سرطان تیروئید مدولاری یکی از انواع نادر سرطانهای تیروئید است که از سلولهای C تیروئید ناشی میشود. این نوع سرطان، برخلاف سایر انواع سرطانهای تیروئید، بهطور خاص به تولید هورمون کلسیتونین مرتبط است. سرطان تیروئید مدولاری میتواند بهصورت خانوادهای یا اسپورادیک (تک گیر) و غیرخانوادگی بروز کند و در این مقاله به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
سرطان تیروئید مدولاری چیست؟
سرطان تیروئید مدولاری (Medullary Thyroid Carcinoma یا MTC) بهعنوان یک نوع تومور بدخیم از سلولهای C (که هورمون کلسیتونین تولید میکنند) در غده تیروئید شناخته میشود. این نوع سرطان بهطور کلی در مقایسه با کارسینومای پاپیلاری و فولیکولار تیروئید نادرتر است، اما از لحاظ تشخیص و درمان اهمیت ویژهای دارد.
- تاریخچه: سرطان تیروئید مدولاری برای اولین بار در سال 1959 توسط “سیرل گلازر” توصیف شد. از آن زمان، مطالعات بسیاری در زمینه بررسی ویژگیها، علائم و درمان این نوع سرطان انجام شده است.
- شیوع: شیوع سرطان تیروئید مدولاری در کل سرطانهای تیروئید حدود 3 تا 5 درصد را شامل میشود. این نوع سرطان میتواند در هر سنی بروز کند، اما بیشتر در بزرگسالان دیده میشود و در زنان بیشتر از مردان شایع است.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علت سرطان تیروئید مدولاری چیست؟
علت دقیق بروز سرطان تیروئید مدولاری هنوز بهطور کامل مشخص نشده است. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که عوامل زیر میتوانند نقش مهمی در بروز این نوع سرطان داشته باشند:
- عوامل ژنتیکی: در بسیاری از موارد، سرطان تیروئید مدولاری بهصورت خانوادگی بروز میکند اما در کل موارد تک گیر شایع تر از نوع خانوادگی آن میباشد. این سرطان ممکن است در ارتباط با جهشهای ژنتیکی خاصی باشد، از جمله:
- جهش در ژن RET: این ژن بهطور مستقیم با بروز سرطان تیروئید مدولاری در ارتباط است و در برخی از سندرمهای خانوادگی مانند MEN2A و MEN2B مشاهده میشود.
- سندرم نئوفرم دندانی (MEN2): این سندرم شامل سرطانهای متعدد غدد درونریز است و خطر ابتلا به سرطان تیروئید مدولاری را افزایش میدهد.
- عوامل محیطی: اگرچه عوامل ژنتیکی در بروز این نوع سرطان نقش مهمی دارند، اما برخی از عوامل محیطی نیز میتوانند در بروز سرطان تیروئید مدولاری مؤثر باشند. این عوامل ممکن است شامل تابش اشعه و مواد شیمیایی خاص باشند، هرچند شواهد کافی برای تأیید این فرضیهها وجود ندارد.
در صورت داشتن موارد زیر، خطر ابتلا به این نوع سرطان افزایش می یابد:
- سابقه خانوادگی MTC
- سابقه خانوادگی نئوپلازی غدد درون ریز متعدد (MEN)
- سابقه قبلی فئوکروموسیتوم، نورومای مخاطی، هیپرپاراتیروئیدیسم یا تومورهای غدد درون ریز پانکراس
پیشنهاد مقاله: بزرگی غده تیروئید نشانه چیست و درمان آن
علائم سرطان تیروئید مدولاری
سرطان تیروئید مدولاری ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است بروز کند:
- توده در ناحیه گردن: بزرگترین علامت سرطان تیروئید مدولاری وجود تودهای در ناحیه گردن است. این توده ممکن است دردناک یا بیدرد باشد و معمولاً در ناحیه جلوی گردن مشاهده میشود.
- تغییرات در صدا: تغییرات در صدای فرد، بهویژه خُشخش یا گرفتگی صدا، ممکن است به دلیل فشار بر روی حنجره یا نای ناشی از تودهها بروز کند.
