کولونوسکوپی(colonoscopy) یک روش برای معاینه وضعیت داخلی روده بزرگ است و برای تشخیص بیماریهای گوارشی مانند التهاب و سرطان روده تجویز می‌شود. این آزمایش برای درمان و پیشگیری از سرطان روده بزرگ بسیار کمک‌کننده است؛ اما چه زمانی کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده لازم است؟ این موضوعی است که به‌طور مفصل در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.
کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده
کولونوسکوپی نسبت‌به سایر آزمایش‌های تصویربرداری، دید بهتری را از داخل بدن شما ارائه می‌دهد. پزشک معمولا باتوجه‌به علائم شما، این آزمایش را تجویز می‌کند و ممکن است گاهی با مشاهده موارد مشکوک، به نمونه‌برداری از بافت (بیوپسی) نیاز داشته باشید. بافت برداشت‌شده زیر میکروسکوپ معاینه می‌شود تا موارد مشکوک مورد بررسی قرار بگیرند. پزشک معمولا با مشاهده علائم زیر در بیمار، کولونوسکوپی را تجویز می‌کند:
- خون‌ریزی یا ترشح بی‌دلیل از مقعد؛
- تغییرات غیرعادی در عادات روده مانند اسهال، یبوست یا بی‌اختیاری؛
- درد مداوم شکمی غیرقابل توضیح؛
- کاهش وزن بی‌دلیل یا عدم افزایش وزن در کودکان.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
چرا باید کولونوسکوپی را انجام دهیم؟
همان‌طورکه گفتیم کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده و سایر بیماریهای مربوط به روده تجویز می‌شود و می‌تواند نقش پیشگیری و یا درمانی هم داشته باشد. پزشک باتوجه‌به پیشینه خانوادگی و پرونده پزشکی شما، ممکن است در دوره‌های متناوب، این آزمایش را تجویز کند تا به‌اصطلاح زیر نظر باشید و علائم مشکوک را در زودترین زمان ممکن مشاهده کنید. ازآن‌جایی‌که سرطان روده علائم چندان مشهودی ندارد، به تمام افراد در تمام سنین پیشنهاد می‌شود که معاینات دوره‌ای را پشت گوش نیندازند؛ اما به‌طورکلی انجام کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده، در شرایط زیر بسیار ضروری است:
- بالای ۴۵ سال سن دارید و تا کنون کولونوسکوپی انجام نداده‌اید؛
- ۱۰ سال از آخرین باری که کولونوسکوپی انجام داده‌اید، گذشته است؛
- در آخرین کولونوسکوپی شما، بافتی برداشته شده است؛
- در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان روده بزرگ دارید؛
- یک بیماری ارثی دارید که خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش می‌دهد. (مانند پولیپ آدنوماتوز خانودگی (FAP) یا سندرم لینچ)؛
- ابتلا به بیماری التهابی روده.
کولونوسکوپی چگونه انجام می شود و چقدر دقیق است؟
پزشکان با تجویز کولونوسکوپی می‌خواهند وضعیت روده بزرگ، کولون، رکتوم و مقعد بیمار را مشاهده کنند و براساس آن تشخیص دقیقی داشته باشند. به تمام افراد میان‌سال و سالمند به ویژه با سابقه سرطان در خانواده توصیه می‌شود که در دوره‌های متناوب این آزمایش را تکرار کنند. کولونوسکوپی در واقع یک نوع آندوسکوپی است که طی آن یک لوله منعطف به‌همراه دوربین روشن، از طریق مقعد وارد بدن شما می‌شود. این دوربین تصاویری را از داخل روده بزرگ به صفحه نمایش می‌فرستد و پزشک براساس آن می‌تواند موارد مشکوک را شناسایی کند. با مشاهده فیلم عمل کولونوسکوپی می‌توانید دید بهتری نسبت‌به چگونگی انجام این آزمایش به دست بیاورید.
