غده تیروئید در وسط و جلوی گردن واقع شده است. گره یا ندول تیروئید (Thyroid nodule)، نوعی برجستگی گرد یا بیضی شکل داخل بافت تیروئید می باشد. گره های تیروئید شایع و اغلب بی ضرر می باشند. به طوری که تا 40 درصد زنان و تا 30 درصد مردان ممکن است در طول زندگی با گره تیروئید، مواجه گردند. البته گاهی اوقات نیز ممکن است گره تیروئید خطرناک باشد و دارای جزء سرطانی و بدخیم باشد.
وظیفه تیروئید در بدن، ترشح هورمون های تیروئیدی می باشد. این هورمون ها از نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن برخوردار می باشند. اغلب ندول های تیروئید با تغییر در سطح هورمون های تیروئید همراه نمی باشند. اما گاهی نیز گره تیروئید منجر به ترشح بیش از حد هورمون های تیروئید می گردد. در این موارد، علائم پرکاری تیروئید در فرد ظاهر می گردند.
اندازه نرمال ندول تیروئید
ندول های تیروئید ممکن است بسیار کوچک (در حد چند میلی متر) و یا بسیار بزرگ (چندین سانتی متر) باشند. اگرچه که احتمال بدخیمی به دنبال افزایش اندازه گره تیروئید، بیشتر می شود؛ ولی لزوما تمام ندول های بزرگ بدخیم یا سرطانی نمی باشند. به طور کلی سایز بالای یک سانتی متر حائز اهمیت می باشد، و نمونه برداری در اغلب این ندول ها مفید است.
اگرچه که سایز کوچک ندول (کمتر از یک سانتی متر) به ضرر سرطانی بودن یا بدخیمی ندول می باشد، اما ممکن است حتی یک ندول چند میلی متری نیز بدخیم و سرطانی باشد. لذا اگرچه معیار دقیقی برای اندازه نرمال ندول تیروئید در نظر گرفته نشده است، اما به طور کلی افزایش اندازه ندول در طی زمان، علامتدار شدن آن و تغییر در ویژگی های آن نیازمند نمونه برداری و بررسی در اسرع وقت می باشند.
ندول تیروئید
علت به وجود آمدن گره تیروئید
علت به وجود آمدن گره تیروئید در افراد مختلف، متفاوت می باشد. به طور کلی شایع ترین علل به وجود آمدن این برآمدگی ها عبارتند از:
- رشد بیش از حد بافت طبیعی تیروئید
- کیست تیروئید
- التهاب مزمن بافت تیروئید
- گواتر مولتی ندولار
- سرطان تیروئید
- کمبود ید
گره های بزرگ، ممکن است با اختلال بلع، تنفس یا علائم پرکاری تیروئید همراه باشند.
علائم گره تیروئید
اغلب ندول های تیروئید کاملا بی علامت می باشند و به طور اتفاقی طی معاینه و چکاپ روتین یا حین تصویربرداری گردن به دنبال سایر علل، کشف می شوند. اما گاهی نیز گره تیروئید علامتدار می شود. ممکن است گره به اندازه ای بزرگ شود که منجر به تورم گردن گردد. یا ممکن است به دنبال ترشح بیش از حد هورمون های تیروئید، علائم پرکاری ظاهر گردند. لذا شایع ترین علائم گره تیروئید عبارتند از:
- تورم گردن
- بی خوابی
- احساس اضطراب و افسردگی
- احساس ضعف و خستگی
- کاهش وزن ناخواسته
- طپش قلب
- افزایش دفعات اجابت مزاج و افزایش تحرک روده ها
- لرزش دست ها
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
ندول تیروئید در سونوگرافی
سونوگرافی، اولین روش بررسی اندازه و ویژگی های ندول تیروئید می باشد. متخصص رادیولوژی با استفاده از امواج صوت می تواند بافت تیروئید، ندول های داخل آن و بافت اطراف آن (شامل غدد لنفاوی گردن) را بررسی نماید. در این روش از هیچ گونه اشعه ای استفاده نمی شود؛ لذا سونگرافی روشی ایمن حتی در دوران بارداری در نظر گرفته می شود. ویژگی های ندول تیروئید که با سونوگرافی قابل بررسی می باشند، عبارتند از:
- بررسی تعداد ندول
- بررسی اندازه ندول
- بررسی ویژگی های ندول (جامد، نیمه جامد یا کیستیک بودن)
- بررسی همزمان غدد لنفاوی گردن
- بررسی رشد ندول
- بررسی حاشیه ندول
چنانچه ندولی دارای ویژگی های بدخیم و مشکوک در سونوگرافی باشد، نمونه برداری از ندول توصیه می شود. سپس نمونه در زیر میکروسکوپ بررسی می شود و چنانچه حاوی سلول های بدخیم یا سرطانی باشد، توصیه به جراحی گره تیروئید می شود.