- دشواری در بلع: برخی از بیماران ممکن است در بلع غذا یا مایعات مشکل داشته باشند که این نیز بهدلیل فشار بر روی ساختارهای مجاور ناشی از تودهها است.
- مشکلات تنفسی به دلیل باریک شدن راه های هوایی
- سرفه
- سرفه با خون
- علائم مرتبط با کلسیتونین
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص غدد و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
چون سرطان تیروئید مدولاری به تولید کلسیتونین مرتبط است، ممکن است علائم زیر نیز بروز کند:
- اسهال: کلسیتونین میتواند به تحرک روده کمک کند و در نتیجه باعث بروز اسهال شود.
- قرمز شدن صورت: این وضعیت ممکن است ناشی از افزایش سطح کلسیتونین باشد.
- دیگر علائم
در مراحل پیشرفتهتر، سرطان تیروئید مدولاری میتواند به غدد لنفاوی و سایر اعضای بدن گسترش یابد و علائمی نظیر کاهش وزن ناخواسته، خستگی و دردهای موضعی را به همراه داشته باشد.
درمان سرطان تیروئید مدولاری
درمان سرطان تیروئید مدولاری بهطور کلی به مرحله بیماری، وضعیت کلی بیمار و سایر عوامل بستگی دارد. روشهای درمانی شامل:
- جراحی: جراحی، معمولترین روش درمانی برای سرطان تیروئید مدولاری است. این روش شامل برداشتن تیروئید (تیروئیدکتومی) و گاهی اوقات غدد لنفاوی ناحیه گردن است. اگر سرطان به غدد لنفاوی گسترش یابد، ممکن است نیاز به جراحی اضافی باشد.
- درمانهای مکمل: در صورتی که سرطان به شکل پیشرفتهای بروز کند، درمانهای مکملی مانند شیمیدرمانی یا رادیوتراپی ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. این درمانها معمولاً برای کاهش علائم و جلوگیری از گسترش بیماری به کار میروند.
- نظارت بر سطح کلسیتونین: پزشکان معمولاً سطح کلسیتونین را در بیماران مبتلا به سرطان تیروئید مدولاری تحت نظر قرار میدهند، زیرا این سطح میتواند به عنوان نشانگری برای پیشرفت بیماری عمل کند. افزایش سطح کلسیتونین ممکن است نشاندهنده عود بیماری باشد.
- درمانهای هدفمند: درمانهای هدفمند مانند درمان با داروهای ضد سرطان نیز ممکن است در برخی از موارد برای کنترل بیماری مورد استفاده قرار گیرد، به ویژه در موارد پیشرفته یا عود کننده.
پیشنهاد ویژه: علت به وجود آمدن گره تیروئید و درمان آن
طول عمر بیماران سرطان تیروئید مدولاری
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان تیروئید مدولاری به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:
- مرحله بیماری: بیماران با مراحل اولیه بیماری معمولاً پیشآگهی بهتری دارند.
- نوع سرطان: نوع خاصی از سرطان و ویژگیهای آن نیز بر طول عمر تأثیر میگذارد.
- درمان: نوع و شدت درمان ارائهشده به بیمار نیز نقش مهمی در بهبود وضعیت دارد.
مطالعات نشان دادهاند که 5 سال بقا در بیماران مبتلا به سرطان تیروئید مدولاری حدود 70 تا 90 درصد است، که نشاندهنده پیشآگهی خوب در بسیاری از موارد است.
نتیجهگیری
سرطان تیروئید مدولاری یک نوع نادر اما مهم از سرطان تیروئید است که نیاز به توجه و تشخیص زودهنگام دارد. با شناخت علائم، علل و درمانهای موجود، میتوان به بهبود کیفیت زندگی بیماران و افزایش طول عمر آنها کمک کرد. اگرچه این نوع سرطان ممکن است نگرانکننده باشد، اما با تشخیص و درمان مناسب، اکثر بیماران میتوانند به زندگی سالم و فعال ادامه دهند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان علائمی مشابه داشته باشید، حتماً با پزشک مشورت کنید.