تله های شخصیتی مفهومی است که در روانشناسی به آن پرداخته شده و به الگوهای تکراری و ناخودآگاه رفتاری اشاره دارد که فرد از آنها در طول زندگی‌اش استفاده می‌کند. این الگوها معمولاً نتیجه تجربیات اولیه فرد و نحوه تعامل او با محیط و افراد در دوران کودکی هستند. تله‌های شخصیتی می‌توانند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر منفی بگذارند و روابط اجتماعی، عاطفی و حتی شغلی آنها را تحت تأثیر قرار دهند.
در این مقاله به تفسیر دقیق تله های شخصیتی، منشأ آنها، تأثیراتشان بر روابط و تصمیم‌گیری‌های ما، و روش‌های درمانی مؤثر و در کل به سوال تله های شخصیتی چیست پرداخته خواهد شد.
شخصیت چیست؟
شخصیت ، طرز تفکر ، احساس و رفتار مشخصه. شخصیت شامل حالات، نگرش ها و عقاید است و به وضوح در تعامل با افراد دیگر بیان می شود. این شامل ویژگی های رفتاری، ذاتی و اکتسابی است که یک فرد را از دیگری متمایز می کند و می تواند در روابط افراد با محیط و گروه اجتماعی مشاهده شود.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
ریشه های مطالعه شخصیت
به طور کلی، اطلاعات در مورد شخصیت انسان از سه منبع مختلف مطالعه به دست آمده است. اولین مورد بیولوژیکی است که تصور می شود منشاء ژنتیکی و همچنین محیطی دارد. دوم قلمرو اجتماعی است، از جمله تأثیر نیروهای اجتماعی بر کودک در حال رشد که پاسخ‌های شخصی مانند انگیزه‌ها، صفات، رفتارها و نگرش‌ها را شکل می‌دهند. سوم، بررسی تماس های بالینی با افرادی است که دچار شکست های تطبیقی شده اند. برخی از مقالات پیشنهاد کرده‌اند که درجه یکپارچگی بیشتر هر سه منبع اطلاعاتی و روش‌های به دست آمده از آنها، رشد اطلاعات معتبر در مورد شخصیت را تسریع می‌کند.
تله های شخصیتی چه تأثیری بر روابط ما دارند؟
تله های شخصیتی تأثیرات عمیقی بر روابط انسانی دارند. این تأثیرات می‌توانند در روابط شخصی، خانوادگی، یا شغلی به صورت‌های مختلف خود را نشان دهند. در زیر به برخی از مهم‌ترین تأثیرات آنها پرداخته می‌شود:
- تأثیر بر روابط عاطفی: افرادی که تحت تأثیر تله‌های شخصیتی قرار دارند، ممکن است در روابط عاطفی‌شان با مشکلاتی مواجه شوند. به عنوان مثال، فردی که تله‌های شخصیتی “عدم شایستگی” یا “ترس از طرد شدن” دارد، ممکن است در برقراری روابط عاطفی سالم و تعادل در آنها مشکل داشته باشد. این افراد ممکن است دائماً از تایید و محبت دیگران جستجو کنند یا به شدت از طرد شدن هراس داشته باشند.
- تأثیر بر روابط خانوادگی: تله‌های شخصیتی نه تنها بر روابط فردی تأثیر می‌گذارند، بلکه می‌توانند در روابط خانوادگی هم اختلال ایجاد کنند. به عنوان مثال، فردی که در دوران کودکی دچار تله‌های شخصیتی ناشی از بی‌توجهی یا بی‌ثباتی والدین بوده است، ممکن است در بزرگسالی با همسر یا فرزندان خود در روابط پرتنش و استرس‌زای زیادی قرار گیرد.
- تأثیر بر روابط شغلی: در محیط‌های شغلی، تله‌های شخصیتی می‌توانند بر تصمیم‌گیری‌ها، تعاملات با همکاران و حتی پیشرفت حرفه‌ای افراد تأثیر منفی بگذارند. افراد ممکن است در مواجهه با چالش‌های شغلی از الگوهای رفتاری ناکارآمد استفاده کنند که منجر به شکست یا ناکامی شود. به عنوان مثال، افرادی که تله‌های شخصیتی “وابستگی” دارند، ممکن است در محیط کار از دیگران به شدت کمک بخواهند یا نتوانند مسئولیت‌های خود را به درستی انجام دهند.
