شاید در رابطه با سکته قلبی و یا سکته مغزی آشنایی داشته باشیم و در رابطه با این بیماری ها بدانیم، اما نوع دیگری از سکته هم داریم که ممکن است با آن آشنایی نداشته باشید و در رابطه با آن هیچ چیز ندانید. سکته چشم از دیگر سکته هایی است که منجر به از دست دادن بینایی در افراد شده و ممکن است به صورت ممتد باشد. ما در این مطلب از مقالات ازپزشک ، در رابطه با اینکه سکته چشم چیست و علل و درمان آن صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی با این بیماری همراه ما باشید و در صورت نیاز با نصب اپلیکیشن ازپزشک ، از بهترین متخصصان چشم مشاوره آنلاین بگیرید و در آرامش خانه ویزیت شوید.
سکته چشمی چیست ؟
سکته چشم که با نام انسداد شریان شبکیه در علم پزشکی شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که جریان خون به شبکیه به طور کامل قطع شود. درست همانند سکته مغزی که باعث انسداد خون رسانی به مغز شده و باعث از دست دادن حرکت، گفتار و حافظه می شود، در سکته چشمی هم جریان خون به شبکیه چشم قطع شده و سکته در فرد رخ می دهد. انسداد عروق شبکیه توسط یک لخته خون یا باریک شدن رگ های خونی موجود در شبکیه ایجاد می شود . در این زمان جریان خون به شبکیه چشم قطع می شود که اگر سریعا درمان نگردد؛ ممکن است فرد بینایی اش را کامل از دست بدهد.
چشم انسان همانند دیگر ارگان های بدن، برای داشتن فعالیت به اکسیژن و خون نیاز دارد. یکی از همین ارگان ای مهم و حیاتی بدن، شبکیه است که درست در پشت چشم قرار دارد. باید بدانید که شبکیه چشم نقش بسیار مهمی در ارسال سیگنال های بینایی دارد . در شبکیه، شریان ها و وریدهای کوچک و بزرگی وجود دارد که این شریان ها ، خون رسانی به قلب و گرفتن خون از قلب را بر عهده دارند. به همین دلیل گردش خون برای بینایی بسیار مهم بوده و انسداد رگ های خونی شبکه بر بینایی تاثیر گذاشته و منجر به نا بینایی می شود.
پس باید بدانید که هرگونه انسداد خون رسانی به چشم می تواند به منجر به سکته چشم و یا انسداد وریه شبکیه شود و بینایی را از فرد بگیرد . همانگونه که عنوان کردیم، در سکته چشم شبکیه ها تامین خون را از دست می دهند که در این زمان، خون و مایعات در شبکیه نشت کرده و باعث التهاب می شوند. همین موضوع باعث می شود تا شبکیه و دید، هر دو به سرعت آسیب ببینند و به کوری ختم شود.
سکته چشمی که به دلیل رگ خونی تحت تاثیر قرار می گیرد چند نوع دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
- انسداد وریه مرکزی شبکیه که در آن ورید اصلی شبکیه مسدود می شود (CRVO)
- انسداد شریان اصلی شبکیه که در آن شریان مرکزی مسدود می شود (CRVO)
- انسداد ورید جانبی شبکیه که در آن وریدهای کوچک شبکیه مسدود می شوند (BRVO)
- انسداد شریان جانبی شبکیه که در آن شریان های کوچک شبکیه مسدود می شوند (BRAO)
چه افرادی در معرض سکته چشمی هستند ؟
متاسفانه برخی افراد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به سکته چشم قرار دارند . باید بدانید که عوامل خطر ساز سکته چشمی هم درست مانند سکته مغزی در افراد است . به همین دلیل افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به برخی وضعیت هایی که در ادامه عنوان می کنیم را دارند، بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند :
- افراد دارای فشار خون بالا
- افراد دارای کلسترول بالا
- افراد دارای سابقه حمله قلبی و یا سکته مغزی
- افراد دیابتی یا دارای سابقه خانوادگی دیابت
- بیماری عروق کرونر قلب
- گلوکوم یا آب سیاه
- تصلیب شرایین یا تجمع پلاک در شریان ها
- درد در قفسه سینه
با توجه به تحقیقات آکادمی چشم پزشکی در آمریکا، افراد به خصوص مردانی که در دهه ۶۰ سالگی قرار دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سکته چشمی هستند.
علائم سکته چشم
سکته چشم بدون درد است اما باید بدانید که بدن انسان، قبل از وقوع سکته، سیگنال های هشدار دهنده برای شما ارسال می کند که این سیگنال ها باید جدی گرفته شوند. علائم سکته چشم می توانند آرام و طی چند روز خودشان را نمایان سازند . یک تغییر ناگهانی در دید فرد یا کاهش بینایی در یک چشم، می تواند اولین علامت سکته مغزی باشد . این علائم همیشه در یک چشم رخ می دهد و معمولا دردی هم ندارد. اما علائمی هستند که معمولا به طور ناگهانی ظاهر می شوند و فرد را تحت تاثیر قرار می دهند مانند :
- از دست دادن ناگهانی بینایی در یک چشم
- از دست دادن بینایی محیطی
- نقاط کور
- بینایی مخدوش
- تاری دید یا تحریف دید . که اگر در یک یا هر دو چشم تاری وجود داشته باشد و به مرور بدتر شود، می تواند هشدار دهنده سکته مغزی باشد.
- شناورها . اگر نقاطی را به صورت شناور ببینید ممکن است این نقاط نشان دهنده سکته مغزی باشند.
