رانیتیدین ، متعلق به گروهی از داروها است که به عنوان آنتاگونیست گیرنده H2 شناخته می شوند (همچنین مسدود کننده های H2 نامیده می شوند). رانیتیدین با مسدود کردن اثر هیستامین بر گیرنده های هیستامین H2 واقع در سلول های جداری دیواره معده، ترشح اسید معده را در معده کاهش می دهد. هیستامین یک فرستنده شیمیایی است که سلول های جداری را تحریک می کند تا اسید معده را آزاد کنند. رانیتیدین با مسدود کردن گیرنده‌های H2 از داشتن این اثر هیستامین جلوگیری می‌کند و در نتیجه ترشح اسید معده را کاهش می‌دهد. قرص رانیتیدین در سال 2020 از بازار ایالات متحده خارج شد زیرا آلاینده ای به نام N-Nitrosodimethylamine (NDMA) در داروهای رانیتیدین یافت شد.
غلظت این آلاینده در طول زمان و زمانی که رانیتیدین در دمای بالاتر از اتاق نگهداری شود افزایش می یابد. NDMA یک سرطان‌زای احتمالی برای انسان است (ماده‌ای که می‌تواند باعث سرطان شود).
مزایای قرص رانیتیدین
- رانیتیدین در درمان کوتاه مدت زخم های فعال اثنی عشر یا معده موثر است.
- رانیتیدین با کاهش ترشح اسید معده، به درمان بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یا اختلالات ترشح بیش از حد مانند سندرم زولینگر-الیسون، ماستوسیتوز سیستمیک و ازوفاژیت فرسایشی تشخیص داده شده از طریق آندوسکوپی کمک می کند.
- قرص رانیتیدین به صورت بدون نسخه در بسته بندی تایید شده فروخته می شود که به بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 12 سال کمک می کند تا برای اختلالات خفیف گوارشی مانند سوزش سر دل، سوء هاضمه یا ترش کردن معده ناشی از مصرف برخی غذاها خوددرمانی کنند.
- رانیتیدین به آسانی در دسترس است.
عوارض قرص رانیتیدین
اگر بین 18 تا 60 سال سن دارید، هیچ داروی دیگری مصرف نمی کنید یا هیچ اختلال پزشکی دیگری ندارید، عوارض جانبی که ممکن است در اثر مصرف قرص رانیتیدین تجربه کنید، عبارتند از:
- سردرد و عوارض گوارشی (مانند یبوست، اسهال، حالت تهوع و درد شکم) شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده هستند.
- مصرف رانیتیدین ممکن است باعث نتایج مثبت کاذب در آزمایشات پروتئین ادرار شود، همچنین در دوزهای بالاتر می‌تواند بر عملکرد کبد تأثیر بگذارد.
- دوز رانیتیدین باید در افراد مبتلا به بیماری کلیوی تنظیم شود و در افراد مبتلا به بیماری کبدی در نظر گرفته شود.
- در افراد مبتلا به پورفیری حاد (گروهی از اختلالات که منجر به تجمع مواد شیمیایی طبیعی تولید کننده پورفیرین می‌شود) منع مصرف دارد.
- احتمال تداخل با برخی از داروها از جمله وارفارین، ضد ویروس های HIV، نیفدیپین، پروکائین آمید و بنزودیازپین ها وجود دارد.
- در صورت درمان طولانی مدت با رانیتیدین احتمال کمبود ویتامین B12 وجود دارد.
توجه داشته باشید که به طور کلی، افراد مسن یا کودکان، افرادی که دارای اختلالات پزشکی خاصی هستند (مانند مشکلات کبدی یا کلیوی، بیماری قلبی، دیابت، تشنج) یا افرادی که از داروهای دیگر استفاده می کنند، در معرض خطر ابتلا به طیف وسیع تری از عوارض جانبی هستند. بنابراین لازم است که از مصرف خودسرانه قرص رانیتیدین پرهیز کرده و پیش از مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنند.
پیشنهاد مقاله: آندوسکوپی معده چگونه انجام می شود!
قرص رانیتیدین 150 چیست؟
قرص رانیتیدین برای درمان زخم معده و روده و جلوگیری از عود آنها پس از بهبودی استفاده می شود. این دارو همچنین برای درمان برخی از مشکلات معده ومری مانند ازوفاژیت فرسایشی، بیماری ریفلاکس معده به مری-GERD، سندرم زولینگر-الیسون استفاده می شود.نحوه عملکرد این دارو کاهش میزان اسیدی است که معده شما می سازد. علائمی مانند سرفه مداوم، درد معده، سوزش سر دل و مشکل در بلع را تسکین می دهد. رانیتیدین متعلق به دسته ای از داروهای شناخته شده به عنوان مسدود کننده های H2 است. برای پیشگیری و درمان سوزش سر دل و سایر علائم ناشی از اسید زیاد در معده (سوء هاضمه اسیدی) استفاده می شود.
