بیماری پارکینسون یکی از شایعترین اختلالات عصبی است که به طور عمده بر سیستم حرکتی بدن تاثیر میگذارد. این بیماری به دلیل کاهش سطح دوپامین در مغز ایجاد میشود و به تدریج باعث بروز مشکلات حرکتی و غیرحرکتی میشود. پارکینسون معمولاً در افراد میانسال و مسنتر بروز میکند و با گذر زمان علائم آن پیشرفت میکند. بیماری پارکینسون یک بیماری دژنراتیو مغزی مرتبط با سن است، به این معنی که باعث میشود بخشهایی از مغز شما خراب شود. بیشتر به دلیل ایجاد کندی حرکات، لرزش، مشکلات تعادل و موارد دیگر شناخته شده است.
بیشتر موارد به دلایل نامعلومی اتفاق می افتد، اما برخی ارثی هستند. این بیماری قابل درمان نیست، اما گزینه های درمانی مختلفی وجود دارد. در این مقاله، به بررسی علت بیماری پارکینسون، اولین علائم آن، نحوه تشخیص و روشهای درمان آن پرداخته خواهد شد. همچنین به مسئله طول عمر بیماران مبتلا به پارکینسون اشاره میکنیم.
بیماری پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده عصبی است که به تدریج باعث تخریب سلولهای تولیدکننده دوپامین در ناحیهای از مغز به نام جسم سیاه میشود. دوپامین یک ماده شیمیایی مهم در مغز است که به کنترل حرکات بدن کمک میکند. با کاهش سطح دوپامین، افراد مبتلا به پارکینسون دچار مشکلاتی در کنترل حرکات خود میشوند که به مرور زمان علائم آن بیشتر و شدیدتر میشود. این بیماری به نام جیمز پارکینسون، پزشکی که در سال ۱۸۱۷ اولین بار این بیماری را توصیف کرد، نامگذاری شده است.
اگرچه بیماری پارکینسون بیشتر به مشکلات حرکتی مانند لرزش دست و پا، کندی حرکت و عدم تعادل شناخته میشود، اما میتواند بر جنبههای دیگری از زندگی فرد نیز تاثیر بگذارد، از جمله مشکلات خواب، خلق و خو و عملکرد شناختی.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علت بیماری پارکینسون چیست؟
علت دقیق بیماری پارکینسون هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان میدهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی میتواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد. در این بخش، به بررسی این عوامل و تاثیر آنها بر بروز پارکینسون میپردازیم.
- عوامل ژنتیکی: در برخی موارد، عوامل ژنتیکی میتوانند در بروز بیماری پارکینسون نقش داشته باشند. تحقیقات نشان دادهاند که در حدود ۱۵٪ از افراد مبتلا به پارکینسون، سابقه خانوادگی این بیماری وجود دارد. دانشمندان چندین ژن مختلف را که ممکن است با افزایش خطر ابتلا به پارکینسون مرتبط باشند، شناسایی کردهاند. با این حال، در بیشتر موارد، پارکینسون به عنوان یک بیماری پیچیده با تعامل بین عوامل ژنتیکی و محیطی در نظر گرفته میشود.
- عوامل محیطی: عوامل محیطی نیز میتوانند در بروز پارکینسون نقش داشته باشند. قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفتکشها، فلزات سنگین و مواد شیمیایی صنعتی میتواند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد. همچنین، برخی تحقیقات نشان دادهاند که افرادی که در نواحی روستایی زندگی میکنند یا در کشاورزی مشغول به کار هستند، بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
- تغییرات مغزی: یکی دیگر از عوامل موثر در بروز پارکینسون، تغییرات مغزی است. بیماری پارکینسون باعث تخریب سلولهای تولیدکننده دوپامین در ناحیهای از مغز به نام جسم سیاه میشود. این تغییرات منجر به کاهش سطح دوپامین در مغز میشود که در نهایت به مشکلات حرکتی و علائم دیگر این بیماری منجر میشود.
- عوامل مربوط به افزایش سن: پارکینسون عمدتاً در افراد بالای ۶۰ سال بروز میکند و افزایش سن یکی از عوامل مهم در افزایش خطر ابتلا به این بیماری است. با افزایش سن، احتمال آسیب به سلولهای عصبی مغز و کاهش سطح دوپامین بیشتر میشود.
- حضور اجساد لوی: توده های پروتئین در مغز با بیماری پارکینسون مرتبط هستند. این اجسام لویی نامیده می شوند و محققان معتقدند این پروتئین ها سرنخ مهمی برای علت بیماری پارکینسون دارند.
