درباره تشخیص و درمان بیماری کبد چرب بیشتر بدانید:
به کبد چرب در غیاب سایر علل استئاتوز کبدی (مانند مصرف زیاد الکل)، کبد چرب غیر الکلی گفته می شود. شیوع کبد چرب به طور کلی در دنیا حدود 20 درصد (6 الی 35 درصد در جوامع مختلف) تخمین زده شده است. طیف علائم کبد چرب از بی علامت تا پیشرفت به سمت سیروز کبدی و مرگ متغیر می باشد. بیماران مبتلا به کبد چرب ممکن است چربی کبد را با یا بدون همراهی التهاب و فیبروز داشته باشند. در ادامه به طور کامل در رابطه با تشخیص و درمان بیماری کبد چرب و بیماری های همراه با آن توضیح داده شده است.
کبد چرب چیست؟ انواع کبد چرب کدامند؟
کبد چرب، شایع ترین بیماری کبدی در کشورهای غربی و صنعتی می باشد؛ و اغلب در سنین 40 الی 50 سال تشخیص داده می شود. به طور کلی کبد چرب به دو گروه عمده NASH و NAFLD تقسیم بندی می شود، که عبارتند از:
• کبد چرب غیر الکلی (NAFLD): در NAFLD استئاتوز کبدی بدون التهاب کبدی دیده می شود.
• استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): در NASH استئاتوز کبدی همراه با التهاب کبدی دیده می شود.
کبد چرب اغلب با دیابت نوع 2، چاقی، دیس لیپیدمی (Dyslipidemia)، سندروم متابولیک و افزایش مقاومت به انسولین همراهی دارد. همچنین ریسک بیماری های قلبی عروقی نیز در بیماران مبتلا به کبد چرب تقریبا بیشتر از دو برابر افراد عادی می باشد. همچنین مطالعات اخیر از رابطه بیماری کبد چرب با کله سیستکتومی ناشی از سنگ کیسه صفرا، تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و کم کاری تیروئید حکایت داشته اند.
تظاهرات بالینی بیماری کبد چرب
اغلب بیماران بدون علامت هستند؛ و طی چکاپ های روتین متوجه افزایش آنزیم های کبدی یا شواهد کبد چرب در سونوگرافی شده اند. این بیماران اغلب با در دست داشتن برگه آزمایش یا گزارش سونوگرافی مبنی بر کبد چرب به شما مراجعه می کنند. اما برخی تظاهرات غیراختصاصی کبد چرب نیز عبارتند از:
• خستگی
• بی حالی
• احساس ناراحتی مبهم در قسمت فوقانی و راست شکم (RUQ)
در معاینه فیزیکی ممکن است کبد در لمس بزرگ بوده و هپاتومگالی لمس گردد. همچنین در صورت ابتلا به سیروز کبدی متعاقب بیماری کبد چرب، علائم سیروز کبدی مانند آسیت، اریتم پالمار، آنژیوم عنکبوتی و … نیز در معاینه دیده می شوند.
سامانه از پزشک توانسته با ارائه خدمات صادقانه در زمینه پزشکی اعتماد بسیاری از کاربران را به خود جلب نمائید و برای بهبود عملکرد سامانه خدمات فوق‌العاده‌ای را مانند مشاوره پزشک متخصص به صورت آنلاین در نظر گرفته است که به واسطه آن پزشکان می‌توانند بدون اطلاف وقت و در هر مکانی بیماران خود را ویزیت نمایند و یا به آنها مشاوره دهند با عضویت در این سامانه شما نیزمی‌توانید به راحتی از خدمات فوق‌العاده ان استفاده نمائید.
تشخیص بیماری کبد چرب
طبق توصیه انجمن کبد آمریکا، غربالگری جهت تشخیص کبد چرب حتی در افراد پرخطر نیز توصیه نمی گردد. اما به طور کلی روش های تشخیص کبد چرب عبارتند از:
• تصویربرداری کبد: جهت بررسی چربی در کبد می توان از سونوگرافی (خط اول)، CT Scan، MRI و روش های جدید اندازه گیری چربی در کبد مانند MR Elastography، Transient Elastography و فیبرواسکن کبد بهره گرفت.
• آنزیم های کبدی: در اغلب مبتلایان به کبد چرب افزایش خفیف الی متوسط آنزیم های کبدی (افزایش 3 الی 5 برابری در SGOT و SGPT)، و همچنین افزایش 2 الی 3 برابری در ALP دیده می شود. سایر آزمایش های مرتبط با کبد مانند بیلی روبین و آلبومین در صورت عدم ابتلا به سیروز کبدی در حد طبیعی قرار دارند.
