تشخیص سکته قلبی و نحوه برخورد با آن در اورژانس
بیماری های قلبی، مهم ترین علت مرگ در سرتاسر دنیا را تشکیل می دهند؛ به طوری که سالانه حدود 17.9 میلیون انسان در دنیا جان خود را بر اثر بیماری های قلبی از دست می دهند! بیش از 80 درصد موارد از این 17.5 میلیون مرگ، بر اثر حملات قلبی و سکته قلبی رخ می دهند؛ و حدود یک سوم موارد سکته های قلبی نیز در افراد کمتر از 70 سال به وقوع می پیوندند.
رژیم غذایی ناسالم، فعالیت فیزیکی ناکافی، مصرف سیگار و الکل، مهم ترین علل بیماری های قلبی را تشکیل می دهند. کاهش مصرف نمک، رژیم غذایی غنی از میوه و سبزیجات، ترک سیگار و الکل و داشتن برنامه ورزشی منظم نقش مهمی در کاهش وقوع این بیماری ایفا می کنند. در ادامه به طور جزئی تر در رابطه با روش های تشخیص سکته قلبی و نحوه برخورد با آن در اورژانس توضیح داده شده است.
علائم سکته قلبی چیست؟
علائم سکته قلبی بسیار متغیر می باشند. برخی از بیماران با درد بسیار شدید قفسه سینه و برخی نیز با علائم اندک یا حتی بدون علامت مشخصی به اورژانس مراجعه می کنند. اما به طور کلی مهم ترین علائم این بیماری عبارتند از:
- احساس درد مبهم و فشارنده در قفسه سینه
- انتشار درد به شانه ها، بازوها، دندان ها و فک، گردن و پشت
- عرق سرد
- خستگی و بی حالی
- سبکی سر
- تهوع
- تنگی نفس
توجه داشته باشید که ممکن است بیمار پس از سکته بدون ذکر مشخص درد قفسه سینه و تنها با داشتن علائم غیر اختصاصی مانند احساس بی حالی، ضعف، سردرد و تهوع به اورژانس مراجعه نماید! پزشک متخصص و با تجربه در این موارد تنها با کمک بررسی دقیق شرح حال و معاینه علائم بیمار مبتلا به سکته و استفاده مناسب از پاراکلینیک قادر به تشخیص صحیح آن خواهد بود.
از پزشک فقط یک اپلیکیشن نیست یک سامانه هوشمند است که در زمینه ارائه خدمات پزشکی از جمله ویزیت آنلاین و… فعالیت می کند این سامانه توانسته با ارائه خدمات صادقانه اعتماد بسیاری از بیماران و پزشکان متخصص را به خود جلب نماید اگر شما هم پزشک متخصص هستید و علاقه به همکاری با این سامانه هوشمند را دارید تا بدون اطلاف وقت و در هر زمان و مکانی بتوانید بیماران خود را ویزیت نمائید می توانید هم اکنون در سامانه از پزشک عضو شوید.
روش های تشخیص سکته قلبی در اورژانس
پس از بررسی دقیق شرح حال بیمار و معاینه وی، با درخواست نوار قلب (ECG) و چک آنزیم های قلبی مانند تروپونین و یا CK-MB تشخیص سکته قلبی قطعی میگرد. به طور کلی روش های تشخیص و بررسی این بیماری عبارتند از:
- چک آنزیم های قلبی مانند تروپونین (Troponin) و یا CK-MB: چک کردن توام و روتین این دو آنزیم باهم از اشتباه های رایج در اورژانس می باشد. در اغلب موارد این بیماری، چک تروپونین به تنهایی کافی می باشد (سطح تروپونین ممکن است به مدت 7 الی 10 روز پس از سکته قلبی بالا باقی بماند)؛ اما سطح CK-MB پس از 72 ساعت کاهش می یابد. لذا از CK-MB اغلب تنها در موارد درد مجدد و راجعه قفسه سینه پس از 3 روز از وقوع آن استفاده می شود.
- نوار قلب (ECG): تغییرات قطعه ST، تغییرات موج T، بررسی موج Q و انواع آریتمی ها در تشخیص سکته قلبی در نوار قلب کمک کننده می باشند. توجه داشته باشید که ممکن است این بیماری بدون صعود قطعه ST (NSTEMI) نیز رخ دهد؛ که تشخیص آن با افزایش آنزیم های قلبی علی رغم عدم صعود قطعه ST در نوار قلب مسجل می گردد.
