آپاندیسیت یک بیماری شایع است که تخمین زده می شود که از هر 13 نفر یک نفر در مقطعی از زندگی خود به آن مبتلا می شود. آپاندیسیت در هر سنی ممکن است ایجاد شود، اما بیشتر در نوجوانان 10 تا 20 ساله مشاهده می شود. بنابراین در این مقاله به علائم آپاندیسیت در نواجوانان می پردازیم. آپاندیس در سمت راست پایین شکم (بالای استخوان لگن) قرار دارد و به قسمتی از روده بزرگ به نام سکوم متصل است. آپاندیس خود یک لوله با انتهای کور است که طول آن بین 2 تا 20 سانتی متر است. عملکرد دقیق آپاندیس مشخص نیست، اگرچه تحقیقات محدودی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است در سیستم ایمنی بدن نقش داشته باشد. آپاندیسیت به معنای التهاب آپاندیس است. آپاندیسیت زمانی رخ می دهد که آپاندیس ملتهب و عفونی شود.
در بسیاری از موارد، انسداد در آپاندیس باعث عفونت و در نتیجه رشد بیش از حد باکتری ها می شود که از نشانه های آپاندیس است. در 20 تا 30 درصد از نوجوانان، آپاندیس پاره می شود و عفونت را به داخل حفره شکمی رها می کند. معلوم نیست چرا برخی از کودکان و نوجوانان به آپاندیسیت مبتلا می شوند و برخی دیگر نه.
علائم آپاندیسیت چیست؟
درد شکم علامت اصلی آپاندیسیت است. اغلب درد از اطراف ناف شروع می شود و بعداً به سمت راست منتقل می شود. درد آپاندیس اغلب به سرعت ایجاد می‌شود، معمولاً طی 6-24 ساعت بدتر می‌شود و ممکن است با حرکت شدیدتر نیز شود.
علائم دیگر عبارتند از:
- احساس بیماری یا
- از دست دادن اشتها
- تب داشتن در نوجوانان و کودکان،
علائم آپاندیسیت ممکن است مبهم تر باشد، به عنوان مثال، احساس ناخوشی عمومی، عدم مصرف غذا، درد مبهم شکم و شاید استفراغ و مدفوع شل.
تشخیص آپاندیسیت
ابتدا در صورت وجود علائم آپاندیسیت، نوجوان شما معاینه می شود که در طی آن پزشک به آرامی در نواحی مختلف شکم را فشار می دهد. پزشک همچنین ممکن است از کودک شما بخواهد راه برود، بپرد یا به روش دیگری حرکت کند تا به ارزیابی نشانه های آپاندیس کمک کند. آزمایش خون برای کمک به شناسایی علائم عفونت انجام می شود، اگرچه این آزمایشات به تنهایی نمی توانند آپاندیسیت را تأیید کنند .برخی از بیماران تحت سونوگرافی شکم قرار می گیرند.
آپاندیسیت علاوه در درد آپاندیس، علائم مختلفی را در افراد مختلف ایجاد می کند و هیچ آزمایش یا یافته ای 100 درصد در تشخیص آپاندیسیت دقیق نیست. به خاطر همین:
- ممکن است آزمایش‌های دیگری برای رد کردن مشکلات دیگر انجام شود (به عنوان مثال، نمونه ادرار برای بررسی عفونت ادراری جمع آوری می‌شود و در دختران نوجوان ممکن است آزمایش ادرار برای رد بارداری انجام شود)
- ممکن است فرزند شما از نزدیک تحت نظر قرار گیرد و مجدداً ارزیابی شود تا ببینند آیا علائم دیگر ایجاد می شود یا شدت آنها افزایش می یابد. در طول این دوره از مشاهده، ممکن است کودک شما نیاز به ناشتا بودن جزئی یا کامل داشته باشد.
- در برخی موارد تنها راه تشخیص آپاندیسیت انجام عمل جراحی است. متأسفانه این ممکن است گاهی منجر به برداشتن آپاندیس نرمال شود.
پیشنهاد مقاله: تغییرات هورمونی و درد زیر شکم در بارداری
خطر ابتلا به آپاندیسیت در افراد مبتلا به علائم آپاندیسیت
- سوراخ شدن: سوراخ شدن یا ترکیدن آپاندیس یکی از متداولترین نشانه های آپاندیس است. میانگین میزان سوراخ شدن در هنگام ارائه بین 16 تا 30 درصد است اما در کودکان خردسال بیشتر است.
- توده آپاندیس: توده آپاندیس زمانی رخ می دهد که پوشش شکم به نام “امنتوم” و روده کوچک به آپاندیس بچسبند. معمولاً توده را می توان در طول معاینه احساس کرد یا در سونوگرافی مشاهده می شود. کودکان مبتلا به توده آپاندیس معمولاً با مایعات از طریق قطره چکان، مسکن ها و آنتی بیوتیک ها درمان می شوند.
