سرطان مغز نتیجه رشد سلول های سرطانی در مغز شماست. سلول های سرطانی تومورهایی را تشکیل می دهند که بسته به نوع تومور می توانند رشد آهسته یا سریع داشته باشند.درمان این بیماری بر حذف تومور و سپس از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده متمرکز است. پیشرفت‌های جدید در درمان‌های سرطان مغز، نرخ بقای این بیماری را به‌ویژه برای تومورهای با رشد آهسته بهبود می‌بخشد.
این مقاله به شما یک مرور کلی از سرطان مغز و تومورهای مغزی، علائمی که باید از آن ها اطلاع داشته باشید و گزینه های درمانی فعلی را ارائه می دهد.
سرطان مغز چیست و آیا سرطان مغز درمان دارد؟
سرطان اولیه مغز که به عنوان سرطان مغز نیز شناخته می شود، رشد بیش از حد سلول ها در مغز شما است که توده هایی به نام تومورهای مغزی را تشکیل می دهد. این با سرطانی که در قسمت دیگری از بدن شما شروع می شود و به مغز شما سرایت می کند متفاوت است. هنگامی که این اتفاق می افتد، سرطان مغز ثانویه یا متاستاز نامیده می شود.
برخی از انواع تومورهای سرطانی مغز می توانند خیلی سریع رشد کنند. این تومورهای بدخیم می توانند عملکرد بدن شما را مختل کنند. تومورهای مغزی می توانند تهدید کننده زندگی باشند و به محض شناسایی نیاز به درمان دارند.
این بیماری بسیار نادر است. طبق برآوردهای انجمن سرطان آمریکا، افراد کمتر از 1 درصد شانس ابتلا به تومور بدخیم مغزی را در طول زندگی خود دارند.
علائم سرطان مغز چیست؟
علائم این بیماری به اندازه و محل تومور مغزی بستگی دارد. این بیماری با چندین بیماری کمتر جدی، به ویژه در مراحل اولیه، علائم مشترک بسیاری دارد. بسیاری از این علائم فوق العاده رایج هستند و بعید است که نشان دهنده این بیماری باشند. اما اگر بیش از یک هفته است که این علائم را تجربه کرده اید، اگر به طور ناگهانی ظاهر شوند، اگر با داروهای مسکن بدون نسخه تسکین ندهند، یا هر یک از آنها نگران شده باشید، ایده خوبی است که آنها را توسط یک پزشک معاینه کنید.
علائم سرطان مغز عبارتند از:
- سردردهایی که معمولاً در صبح بدتر می شوند
- حالت تهوع
- استفراغ
- عدم هماهنگی
- عدم تعادل
- مشکل در راه رفتن
- حافظه از بین می رود
- مشکل در فکر کردن
این موارد علائم شایع سرطان مغز می باشد که در ادامه به سایر این موارد اشاره میکنیم :
- مشکلات گفتاری
- مشکلات بینایی
- تغییرات شخصیتی
- حرکات غیر طبیعی چشم
- تکان دادن عضلات
- انقباض عضلانی
- از حال رفتن بدون دلیل یا سنکوپ
- خواب آلودگی
- بی حسی یا گزگز در بازوها یا پاها
- تشنج
پیش آگهی این بیماری با تشخیص زودهنگام تا حد زیادی بهبود می یابد. اگر هر یک از علائم بالا را به طور منظم تجربه می کنید یا فکر می کنید که علائم شما ممکن است مهم تر باشد، در اسرع وقت برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید.
علل و عوامل خطر سرطان مغز
علت دقیق سرطان اولیه مغز ناشناخته است. اما مطالعات منبع معتبر ارتباط بین قرار گرفتن در معرض دوزهای بالای پرتوهای یونیزان و افزایش خطر ابتلا به این بیماری را نشان داده است. شایع ترین منابع پرتوهای یونیزان از آزمایش های تصویربرداری پزشکی مکرر (سی تی اسکن، اشعه ایکس)، درمان های پرتودرمانی و قرار گرفتن در معرض احتمالی در محل کار می آیند.