پیشنهاد مقاله: علائم ابتدایی سرطان روده در زنان و درمان آن
نقش کولونوسکوپی در درمان بیماری‌ها
همان‌طورکه پیش از این گفتیم، کولونوسکوپی می‌تواند هم نقش تشخیصی و هم نقش درمانی هم داشته باشد. این آزمایش می‌تواند برای تشخیص و درمان بیماریهای زیر مفید واقع شود:
- کولیت مزمن، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون؛
- ایسکمی روده و کولیت ایسکمیک؛
- دیورتیکولوز و دیورتیکولیت؛
- انسداد روده بزرگ؛
- پولیپ کولورکتال و سرطان کولورکتال.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص گوارش و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره پزشک آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
آیا کولونوسکوپی نیاز به بیهوشی دارد؟
برای انجام کولونوسکوپی لازم نیست حتما به‌صورت کامل بیهوشی داشته باشید. اما دانستن نکات زیر در مورد اینکه آیا کولونوسکوپی نیاز به بیهوشی دارد یا خیر، می‌تواند به شما کمک کند:
- متخصص بیهوشی، سطح بیهوشی شما را تعیین می‌کند؛ اما شما هم می‌توانید نظر خود را ارائه دهید؛
- هنگام وقت گرفتن برای کولونوسکوپی، حتما از پزشک خود بپرسید که تا چه حد بیهوشی برنامه‌ریزی شده است. اگرچه بسیاری از متخصصان بیهوشی از خواب عمیق و آرام‌بخشی استفاده می‌کنند؛ اما همیشه اینطور نیست. اگر خواب عمیق گزینه مد نظر شما است، می‌توانید آن را مطرح کنید؛
- سن، شرایط پزشکی و عادات سلامتی شما می‌تواند روی انتخاب شما در نوع بیهوشی تاثیرگذار باشد. برای مثال خواب عمیق برای بیماران دارای مشکلات قلبی یا ریوی، افراد دارای اضافه وزن یا سایر مشکلاتی که راه هوایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند، توصیه نمی‌شود؛
کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده و سایر بیماریهای گوارشی، به روش‌های خاصی از بیهوشی نیاز دارد که براساس سن، نوع بیماری و شرایط بیمار توسط پزشک تجویز می‌شود. این روش‌ها عبارت‌اند از:
- بدون بیهوشی؛
- بیهوشی سبک با آرام‌بخش؛
- بیهوشی متوسط؛
- خواب عمیق (که در آن به طور کامل بیهوش نیستید)؛
- بیهوشی عمومی.
کولونوسکوپی چقدر طول می‌کشد؟
بعد از پرداختن به این موضوع که آیا کولونوسکوپی بیهوشی دارد یا خیر، این سوال مطرح می‌شود که کولونوسکوپی چقدر طول می‌کشد. برای پاسخ باید بگوییم که این عمل معمولا بین ۳۰ تا ۶۰دقیقه زمان می‌برد. مدت زمان آماده شدن بیمار برای عمل و ریکاوری او بعد از عمل در بازه زمانی ذکر شده، گنجانده نشده است؛ بر این اساس مدت زمان کلی از رسیدن بیمار و معاینه پزشک تا مرخص شدن او از کلینیک، عموما دو ساعت زمان می‌برد.
قبل از کولونوسکوپی چه بخوریم؟
پزشک بعد از تجویز کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده و سایر بیماریهای گوارشی، یک رژیم کوتاه‌مدت برای چند یا یک روز قبل از انجام کولونوسکوپی به شما تجویز می‌کند. این کار برای این است که روده‌های شما پاک و تمیز باشند تا دوربین بتواند تصویر خوبی از داخل آنها ارائه دهد. این تغییر رژیم برای پاک‌سازی روده‌ها است و شامل مصرف ترکیبی از ملین‌ها می‌شود. مسهل‌ها باعث اسهال و رفتن مکرر به دستشویی می‌شوند و این امر برای انجام عمل ضروری است و جای نگرانی ندارد؛ همچنین ممکن است دچار حالت تهوع و سرگیجه شوید که تحت نظر پزشک می‌توانید سرم دریافت کنید.
مصرف مواد غذایی زیر معمولا توسط پزشک برای یک روز قبل از انجام کولونوسکوپی پیشنهاد می‌شود:
- آب‌میوه‌های بدون رنگ مانند آب سیب طبیعی؛
- آب گوشت یا مرغ بدون ادویه و مخلفات؛
- آب کمپوت خانگی؛
- نوشیدن آب فراوان.
مراقبت های بعد از کولونوسکوپی چیست؟
بعد از انجام کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده نیاز به مراقبت خاصی نیست؛ اما ممکن است تا چند ساعت احساس نفخ یا دفع گاز از روده داشته باشید. این احساس معمولا بعد از چند ساعت از بین می‌رود، لازم به ذکر است که پیاده‌روی می‌تواند این احساس ناخوشایند را زودتر از بین ببرد. اگر عمل برداشت بافت داشته‌اید، ممکن است خون‌ریزی خفیف روده داشته باشید. اگر این خون‌ریزی ادامه پیدا کرد و به‌صورت لخته درآمد، حتما باید با پزشک خود مشورت داشته باشید, همچنین درصورت بروز درد شکمی طولانی‌مدت، باید با پزشک مشورت کنید.