- آبسه آپاندیس: آبسه که یکی از علائم آپاندیسیت است، مجموعه ای دردناک از چرک است که می تواند در اثر عفونت قبل از جراحی یا به عنوان عارضه جراحی برداشتن آپاندیس جمع شود و منجر به درد آپاندیس گردد. درمان آن با آنتی بیوتیک و نیز تخلیه چرک است، اگرچه گاهی اوقات محل آبسه می تواند تخلیه را دشوار کند.
- آبسه در سایر نقاط داخل شکم: آبسه می تواند در لگن یا زیر دیافراگم ایجاد شود. ایلئوس فلجی به طور معمول دستگاه گوارش به صورت امواجی (که «پریستالسیس» نام دارد) حرکت می کند تا مواد غذایی و مایعات را در امتداد حرکت دهد. گاهی اوقات این حرکت روده ای که به نام “ایلئوس فلجی” شناخته می شود، از دست می رود. در این مدت روده کودک باید استراحت کند، به این معنی که کودک برای دریافت مایعات باید سرم دریافت کند و اجازه مصرف هیچ مایع یا نوشیدنی ندارد. کودکان همچنین ممکن است به لوله بینی معده نیاز داشته باشند (لوله ای که از طریق بینی و لوله غذا وارد معده می شود) تا محتویات معده تخلیه شود و از استفراغ کودک جلوگیری شود.
- عوارض طولانی مدت: چسبندگی ممکن است باعث انسداد روده شود که البته این امر غیر معمول است.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
درمان در افراد مبتلا به علائم آپاندیسیت
بعد از بروز علائم آپاندیسیت، این بیماری با برداشتن آپاندیس عفونی درمان می شود. در برخی موارد، به عنوان مثال، زمانی که آپاندیس باعث آبسه شده است و درد آپاندیس نوجوان را آزار می دهد، جراحی برای برداشتن آپاندیس ممکن است تا زمانی که نوجوان یک دوره آنتی بیوتیک مصرف کند به تعویق بیفتد. عمل برداشتن آپاندیس “آپاندکتومی” نامیده می شود و ممکن است به صورت یک عمل باز با برش یا به صورت لاپاراسکوپی انجام شود. در طول لاپاروسکوپی، سوراخ‌های کوچکی به طول حدود 5 میلی‌متر در دیواره شکم ایجاد می شود. از طریق این سوراخ ها از ابزار مخصوصی برای آزاد کردن آپاندیس و خارج کردن آن استفاده می شود. همه اینها بر روی صفحه تلویزیون توسط یک دوربین مینیاتوری، مشاهده می شود.
موقعیت دقیق آپاندیس در افراد مختلف متفاوت است و گاهی اوقات در موقعیتی قرار می گیرد که برداشتن آن با روش لاپاراسکوپی غیرممکن است (مثلاً آپاندیس ممکن است در پشت سکوم یا بسیار عمیق در لگن قرار گرفته باشد). در عوض جراحی باید به صورت جراحی باز انجام شود. تنها تفاوت راهی است که جراح برای برداشتن آن به آپاندیس می رسد. یک برش (طول 5 تا 10 سانتی متر) در قسمت پایین سمت راست شکم ایجاد می شود که از طریق آن آپاندیس خارج می شود.
آیا علائم آپاندیسیت بعد از آپاندکتومی برطرف می شود؟
به محض اینکه فرزند شما شروع به بیدار شدن در اتاق ریکاوری کرد، می توانید در کنار او باشید. برنامه مراقبت پس از آپاندکتومی بستگی به شدت التهابی دارد که از نشانه های آپاندیس در زمان جراحی دیده می شود و اینکه آیا آپاندیس قبلاً ترکیده است یا خیر. همه کودکان مسکن دریافت خواهند کرد. کودکان آنتی بیوتیک نیز دریافت خواهند کرد که مدت زمان مورد نیاز آنتی بیوتیک ها به شرایط جراحی بستگی دارد. برخی از کودکان پس از ترخیص باید به مصرف آنتی بیوتیک خود به عنوان دارو در خانه ادامه می دهند.
