با شروع فصل مدارس و بازگشایی مدرسه ها والدین با دیدن بعضی از علایم در فرزندانشان به فکر اضطراب تحصیلی کودکان و درمان آن می افتند. استرس طبیعی است و در برخی موارد حتی در دوزهای کم نیز سالم است. اما اضطراب تحصیلی کودکان می تواند تأثیر واقعی بر تحصیل و حتی سلامت روان آنها داشته باشد. در حالی که سطح معینی از فشار سالم است و نقش کلیدی در ایجاد انگیزه در دانش آموزان دارد، برخی از بچه ها نسبت به دیگران واکنش شدیدتری دارند. شناخت استرس و اضطراب تحصیلی در کودکان و نوجوانان می تواند برای کاهش استرس آنها و جلوگیری از تأثیرات منفی در دراز مدت بسیار مهم باشد.
اضطراب تحصیلی چیست؟
اضطراب تحصیلی کودکان به عنوان احساس پریشانی، ترس یا استرس شدید در نتیجه فشارهای مدرسه توصیف می شود. این اضطراب و استرس معمولی شما قبل از امتحان نهایی نیست بلکه یک الگوی مخرب تر از استرس زیاد در کودک یا نوجوان شما است.
چه کسی در معرض خطر است؟
هر کسی ممکن است از علائم اضطراب تحصیلی رنج ببرد اما کسانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به اضطراب تحصیلی هستند کسانی هستند که دارای:
- ADHD
- اضطراب اجتماعی
- اضطراب عمومی
- ناتوانی های یادگیری
- یا دارای ویژگی های کمال گرا هستند.
ژنتیک و سابقه خانوادگی نیز می تواند در اضطراب تحصیلی نقش داشته باشد بنابراین مهم است که همه چیز را در نظر بگیرید. نمی توان گفت که این دانش آموزان واقعاً دچار اضطراب تحصیلی می شوند اما مطالعات نشان داده اند که احتمال بروز برخی از علائم در آنها بیشتر است.
علت اضطراب تحصیلی کودکان
هنگام پرداختن به اضطراب مدرسه دانستن اینکه چه چیزی ممکن است باعث تحریک یا ایجاد آن شود مفید است. عوامل زیادی وجود دارد که ممکن است منجر به این اضطراب تحصیلی کودکان شود.
علل احتمالی این اضطراب عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: کودکی با سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال اضطراب مربوط به تحصیل باشد.
- قلدری:اگر کودکی توسط همسالان مورد آزار و اذیت قرار گیرد ممکن است ترس یا اضطراب مربوط به حضور در محیط مدرسه را تجربه کند
- مسائل مربوط به تحصیل:نمرات و عملکرد تحصیلی کودک ممکن است بر اضطراب مدرسه تأثیر بگذارد. از حضور در مدرسه می ترسد زیرا عملکرد پایینی دارد.
- مشکل در دوست یابی: وقتی کودک در دوست یابی مشکل دارد ممکن است در مدرسه احساس طرد شده کند. این باعث می شود که آنها در مورد حضور در کلاس ها یا حضور در محیط مدرسه احساس اضطراب کنند.
- اضطراب جدایی: کودکانی که از سنین کم دچار اضطراب جدایی درمان نشده باشند در رفتن به مدرسه و اشتغال به تحصیل به علت نگرانی جدایی از والدین مخصوصا مادر دچار استرس میشوند و این در عملکرد آنها در مدرسه تاثیر گذار است.
علائم و نشانه های اضطراب تحصیلی کودکان
اضطراب تحصیلی کودکان همه جنبه های مدرسه را در بر می گیرد. از شرکت در آزمون گرفته تا دوست یابی. کودکان بسیاری علائم معمولی اضطراب را تجربه خواهند کرد که به طور خاص به وظایف تحصیلی مربوط می شود. ممکن است شامل واکنش های فیزیکی مانند تعریق، ضربان قلب سریع یا کاهش اشتها باشد. کودک مبتلا به اضطراب تحصیلی ممکن است اضطراب امتحان را نیز تجربه کند . اگر والدین مشکوک به اضطراب کودکان در مدرسه هستند باید مراقب تغییرات فیزیکی یا رفتاری فرزندشان باشند.
پیشنهاد مقاله: عوارض استفاده زیاد از وسایل دیجیتال برای کودکان
علائم فیزیکی رایج اضطراب تحصیلی
- حالت تهوع
- موارد وحشت زدگی
- لرزش
- از دست دادن اشتها
علائم رفتاری رایج اضطراب تحصیلی
- رفتارهای اجتنابی
- کج خلقی های مکرر
- گریه های بی دلیل
- تظاهر به بیمار بودن
- خودآزاری
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
علائم عاطفی رایج اضطراب تحصیلی
- تحریک پذیری
- غمگینی
- ترس
- نگران بودن
- خشم
رابطه استرس با پیشرفت تحصیلی
به گفته کارشناسان مقدار اندکی از اضطراب در تحصیل باعث عملکرد بهتر در امتحانات و پیشرفته تحصیلی میشود. اما اگر این نگرانی و استرس از حد معمول بیشتر شود مخصوصا در اضطراب تحصیلی کودکان میتواند مشکل آفرین باشد و باعث پس رفت تحصیلی در کودک و دل زدگی از مدرسه و تحصیل شود.مهم است این عامل توسط والدین شناسایی و دیگری و جهت رفع هرچه سریعتر آن اقدام شود تا لطمه ای به تحصیل فرزندان وارد نشود.