از آنجایی که این دارو بدون نسخه نیز در دسترس است، اگر آن را برای خوددرمانی مصرف می‌کنید، مهم است که دستورالعمل‌های نوشته شده روی بسته دارو توسط شرکت سازنده را به دقت بخوانید تا بدانید چه زمانی باید با پزشک خود مشورت کنید.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
بهترین زمان مصرف قرص رانیتیدین
این دارو را به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً یک یا دو بار در روز مصرف کنید. برای درمان برخی بیماری ها ممکن است 4 بار در روز تجویز شود. اگر این دارو را یک بار در روز مصرف می کنید، بهتر است بعد از مصرف عصرانه یا قبل از خواب مصرف شود. دوز دارو و طول درمان وابسته به بیماری و پاسخ شما به درمان است. در کودکان، دوز ممکن است بر اساس وزن بدن نیز باشد. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید. ممکن است نیاز باشد که در کنار قرص رانیتیدین داروهای دیگری (مانند آنتی اسیدها) را طبق توصیه پزشک برای درمان بیماری خود مصرف کنید.
توضیحات بیشتر در مورد مصرف قرص رانیتیدین
قرص رانیتیدین را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای آن، آن را هر که مصرف دارو را فراموش نکنید بهتر است که هر روز در یک ساعت خاص آن را مصرف کنید. بدون مشورت متخصص گوارش و خودسرانه دوز خود را افزایش ندهید یا آن را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. مصرف این دارو را بدون تایید پزشک قطع نکنید زیرا ممکن است بهبود زخم را به تاخیر بیندازد. اگر از داروی رانیتیدین بدون نسخه برای خوددرمانی سوء هاضمه اسیدی یا سوزش سر دل استفاده می کنید، در صورت نیاز 1 قرص را به صورت خوراکی همراه با یک لیوان آب مصرف کنید.
برای جلوگیری از سوزش سر دل، 30 تا 60 دقیقه قبل از خوردن غذا یا نوشیدنی هایی که باعث سوزش سر دل می شوند، 1 قرص را با یک لیوان آب میل کنید. بیش از 2 قرص در 24 ساعت مصرف نکنید مگر اینکه پزشکتان تجویز کرده باشد.این دارو را بیش از 14 روز متوالی بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید.
آمپول رانیتیدین برای درد معده
تزریق رانیتیدین برای برخی از بیماران بستری در بیمارستان با بیمارانی که ترشح پاتولوژیک اسید معده یا زخم اثنی عشر غیرقابل درمان دارند انجام می شود. همچنین به عنوان جایگزین رانیتیدین خوراکی برای استفاده کوتاه مدت در بیمارانی که قادر به مصرف داروهای خوراکی نیستند، کاربرد دارد.
پیشنهاد ویژه: زخم معده و مشاوره
آمپول رانیتیدین عضلانی یا وریدی
تزریق رانیتیدین به صورت محلول و به شکل داخل وریدی (در ورید) طی 5 تا 20 دقیقه تزریق می شود. رانیتیدین همچنین ممکن است به عضله و به صورت عضلانی تزریق شود. این دارو معمولاً هر 6 تا 8 ساعت تجویز می شود، اما ممکن است به صورت انفوزیون ثابت در طی 24 ساعت نیز تجویز شود. تزریق رانیتیدین ممکن است در بیمارستان یا خانه انجام شود. اگر در خانه تزریق رانیتیدین دریافت می کنید، پزشک شما یا دکتر داروساز نحوه استفاده از دارو را به شما یاد خواهد داد. مطمئن شوید که این دستورالعمل ها را به درستی فهمیده اید و اگر سوالی دارید پزشک خود یا دکتر داروساز بپرسید.
تفاوت قرص رانیتیدین و فاموتیدین
مکانیزم عمل هر دو دارو مشابه بوده و فاموتیدین همانند قرص رانیتیدین آنتاگونیست گیرنده H2 در سلول های جداره معده است. با این حال فاموتیدین قوی تر و کم عارضه تر می باشد. کاربرد اصلی این دارو درمان زخم معده و ورم معده (گاستریت) بوده و در درمان کوتاه مدت زخم های فعال معده و اثنی عشر و پیشگیری از عود زخم های معده و دوازدهه در دوز مشخص استفاده می شود و در میان مردم به قرص معده شهرت دارد. قرص فاموتیدین در صورتی که تحت نظر پزشک مصرف شود، جایگزین خوبی برای قرص رانیتیدین می باشد و در مهار ترشح اسید معده پایه و تحریک شده در انسان 7.5 برابر قویتر از رانیتیدین است.
علاوه بر آن متابولیسم کبد را تغییر نداده و عوارض جانبی هورمونی مانند ژنیکوماستی یا همان بزرگ شدن سینه در مردان، که در برخی قرص های کاهنده اسید معده مثل سایمتیدین دیده می شود، را ندارد.
سوالات متداول
تفاوت قرص رانیتیدین و فاموتیدین چیست؟
فاموتیدین همانند قرص رانیتیدین، کاهنده اسید معده است. این قرص، قوی تر از رانیتیدین بوده و اثربخشی سریعتری دارد اما به دلیل عوارض جانبی احتمالی نباید خودسرانه و بدون دستور پزشک مصرف شود.
بهترین زمان مصرف قرص رانیتیدین چه زمانی است؟
اگر دارو را بدون نسخه پزشک استفاده می کنید بهتر است رانیتیدین را قبل از خواب یا پس از مصرف وعده عصرانه، میل کنید. در غیر این صورت مطابق دستور پزشک مصرف شود.
عوارض قرص رانیتیدین چیست؟
شایع ترین عارضه مصرف رانیتیدین سردرد می باشد. سایر عوارض شایع عبارتند از یبوست، اسهال، تهوع و استفراغ، ناراحتی یا درد معده.
