیص سرطان مغز و راه های درمان آن توضیح داده شده است.
مدت زمان بروز علائم تومور مغزی
مدت زمان بروز علائم تومور مغزی به نوع تومور، اولیه بودن یا متاستاتیک بودن آن، سرعت رشد و اندازه تومور بستگی دارد. برخی انواع سرطان مغز رفتاری بسیار تهاجمی دارند، به سرعت رشد می کنند و به سرعت هم علامتدار می شوند. بالعکس، برخی انواع نیز رفتاری ملایم داشته و ماه ها الی سال ها طول می کشد تا علامتدار شوند. توجه به علائم تومور مغزی، از نقش مهمی در تشخیص زودرس و شروع درمان تومور در زمان مناسب برخوردار می باشد.
علائم پیشرفته سرطان مغز
تومور مغزی ممکن است با علائمی مانند سردرد، درد چشم ها، اختلال تعادل، اختلال حافظه، تغییرات رفتاری یا شخصیتی، اختلالات شنوایی، سرگیجه، احساس ضعف و خستگی، بی حسی یا اختلال حرکت در یک سمت از اندام های بدن تشخیص داده شود. مراجعه به متخصص مغز و اعصاب و تصویربرداری از مغز با رویت هریک از علائم فوق، از نقش مهمی در تشخیص زودرس سرطان مغز و درمان تومور برخودار می باشد. اما چنانچه بی توجهی به علائم فوق صورت بگیرد، فرد با علائم پیشرفته سرطان مغز مراجعه می کند. درمان تومور در مرحله پیشرفته بسیار دشوار می باشد. مهم ترین علائم پیشرفت سرطان مغز عبارتند از:
- اختلال هوشیاری
- خواب آلودگی
- کوما
- تشنج
بیشتر بخوانید: سرطان چیست و چگونه با سرطان کنار بیاییم؟
در تومور مغزی کجای سر درد می گیرد؟
سردرد، شایع ترین علامت سرطان مغز می باشد و در بیش از نیمی از مبتلایان دیده می شود. دو مکانیسم مهم سردرد در تومور مغزی عبارتند از:
- تهاجم به قسمت های سالم مغز و فشار به آن ها
- التهاب بافت مغز و افزایش فشار مغزی متعاقب آن
اگرچه که سردرد به دنبال تومور مغزی در هر زمانی از روز ممکن است رخ دهد، اما اغلب صبح هنگام حین برخواستن از خواب، شدت می یابد. گاهی نیز مبتلایان شب هنگام از شدت سردرد از خواب بیدار می شوند. همچنین با سرفه کردن و زور زدن نیز سردرد تشدید می گردد. تومورهای پشت سر اغلب با درد گردن و تومورهای جلوی سر اغلب با درد چشم ها و علائم شبیه به سینوزیت همراه هستند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
تشخیص سرطان مغز
در صورتی که فردی با علائم مشکوک به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب مراجعه نماید، پزشک معالج ممکن است از یک الی چند مورد از روش های زیر برای تشخیص سرطان مغز استفاده نماید:
- سی تی اسکن مغز ( CT scan): در این روش، از اشعه ایکس برای تصویربرداری از مغز استفاده می شود. سی تی اسکن روشی آسان، در دسترس و نسبتا ارزان برای رویت ساختار مغز می باشد. همچنین تصاویر آن به سرعت آماده می گردند.
- ام آر آی مغز (MRI): یکی از دقیق ترین روش های ارزیابی تومورهای مغزی و بررسی گسترش آن ها می باشد. اغلب از گادولینیوم برای بهبود وضوح تصاویر و بررسی جزئیات درگیری استفاده می گردد.
- نمونه برداری از بافت مغز (Biopsy): جهت تشخیص قطعی نوع تومور، از نمونه برداری حین جراحی یا توسط سوزن مخصوص بیوپسی استفاده می شود. نمونه برداری ممکن است با عوارضی مانند خونریزی و آسیب به بافت طبیعی مغز همراه باشد.
- تصویربرداری هسته ای (PET scan): جهت تشخیص برخی انواع تومور مغزی با سرعت رشد بالا کاربرد دارد. اسکن هسته ای برای تومورهای خوش خیم و با رشد آهسته استفاده نمی شود. به عنوان مثال، روش خوبی برای بررسی گلیوبلاستوم و الیگودندروگلیوم می باشد.
درمان سرطان مغز
درمان سرطان مغز به نوع تومور، مرحله آن، اندازه، محل و میزان گسترش آن ارتباط دارد. به طور کلی از انواع روش های زیر برای درمان سرطان مغز می توان استفاده نمود:
- جراحی: با خروج تومور و بافت غیرطبیعی، علائم بیمار بهبود می یابند. اما ممکن است همراه با تومور، قسمتی از بافت سالم مغز نیز خارج گردد. آسیب به بافت سالم حین جراحی ممکن است با عوارض متعددی پس از جراحی همراه باشد.
- رادیوتراپی: پرتوهای رادیوتراپی نیز منجر به مرگ سلول های سرطانی می شوند. ممکن است از رادیوتراپی همراه با جراحی یا در مواردی که جراحی مقدور نمی باشد، استفاده گردد.
- شیمی درمانی: داروهای شیمی درمانی با مرگ سلول های سرطانی یا توقف رشد آن ها همراه می باشند. ممکن است از این روش همراه با رادیوتراپی یا بدون آن استفاده گردد.
- وسیله الکتریکی: امواج الکتریکی که توسط این وسیله تولید می شوند، رشد سلول های سرطانی را متوقف می کنند.
عاقبت بیماران تومور مغزی
عاقبت بیماران تومور مغزی در صورت عدم تشخیص و درمان سرطان مغز در زمان مناسب، بسیار بد و نا امیدکننده می باشد. اگرچه که تشخیص در مراحل اولیه و شروع زودرس درمان سرطان مغز می تواند با طول عمر مناسب و زندگی با کیفیتی همراه باشد، ولی عدم تشخیص سرطان یا تشخیص در مراحل انتهایی، با مرگ زودرس همراه می باشد.
پیشنهاد ویژه : مطالعه مقاله علائم سرطان و راه درمان آن
سوالات متداول
مدت زمان بروز علائم تومور مغزی چقدر است؟
مدت زمان بروز علائم تومور مغزی به نوع تومور، اولیه بودن یا متاستاتیک بودن آن، سرعت رشد و اندازه تومور بستگی دارد.
تشخیص سرطان مغز چگونه است؟
به کمک سی تی اسکن مغز، ام آر آی مغز، نمونه برداری از بافت مغز و تصویربرداری هسته ای صورت می گیرد.
درمان سرطان مغز چیست؟
با استفاده از جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و وسیله الکتریکی امکان پذیر است.