درمان گره تیروئید
روش های مختلفی برای درمان پیشنهاد شده است. درمان گره تیروئید به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور مثال اندازه ندول، ویژگی های آن و میزان ترشح هورمون تیروئیدی توسط آن، از جمله عوامل موثر برای تعیین نوع درمان می باشند. به طور کلی، انواع روش های درمان گره تیروئید عبارتند از:
- نظارت و پیگیری: تمام ندول های تیروئید نیاز به درمان ندارند. اغلب ندول های کوچک که ویژگی مشکوکی نیز ندارند، بدون نیاز به درمان پیگیری می شوند. چنانچه در طی زمان اندازه گره افزایش یابد یا ویژگی های مشکوکی پیدا کند، آن گاه درمان مدنظر قرار داده می شود.
- جراحی: ممکن است یک قسمت یا چندین قسمت تیروئید همراه با ندول خارج گردد.
- درمان دارویی: ممکن است از هورمون های تیروئیدی برای کاهش اندازه گره استفاده گردد.
- ید رادیواکتیو: از قرص ها یا محلول های حاوی ید رادیواکتیو می توان برای تخریب و درمان گره تیروئید پرکار استفاده نمود. استفاده از این روش در زنان باردار و شیرده ممنوع می باشد.
- درناژ مایع: برخی ندول ها مملو از مایع می باشند و ماهیت کیستیک دارند. تخلیه مایع در گره های بزرگ مملو از مایع در تسکین علائم کمک کننده می باشد.
درمان گره تیروئید
درمان گره تیروئید با روش های خانگی
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، کمبود ید یکی از علل به وجود آمدن گره تیروئید می باشد. لذا مصرف ید کافی در رژیم غذایی، در پیشگیری از بروز این اختلالات کمک کننده می باشد. درمان با روش های خانگی در کنار درمان دارویی یا جراحی تحت نظر فوق تخصص غدد، کمک کننده می باشد. انواع روش های خانگی عبارتند از:
- مصرف ید کافی در رژیم غذایی: جلبک دریایی، ماست ارگانیک، شیر و تخم مرغ منابع طبیعی ید می باشند. مکمل های ید نیز در برخی موارد تحت نظر فوق تخصص غدد و متابولیسم کمک کننده می باشند.
- مصرف کافی سلنیوم، زینک و ویتامین ب در رژیم غذایی: لوبیا چیتی، سالمون، تخم آفتاب گردان، جو دو سر ارگانیک، اسفناج و بادام هندی منابع طبیعی مفیدی از ریزمغذی های فوق الذکر می باشند.
- پرهیز از مواد غذایی تشدیدکننده التهاب: پرهیز از مصرف غذاهای حاوی مقادیر بالای مواد نگهدارنده.
- پرهیز از استرس و اضطراب: در کاهش و بهبود علائم کمک کننده می باشد.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله بزرگی غده تیروئید و درمان آن با ویزیت آنلاین متخصص غدد