پیشنهاد ویژه: خطر ابتلا به سرطان روده در جوانان
آیا کولونوسکوپی درد و عوارض دارد؟
همان‌طورکه گفتیم مراقبت‌های بعد از کلونوسکوپی چندان پیچیده و سخت نیستند و هنگام انجام عمل دردی را احساس نمی‌کنید. این عمل عوارض بسیار کم و نادری دارد. براساس مشاهدات چند سال اخیر، فقط ۸ نفر از هر ۱۰هزار نفری که عمل کولونوسکوپی را انجام می‌دهند، دچار عوارض جدی می‌شوند. خون‌ریزی و سوراخ شدن روده بزرگ، عارضه‌ای نادر است. بیمارانی که عمل پولیپ داشته‌اند، بیشتر در معرض این عارضه خواهند بود. خطرات کمتر کولونوسکوپی شامل موارد زیر می‌شود:
- درد شدید شکم؛
- واکنش به آرام‌بخش یا مواد بیهوشی؛
- مشکلات تنفسی یا قلبی.
هزینه کولونوسکوپی چقدر است؟
هزینه کولونوسکوپی در کلینیک‌ها و مطب‌های مختلف نرخ متفاوتی دارد و عواملی مانند نوع بیهوشی و انجام عمل برداشت بافت حین کولونوسکوپی بر روی هزینه نهایی این آزمایش تاثیرگذار هستند. با مراجعه به وبسایت از پزشک و مشورت با پزشکان متخصص، می‌توانید به‌طورکامل از هزینه این آزمایش آگاه شوید.
سخن پایانی
از پزشک در این مطلب سعی کرده است تعریفی جامع و دقیق در مورد زمان انجام کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده بزرگ و سایر بیماریهای مرتبط با سیستم گوارشی ارائه دهد. با مشاهده فیلم عمل کولونوسکوپی می‌توانید اطلاعات دقیق‌تری از این آزمایش کسب کنید و ابهامات شما به‌طورکامل برطرف شود. درصورت وجود هرگونه سوال یا نیاز به مشورت با پزشک، می‌توانید از طریق وبسایت ازپزشک با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
هزینه کولونوسکوپی چقدر است؟
هزینه کولونوسکوپی در کلینیک‌ها و مطب‌های مختلف نرخ متفاوتی دارد و عواملی مانند نوع بیهوشی و انجام عمل برداشت بافت حین کولونوسکوپی بر روی هزینه نهایی این آزمایش تاثیرگذار هستند. با مراجعه به وبسایت از پزشک و مشورت با پزشکان متخصص، می‌توانید به‌طورکامل از هزینه این آزمایش آگاه شوید.
آیا کولونوسکوپی درد و عوارض دارد؟
همان‌طورکه گفتیم مراقبت‌های بعد از کلونوسکوپی چندان پیچیده و سخت نیستند و هنگام انجام عمل دردی را احساس نمی‌کنید. این عمل عوارض بسیار کم و نادری دارد. براساس مشاهدات چند سال اخیر، فقط ۸ نفر از هر ۱۰هزار نفری که عمل کولونوسکوپی را انجام می‌دهند، دچار عوارض جدی می‌شوند. خون‌ریزی و سوراخ شدن روده بزرگ، عارضه‌ای نادر است. بیمارانی که عمل پولیپ داشته‌اند، بیشتر در معرض این عارضه خواهند بود. خطرات کمتر کولونوسکوپی شامل موارد زیر می‌شود: درد شدید شکم؛ واکنش به آرام‌بخش یا مواد بیهوشی؛ مشکلات تنفسی یا قلبی.
مراقبت های بعد از کولونوسکوپی چیست؟
بعد از انجام کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده نیاز به مراقبت خاصی نیست؛ اما ممکن است تا چند ساعت احساس نفخ یا دفع گاز از روده داشته باشید. این احساس معمولا بعد از چند ساعت از بین می‌رود، لازم به ذکر است که پیاده‌روی می‌تواند این احساس ناخوشایند را زودتر از بین ببرد. اگر عمل برداشت بافت داشته‌اید، ممکن است خون‌ریزی خفیف روده داشته باشید. اگر این خون‌ریزی ادامه پیدا کرد و به‌صورت لخته درآمد، حتما باید با پزشک خود مشورت داشته باشید, همچنین درصورت بروز درد شکمی طولانی‌مدت، باید با پزشک مشورت کنید.
