تب زرد یکی از بیماری‌های ویروسی جدی و کشنده است که توسط پشه‌های آلوده به ویروس منتقل می‌شود. این بیماری اغلب در مناطق گرمسیری آفریقا و آمریکای جنوبی دیده می‌شود و می‌تواند باعث تب شدید، زردی، و در موارد حاد، آسیب‌های کبدی و کلیوی شود. تب زرد یک بیماری اپیدمی قابل پیشگیری است که توسط پشه منتقل می شود و از طریق نیش پشه های آلوده به انسان منتقل می شود. تب زرد توسط یک آربوویروس (ویروسی که توسط ناقلانی مانند پشه ها، کنه ها یا سایر بندپایان منتقل می شود) ایجاد می شود که توسط نیش پشه های Aedes و Haemagogus آلوده به انسان منتقل می شود.
این پشه‌های روز گزنده در اطراف خانه‌ها (خانگی)، در جنگل‌ها یا جنگل‌ها (سیلواتیک)، یا در هر دو زیستگاه (نیمه خانگی) تولید مثل می‌کنند. تب زرد یک بیماری با تاثیر بالا و با خطر گسترش بین المللی است که یک تهدید بالقوه برای امنیت بهداشت جهانی است. در این مقاله، به بررسی علت تب زرد، علائم و نشانه‌های آن، عوارض جانبی، و راه‌های درمان این بیماری می‌پردازیم. همچنین به این سوال پاسخ می‌دهیم که آیا تب زرد کشنده است یا خیر.
تب زرد چیست؟
تب زرد یک بیماری ویروسی حاد است که توسط ویروس تب زرد (Yellow Fever Virus) ایجاد می‌شود. این بیماری از طریق نیش پشه‌های آلوده (اغلب گونه Aedes و Haemagogus) به انسان منتقل می‌شود. تب زرد به دلیل خاصیت ایجاد زردی در پوست و چشم‌های بیماران به این نام شناخته می‌شود، چراکه کبد بیماران مبتلا به این ویروس دچار التهاب و آسیب می‌شود. تب زرد به دلیل ایجاد نشانه‌های شدید و تاثیرات قابل توجه بر سلامت عمومی، یکی از بیماری‌هایی است که نیاز به توجه جدی دارد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) این بیماری را به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت در مناطق آلوده معرفی کرده و بر واکسیناسیون و پیشگیری تاکید دارد.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علت تب زرد
عامل اصلی بروز تب زرد ویروسی است که از خانواده ویروس‌های فلاویویریده (Flaviviridae) بوده و از طریق نیش پشه‌های آلوده انتقال می‌یابد. در ادامه به تفصیل علل این بیماری را بررسی می‌کنیم:
- ویروس تب زرد: این ویروس از خانواده ویروس‌های آر ان ای‌دار است و توسط پشه‌هایی که حامل این ویروس هستند به انسان‌ها منتقل می‌شود. ویروس به سیستم ایمنی فرد حمله کرده و در نتیجه موجب تب، ضعف، و در نهایت زردی در بدن می‌شود.
- انتقال از طریق پشه‌ها: همان‌طور که اشاره شد، پشه‌های آلوده به ویروس تب زرد مسئول انتقال این بیماری هستند. زمانی که یک پشه آلوده به ویروس تب زرد، فرد سالمی را نیش می‌زند، ویروس وارد جریان خون او می‌شود.
- شیوع در مناطق خاص: تب زرد اغلب در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آفریقا و آمریکای جنوبی شیوع دارد و افراد حاضر در این مناطق بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند. شرایط محیطی و آب و هوای گرم این مناطق به رشد و تکثیر پشه‌ها کمک می‌کند.
علائم تب زرد
علائم تب زرد بسته به شدت بیماری ممکن است متفاوت باشد و برخی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است علائم خفیفی تجربه کنند یا حتی بدون علائم باشند. به طور کلی، علائم تب زرد در دو مرحله اصلی ظاهر می‌شوند:
- مرحله اولیه (تب حاد)
این مرحله معمولاً ۳ تا ۶ روز پس از نیش پشه آلوده آغاز می‌شود و شامل علائم زیر است:
- تب ناگهانی و شدید: یکی از علائم اولیه تب زرد، افزایش ناگهانی دمای بدن است که با احساس ضعف و خستگی همراه است.
- سردرد شدید: سردردی که همراه با تب است و معمولاً در ناحیه پیشانی و گیجگاهی احساس می‌شود.
- دردهای عضلانی: درد در عضلات و مفاصل یکی از علائم رایج تب زرد است که در مرحله حاد تجربه می‌شود.
- حالت تهوع و استفراغ: حالت تهوع و استفراغ یکی از علائم همراه با تب در این بیماری است.
- ضعف و خستگی شدید: بیماران در این مرحله ممکن است دچار خستگی شدید و ضعف جسمی شوند.