سایر عوامل خطر که ممکن است با ایجاد سرطان مغز مرتبط باشد عبارتند از:
- افزایش سن
- سابقه خانوادگی این بیماری
- سیگار کشیدن طولانی مدت
- قرار گرفتن در معرض آفت کش ها، علف کش ها و کودها
- کار با عناصری که می توانند باعث سرطان شوند، مانند سرب، پلاستیک، لاستیک، نفت و برخی از منسوجات
- داشتن عفونت ویروس اپشتین بار یا مونونوکلئوز
- سرطان مغز ثانویه، نوعی از این بیماری که زمانی رخ می دهد که سرطانی که در قسمت دیگری از بدن شما شروع شده به مغز شما سرایت می کند، احتمال بیشتری دارد که ناشی از برخی انواع این بیماری نسبت به سایرین باشد.
سرطان هایی که معمولاً به مغز گسترش می یابند یا متاستاز می کنند عبارتند از:
- سرطان ریه
- سرطان پستان
- سرطان کلیه
- سرطان مثانه
- ملانوما که نوعی سرطان پوست است
انواع تومورهای مغزی
تومورهای مغزی بر اساس محل قرارگیری آنها در مغز یا ستون فقرات فوقانی نامگذاری می شوند. به تومورها نیز درجه می دهند. درجه یک تومور به شما می گوید که انتظار می رود با چه سرعتی رشد کند. نمرات از 1 به 4 می رسد که درجه 1 کندترین و درجه 4 سریعترین رشد را دارد.
برخی از رایج ترین انواع تومورهای مغزی عبارتند از:
گلیوما:
گلیوم ها تومورهای مغزی هستند که از سلول های گلیال منشا می گیرند و حدود 3 مورد از هر 10 مورد سرطان مغز را تشکیل می دهند.
آستروسیتوم:
آستروسیتوم ها نوعی گلیوما هستند که شامل گلیوبلاستوما، نوع سریع رشد تومور مغزی است.
مننژیوم:
تومورهای مننژیوما اغلب خوش خیم و با رشد آهسته در بافتی رشد می کنند که مغز و نخاع شما را احاطه کرده است و شایع ترین تومور مغزی در بزرگسالان است.
گانگلیوگلیوما:
گانگلیوگلیوما تومورهایی با رشد آهسته هستند که در نورون ها و سلول های گلیال یافت می شوند که به طور معمول با جراحی قابل درمان هستند.
کرانیوفارنژیوم:
کرانیوفارنژیوم تومورهایی با رشد آهسته هستند که بین غده هیپوفیز و مغز تشکیل می شوند و اغلب بر اعصاب بینایی فشار می آورند و در نتیجه مشکلات بینایی ایجاد می کنند.
شوانوماس:
شوانوما تومورهایی با رشد آهسته هستند که در اطراف اعصاب جمجمه ایجاد می شوند تقریباً همیشه خوش خیم هستند.
مدولوبلاستوما:
مدولوبلاستوماها تومورهایی با رشد سریع هستند که روی سلول‌های عصبی مغز ایجاد می‌شوند و در کودکان شایع‌تر هستند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
سرطان مغز چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر علائم تومور مغزی دارید، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را برای تشخیص انجام دهد:
- یک معاینه عصبی برای تعیین اینکه آیا یک تومور بر مغز شما تأثیر می گذارد یا خیر
- تست های تصویربرداری مانند سی تی، ام آر آی و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) برای تعیین محل تومور
- پونکسیون کمری، که روشی است که نمونه کوچکی از مایع اطراف مغز و نخاع را جمع‌آوری می‌کند تا سلول‌های سرطانی را بررسی کند.
- بیوپسی مغز، که یک روش جراحی است که در آن مقدار کمی از تومور برای آزمایش های تشخیصی و برای تعیین بدخیم بودن تومور برداشته می شود.