منشأ شکل‌گیری تله های شخصیتی در دوران کودکی
تله های شخصیتی معمولاً در دوران کودکی شکل می‌گیرند و ریشه‌های آنها به تجربیات اولیه فرد برمی‌گردد. در این دوران، انسان‌ها به شدت تحت تأثیر محیط و روابط با افراد اطراف خود قرار دارند، به ویژه والدین و سایر اعضای خانواده. این تجربیات می‌توانند باعث شکل‌گیری تله‌های شخصیتی مختلف شوند که در طول زندگی فرد ادامه می‌یابند.
- تجربیات منفی خانوادگی: تجربیات منفی مانند بی‌توجهی، خشونت، طرد شدن، یا بی‌ثباتی در خانواده می‌توانند زمینه‌ساز شکل‌گیری تله‌های شخصیتی در کودکان شوند. به عنوان مثال، کودکی که به طور مداوم مورد بی‌توجهی والدین قرار می‌گیرد، ممکن است تله های شخصیتی مرتبط با “عدم شایستگی” یا “ترس از طرد شدن” را در خود شکل دهد.
- انتظارات غیرواقعی والدین: انتظارات غیرواقعی والدین از کودک نیز می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری تله‌های شخصیتی ایفا کند. کودکی که همواره تحت فشار است تا به بهترین شکل ممکن عمل کند یا بیش از حد تلاش کند تا تایید والدین را بدست آورد، ممکن است تله‌های شخصیتی مربوط به “کمال‌گرایی” یا “ترس از شکست” پیدا کند.
- کمبود حمایت عاطفی و اجتماعی: کودکانی که در دوران رشد خود از حمایت‌های عاطفی و اجتماعی کافی برخوردار نیستند، ممکن است به تله‌های شخصیتی مانند “وابستگی” یا “تنهایی” دچار شوند. این تله‌ها در آینده می‌توانند بر روابط عاطفی و اجتماعی فرد تأثیر منفی بگذارند.
پیشنهاد مقاله: هر آنچه که باید درباره اختلال شخصیت اسکیزوتایپال بدانید!
چگونه تله های شخصیتی به تصمیم‌گیری‌های ما آسیب می‌زنند؟
تله های شخصیتی می‌توانند به شدت بر فرآیند تصمیم‌گیری ما اثر بگذارند. این اثرات ممکن است به صورت‌های مختلفی خود را نشان دهند:
- تصمیم‌گیری‌های تحت تأثیر احساسات: افرادی که تحت تأثیر تله‌های شخصیتی قرار دارند، ممکن است در تصمیم‌گیری‌های خود تحت تأثیر احساسات ناخودآگاه قرار بگیرند. به عنوان مثال، فردی که تله‌های شخصیتی “ترس از طرد شدن” دارد، ممکن است در تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی خود، نظرات یا خواسته‌های دیگران را بر خواسته‌ها و نیازهای خود ترجیح دهد، حتی اگر این تصمیم‌ها به ضرر او باشند.
- اجتناب از مواجهه با مشکلات: تله‌های شخصیتی می‌توانند منجر به اجتناب از مواجهه با مشکلات و چالش‌های زندگی شوند. فردی که دچار تله‌های شخصیتی “وابستگی” است، ممکن است تصمیم بگیرد که هیچ‌گونه مسئولیتی را به عهده نگیرد و به جای آن از دیگران کمک بخواهد. این رفتار اجتنابی می‌تواند در زندگی شخصی و شغلی فرد مشکلاتی ایجاد کند.
- تصمیم‌گیری‌های تکانشی: در برخی موارد، تله‌های شخصیتی می‌توانند منجر به تصمیم‌گیری‌های تکانشی و بدون تفکر کافی شوند. به عنوان مثال، فردی که به تله “کمال‌گرایی” دچار است، ممکن است تصمیم بگیرد که به هر قیمتی بهترین نتیجه را در یک موقعیت خاص بدست آورد و از خود فشار بیشتری وارد کند، حتی اگر این تصمیم بر سلامت روان او تأثیر منفی بگذارد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
راهکارهای عملی برای شناسایی تله های شخصیتی
شناسایی تله‌های شخصیتی اولین قدم در درمان آنها است. این کار می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی صورت گیرد که در زیر به چند مورد از آنها اشاره می‌شود:
- خودآگاهی و مدیتیشن: یکی از مؤثرترین روش‌ها برای شناسایی تله‌های شخصیتی، خودآگاهی است. فرد با استفاده از مدیتیشن و تمرینات خودآگاهی می‌تواند به الگوهای رفتاری خود توجه کند و تله‌های شخصیتی پنهان را شناسایی نماید. این روش‌ها به فرد کمک می‌کنند تا رفتارهای ناخودآگاه خود را شناسایی کرده و آنها را تغییر دهد.