- مرحله سمی (مرحله حاد)
در حدود ۱۵ درصد از بیماران، پس از بهبودی موقتی، مرحله دوم بیماری که به آن مرحله سمی می‌گویند، آغاز می‌شود. علائم این مرحله شدیدتر است و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- زردی (یرقان): زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها به دلیل آسیب‌های کبدی.
- خونریزی داخلی: خونریزی از دهان، بینی، چشم‌ها و حتی دستگاه گوارشی.
- اختلالات کلیوی: کاهش ادرار و مشکلات کلیوی که به نارسایی کلیه منجر می‌شود.
- اختلالات مغزی: در موارد شدید، بیماران ممکن است دچار اختلالات مغزی و هذیان شوند.
پیشنهاد مقاله: راه های درمان انواع نیش حشرات
درمان بیماری تب زرد
درمان قطعی برای تب زرد وجود ندارد، اما با رعایت مراقبت‌های حمایتی می‌توان علائم بیماری را کنترل کرد و بهبودی را تسریع بخشید. درمان بیماری تب زرد شامل موارد زیر است:
- استراحت و مراقبت در بیمارستان: افرادی که دچار علائم شدید تب زرد هستند باید تحت نظارت پزشکان در بیمارستان بستری شوند.
- هیدراسیون (تزریق مایعات): حفظ سطح مایعات بدن از اهمیت بالایی برخوردار است. برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، تزریق مایعات و الکترولیت‌ها در بیمارستان انجام می‌شود.
- کنترل تب و درد: داروهای مسکن و تب‌بری که بدون آسیب به کبد استفاده می‌شوند، می‌توانند برای کاهش تب و درد مفید باشند.
- پیشگیری از عفونت‌های ثانویه: بیماران مبتلا به تب زرد ممکن است به دلیل ضعف سیستم ایمنی مستعد عفونت‌های دیگر شوند. در نتیجه، پیشگیری از عفونت‌های ثانویه نیز بخشی از درمان است.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص پوست و مو و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی ویزیت آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
واکسیناسیون
واکسن تب زرد یکی از موثرترین روش‌های پیشگیری از این بیماری است. این واکسن، که ایمنی بالایی ایجاد می‌کند، به عنوان یکی از پیش‌نیازهای سفر به مناطق آلوده به تب زرد توصیه می‌شود. افراد پس از دریافت این واکسن به طور معمول ایمنی مادام‌العمر در برابر تب زرد به دست می‌آورند. این واکسن ایمنی موثری را در عرض 10 روز برای 80 تا 100 درصد افراد واکسینه شده و در عرض 30 روز برای بیش از 99 درصد از افراد واکسینه شده ایجاد می کند.
عوارض جانبی واکسن تب زرد نادر است. افرادی که معمولا از زدن واکسیناسیون منع می شوند عبارتند از:
- نوزادان کمتر از 9 ماه؛
- زنان باردار – به جز در زمان شیوع تب زرد که خطر عفونت زیاد است.
- افراد مبتلا به آلرژی شدید به پروتئین تخم مرغ
- افراد مبتلا به نقص ایمنی شدید به دلیل علامت دار HIV/AIDS یا علل دیگر، یا مبتلا به اختلال تیموس.
عوارض تب زرد
تب زرد در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند عوارض شدیدی به دنبال داشته باشد. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- نارسایی کبد و کلیه: آسیب به کبد و کلیه‌ها از عوارض جدی تب زرد است که در مرحله سمی بیماری رخ می‌دهد.
- خونریزی‌های شدید داخلی: یکی از عوارض مرحله سمی تب زرد، خونریزی‌های داخلی است که ممکن است از بینی، دهان یا حتی معده بیمار صورت گیرد.
- التهاب مغزی: این عارضه نادر است، اما در برخی موارد، بیماران دچار التهاب مغزی می‌شوند که ممکن است به عوارض جدی در سیستم عصبی منجر شود.
پیشنهاد ویژه: برای جلوگیری از گزش حشرات چه کنیم؟
تب زرد کشنده است؟
بله، تب زرد می‌تواند کشنده باشد، به خصوص در مواردی که بیماری به مرحله سمی برسد. در این مرحله، عوارض جدی مانند نارسایی کبد، نارسایی کلیه، و خونریزی‌های شدید ممکن است منجر به مرگ بیمار شوند. به همین دلیل، تشخیص به موقع، واکسیناسیون و رعایت پیشگیری‌های لازم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نتیجه‌گیری
تب زرد یکی از بیماری‌های ویروسی خطرناک و جدی است که به دلیل شیوع آن در مناطق گرمسیری، به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت عمومی در این مناطق شناخته می‌شود. این بیماری می‌تواند علائم خفیف تا شدید ایجاد کند و در مواردی که بیماری به مرحله سمی برسد، می‌تواند کشنده باشد. علت اصلی این بیماری ویروس تب زرد است که از طریق نیش پشه‌های آلوده منتقل می‌شود. با توجه به خطرات این بیماری، واکسیناسیون و پیشگیری از نیش پشه‌های آلوده به عنوان مهم‌ترین روش‌های مقابله با تب زرد توصیه می‌شود.
