فصل زمستان با تمام زیبایی‌هایش می‌تواند خطرات جدی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد. یکی از مهم‌ترین این خطرات، هیپوترمی یا کاهش دمای بدن است که در شرایط سرد اتفاق می‌افتد و می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد. در این مقاله به‌طور کامل به تعریف هیپوترمی، علائم، علل وقوع و روش‌های تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت. همچنین توضیح خواهیم داد که چه کسانی بیشتر در معرض خطر هیپوترمی هستند و چگونه می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
هیپوترمی چیست؟
هیپوترمی وضعیتی خطرناک است که در آن دمای مرکزی بدن انسان به کمتر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یابد. در حالت طبیعی، بدن برای حفظ عملکردهای حیاتی باید دمای خود را در حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد نگه دارد. این کاهش دما زمانی اتفاق می‌افتد که بدن بیشتر از آنچه می‌تواند تولید کند، گرما از دست می‌دهد. در شرایطی مانند قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض هوای سرد، باد شدید یا افتادن در آب یخ‌زده، بدن توانایی حفظ گرمای خود را از دست می‌دهد. هیپوترمی اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند عواقب خطرناکی مانند کاهش عملکرد قلب، سیستم عصبی و در نهایت مرگ را به همراه داشته باشد.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
علائم هیپوترمی
علائم هیپوترمی به‌تدریج و با پیشرفت کاهش دمای بدن نمایان می‌شوند. یکی از اولین و شایع‌ترین علائم، لرزش بدن است که واکنش طبیعی برای تولید گرما به‌حساب می‌آید. سایر علائم عبارت‌اند از:
- بی‌حسی و کرختی در اندام‌ها به‌خصوص دست‌ها و پاها.
- رنگ‌پریدگی و سرد شدن پوست بدن.
- خستگی شدید و خواب‌آلودگی.
- ضعف در تمرکز و ایجاد حالت گیجی و حواس‌پرتی.
- کند شدن ضربان قلب و تنفس.
- عدم هماهنگی در حرکات بدن و لنگ زدن.
در مراحل پیشرفته‌تر، فرد ممکن است دچار توهم شود، سطح هوشیاری خود را از دست دهد و در نهایت به کما برود. این علائم نشان می‌دهد که هیپوترمی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان سریع دارد.
علت هیپوترمی
هیپوترمی به دلایل مختلفی می‌تواند رخ دهد که رایج‌ترین آنها قرار گرفتن در معرض هوای سرد به مدت طولانی است. از دیگر علل هیپوترمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لباس‌های مرطوب یا خیس که گرمای بدن را سریع‌تر از بین می‌برند.
- افتادن در آب سرد و ماندن در آن برای مدتی طولانی.
- باد شدید که می‌تواند به‌سرعت دمای بدن را کاهش دهد.
- سوء‌تغذیه و کمبود انرژی در بدن که باعث کاهش تولید گرما می‌شود.
- خستگی مفرط یا خوابیدن در محیط‌های باز و سرد.
- مصرف الکل که با گشاد کردن رگ‌های خونی، باعث از دست رفتن گرمای بدن می‌شود.
پیشنهاد مقاله: جلوگیری از خشکی پوست در فصول سرد
روش‌های تشخیص هیپوترمی
تشخیص هیپوترمی از طریق اندازه‌گیری دمای بدن امکان‌پذیر است. دمای بدن افراد مبتلا معمولاً به زیر ۳۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. علاوه بر اندازه‌گیری دما، مشاهده علائم ظاهری مانند لرزش، رنگ‌پریدگی، از دست دادن حافظه، گفتار نامفهوم،ضعف و گیجی می‌تواند به تشخیص هیپوترمی کمک کند. در موارد شدیدتر، تنفس فرد ضعیف و نامنظم شده و ضربان قلب به‌شدت کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی باید بلافاصله اقدامات درمانی انجام شود.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عمومی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
روش‌های درمانی در صورت وقوع هیپوترمی
درمان هیپوترمی بستگی به شدت آن دارد. در مراحل اولیه، اقدامات زیر می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند:
- انتقال سریع فرد به محیطی گرم و خشک.