• سایر آزمایش های لازم: در صورت رویت شواهد سیروز کبدی ممکن است افزایش در PT، کاهش آلبومین، افزایش بیلی روبین و افزایش فریتین نیز دیده شوند. همچنین غربالگری هپاتیت های ویروسی، هموکروماتوز، هپاتیت اتوایمیون و گاهی بیماری های تیروئید و سلیاک در اغلب افراد مبتلا به کبد چرب و اختلال در آمینوترانسفرازهای کبدی توصیه می شود.
حین تفسیر نتایج آزمایش های بیمار، توجه به عدم ارتباط سطح آنزیم های کبدی بیمار با میزان التهاب و فیبروز کبدی حتما باید مد نظر قرار داده شود. همچنین بررسی سایر علل استئاتوز کبدی (برخی داروها مانند کورتون، استروژن، آمیودارون، برخی داروهای ضد اضطراب، تتراسیکلین ها و برخی بیماری ها آلترناتیو مانند بیماری های التهابی روده، بای پس ژژنوایلئال و ..) نیز پیش از تشخیص قطعی کبد چرب غیر الکلی باید مد نظر قرار داده شوند.
درمان کبد چرب
تغییر در سبک زندگی و کاهش وزن، اساس درمان کبد چرب می باشند. توصیه به رعایت رژیم غذایی با کربوهیدرات کم، چربی اشباع و محدودیت کالری قدم اول در درمان کبد چرب می باشند. ورزش نقش مهمی در کاهش استئاتوز کبدی دارد، ولی اثر آن بر بهبود هیستولوژی کبد هنوز مشخص نشده است. برخی داروهای مورد استفاده در درمان کبد چرب نیز عبارتند از:
• ویتامین E: خط اول درمان کبد چرب در بیماران غیردیابتی می باشد. مصرف روزانه 800 واحد ویتامین E در بهبود استئاتوز کبدی و کاهش آمینوترانسفرازهای کبدی در افراد مبتلا به کبد چرب درجه بالا کمک کننده می باشد. اگرچه مصرف طولانی مدت آن با توجه به افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی توصیه نمی شود.
• استاتین ها (Statins): جهت درمان دیس لیپیدمی در کبد چرب و پیشگیری از حوادث قلبی عروقی کمک کننده می باشند.
• داروهای کاهنده وزن: اورلیستات (Orlistat)، توپیرامات (Topiramat) و فنترمین (phentermine) به طور تجربی جهت درمان کاهش وزن و کاهش استئاتوز کبدی متعاقب آن ممکن است مد نظر قرار داده شوند.
• جراحی های لاغری: به عنوان درمان اولیه در کبد چرب کاربرد ندارند. همچنین در بیماران مبتلا به سیروز و هیپرتانسیون پورت توصیه نمی شوند. جراحی های لاغری اگرچه که نکروز و التهاب کبد را بهبود می بخشند، اما ممکن است منجر به پیشرفت قیبروز کبدی گردند.
• پیوگلیتازون (Pioglitazone): فقط در افراد مبتلا به دیابت جهت کنترل قند مفید بوده است. علاوه بر کنترل قند خون در بهبود استئاتوز کبدی نیز کمک کننده می باشد.
• مت فورمین (Metformin): جهت درمان کبد چرب تایید نشده است.
پس از انجام درمان مناسب، پیگیری بیمار با آنزیم های کبدی 3 الی 6 ماه بعد جهت بررسی کاهش آمینوترانسفرازهای کبدی توصیه می شود.
همان طور که توضیح داده شد، با توجه به عدم وجود راهکار قطعی جهت درمان کبد چرب، توصیه به مشاوره پزشک متخصص در رابطه با کبد چرب و تغییر سبک زندگی نقش مهمی در پیشگری از ابتلا به کبد چرب و کاهش عوارض ناشی از آن دارد. لذا توضیه می شود با راهنمایی صحیح بیماران و توصیه به مشاوره با پزشک متخصص تا حد امکان از پیشرفت کبد چرب و بروز عوارض ناشی از آن در آینده ممانعت گردد.
اگر نیاز به اطلاعات در زمینه بیماری‌های مربوط به کبد و یا دریافت مشاوره آنلاین توسط پزشک متخصص به صورت آنلاین را دارید پیشنهاد ما به شما مطالعه مقاله ویزیت پزشک متخصص کبد است تا اطاعات کاملی را دراین‌باره به دست آورید.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک امکان ویزیت آنلاین بیمار توسط پزشک متخصص است، چراکه با استفاده از این خدمات بیماران می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
