سیستم ایمنی مجموعه ای از سلول ها و مواد شیمیایی خاص است که با عوامل ایجاد کننده عفونت مانند باکتری ها و ویروس ها مبارزه می کند. بیماری خود ایمنی زمانی اتفاق می افتد که سیستم دفاعی طبیعی بدن نمی تواند تفاوت بین سلول های خود و سلول های خارجی را تشخیص دهد و باعث می شود بدن به اشتباه به سلول های طبیعی حمله کند. اختلالات خودایمنی به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند – «اختصاصی اندام» یعنی یک عضو تحت تأثیر قرار میگیرد، در حالی که در اختلالات «غیر اختصاصی»، چندین اندام یا سیستم بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
حدود 80 اختلال خودایمنی مختلف وجود دارد که شدت آنها از خفیف تا ناتوان کننده است، بسته به اینکه کدام سیستم بدن و در چه درجه ای مورد حمله قرار گرفته است. به دلایل ناشناخته، زنان نسبت به مردان بیشتر مستعد ابتلا هستند، به ویژه در دوران باروری. تصور می شود که هورمون های جنسی ممکن است حداقل تا حدی مسئول باشند. به طور کلی هیچ درمان قطعی وجود ندارد، اما علائم اختلالات خود ایمنی را می توان مدیریت کرد.
شروع حداقل 50 درصد از اختلالات خودایمنی به «عوامل محرک ناشناخته» نسبت داده شده است. استرس جسمی و روانی در ایجاد بیماری خود ایمنی نقش دارد، زیرا مطالعات متعدد حیوانی و انسانی تأثیر عوامل استرسزای مختلف را بر عملکرد سیستم ایمنی نشان دادهاند. تشخیص برخی از بیماریهای خودایمنی رایج، از جمله دیابت نوع 1، نسبتاً آسان است، در حالی که برخی دیگر، مانند واسکولیت، بیماری آدیسون، لوپوس و سایر بیماریهای روماتیسمی دشوارتر هستند.
انواع اختلالات خود ایمنی
اختلالات خودایمنی تقریباً بر هر اندام و سیستم بدن تأثیر می گذارد. برخی از اختلالات خود ایمنی عبارتند از:
پانکراس را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل تشنگی، تکرر ادرار، کاهش وزن و افزایش حساسیت به عفونت – دیابت (نوع I) است.
بیماری گریوز
غده تیروئید را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل کاهش وزن، افزایش ضربان قلب، اضطراب و اسهال است.
بیماری التهابی روده
شامل کولیت اولسراتیو و احتمالاً بیماری کرون است. علائم شامل اسهال و درد شکم است.
پیشنهاد مقاله: انواع عفونت های پوستی پس از گزیدگی حشرات (آنتی بیوتیک)
مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس
سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهد. بسته به اینکه کدام قسمت از سیستم عصبی تحت تأثیر قرار گرفته است، علائم می تواند شامل بی حسی، فلج و اختلال بینایی باشد.
پسوریازیس
پوست را تحت تأثیر قرار می دهد. ویژگی ها شامل ایجاد پوسته های پوستی ضخیم و قرمز شده است.
آرتریت روماتوئید
مفاصل را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل تورم و تغییر شکل مفاصل است. چشم ها، ریه ها و قلب نیز ممکن است هدف قرار گیرند.
اسکلرودرمی
پوست و سایر ساختارها را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث تشکیل بافت اسکار می شود. از ویژگی های آن می توان به ضخیم شدن پوست، زخم های پوستی و سفت شدن مفاصل اشاره کرد.
لوپوس اریتماتوز سیستمیک
بافت همبند را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند به هر سیستم عضوی از بدن ضربه بزند. علائم شامل التهاب مفاصل، تب، کاهش وزن و بثورات مشخصه صورت است
خطرناک ترین بیماری خود ایمنی
اگرچه نادر است، میوکاردیت سلول غول پیکر یک بیماری خود ایمنی تهدید کننده زندگی است که به عضله قلب شما حمله می کند. نرخ مرگ و میر یک ساله آن 70 درصد است. بیماری بافت همبند مخلوط (MCTD). همچنین به ندرت، این بیماری دارای علائم طیف وسیعی از بیماری های خودایمنی مانند لوپوس، اسکلرودرمی و پلی میوزیت است.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عفونی انلاین و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
طول عمر بیماران خود ایمنی
بیشتر اختلالات خودایمنی کشنده نیستند. مردم می توانند با یک امید به زندگی معمولی زندگی کامل داشته باشند. با این حال، طول عمر بالقوه و کیفیت زندگی شما به دریافت مراقبت های پزشکی مناسب بستگی دارد. بسیاری از این اختلالات را می توان با داروهایی که علائم را کاهش می دهد، کنترل کرد.
بیماری خود ایمنی پوستی چیست؟
بیماری های پوستی خود ایمنی به این دلیل رخ می دهند که سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم خود حمله می کند. سیستم ایمنی به طور معمول آنتیبادیهایی تولید میکند – پروتئینهایی که در برابر باکتریها، ویروسها و سموم واکنش نشان میدهند. هنگامی که این آنتی بادی ها به بافت های سالم حمله می کنند، به آنها اتوآنتی بادی می گویند. بیماری هایی مثل: پسوریازیس، اسکلرودرمی، لوپوس پوست، درماتومیوزیت و بیماری بهجت
آیا بیماری خود ایمنی کشنده است؟
در اکثر موارد، بیماریهای خودایمنی کشنده نیستند و کسانی که با یک بیماری خود ایمنی زندگی میکنند میتوانند انتظار داشته باشند که طول عمر منظمی داشته باشند. برخی از بیماری های خودایمنی وجود دارد که می تواند کشنده باشد یا منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود، اما این بیماری ها نادر هستند.
