مواد سرطان زا موادی هستند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. کارشناسان بیش از 100 عامل سرطان زا را شناسایی کرده اند. مواد سرطان زا ممکن است فیزیکی باشند، مانند اشعه ماوراء بنفش خورشید. شیمیایی، مانند آزبست؛ یا بیولوژیکی، مانند عفونت های ناشی از برخی ویروس ها. فقط تماس با یک ماده سرطان زا به این معنی نیست که شما به سرطان مبتلا خواهید شد.
مواد سرطان زا چگونه باعث سرطان می شوند؟
DNA شما در ژن های شماست. ژنهای شما حاوی دستورالعملهایی برای ساخت پروتئین هستند. پروتئین ها میلیون ها عمل از جمله نحوه رشد و تکثیر سلول ها را کنترل می کنند. هنگامی که یک ماده سرطان زا DNA شما را تغییر می دهد، یک واکنش زنجیره ای ایجاد می کند که سلول های طبیعی را به سلول های سرطانی تبدیل می کند.
گاهی اوقات، مواد سرطان زا به دی ان ای شما آسیب مستقیم می رسانند، بنابراین آنطور که باید کار نمی کند. اگر DNA آسیب دیده ترمیم نشود ممکن است منجر به تغییرات (جهش) در ژن های شما شود.
بسته به جهش یا تغییر خاص، ژنهای شما ممکن است به سلولها دستور دهند که به طور غیرقابل کنترلی تکثیر شوند و به تومورهای سرطانی تبدیل شوند. اما سرطان فوراً ایجاد نمی شود. ممکن است سال ها طول بکشد.
اگر با یک ماده سرطان زا تماس داشتید به این معنی نیست که سرطان خواهید گرفت. شانس شما برای بیمار شدن به چیزهای زیادی بستگی دارد. اینکه چقدر در معرض آن قرار گرفته اید بخشی از آن است. ژن های شما نیز نقش دارند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن ازپزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
مواد سرطان زا
-
تنباکو
فرقی نمی کند سیگاری باشید یا کنار افراد سیگاری نفس می کشید. حداقل 70 ماده شیمیایی موجود در تنباکو با آسیب رساندن به DNA شما باعث ایجاد سرطان می شوند.
-
رادون
این گاز به مقدار کم در طبیعت وجود دارد، جایی که بی ضرر است. اما اگر در داخل خانه جمع شود و شما آن را تنفس کنید، سرطان زاست.
-
آزبست
الیاف سخت و ریز موجود در آزبست به تقویت محصولات سقفی، کاشی ها و قطعات خودرو کمک می کند. با این حال، اگر این الیاف آزاد شوند و شما آنها را تنفس کنید، می توانند در داخل ریه های شما قرار بگیرند.
مطالعات روی افراد و حیوانات نشان داده است که آزبست یک ماده سرطان زا است. اگر در محل کار خود با آن تماس پیدا کردید، از لباس محافظ استفاده کنید.
-
غذاهای ترد و قهوه ای
هنگامی که برخی از سبزیجات مانند سیب زمینی در دمای بالا گرم می شوند، می توانند یک ماده شیمیایی به نام آکریل آمید تولید کنند. مطالعات نشان میدهد موشهایی که آکریل آمید را در آب آشامیدنی خود مصرف کردهاند، به سرطان مبتلا شدهاند، بنابراین محققان فکر میکنند که انسانها نیز ممکن است.
-
فرمالدئید
این ماده شیمیایی در بسیاری از محصولات خانگی استفاده می شود. مطالعات بر روی موش های آزمایشگاهی و افرادی که در محل کار خود در اطراف فرمالدئید هستند نشان می دهد که می تواند باعث سرطان شود.
قبل از خرید هر گونه محصولات چوبی یا مبلمان برای خانه خود، بررسی کنید که آیا فرمالدئید دارند یا خیر.
-
پرتو های فرابنفش
مطالعات نشان می دهد که اشعه ماوراء بنفش (UV) چه از خورشید و چه از سولار، جذب پوست شما شده و به سلول های آنجا آسیب می رساند. بیشتر موارد سرطان پوست به دلیل اشعه ماوراء بنفش است.
