بیماری ایدز (HIV/AIDS) یکی از چالش‌های مهم سلامت عمومی در جهان است که می‌تواند از مادر به کودک منتقل شود. با پیشرفت‌های علمی و پزشکی، امروزه امکان پیشگیری از انتقال این ویروس به نوزادان فراهم شده است. انتقال HIV از مادر به کودک، که بیش از ۹۰٪ از عفونت‌های جدید دوران کودکی را تشکیل می‌دهد، می‌تواند با فراهم کردن دسترسی مادر مبتلا به HIV به درمان ضد رتروویروسی (ART) مؤثر و خدمات پشتیبانی در دوران بارداری، زایمان و شیردهی به کمتر از ۵٪ کاهش یابد.
در این مقاله، به بررسی روش‌های انتقال، تأثیرات بر سلامت جنین، و راهکارهای پیشگیری و درمان می‌پردازیم.
بیماری ایدز چیست؟
سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) یک بیماری مداوم است که به آن مزمن نیز گفته می‌شود. این بیماری توسط ویروس نقص ایمنی انسانی که HIV نیز نامیده می‌شود، ایجاد می‌شود. HIV به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌رساند، به طوری که بدن کمتر قادر به مبارزه با عفونت و بیماری است. اگر HIV درمان نشود، سال‌ها طول می‌کشد تا سیستم ایمنی بدن به اندازه‌ای ضعیف شود که به ایدز تبدیل شود. اچ‌آی‌وی از طریق تماس با اندام تناسلی، مانند رابطه جنسی بدون کاندوم، منتقل می‌شود.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
این نوع عفونت، عفونت مقاربتی نامیده می‌شود که به آن STI نیز می‌گویند. اچ‌آی‌وی همچنین از طریق تماس با خون، مانند زمانی که افراد سوزن یا سرنگ را به اشتراک می‌گذارند، منتقل می‌شود. همچنین ممکن است فردی که اچ‌آی‌وی درمان نشده دارد، ویروس را در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی به کودک منتقل کند. هیچ درمانی برای اچ‌آی‌وی/ایدز وجود ندارد. اما داروها می‌توانند عفونت را کنترل کرده و از بدتر شدن بیماری جلوگیری کنند. درمان‌های ضد ویروسی برای اچ‌آی‌وی، مرگ و میر ناشی از ایدز را در سراسر جهان کاهش داده است.
راه‌های انتقال بیماری ایدز از مادر به نوزاد
ویروس HIV می‌تواند از طریق سه مسیر اصلی از مادر به کودک منتقل شود:
- در دوران بارداری: ویروس می‌تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود.
- در حین زایمان: تماس نوزاد با خون و مایعات بدن مادر در حین زایمان می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود.
- از طریق شیردهی: ویروس HIV در شیر مادر وجود دارد و می‌تواند به نوزاد منتقل شود.
بدون مداخلات درمانی، احتمال انتقال ویروس از مادر به کودک بین 15 تا 45 درصد است. اما با استفاده از درمان‌های مناسب، این احتمال می‌تواند به کمتر از 2 درصد کاهش یابد.
پیشنهاد مقاله: توهم ایدز (HIV) چیست؟ علائم و درمان آن
پیشگیری از انتقال بیماری ایدز در بارداری
برای کاهش خطر انتقال HIV از مادر به کودک، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- آزمایش و تشخیص زودهنگام: تمام زنان باردار باید در اوایل بارداری آزمایش HIV انجام دهند. تشخیص زودهنگام امکان شروع درمان را فراهم می‌کند.
- درمان ضد رتروویروسی (ART): مصرف داروهای ضد HIV در دوران بارداری، زایمان و پس از آن، بار ویروسی را کاهش می‌دهد و خطر انتقال به نوزاد را کم می‌کند.
- انتخاب روش زایمان مناسب: در برخی موارد، زایمان سزارین ممکن است توصیه شود تا تماس نوزاد با مایعات بدن مادر کاهش یابد.
- پرهیز از شیردهی: در مناطقی که جایگزین‌های مناسب برای شیر مادر در دسترس است، توصیه می‌شود مادران HIV مثبت از شیردهی خودداری کنند.
- درمان نوزاد پس از تولد: نوزادان متولد شده از مادران HIV مثبت باید درمان پیشگیرانه دریافت کنند تا خطر ابتلا کاهش یابد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن ازپزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص زنان و زایمان و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
تأثیر بیماری ایدز بر سلامت جنین
عفونت HIV در مادر می‌تواند تأثیراتی بر سلامت جنین داشته باشد:
- افزایش خطر زایمان زودرس: عفونت HIV ممکن است منجر به زایمان پیش از موعد شود.
- کاهش وزن نوزاد در زمان تولد: نوزادان متولد شده از مادران HIV مثبت ممکن است وزن کمتری داشته باشند.
- افزایش خطر عفونت‌های نوزادی: سیستم ایمنی ضعیف‌تر ممکن است نوزاد را در معرض عفونت‌های مختلف قرار دهد.
با این حال، با مدیریت مناسب و درمان به‌موقع، بسیاری از این خطرات قابل کاهش هستند.
درمان بیماری ایدز در مادران باردار
درمان HIV در دوران بارداری شامل مصرف داروهای ضد رتروویروسی است که به کاهش بار ویروسی کمک می‌کند. درمان ضد رتروویروسی (ART)، در صورت مصرف در طول دوران بارداری، زایمان و شیردهی، می‌تواند خطر انتقال HIV به نوزاد را به کمتر از ۵٪ کاهش دهد. مهم است که درمان تحت نظر پزشک متخصص انجام شود تا داروهای مناسب انتخاب شوند و عوارض جانبی به حداقل برسد.
پیشنهاد ویژه: تاثیر کم خونی بر بارداری و سلامت جنین
چطور نوزادی سالم با وجود ابتلای مادر به HIV داشته باشیم؟
با رعایت اقدامات پیشگیرانه و درمان مناسب، امکان تولد نوزادی سالم از مادر HIV مثبت وجود دارد:
- شروع درمان پیش از بارداری یا در اوایل آن: درمان زودهنگام می‌تواند بار ویروسی را کاهش دهد.
- مراقبت‌های پزشکی منظم: پیگیری‌های منظم پزشکی به شناسایی و مدیریت مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
- پرهیز از شیردهی: استفاده از جایگزین‌های مناسب برای شیر مادر می‌تواند خطر انتقال را کاهش دهد.
- درمان نوزاد پس از تولد: مصرف داروهای پیشگیرانه برای نوزاد به کاهش خطر ابتلا کمک می‌کند.
بدون درمان، ۲۵ تا ۳۰ درصد از نوزادانی که از مادران مبتلا به HIV متولد می‌شوند، به HIV مبتلا می‌شوند. با این حال، اگر مادران از عفونت HIV خود آگاه باشند و همراه با نوزادان خود درمان شوند، احتمال ابتلای نوزاد به HIV کمتر از ۲ درصد است.
نتیجه‌گیری
بیماری ایدز دیگر مانعی قطعی برای بارداری و تولد نوزاد سالم نیست. با تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و رعایت توصیه‌های پزشکی، مادران HIV مثبت می‌توانند نوزادانی سالم به دنیا آورند. آگاهی، آموزش و دسترسی به خدمات بهداشتی مناسب، کلیدهای اصلی در پیشگیری از انتقال HIV از مادر به کودک هستند.