به برخی از کودکان اجازه داده می شود که بلافاصله بعد از عمل شروع به نوشیدن آب کنند و سپس غذا بخورند. سایر کودکان باید ناشتا بمانند و مایعات خود را از طریق قطره چکان مصرف کنند. کودکانی که قبل از جراحی وضعیت بسیار ضعیفی داشته اند و در حین جراحی آپاندیسیت شدید دیده شده است، ممکن است نیاز به قرار دادن لوله بینی معده برای چند روز داشته باشند. این لوله ای است که از طریق بینی و لوله غذا وارد معده می شود و به معده اجازه می دهد تا زمانی که کودک بهبود می یابد استراحت کند. کودکان بسیار ناخوش نیز ممکن است به سوند ادراری نیاز داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که مثانه آنها به درستی از ادرار در طول بهبودی خالی می شود. ظرف چند روز بعد از عمل جراحی، باید علائم آپاندیسیت برطرف شده باشند.
عوارض جراحی آپاندکتومی چیست؟
هر عمل و بیهوشی خطر عوارض را به همراه دارد، اگرچه این موارد نادر هستند. عوارض احتمالی جراحی آپاندکتومی عبارتند از:
- عفونت در محل زخم – برای به حداقل رساندن آن، به کودک شما در طول عمل آنتی بیوتیک داده می شود. پس از عمل، در صورت مشاهده قرمزی یا ملتهب بودن محل زخم، لطفاً به پزشک اطلاع دهید.
- خون ریزی چسبندگی – این تشکیل بافت اسکار است که می تواند پس از هر عمل شکمی ایجاد شود. این یک خطر کوچک اما مادام العمر است که ممکن است منجر به انسداد روده شود. علائم انسداد چسبندگی شامل درد شکمی گرفتگی و استفراغ سبز رنگ (صفرا) است. خطر چسبندگی با استفاده از جراحی لاپاروسکوپی به حداقل می رسد.
- کبودی در یک یا چند محل برش لاپاروسکوپی.
- بیرون زدگی بافت از قسمت زخم.
- بیهوشی – هر بیهوشی خطر عوارضی را به همراه دارد، اما این بسیار ناچیز است. پس از بیهوشی، برخی از کودکان گلودرد و برخی احساس تهوع دارند و گهگاهی استفراغ می کنند، اما می توان برای این کار دارو تجویز کرد.
- درد – به کودک شما مسکن هایی داده می شود که ممکن است از طریق دهان، به عنوان شیاف یا از طریق قطره برای راحت نگه داشتن او باشد. درد پس از عمل قطعا از درد آپاندیس ناشی از علائم آپاندیسیت کمتر خواهد بود!
پیشنهاد ویژه: نقش آنتی بیوتیک ھا در درمان بیماری ھای عفونی با پزشک متخصص عفونی
مراقبت از نوجوان در منزل تا برطرف شدن کامل علائم آپاندیسیت
مدت زمان بهبودی در خانه به شدت علائم آپاندیسیت قبل از جراحی بستگی دارد، اما به طور کلی:
- فرزند شما باید یک هفته در خانه بماند.
- حداقل سه هفته باید از انجام فعالیت های سنگین مانند ورزش خودداری کند.
- کودک شما نباید به مدت پنج روز حمام کند اما دوش سریع قابل قبول است.
لطفاً زخم را برای هر گونه علائم عفونت بررسی کنید. در صورت نیاز به مصرف مسکن ها ادامه دهید.
سوالات متداول
مهمترین علائم آپاندیسیت کدامند؟
1) درد ناگهانی که از سمت راست پایین شکم شروع می شود 2) درد ناگهانی که از اطراف ناف شروع می شود و اغلب به سمت راست پایین شکم منتقل می شود 3) دردی که با سرفه، راه رفتن یا انجام سایر حرکات تند بدتر می شود 4) تهوع و استفراغ 5) از دست دادن اشتها.
در صورت احتمال بروز آپاندیسیت، چقدر فرصت داریم تا به مراکز درمانی مراجعه کنیم؟
همه افراد علائم مشابهی ندارند، اما بسیار مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. آپاندیس می تواند به سرعت 48 تا 72 ساعت پس از شروع علائم پاره شود، بنابراین در صورت مشاهده هر یک از علائم فوراً به بیمارستان مراجعه کنید.
در صورت بروز آپاندیسیت، آیا لمس کردن آن ناحیه دردناک است؟
اگر آپاندیسیت داشته باشید، با فشار دادن ناحیه پایین سمت راست شکم، درد شما افزایش می یابد. اگر آپاندیس شما پاره شده باشد، لمس ناحیه شکم ممکن است درد زیادی ایجاد کند و باعث سفت شدن عضلات شود. همچنین در معاینه رکتوم ممکن است حساسیت در سمت راست راست روده شما مشاهده شود.
آیا آپاندیسیت در سن 16 سالگی هم اتفاق می افتد؟
آپاندیسیت شایع ترین دلیل جراحی اورژانسی شکم در کودکان است که در پسران کمی بیشتر دیده می شود. اکثر موارد آپاندیسیت در کودکان بین 8 تا 16 سال اتفاق می افتد.