- اکوکاردیوگرافی 2 بعدی: جهت غربالگری سکته قلبی از آن استفاده می شود، ولی نمی تواند سکته قلبی حاد را از اسکار قدیمی میوکارد افتراق بدهد. در مواردی که نوار قلب تشخیصی نباشد، با تشخیص زودرس اختلال حرکت جداری در تصمیم رپرفیوزن (Reperfusion) کمک کننده می باشد.
- اکوکاردیوگرافی داپلر: مهم ترین کاربرد اکوکاردیوگرافی داپلر در تشخیص دو عارضه مهم سکته قلبی یعنی VSD و MR می باشد، که توسط متخصص قلب انجام می گردد.
- تصویربرداری رادیونوکلئید: علی رغم برخورداری از حساسیت بالا در تشخیص سکته قلبی، ولی نمی تواند آنفارکت حاد را از اسکار مزمن افتراق بدهد.
- MRI قلبی: سکته قلبی را با دقت بالا تشخیص می دهد.
سایر اختلالات آزمایشگاهی همراه با سکته
جهت تشخیص صحیح سکته قلبی، آشنایی با علائم غیر اختصاصی و تفسیر صحیح اختلالات آزمایشگاهی همراه با سکته بسیار کمک کننده می باشند. مهم ترین نکات گمراه کننده حین برخورد با بیمار مبتلا به سکته قلبی عبارتند از:
- افزایش درجه حرارت تا 38 درجه سانتی گراد طی هفته اول پس از سکته ممکن است دیده شود.
- لکوسیتوز 12000 الی 15000 و افزایش پلی مورفونوکلئرها (PMN) طی 3 الی 7 روز ابتدایی پس از سکته ممکن است دیده شوند.
- افزایش ESR طی یک الی دو هفته پس از این بیماری ممکن است در آزمایشات گزارش گردد.
- افزایش آنزیم های قلبی همیشه به معنای وقوع سکته نمی باشد. سایر علل افزایش آنزیم های قلبی عبارتند از: تاکی آریتمی ها، عفونت شدید و سپسیس (sepsis)، اورژانس های هیپرتانسیو، پریکاردیت، میوکاردیت، دیسکسیون آئورت (Aortic Dissection)،اسپاسم کرونر، دستکاری اخیر عروق قلب مانند PCI یا CABG، تروما به قفسه سینه، شوک، ورزش بیش از حد و رابدومیولیز. در این موارد تشخیص سکته با دقت به علائم، شرح حال بیمار و توجه به افزایش آنزیم های قلبی و چک متوالی آن ها مقدور می گردد.
تشخیص سکته مجدد متعاقب PCI یا CABG
در بیماری که اخیرا مورد دستکاری عروق قلبی قرار گرفته است، افزایش مختصری در آنزیم های قلبی قابل قبول می باشد. جهت بررسی وقوع سکته قلبی طی روزهای ابتدایی پس از PCI یا CABG توجه به نکات زیر کمک کننده می باشد:
- افزایش آنزیم های قلبی متعاقب PCI: در بیماری که اخیرا PCI شده است، افزایش کمی در آنزیم های قلبی طبیعی به نظر می رسد. اما چنانچه بیمار با درد مجدد و افزایش آنزیم های قلبی بیشتر از 5 برابر میزان طبیعی مراجعه نماید، شک به وقوع مجدد سکته مطرح می گردد.
- افزایش آنزیم های قلبی متعاقب CABG: در بیماری که اخیرا مورد CABG قرار گرفته است، افزایش کمی در آنزیم های قلبی طبیعی می باشد. اما چنانچه بیمار با درد مجدد و افزایش آنزیم های قلبی بیشتر از 10 برابر میزان طبیعی مراجعه نماید، شک به وقوع مجدد این بیماری مطرح می گردد.
همان طور که توضیح داده شد، تشخیص سریع و صحیح سکته در کنار سادگی آن برای اغلب پزشکان، در برخی موارد نیز بسیار پیچیده و گمراه کننده می باشد. لذا ویزیت زودهنگام پزشک متخصص، نقش مهمی در برخورد با بیمار مشکوک به این بیماری و کاهش عوارض و مرگ و میر متعقاب آن دارد. در قسمت بعدی، در رابطه با نحوه برخورد و روش های درمانی سکته قلبی در اورژانس با جزئیات کامل توضیح داده خواهد شد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر از نحوه درمان و پیشگیری از این بیماری و یا نحوه انجام ویزیت آنلاین توسط پزشک متخصص قلب پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله مشاوره پزشک متخصص قلب را مطالعه نمائید تا اطلاعات کامل و جامعی در این‌باره در اختیارتان قرار گیرد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک امکان ویزیت آنلاین بیمار توسط پزشک متخصص است، چراکه با استفاده از این خدمات بیماران می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