- تعویض لباس‌های خیس و استفاده از لباس‌های خشک و چندلایه.
- پیچاندن فرد در پتو یا کیسه‌های گرم‌کننده.
- استفاده از کیسه آب گرم برای گرم کردن آرام بدن، اما باید توجه داشت که نباید حرارت مستقیماً روی پوست قرار گیرد.
- نوشاندن مایعات گرم مانند چای یا سوپ که به افزایش دمای بدن کمک می‌کند.
در موارد شدیدتر که دمای بدن به‌شدت کاهش یافته است، باید بلافاصله فرد به مراکز درمانی منتقل شود. درمان‌های پیشرفته مانند تزریق سرم‌های گرم، استفاده از دستگاه‌های گرمایشی و نظارت بر ضربان قلب می‌تواند جان بیمار را نجات دهد.
چه کسانی در معرض هیپوترمی هستند؟
برخی افراد بیش از دیگران در معرض خطر هیپوترمی قرار دارند. این افراد شامل موارد زیر می‌شوند:
- سالمندان و کودکان به دلیل سیستم تنظیم دمای ضعیف‌تر بدن.
- افرادی که مدت زیادی در فضای باز و هوای سرد کار می‌کنند، مانند کارگران ساختمانی یا کشاورزان.
- افرادی که دچار سوء‌تغذیه یا خستگی مفرط هستند.
- بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت یا مشکلات تیروئید.
- سالمندان با غذا، لباس یا گرمایش ناکافی
- نوزادانی که در اتاق خواب های سرد می خوابند
- افرادی که برای مدت طولانی در فضای باز می مانند – افرادی که بی خانمانی را تجربه می کنند، کوهنوردان، شکارچیان و غیره.
- افرادی که مشروبات الکلی مصرف می کنند یا از مواد مخدر استفاده می کنند.
پیشنهاد ویژه: خس خس سینه نشانه چه بیماری هایی است؟
پیشگیری از هیپوترمی
برای جلوگیری از هیپوترمی در روزهای سرد زمستان، اقدامات پیشگیرانه زیر بسیار مؤثر هستند:
- پوشیدن لباس‌های چندلایه و مناسب. لباس‌های پشمی، کلاه، دستکش و جوراب ضخیم می‌توانند به حفظ دمای بدن کمک کنند.
- خودداری از پوشیدن لباس‌های خیس و تعویض سریع آنها در صورت خیس شدن.
- استفاده از کفش‌های ضدآب در هوای بارانی یا برفی.
- مصرف مواد غذایی پرکالری و نوشیدنی‌های گرم برای تأمین انرژی بدن.
- پرهیز از مصرف الکل که باعث اتلاف گرمای بدن می‌شود.
- محدود کردن زمان حضور در محیط‌های بسیار سرد و استفاده از سرپناه مناسب.
نتیجه‌گیری
هیپوترمی یا کاهش دمای بدن یکی از مشکلات شایع در فصل زمستان است که می‌تواند پیامدهای جدی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد. تشخیص به‌موقع علائم هیپوترمی مانند لرزش شدید، بی‌حسی و کاهش سطح هوشیاری می‌تواند در جلوگیری از پیشرفت این وضعیت حیاتی باشد. رعایت اقدامات پیشگیرانه مانند استفاده از لباس مناسب، مصرف غذاهای پرانرژی و اجتناب از ماندن طولانی‌مدت در سرما، بهترین راهکار برای جلوگیری از بروز هیپوترمی است. با آگاهی از این علائم و روش‌های درمان، می‌توان به‌راحتی این مشکل را کنترل کرد و از سلامت خود و اطرافیان در فصول سرد محافظت نمود.