- مشاوره روان‌شناختی: درمانگران روانشناسی می‌توانند به افراد کمک کنند تا تله های شخصیتی خود را شناسایی کنند. مشاوره و روان‌درمانی می‌توانند به فرد کمک کنند تا الگوهای رفتاری منفی را شناسایی کرده و به تغییر آنها بپردازد.
- تمرینات رفتاری: تمرینات رفتاری مانند ثبت وضعیت‌های مختلف و تحلیل رفتارها می‌توانند به فرد کمک کنند تا تله های شخصیتی خود را شناسایی کند. با نوشتن افکار و احساسات در موقعیت‌های مختلف، فرد می‌تواند الگوهای منفی خود را شناسایی و آنها را بهبود بخشد.
درمان تله های شخصیتی با رویکرد طرحواره درمانی
یکی از روش‌های مؤثر برای درمان تله‌های شخصیتی، استفاده از رویکرد طرحواره درمانی است. این رویکرد توسط جفری یانگ مطرح شد و به تحلیل و درمان تله‌های شخصیتی می‌پردازد.
- شناسایی و اصلاح طرحواره‌ها: در این روش درمانی، فرد ابتدا طرحواره‌های شخصیتی خود را شناسایی می‌کند. سپس، با همکاری درمانگر، به اصلاح این طرحواره‌ها پرداخته می‌شود تا رفتارها و الگوهای منفی تغییر کنند.
- یادگیری الگوهای جدید رفتاری: در طول درمان طرحواره درمانی، فرد یاد می‌گیرد که به جای تله‌های شخصیتی قدیمی، از الگوهای جدید و سالم برای مقابله با مشکلات و چالش‌ها استفاده کند.
- درمان‌های حمایتی و مهارت‌آموزی: این درمان‌ها معمولاً به فرد کمک می‌کنند تا مهارت‌های جدیدی برای مدیریت احساسات و روابط خود بیاموزد و بتواند به شیوه‌های سالم‌تری با مشکلات زندگی مواجه شود.
پیشنهاد ویژه: اختلال شخصیت مرزی یا بوردلاین چیست؟
تله‌های ذهنی چه تفاوتی با تله های شخصیتی دارند؟
تله‌های شخصیتی و تله‌های ذهنی دو مفهوم متفاوت هستند، هرچند ممکن است به هم مرتبط باشند. تله‌های شخصیتی بیشتر به الگوهای رفتاری و عاطفی اشاره دارند که از دوران کودکی شکل گرفته‌اند، در حالی که تله‌های ذهنی بیشتر به افکار و باورهای محدودکننده‌ای اشاره دارند که می‌توانند فرآیندهای شناختی و تصمیم‌گیری ما را تحت تأثیر قرار دهند.
- تله های شخصیتی: تله‌های شخصیتی الگوهای رفتاری هستند که افراد به صورت ناخودآگاه از آنها استفاده می‌کنند و معمولاً در روابط و تصمیم‌گیری‌های فرد تأثیرگذارند.
- تله‌های ذهنی: تله‌های ذهنی به باورها و افکار محدودکننده‌ای اشاره دارند که می‌توانند دیدگاه فرد را نسبت به خود و جهان پیرامونش محدود کنند. این تله‌ها ممکن است باعث ایجاد اضطراب، افسردگی یا نگرانی شوند.
نتیجه‌گیری
تله های شخصیتی پدیده‌ای پیچیده هستند که می‌توانند بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد تأثیرگذار باشند. این تله‌ها معمولاً از تجربیات اولیه فرد در دوران کودکی نشأت می‌گیرند و می‌توانند بر روابط، تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهای فردی تأثیر منفی بگذارند. شناسایی و درمان این تله‌ها از طریق روش‌هایی مانند طرحواره درمانی و خودآگاهی می‌تواند به فرد کمک کند تا زندگی سالم‌تری داشته باشد.