سرطان مغز درمان دارد؟
چندین روش درمانی برای این بیماری وجود دارد. درمان سرطان اولیه مغز با درمان سرطان هایی که از سایر نقاط متاستاز است متفاوت می باشند.
درمان های تومور مغزی عبارتند از:
عمل جراحی:
جراحی مغز رایج ترین روش درمانی برای تومورهای مغزی است. بسته به محل تومور، ممکن است بتوان آن را به طور کامل، جزئی یا نه همه برداشت.
شیمی درمانی:
این داروها می توانند سلول های سرطانی مغز را از بین ببرند و تومور را کوچک کنند. ممکن است شیمی درمانی را به صورت خوراکی یا داخل وریدی دریافت کنید.
پرتو درمانی:
این تکنیک از امواج پرانرژی، مانند اشعه ایکس، برای از بین بردن بافت تومور و سلول‌های سرطانی که با جراحی قابل برداشتن نیستند، استفاده می‌کند.
درمان ترکیبی:
دریافت همزمان شیمی درمانی و پرتودرمانی را درمان ترکیبی می گویند.
داروهای بیولوژیک:
این داروها دفاع طبیعی بدن شما را در برابر تومور تقویت می کنند. به عنوان مثال، ایمونوتراپی یک کلاس رایج از داروهای بیولوژیک است که با افزایش توانایی سیستم ایمنی شما برای هدف قرار دادن و مبارزه با سرطان کار می کند.
سایر داروها:
پزشک شما ممکن است داروهایی را برای درمان علائم و عوارض جانبی ناشی از تومور مغزی و درمان‌های این بیماری تجویز کند.
پیشنهاد ویژه : انواع سرطان مغز یا تومور مغزی و روش های درمان آن
آزمایشات بالینی:
در موارد پیشرفته این بیماری که به درمان پاسخ نمی‌دهند، ممکن است از درمان‌های کارآزمایی بالینی و داروها استفاده شود. اینها درمان هایی هستند که هنوز در مرحله آزمایش هستند. مسیرهای بالینی برای سرطان مغز می تواند شامل یک آزمایش ایمونوتراپی و یک کارآزمایی درمانی با سلول های T CAR باشد.
توانبخشی:
اگر سرطان یا درمان شما بر توانایی شما در صحبت کردن، راه رفتن یا انجام سایر عملکردهای روزانه تأثیر می گذارد، ممکن است لازم باشد در جلسات توانبخشی شرکت کنید. توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و سایر روش های درمانی است که می تواند به شما در یادگیری مجدد فعالیت ها کمک کند.
پیشنهاد مقاله : فیزیوتراپی و ویزیت سالمندان در منزل
درمان های جایگزین تحقیقات علمی زیادی وجود ندارد که از استفاده از درمان های جایگزین برای درمان این بیماری پشتیبانی کند. اما برخی از متخصصان مراقبت های بهداشتی اقداماتی مانند رژیم غذایی متعادل و مکمل های ویتامین و مواد معدنی را برای جایگزینی مواد مغذی از دست رفته در درمان سرطان توصیه می کنند. قبل از اینکه رژیم غذایی خود را تغییر دهید، مکمل ها یا گیاهان دارویی مصرف کنید یا هر روش درمانی جایگزین دیگری را دنبال کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
آیا می توانید خطر ابتلا به سرطان مغز را کاهش دهید؟
هیچ راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد، اما می‌توانید با اجتناب از موارد زیر خطر ابتلا به آن را کاهش دهید:
- قرار گرفتن در معرض آفت کش ها و حشره کش ها
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا
- سیگار کشیدن
- قرار گرفتن غیر ضروری در معرض تشعشع
چشم انداز سرطان مغز
این بیماری تشخیص ترسناکی است، اما درمان‌ها و تحقیقات جدید شانس را بهبود می‌بخشد و طول عمر بیماران این بیماری را افزایش می‌دهد.
