پروستات غده کوچکی زیر مثانه در مردان است که به تولید مایع منی کمک می کند و اغلب با افزایش سن بزرگتر می شود. این بزرگ شدن، BPH نامیده میشود و می تواند علائم آزار دهنده‌ای مانند اختلال در دفع نرمال ادرار ایجاد نماید. BPH در مردان بالای 50 سال شایع است و معمولاً تهدیدی جدی برای سلامتی نمی‌باشد. بسیاری از مردان نگران این هستند که بزرگ شدن پروستات به معنای افزایش خطر ابتلا به سرطان باشد، در حالی که واقعا این طور نیست. به عبارتی خطر ابتلا به سرطان برای مردان مبتلا به BPH بیشتر از سایر مردان نمی‌باشد. بسیاری از درمان ها شامل داروها و جراحی برای کاهش یا رفع علایم استفاده می‌شوند.
BPH گاهی اوقات می تواند منجر به عوارضی مانند عفونت دستگاه ادراری و احتباس حاد یا مزمن ادرار گردد.
علائم و نشانه ها
علائم BPH را می توان به علائم ناشی از انسداد مجرای ادرار و علائم ناشی از تغییرات ثانویه در مثانه تقسیم کرد.
- علائم انسدادی معمول عبارتند از:
- مشکل در شروع ادرار با وجود فشار دادن و زور زدن
- جریان ضعیف ادرار
- قطع و وصل شدن جریان ادرار
- قطره قطره شدن انتهای ادرار
- تغییرات مثانه:
- میل شدید ناگهانی به ادرار کردن (فوریت)
- تکرر ادرار
- احساس خالی نشدن مثانه پس از اتمام ادرار
- بیدار شدن مکرر در شب برای ادرار کردن و مشکلات خواب (شب ادراری)
از آنجایی که مثانه به ادرار احتباسی حساس‌تر میشود، فرد مبتلا ممکن است دچار بی‌اختیاری شود. ناتوانی در کنترل مثانه، باعث خیس شدن بستر در شب یا ناتوانی در پاسخ سریع به فوریت‌های ادراری می‌گردد. در صورت وجود تومور مثانه، عفونت یا سنگ، سوزش یا درد در هنگام ادرار ممکن است رخ دهد. وجود خون در ادرار (هماچوری) ممکن است نشان دهنده BPH باشد، اما اکثر مردان مبتلا به BPH هماچوری ندارند.
علت BPH
علت پروستات بزرگ شده ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که تغییرات در هورمون‌های جنسی مردانه که با افزایش سن به وجود می‌آیند ممکن است یک عامل باشد. هر گونه سابقه خانوادگی مشکلات پروستات یا هر گونه ناهنجاری در بیضه ها ممکن است خطر ابتلا به BPH را افزایش دهد و می تواند علت پروستات باشند. مردانی که بیضه های خود را در سنین پایین برداشته اند به BPH مبتلا نمی شوند.
علت پروستات
تشخیص BPH
بررسی توسط پزشک معمولاً با انجام معاینه فیزیکی از طریق مقعد و پرسیدن سابقه پزشکی شروع میشود. معاینه فیزیکی به پزشک اجازه می دهد اندازه، شکل و علت پروستات بزرگ را چک کند. سایر آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش ادرار: جهت بررسی از نظر وجود خون و باکتری
- تست یورودینامیک: مثانه از طریق یک کاتتر با مایع پر می شود تا فشار آن در هنگام ادرار اندازه گیری شود.
- آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA): آزمایش خون برای بررسی سرطان
- باقیمانده ادرار در مثانه: با این کار میزان ادرار باقی مانده در مثانه پس از دفع ادرار بررسی می شود.
- سیستوسکوپی: معاینه مجرای ادرار و مثانه با یک دوربین کوچک از طریق مجرای ادرار
- چک کردن داروهای مصرفی فرد که ممکن است بر سیستم ادراری تأثیر بگذارند، مانند داروهای ضد افسردگی، دیورتیک ها، آنتی هیستامین ها یا آرام بخش ها
- سونوگرافی
پیشنهاد مقاله: سرطان پروستات | علت و علائم و راه‌های درمان سرطان پروستات چیست؟
درمان BPH
علائم خفیف، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. در این موارد راه حل پیشنهادی ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است، مانند:
- مصرف کمتر الکل، کافئین و نوشابه های گازدار
- محدود کردن مصرف شیرین کننده های مصنوعی
- ورزش منظم
- نوشیدن کمتر در عصر
داروها
استفاده از داروها ماهیچه‌های پروستات را شل می‌کنند و فشار روی مجرای ادرار را کاهش می‌دهند. متداول ترین داروها شامل این موارد هستند:
- تامسولوسین
- ترازوسین
- دوکسازوسین
- آلفوزوسین
- سیلودوسین
برخی داروها با کاهش تولید هورمون DHT (دی هیدرو تستوسترون)، رشد غده پروستات را کند می‌کنند. این داروها برای افرادی که BPH شدیدتر دارند به کار می‌روند. از جمله:
گاهی برای کنترل علایم در موارد شدید، ترکیبی از داروهای ذکر شده تجویز می‌گردد. پس از شروع دارو، بین یک تا هشت هفته تا بهبود علائم طول می‌کشد.