عوامل دیگر در ایجاد اضطراب تحصیلی کودکان
- ناتوانی در خواندن یا ریاضیات
- فشار بی مورد از جانب والدین
- سخنرانی عمومی: دانش آموزان در مورد ارائه درس در مقابل همسالان خود دچار اضطراب می شوند.
- ضعف پشتیبانی: وقتی دانشآموزان احساس میکنند کسی را ندارند که به او مراجعه کنند یا نمیدانند چگونه درخواست کمک کنند برای مشکلات درسی یا مشکلات دیگر کنند، میتواند منجر به احساس درماندگی شود.
- سر و صدا
- سبک تدریس
نکاتی که میتواند به کودک مبتلا به اضطراب تحصیلی کمک کند
هنگامی که کودکی اضطراب تحصیلی را تجربه می کند مهم است که والدین به او آموزش دهند و مکانیسم های مقابله ای سالمی را به او ارائه دهند . راه های مختلفی وجود دارد که می توانید به کودک خود یاد دهید که چگونه با علائم اضطراب، زمانی که در خانه یا مدرسه هستند رفتار کند.
آموزش نکات زیر به کودک مبتلا به اضطراب تحصیلی کمک میکند:
همدل باشید
کودکی که برای به اشتراک گذاشتن احساسات خود با دیگران احساس راحتی نمی کند ممکن است از قضاوت شدن به خاطر این احساسات بترسد. همیشه از فرزندتان همدلی و حمایت کنید. با تجربیات آنها ارتباط برقرار کنید و آنها را تأیید کنید. آشکارا بیان کنید که هر زمان که نیاز به صحبت دارند در دسترس هستید و آنها را تشویق کنید تا با مبارزات خود به سراغ شما بیایند.
به دنبال پشتیبانی باشید
در مورد آنچه ممکن است باعث استرس فرزندتان شود بینش پیدا کنید. سعی کنید جلسه ای را با مشاور تحصیلی یا یکی از معلمان او ترتیب دهید تا یک اقدام خوب را تعیین کنید.
مراقبت از خود را تشویق کنید
وقتی صحبت از کنترل اضطراب تحصیلی کودکان می شود، خودمراقبتی مزایای زیادی دارد . والدین باید به فرزندان خود یادآوری کنند که استراحت کنند و فرزندتان را تشویق کنید تا در فعالیت هایی شرکت کند که باعث شادی او می شود و به کاهش استرس کمک می کند.
پیشنهاد ویژه: علت خودارضایی در کودکان و نوجوانان و راههای درمان آن
درمان
اینکه بتوانید به کودک حمایت کنید و فضای خانه را در اختیار داشته باشید، برای ایجاد یک محیط سالم بسیار مهم است. در حالی که این اولین قدم است، همچنین مهم است که بتوانید کمک و درمان حرفه ای دریافت کنید.گزینه های درمان در ادامه آمده است:
- درمان شناختی رفتاری(CBT
- خانواده درمانی
- بازی درمانی
- گروه درمانی
- رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)
- دارو درمانی
سخن پایانی
یافتن علت اضطراب تحصیلی کودکان می تواند دشوار باشد. مهم است که با کودک خود صحبت کنید و فضای امنی را فراهم کنید تا بتواند به شما اطلاع دهد که چه احساسی دارید. ارائه پشتیبانی لازم نیست به تنهایی انجام شود. یافتن برنامه درمانی و حمایت مناسب از متخصص روانشناسی گامی مفید برای داشتن بهترین احساس فرزندتان است.
رقیه غلامی
روانشناسی عمومی
سپیده امینی
روانشناسی عمومی
داوود لکی
روانشناسی بالینی
فهیمه نیک بخش
روانشناسی عمومی
سیمین رضاوند زایری
روانشناسی
مهدی رجبی
روانشناسی عمومی
فرح جعفری
روانشناسی عمومی
مهدی مرادی
روانشناسی عمومی
حمیده قاضی مزرعه
روانشناسی بالینی
فاطمه غواص معانی
روانشناسی بالینی
سارا سهرابی
روانشناسی بالینی
سیده کبری میر بهرسی
روانشناسی
میترا سجادیان
روانشناسی بالینی
آدینه مهدیان ریزی
روانشناسی عمومی
محمدحسین علیپور
روانشناسی بالینی
رامینا جوینی پور
روانشناسی عمومی
آرمین پویافر
روانشناسی بالینی
حانیه خوش لهجه ثابت
روانشناسی بالینی
حسن صدیقی
روانشناسی عمومی
رامین رشیدی خبیر
روانشناسی عمومی
سوالات متداول
علت اضطراب تحصیلی کودکان چیست؟
اضطراب تحصیلی کودکان خلاصه شده است در سه عامل: ژنتیک، محیط، علمی.
علائم و نشانههای اضطراب تحصیلی کودکان؟
اضطراب تحصیلی کودکان علایم متفاوتی را میتواند که شامل علایم رفتاری، فیزیکی و عاطفی است را به دنبال دارد.
آیا تربیت خانوادگی در اضطراب تحصیلی نقشی دارد؟
بله، عوامل تربیت خانوادگی، در درجه اول رابطه مادر و فرزند، به عنوان عامل اصلی اضطراب شناسایی شده است.