- آلفا سینوکلئین موجود در اجسام لوی: آلفا سینوکلئین پروتئینی است که در تمام اجسام لوئی یافت می شود. این حالت به صورت دستهای رخ میدهد که سلولها نمیتوانند تجزیه شوند. این موضوع در حال حاضر یک تمرکز مهم در میان محققان بیماری پارکینسون است. آلفا سینوکلئین در مایع نخاعی افرادی که بعداً به بیماری پارکینسون مبتلا شده اند، یافت شده است.
- تغییر میتوکندری: میتوکندری ها محفظه های نیروگاهی در داخل سلول ها هستند که بیشتر انرژی بدن را ایجاد می کنند. تغییر در میتوکندری می تواند باعث آسیب سلولی شود. این تغییرات در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مشاهده شده است.
اولین علائم پارکینسون
علائم بیماری پارکینسون معمولاً به تدریج و در طی چند سال ظاهر میشوند. این علائم میتوانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند و شدت آنها نیز ممکن است متفاوت باشد. در این بخش، به اولین علائم پارکینسون میپردازیم که معمولاً به طور اولیه در بیماران دیده میشود.
- لرزش (ترمور): لرزش یکی از اولین و شایعترین علائم بیماری پارکینسون است. این لرزش معمولاً در دستها، پاها یا انگشتان به صورت خفیف شروع میشود و ممکن است در حالت استراحت بیشتر دیده شود. لرزش معمولاً یک طرف بدن را بیشتر از طرف دیگر تحت تأثیر قرار میدهد.
- کندی حرکت (برادیکینزی): کندی حرکت یا برادیکینزی به معنای کاهش سرعت حرکتها است. افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است در انجام فعالیتهای روزمره مانند راه رفتن، بلند شدن از صندلی یا حتی نوشتن دچار مشکل شوند. این کاهش سرعت حرکتها میتواند به تدریج شدیدتر شود و زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
- سفتی عضلات (ریجیدیتی): سفتی عضلات یا ریجیدیتی یکی دیگر از علائم اولیه پارکینسون است. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در هنگام حرکت یا حتی در حالت استراحت احساس سفتی و کشش در عضلات خود داشته باشند. این سفتی میتواند باعث درد و کاهش دامنه حرکتی در فرد شود.
- اختلال در تعادل و هماهنگی: افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است دچار اختلال در تعادل و هماهنگی شوند. این مشکل میتواند باعث افزایش خطر سقوط و آسیبهای جدی در افراد مسنتر شود. با گذر زمان، این اختلال ممکن است شدیدتر شود و نیاز به مراقبتهای بیشتر را به همراه داشته باشد.
- از دست دادن حرکات خودکار: ممکن است کمتر بتوانید حرکات خاصی را که معمولاً بدون فکر انجام می دهید، انجام دهید، از جمله پلک زدن، لبخند زدن یا چرخاندن دستان خود هنگام راه رفتن. تغییر گفتار ممکن است قبل از صحبت کردن، آهسته یا سریع صحبت کنید، بدگویی کنید یا تردید کنید. گفتار شما ممکن است صاف یا یکنواخت، بدون الگوهای گفتاری معمولی باشد.
- نوشتن تغییر می کند: ممکن است در نوشتن مشکل داشته باشید و نوشته هایتان تنگ و کوچک به نظر برسد.
- علائم غیر حرکتی: اینها ممکن است شامل افسردگی، اضطراب، یبوست و مشکلات خواب باشد. آنها همچنین ممکن است شامل اجرای رویاها، نیاز به دفع مکرر ادرار، مشکل در بوییدن، مشکلات تفکر و حافظه و احساس خستگی بسیار باشند.
پیشنهاد مقاله: فیبرومیالژیا چیست؟ روش تشخیص و درمان
از کجا بفهمیم پارکینسون داریم؟
تشخیص بیماری پارکینسون به دلیل پیشرونده بودن و تدریجی بودن علائم آن میتواند دشوار باشد. پزشکان معمولاً برای تشخیص پارکینسون از تاریخچه پزشکی بیمار، معاینات فیزیکی و برخی آزمایشهای خاص استفاده میکنند. در ادامه به مراحل و روشهای تشخیص پارکینسون میپردازیم.
- تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک ممکن است از بیمار سوالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی او بپرسد. همچنین، معاینه فیزیکی برای بررسی علائم حرکتی مانند لرزش، سفتی عضلات و اختلال در تعادل انجام میشود. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که حرکتهای خاصی انجام دهد تا نحوه عملکرد عضلات و تعادل او را ارزیابی کند.
- اسکنهای مغزی: در برخی موارد، پزشک ممکن است از روشهای تصویربرداری مانند اسکنهای MRI یا PET برای بررسی تغییرات مغزی استفاده کند. این اسکنها میتوانند به تشخیص تغییرات در ناحیه جسم سیاه مغز که مسئول تولید دوپامین است، کمک کنند. با این حال، این روشها به طور قطع نمیتوانند پارکینسون را تشخیص دهند، اما میتوانند در رد سایر مشکلات مغزی موثر باشند.