درمان پروستات
عمل جراحی
چندین نوع جراحی مختلف برای برداشتن بافت پروستات بزرگ شده‌ای که مجرای ادراری را مسدود می‌کند وجود دارد. از جمله:
- برداشتن از طریق مجرای ادرار (TURP)
- برش از طریق مجرای ادرار : (TUIP) ایجاد دو برش کوچک در پروستات و گردن مثانه برای باز کردن مجرا و بهبود جریان ادرار
- پروستاتکتومی باز
- جراحی لاپاراسکوپیک
- لیزر
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
درمان های کم تهاجمی
درمان های جدید BPH نسبت به جراحی، تهاجم و آسیب بافتی کمتری دارند . به طور کلی، بیشتر این درمان‌ها، روش‌های سرپایی هستند، به این معنی که بیمار می‌تواند همان روز عمل به خانه برود. همچنین ارزان‌تر بوده، عوارض جانبی کمتری دارند و امکان بهبود سریع‌تر را فراهم می‌کنند. با این حال، از آنجایی که این تکنیک ها جدید هستند، اطلاعات زیادی در مورد اثرات یا عوارض طولانی مدت آنها وجود ندارد.
نمونه هایی از درمان های کم تهاجمی عبارتند از:
- لیفت: جدا کردن لوب های بزرگ پروستات جهت گسترده تر کردن مجرا و راحت تر شدن جریان ادرار
- بخار درمانی: از بین بردن سلول های پروستات توسط انرژی حرارتی آب.
شایع ترین عوارض جانبی این درمان ها شامل افزایش ادرار و احساس ناراحتی یا تحریک در دوره درمان پروستات است. از میان روش های متنوع یاد شده، TURP موثرترین درمان برای اکثر موارد BPH می‌باشد. با این حال، در بزرگسالان 65 سال و بالاتر، داروها و درمان های کم تهاجمی تر ارجحیت دارند. بیماران مسن ممکن است بعد از جراحی، عوارض بیشتر و زمان بهبودی طولانی تری داشته باشند.
پس از عمل جراحی، معمولا بیمار در عرض چند روز یا یک هفته می‌تواند فعالیت های عادی خود را از سر بگیرد.
خوراکی های مفید و مضر برای سلامت و درمان پروستات
مواد غذایی مفید
میوه ها، سبزیجات و چربی های سالم برای سلامت و درمان پروستات مفید می‌باشند. رژیم مدیترانه ای یا موارد زیر پیشنهاد می‌گردد:
- توت ها
- کلم بروکلی
- مرکبات
- آجیل و خشکبار
- گوجه فرنگی
- زردچوبه
علت پروستات
مواد غذایی مضر
بهتر است از غذاهای فرآوری شده، قندها و مقادیر زیاد کربوهیدرات ها اجتناب شود . سایر مواد نامناسب عبارتند از:
- الکل
- کافئین
- لبنیات
- گوشت قرمز
- سدیم (نمک)
پیشگیری از BPH
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به BPH، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است که سلامت پروستات و قلب را بهبود می بخشد. حداقل 30 دقیقه ورزش در روز به جلوگیری از BPH یا کندی رشد آن کمک می‌کند. حفظ سطح سالم کلسترول، فشار خون و قند خون نیز مهم است.
مکمل های گیاهی زیر نیز ممکن است به کاهش خطر ابتلا به BPH کمک کنند:
- بذر کتان
- روغن دانه کدو تنبل
پیشنهاد ویژه: دکتر آنلاین اورولوژی برای درمان پروستات
عوارض BPH
علائم BPH را می توان به راحتی نادیده گرفت. با این حال، درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از عوارض بالقوه خطرناک کمک کند.
افرادی که سابقه طولانی مدت BPH دارند ممکن است دچار عوارض زیر شوند:
- عفونت های دستگاه ادراری
- سنگ های ادراری
- آسیب کلیه
- خونریزی در دستگاه ادراری
- ناتوانی ناگهانی در ادرار کردن
گاهی اوقات، انسداد ادراری ناشی از BPH آنقدر شدید است که هیچ ادراری نمی تواند از مثانه خارج شود. این حالت می تواند خطرناک باشد زیرا می تواند باعث عفونت دستگاه ادراری و آسیب به کلیه ها گردد.
کلام پایانی
BPH همیشه به درمان پزشکی نیاز ندارد. گاهی اوقات، برای نظارت بر علائم و اندازه پروستات، معاینات منظم توصیه میشود. تغییرات سبک زندگی، داروها و جراحی همه گزینه‌های درمانی برای علائمی هستند که بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به BPH تأثیر می‌گذارند. هر گونه علامت باید با پزشک در میان گذاشته شود. مهم است دلایل درمان پذیر و غیرقابل درمان مشخص گردند. بدون درمان، خطر انسداد خطرناک دستگاه ادراری افزایش می‌یابد.
