تب مدیترانه ای چیست: تب مدیترانه ای خانوادگی (FMF) یک اختلال ژنتیکی خودالتهابی غیر عفونی است که با دوره های مکرر تب و سروزیت (قفسه سینه، شکم، مفاصل) مشخص می شود. FMF منجر به حملات دردناک در اوایل دوران کودکی می گردد و عمدتاً افراد مناطق مدیترانه ای را تحت تأثیر قرار می دهد، هرچند که بروز آن در سایر نواحی دنیا نیز ممکن است. آمیلوئیدوز کشنده ترین عارضه FMF می باشد. برای پاسخ به پرسش تب مدیترانه ای چیست؟ و ایا تب مدیترانه ای درمان دارد؟، خطرات تب مدیترانه ای و اینکه ایا بیماری تب مدیترانه ای خطرناک است و سایر علایم آن با ما همراه باشید.
علائم تب مدیترانه ای در کودکان؟
FMF اغلب باعث تب های مکرر همراه با درد در شکم، مفاصل یا قفسه سینه می شود. اپیزودها معمولاً یک تا سه روز طول می کشند و سپس از بین می روند. اولین حمله اغلب در دوران کودکی، معمولاً قبل از 20 سالگی رخ می دهد. حملات طی 2 تا 4 ساعت ایجاد شده و از 6 ساعت تا 4 روز طول می کشند هرچند که علائم مفصلی ممکن است به هفته ها تا ماهها برای برطرف شدن نیاز داشته باشند.
آیا تب مدیترانه ای مسری است ؟ FMF مسری نیست. کودکان مبتلا به این دوره های مکرر ممکن است به طور کامل بهبود نیافته یا به طور طبیعی رشد نکنند. کودکان کمتر از پنج سال ممکن است فقط تب داشته باشند و خانواده ها برای درمان تب به پزشک مراجعه نمایند.
درد شدید شکم ممکن است با آپاندیسیت اشتباه گرفته شود و درد شدید قفسه سینه ممکن است باعث مشکل در تنفس گردد. معمولاً یک مفصل مانند مچ پا یا زانو دردناک یا متورم است که در عرض 1-2 هفته برطرف می شود. بثورات قرمز در اندام تحتانی یک سوم بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از کودکان درد عضلانی در پاهای خود، به خصوص بعد از فعالیت دارند. برای درمان تب و سایر علایم FMF با پزشک مشورت کنید.
عوارض نادر عبارتند از:
التهاب قلب (پریکاردیت)، التهاب غشای اطراف مغز و نخاع (مننژیت)، التهاب عضلات (میوزیت) یا بیضه ها (اورکیت). اگرچه حملات به طور خود به خود برطرف می شوند، اما بدون درمان مناسب برای کمک به جلوگیری از حملات، این بیماری می تواند به آسیب جدی آمیلوئیدوز ثانویه، به ویژه در کلیه ها، با ایجاد نارسایی کلیه منجر شود. در برخی افراد اولین علامت FMF آمیلوئیدوز است. در بیماری آمیلوئیدوز، پروتئین آمیلوئید A که معمولاً در بدن یافت نمیشود، در اندامها – بهویژه کلیهها – تجمع مییابد و باعث التهاب و اختلال در عملکرد آنها میشود. تشخیص با آزمایش مثبت جهش ژن MEFV تایید می شود.
پیشنهاد ویژه: ۷ راهکار خانگی برای درمان تب
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
درمان قطعی تب مدیترانه ای
-
کلشی سین
کلشی سین از سال ها پیش درمان انتخابی برای FMF بوده و برای درمان تب در FMF نیز به کار رفته است. هدف از درمان، جلوگیری از حملات، از بین بردن التهاب بین حملات و جلوگیری از ایجاد یا پیشرفت آمیلوئیدوز است. درمان با کلشی سین معمولا مادام العمر است و دوز آن با توجه به سن و شدت علائم متفاوت می باشد. بیمارانی که به دلیل بیماری کلیوی در اثر آمیلوئیدوز تحت پیوند کلیه قرار می گیرند، حتی پس از پیوند نیز باید به دریافت کلشی سین ادامه دهند.
شایع ترین عوارض جانبی درمان، اسهال و استفراغ است. این عوارض جانبی وابسته به دوز هستند و در دوزهای بالاتر شایع ترند. سایر عوارض جانبی غیر معمول عبارتند از: سمیت کبدی، سمیت کلیوی، میوپاتی، نوروپاتی و واکنش حساسیت مفرط. مصرف کلشی سین در دوران بارداری و شیردهی بی خطر است.