- آزمایش دوپامین: در برخی موارد، پزشک ممکن است از داروهایی استفاده کند که به افزایش سطح دوپامین در مغز کمک میکند. اگر علائم بیمار پس از مصرف این داروها بهبود یابد، احتمالاً فرد به پارکینسون مبتلا است. این آزمایش میتواند به تشخیص دقیقتر بیماری کمک کند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص مغز و اعصاب و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
درمان پارکینسون
درمان بیماری پارکینسون به دلیل پیشرونده بودن آن معمولاً بر کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار تمرکز دارد. اگرچه هنوز درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد، اما روشهای مختلفی برای کاهش علائم و کنترل بیماری در دسترس است. در این بخش به بررسی روشهای درمان پارکینسون میپردازیم.
- دارودرمانی: دارودرمانی یکی از اصلیترین روشهای درمان پارکینسون است. داروهایی که معمولاً برای بیماران مبتلا به پارکینسون تجویز میشوند، هدفشان افزایش سطح دوپامین در مغز یا تقلید اثرات دوپامین است. برخی از داروهای رایج شامل لوودوپا، آگونیستهای دوپامین و مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAO-B) هستند.
- لوودوپا (Levodopa): لوودوپا یکی از موثرترین داروها برای درمان علائم حرکتی پارکینسون است. این دارو به دوپامین در مغز تبدیل میشود و به کاهش علائم مانند لرزش و کندی حرکت کمک میکند.
- آگونیستهای دوپامین: این داروها مستقیماً بر گیرندههای دوپامین در مغز اثر میگذارند و میتوانند به کنترل علائم حرکتی کمک کنند.
- مهارکنندههای MAO-B: این داروها با کاهش تجزیه دوپامین در مغز، به افزایش سطح دوپامین و کاهش علائم پارکینسون کمک میکنند.
- فیزیوتراپی و کاردرمانی: فیزیوتراپی و کاردرمانی میتوانند به بهبود عملکرد حرکتی و کاهش مشکلات تعادل و سفتی عضلات کمک کنند. این روشهای درمانی معمولاً شامل تمرینات ورزشی خاص برای افزایش قدرت، انعطافپذیری و تعادل هستند.
- تحریک عمقی مغز (DBS): تحریک عمقی مغز یا DBS یک روش جراحی است که در آن الکترودهایی در نواحی خاصی از مغز قرار داده میشود تا فعالیتهای غیرطبیعی مغز را تنظیم کنند. این روش معمولاً برای افرادی استفاده میشود که دارودرمانی برای آنها موثر نبوده یا علائم شدید دارند. DBS میتواند به کاهش لرزش، کندی حرکت و سفتی عضلات کمک کند.
- تغییرات در سبک زندگی: علاوه بر درمانهای پزشکی، تغییرات در سبک زندگی نیز میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به پارکینسون کمک کند. رژیم غذایی سالم، فعالیتهای فیزیکی منظم و مدیریت استرس از جمله راههایی هستند که میتوانند به کنترل علائم و کاهش پیشرفت بیماری کمک کنند.
طول عمر بیماران پارکینسون
یکی از سوالات رایج در مورد بیماری پارکینسون این است که طول عمر بیماران چگونه تحت تأثیر قرار میگیرد. اگرچه پارکینسون یک بیماری پیشرونده است و با گذر زمان علائم آن بدتر میشود، اما معمولاً طول عمر بیماران مبتلا به این بیماری به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار نمیگیرد. با مدیریت مناسب علائم و استفاده از درمانهای موثر، بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون میتوانند زندگی طولانی و با کیفیتی داشته باشند.
پیشنهاد ویژه: فلج خواب یا بختک در خواب چیست؟
نتیجهگیری
بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که باعث بروز مشکلات حرکتی و غیرحرکتی در افراد میشود. علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و تغییرات مغزی میتواند در بروز آن نقش داشته باشد. اولین علائم پارکینسون معمولاً شامل لرزش، کندی حرکت و سفتی عضلات است و تشخیص آن نیازمند معاینات پزشکی و آزمایشهای خاصی است. اگرچه درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد، اما روشهای مختلفی مانند دارودرمانی، فیزیوتراپی و جراحی میتوانند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند. طول عمر بیماران مبتلا به پارکینسون معمولاً تحت تأثیر مستقیم بیماری قرار نمیگیرد و با مراقبت مناسب میتوانند زندگی طولانی و نسبتاً سالمی داشته باشند.