-
الکل
هرچه الکل بیشتری بنوشید، احتمال ابتلا به انواع خاصی از سرطان ها، مانند:
- سر و گردن
- مری
- پستان
- کبد
- کولورکتال بیشتر است
-
گوشت فرآوری شده
بیکن، سالامی، پپرونی، سوسیس – هر گوشتی که نگهداری شده یا طعمدار شده باشد میتواند شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. کارشناسان با بررسی بیش از 800 مطالعه به این دیدگاه رسیدند.
خوردن یک هات داگ هر چند وقت یکبار خوب است، اما میزان گوشت فرآوری شده را تا جایی که می توانید محدود کنید. سعی کنید غذاهایی که نمک زده، تخمیر شده، پخته شده یا دودی شده اند را محدود کنید.
-
اگزوز موتور
کامیون ها، اتوبوس ها، قطارها و حتی برخی خودروها با سوخت دیزل کار می کنند. اعتقاد بر این است که گاز و دوده موجود در اگزوز موتور دیزل باعث سرطان ریه و سایر انواع سرطان می شود.
-
آلودگی
جدا از اگزوز، هوای آلوده در فضای باز حاوی گرد و غبار و آثار فلزات و حلال هایی است که می تواند منجر به سرطان شود
شما نمیتوانید از آلودگی جلوگیری کنید، اما میتوانید با پیادهروی یا دوچرخهسواری به جای رانندگی، سهم خود را برای جلوگیری از ایجاد آلودگی انجام دهید. هشدارهای بهداشت عمومی محلی را دنبال کنید و در روزهایی که کیفیت هوا بد است در خانه بمانید.
-
پرتو های پزشکی
قرار گرفتن در معرض تشعشع که در طی برخی آزمایشات تشخیصی مانند توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) و پرتودرمانی مورد استفاده برای درمان سرطان رخ می دهد، سرطان زا است.
به عنوان مثال، زنانی که پس از ماستکتومی، روشی برای برداشتن پستان به دلیل سرطان سینه، پرتودرمانی دریافت میکنند، به دلیل پرتوهایی که به ناحیه قفسه سینه میرسد، در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.
-
ویروس ها
چندین ویروس مرتبط با سرطان وجود دارد. اینها ساختار ژنتیکی سلول های سالم را تحت تأثیر قرار می دهند و می توانند احتمال تبدیل آنها به سرطان را افزایش دهند.
ویروس هایی که می توانند منجر به سرطان شوند عبارتند از:
ویروس های پاپیلومای انسانی (HPV) که می توانند باعث سرطان دهانه رحم شود.
هپاتیت B و هپاتیت C، عفونت های کبدی که می توانند منجر به زخم شدن کبد (سیروز) و ایجاد سرطان کبد شوند.
ویروس لنفوسیت تی انسانی نوع 1 (HTLV-1) که می تواند باعث لوسمی، نوعی سرطان خون شود.
ویروس اپشتین بار، که باعث مونونوکلئوز می شود و می تواند خطر ابتلا به سرطان نازوفارنکس (نوعی سرطان سر و گردن) و لنفوم (سرطان های سیستم لنفاوی، که بخشی از سیستم ایمنی است) را افزایش دهد.
-
داروها
برخی از داروهای شیمی درمانی و هورمون درمانی می توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.
به عنوان مثال، داروهای شیمی درمانی مانند Ellence (epirubicin) و Cytoxan (سیکلوفسفامید) که برای سرطان پستان در مراحل اولیه استفاده می شوند، گاهی اوقات می توانند منجر به سرطان خون شوند.
استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه یا سرطان دهانه رحم را افزایش دهد، اما ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر، تخمدان و کولورکتال را کاهش دهد.
سوالات متداول
چه عواملی می تواند باعث سرطان شود؟
سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار مصرف الکل چاقی رژیم غذایی نامناسب (به عنوان مثال، خوردن بیش از حد گوشت فرآوری شده) عدم فعالیت بدنی
آیا گوشت قرمز می تواند باعث سرطان شود؟
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد پختن گوشت در دمای بالا - مثلاً کباب کردن یا سرخ کردن آن در ماهیتابه - ممکن است ترکیبات سرطانزایی ایجاد کند
قوی ترین عامل ایجاد سرطان چیست؟
تنباکو الکل نور خورشید و اشعه