-
مهارکننده های اینترلوکین 1 (IL-1)
مهارکنندههای IL-1 داروهای خط دوم برای بیمارانی هستند که FMF مقاوم به کلشیسین دارند یا کلشیسین را تحمل نمی کنند. اثر مهارکنندههای IL-1 در جلوگیری از ایجاد آمیلوئیدوز در FMF کاملاً ثابت نشده است و گاهی اوقات کلشیسین با دوز پایین همچنان برای جلوگیری از آمیلوئیدوز ادامه مییابد.
-
داروهای دیگر
برای درمان تب می توان از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد.
گزارش هایی وجود دارد که استفاده از پرازوسین، رزرپین و آزلاستین در بیماران FMF موثر بوده است.
مهارکنندههای فاکتور نکروز تومور (TNF) نیز در برخی موارد به کار رفته اند، اما اثربخشی واقعی آنها هنوز ثابت نشده است.
استفاده از مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین نیز میتواند دفعات حملات در FMF را کاهش دهد، که نشان میدهد استرس و افسردگی در ایجاد حملات در این بیماران نقش دارد.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عفونی انلاین و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
تاثیر رژیم غذایی بیماران تب مدیترانه ای
امروزه، پژوهش های علمی قویاً نشان میدهد که برخی داروی گیاهی برای تب مدیترانه ای و رژیمهای غذایی، بهویژه رژیمهای پرکالری، سرشار از قندهای ساده و اسیدهای چرب اشباع شده، میتوانند باعث ایجاد یک حالت پیش التهابی مزمن شوند. مفهوم مصرف غذاهای آنتیاکسیدان و پروبیوتیک به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شده است.
مطالعات دیگر همبستگی بین برخی عادات غذایی و خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی التهابی مزمن را ارزیابی کردهاند. بر مزایای رژیم غذایی با نمک محدود و اسیدهای چرب غیراشباع امگا 6، غنی از غلات کامل، چای سبز و مکملهایی مانند ویتامین D، دانههای کتان، زردچوبه و غیره تاکید دارند. این رژیم ها بر بهبود علایم بیماری از جمله درمان تب موثر هستند.
رژیم غذایی ناسالم ارتباط نزدیکی با کمبود باکتریهای مفید دارد
که منجر به تغییرات در مخاط روده و آسیب سیستم ایمنی می شود. این یافته ها زیربنای مفهوم تغذیه ایمنی است، که هدف آن برقراری مجدد هموستاز روده ای با غذاها یا مکمل های دارای اثر ضد التهابی و تعدیل کننده ایمنی می باشد. بیماران FMF ممکن است ترکیب میکروبی روده متفاوتی نسبت به افراد سالم داشته باشند. هم عوامل ژنتیکی و هم وضعیت خودالتهابی پایدار به نقش مهمی در تعیین مشخصات میکروبی روده در افراد مبتلا به FMF دارند. ترکیب آن حتی ممکن است بر ایجاد آمیلوئیدوز تأثیر بگذارد.
از آنجایی که کمبود یا افزایش برخی از درشت مغذیها و ریزمغذیها به شدت بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر میگذارد و درمان تب و سایر علایم را با مشکل مواجه می کند، یک برنامه غذایی سالم، نقش مهمی در کنترل حملات حاد FMF دارد.
پیشنهاد مقاله: برنامه رژیم غذایی برای کاهش وزن
کودکانی که وعده های کم نمک یا کم چرب را ترجیح می دهند
نرخ بالاتری از پاسخ کامل به کلشی سین می بینیم. بنابراین، مصرف کمتر نمک و چربی می تواند بار التهابی را کاهش دهد و منجر به یک دوره بیماری خفیفتر در بیماران FMF شود.
ویتامینهای C و D، اسیدهای چرب غیراشباع امگا 3 موجود در روغن ماهی، چای سبز و زردچوبه، همراه با سایر ویتامینها مانند ویتامین E و روی، جزو دسته مواد مغذی ایمنی هستند. این مواد مغذی به لطف اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی خود، با تأثیر مثبت بر سیستم ایمنی، می توانند وضعیت بالینی بیماران را بهبود بخشند و برای درمان تب نیز موثر باشند.
استفاده از یک رژیم غذایی سالم، بدون محدودیت بیش از حد، غنی از آنتی اکسیدان ها و مکمل های با اثر ضد التهابی، می تواند یک استراتژی درمانی کمکی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران FMF باشد.
علیرضا شاه حسینی
عفونی
سارا نصیر هرندی
عفونی
بهزاد امیری
عفونی
حمیدرضا افشارجو
عفونی
لیلا جهانبخشی
عفونی
فائزه السادات حیدری
عفونی
محمد یزدی
عفونی
مهدی فرخ سیر
عفونی
مریم ولیخانی
عفونی