- از دست دادن بخش یا تمام بینایی . اگر حس کنید که بینایی شما در حال کاهش است و این حالت ممتد باشد، ممکن است این حالت خبر از سکته مغزی در شما باشد.
- فشار یا درد . اگر در یک یا هر دو چشم فشار یا درد داشته باشید می تواند نشان از سکته چشمی باشد .
کاهش بینایی می تواند زیرکانه بر دید دو چشم تاثیر بگذارد . به این صورت که برخی افراد تنها دید محیطی را تجربه می کنند و یا دچار مگس پران می شوند.
علائم سکته چشمی
انحراف در دید و تاری دید هم می تواند از از علائم سکته چشمی باشد. البته سکته مغزی نباید با سکته چشمی اشتباه گرفته شود چرا که در سکته مغزی هم جریان خون بر مغز تاثیر می گذارد و می تواند باعث کاهش دید و تغییراتی در بینایی گردد . به همین دلیل در صورت مشاهده هر گونه علائم و هر گونه تغییر در بینایی، باید افراد هر چه سریع تر به مراکز پزشکی مراجعه کنند و یا اینکه ازپزشک ، مشاوره آنلاین بگیرند .
سکته چشم درمان دارد
برای به حداقل رساندن آسیب وارد شده بر شبکیه ، این بیماری باید خیلی سریع تحت درمان قرار بگیرد . از جمله درمان های سکته چشمی می توان به استفاده از داروهایی که لخته خون را برطرف می کنند اشاره کرد. این داروها به دور کردن لخته خون از شبکیه، کمک شایانی می کنند . البته برخی افراد برای درمان به پیگیری طولانی مدت برای بهبودی و درمان بیماری قلبی یا مشکلات رگ خونی که به سکته چشم کمک می کند هم نیاز دارند .
برای درمان سکته چشمی ، پس از ارزیابی اولیه، متخصص چشم با توجه به میزان آسیب، برنامه درمان را تجویز می کند. البته لازم به ذکر است که اگر فرد مبتلا ، برای درمان سکته چشم زود اقدام کند ، شانس حفظ بینایی اش بیشتر می شود.
درمان های احتمالی متخصصان چشم می توانند از موارد زیر باشند:
- تنفس دی اکسید کربن: در این درمان بیمار باید برای داشتن افزایش جریان خون در شبکیه، مخلوطی از دی اکسید کربن و اکسیژن تنفس کند. این روش می تواند به گشاد شدن عروق شبکیه و بهبود جریان خون کمک کند.
- خارج کردن مایع از چشم: حذف مایع از چشم به بهبود جریان خون در شبکیه کمک می کند.
- جراحی لیزر چشم
- قطره چشم با تجویز پزشک
- انواع مختلف تزریق چشم برای برطرف کردن انسداد
- ماساژ چشم: پزشک با انگشت، پلک بسته بیمار را ماساژ می دهد تا بتواند لخته را از بین ببرد .
- تجویز دارو: پزشک دارویی که لخته خون و رگ خونی مسدود شده را باز کند تجویز می کند. این دارو می تواند به درمان علائم سکته کمک کند .
درمان قطعی سکته چشمی
پیشگیری از سکته چشمی
تنظیم کلسترول و فشار خون می تواند از سکته چشمی جلوگیری کند. همچنین ورزش به طوز منظم در پیشگیری از سکته چشمی نقش بسیار مهمی دارد.
برای پیگشگیری، ازپزشک چندین توصیه دارد که به صورت مختصر عنوان می کنیم:
- تمیرینات فیزیکی را به صورت منظم انجام دهید. انجام تمرینات فیزیکی به صورت منظم به شما کمک می کند تا راحت تر و سریع تر مشکلات را تشخیص دهید .
- باید سیگار کشیدن را ترک کنید . استعمال دخانیات به راحتی به رگ های خونی آسیب می رساند. همچنین سیگار کشیدن می تواند شما را در معرض خطر بیماری هایی چون بیماری های قلبی و مغزی قرار دهد. پس بهتر است سیگار کشیدن را ترک کنید.
- به صورت منظم ورزش کنید. یکی از بهترین راه ها برای حفظ سلامت رگ های خونی، ورزش کردن به صورت منظم است. سعی کنید روزانه حدود ۳۰ دقیقه از وقت تان را به ورزش کردن اختصاص دهید .
- از رژیم غذایی سالم استفاده کنید. برای داشتن رژیم غذایی کم چربی و همچنین تغدیه درست و اصولی، ازپزشک مشاوره آنلاین بگیرید و زیر نظر متخصص تغذیه باشید . مصرف میوه، سبزیجات و غلات را هم در برنامه روزانه خود بگنجانید.
- شرایط زندگی و بهداشت خود را مدیریت کنید. در صورت داشتن بیماری هایی چون دیابت، حتما ازپزشک کمک بگیرید و زیر نظر بهترین متخصصان تیم، برنامه درمانی تهیه کنید.
و در انتها باید بگوییم که انجام ازمایش ها برای بیماری های قلبی، بخش بسیار مهم برای پیشگیری از سکته چشم است. بررسی کامل و منظم کلسترول و فشار خون، همچنین بررسی سایر عوامل خطرساز بیماری قلبی مانند سابقه خانوادگی، رژیم غذایی و شیوه زندگی می تواند به پیشگیری از بیماری سکته چشمی کمک شایانی کند. حتما این آزمایشات را هر چند ماه انجام دهید و با پزشک مشورت کنید.