بهترین دارو برای بیماری خود ایمنی
اختلالات خود ایمنی به طور کلی قابل درمان نیستند، اما در بسیاری از موارد می توان علایم این بیماری را کنترل کرد. از لحاظ تاریخی، درمان ها عبارتند از: داروهای ضد التهابی – برای کاهش التهاب و درد. کورتیکواستروئیدها – برای کاهش التهاب.
چرا بیماری خود ایمنی می گیریم؟
علل دقیق اختلالات خود ایمنی شناخته نشده است. به نظر می رسد عوامل خطر عبارتند از:
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
ژنتیک
به نظر می رسد استعداد ابتلا به اختلالات خود ایمنی در خانواده ها وجود دارد. با این حال، اعضای خانواده می توانند تحت تأثیر اختلالات مختلف قرار گیرند. به عنوان مثال، یک نفر ممکن است دیابت داشته باشد، در حالی که فرد دیگر مبتلا به آرتریت روماتوئید است. به نظر می رسد حساسیت ژنتیکی به تنهایی برای تحریک یک واکنش خودایمنی کافی نیست و عوامل دیگری باید در این امر نقش داشته باشند.
عوامل محیطی
حساسیت خانواده به اختلالات خودایمنی ممکن است با عوامل محیطی رایج مرتبط باشد، شاید در ارتباط با عوامل ژنتیکی باشد.
جنسیت
حدود سه چهارم افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی زن هستند.
پیشنهاد ویژه: آیا بزرگسالان هم مخملک می گیرند؟
هورمونهای جنسی
اختلالات خود ایمنی در طول سالهای باروری بروز میکنند. به نظر می رسد برخی از اختلالات، خوب یا بد، تحت تأثیر تغییرات عمده هورمونی مانند بارداری، زایمان و یائسگی قرار دارند.
عفونت
به نظر می رسد برخی از اختلالات توسط عفونت های خاص تحریک یا بدتر می شوند.
آیا بیماری خود ایمنی قابل درمان است؟
همانطور که در بالا گفته شد. درمان قطعی وجود ندارد اما در مواردی میتوان با تجویز یک سری داروهایی توسط متخصص عمومی علایم بیماری را کنترل کرد و بیمار را به زندگی روتین بازگرداند.
آیا سرطان بیماری خود ایمنی است؟
بیماری خود ایمنی ناشی از پاسخ ایمنی در برابر خود آنتیژنها است، در حالی که سرطان زمانی ایجاد میشود که سیستم ایمنی به سلولهای بدخیم پاسخ ندهد. از این رو سال هاست که خودایمنی و سرطان به عنوان دو حوزه تحقیقاتی مجزا مورد توجه قرار گرفته اند که اشتراکات زیادی با هم ندارند.
علیرضا شاه حسینی
عفونی
سارا نصیر هرندی
عفونی
بهزاد امیری
عفونی
حمیدرضا افشارجو
عفونی
لیلا جهانبخشی
عفونی
فائزه السادات حیدری
عفونی
محمد یزدی
عفونی
مهدی فرخ سیر
عفونی
مریم ولیخانی
عفونی
سوالات متداول
آیا بیماری خود ایمنی کشنده است؟
در اکثر موارد، بیماریهای خودایمنی کشنده نیستند و کسانی که با یک بیماری خودایمنی زندگی میکنند میتوانند انتظار داشته باشند که طول عمر منظمی داشته باشند. برخی از بیماری های خود ایمنی وجود دارد که می تواند کشنده باشد یا منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود، اما این بیماری ها نادر هستند.
بهترین دارو برای بیماری خود ایمنی چیست؟
اختلالات خود ایمنی به طور کلی قابل درمان نیستند، اما در بسیاری از موارد می توان این بیماری را کنترل کرد. از لحاظ تاریخی، درمان ها عبارتند از: داروهای ضد التهاب - برای کاهش التهاب و درد کورتیکواستروئیدها - برای کاهش التهاب. آنها گاهی اوقات برای درمان شعله ور شدن حاد علائم استفاده می شوند داروهای ضد درد - مانند پاراستامول و کدئین داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی - برای مهار فعالیت سیستم ایمنی فیزیوتراپی - برای تشویق تحرک درمان کمبود - به عنوان مثال، تزریق انسولین در مورد دیابت جراحی – به عنوان مثال، برای درمان انسداد روده در مورد بیماری کرون سرکوب سیستم ایمنی با دوز بالا - استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی (در دوزهای مورد نیاز برای درمان سرطان یا جلوگیری از رد اندام های پیوندی) اخیراً با نتایج امیدوارکننده ای آزمایش شده است. به خصوص زمانی که مداخله زودهنگام باشد، احتمال درمان با برخی از این شرایط ممکن به نظر می رسد.
چرا بیماری خود ایمنی میگیریم؟
دلایل متعددی وجود دارد اما یکی از مهمترین عوامل بروز بیماریهای خودایمن ژنتیکی بودن آن است. یعنی همهی افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار ندارند و کسانی که والدین یا اطرافیان درجه یک آنها به بیماری خودایمنی مبتلا است با احتمال بیشتری مبتلا میشوند و سیستم ایمنی بدن آنها برعلیه بافت و اندامهای خودی آنتی بادی ترشح میکند.
آیا بیماری خودایمنی قابل درمان است؟
اکثرا درمان قطعی وجود ندارد اما میتوان با تجویز داروهایی و روشهای درمانی متعددی جلوی ناتوانی را گرفت و بیمار را به زندگی عادی تا حدی بازگرداند.