تعداد تنفس کودکان یکی از علائم حیاتی است که برای اندازه گیری سلامت آنان استفاده می شود و معمولاً به صورت تعداد تنفس در دقیقه بیان می‌گردد. محدوده طبیعی برای تعداد تنفس کودکان بسته به سن متفاوت است، به طوری که کودکان کوچکتر معمولاً تعداد تنفس بیشتری نسبت به بزرگسالان دارند. تعداد تنفس نرمال در دقیقه در کودکان 0-2 ساله معمولاً بین 30-60 تنفس و برای کودکان 3-5 ساله معمولاً بین 20-40 تنفس است. توجه به این نکته مهم است که این محدوده های طبیعی فقط راهنما هستند و ممکن است زمان هایی وجود داشته باشد که تعداد تنفس کودکان بیشتر یا کمتر از حد طبیعی باشد. برخی از مشکلات سلامتی مانند آسم، ذات الریه یا تب می‌توانند سبب بروز این وضعیت ها باشند.
همچنین تعداد تنفس بخشی از مجموعه بزرگتری از علائم حیاتی از جمله دما، فشار خون و ضربان قلب است. بنابراین، پزشک همه این موارد را هنگام ارزیابی سلامت کودک در نظر می گیرد. هنگام دم، اکسیژن وارد ریه ها شده و سپس به اندام ها می رسد و هنگام بازدم، دی اکسید کربن از بدن خارج می شود. تعداد تنفس طبیعی در دقیقه نقش مهمی در حفظ تعادل اکسیژن و دی اکسید کربن در بدن دارد.
فرایند تنفس
تنفس فرآیند متابولیک دریافت اکسیژن و آزادسازی دی اکسید کربن است که توسط سیستمی به نام محرک تنفسی کنترل می شود.
دستگاه تنفسی را می توان به سه قسمت تقسیم کرد:
- کنترل عصبی مرکزی: سیستم کنترل عصبی مرکزی میزان تهویه و حجم هوای ورودی را تنظیم می کند و بر بازدم، دم و الگوی تنفس تأثیر می گذارد.
- سیستم ورودی حسی: سیستم حسی، اطلاعات را به سیستم عصبی مرکزی باز می‌فرستد تا مشخص کند چقدر حجم و با چه سرعتی باید تنفس نماید. همچنین تغییرات شیمیایی مانند محرک ها را تشخیص می دهد.
- سیستم عضلانی: سیستم عضلانی، ریه ها را مطابق با سیگنال های سایر سیستم ها حرکت می‌دهد و مکانیک تنفس را کنترل می کند.
این سیستم ها با هم کار می کنند تا فرآیند تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن در بدن به درستی انجام شود. جریان تنفس کاملا به سیستم عصبی مرکزی گره خورده است و هرگونه آسیب یا تغییر در سیستم عصبی مرکزی، می تواند بر تعداد تنفس نرمال در دقیقه در کودکان و بزرگسالان تأثیر بگذارد.
پیشنهاد مقاله: راهنمایی برای پاسخ به سوالات جنسی کودکان
نحوه اندازه‌گیری تعداد تنفس کودکان
اندازه گیری تعداد تنفس فرد در حالت استراحت برای تعیین طبیعی بودن آن ضروری است. ورزش یا حتی راه رفتن در یک اتاق می تواند بر جریان تنفس تأثیر بگذارد. برای اندازه گیری دقیق، بالا و پایین رفتن قفسه سینه فرد را تماشا کنید. یک نفس کامل شامل یک دم در هنگام بالا رفتن قفسه سینه و به دنبال آن یک بازدم هنگام پایین آمدن قفسه سینه می باشد. اندازه گیری تعداد تنفس کودکان کار آسانی است زیرا می توان آن را با استفاده از مشاهده انجام داد. بالا آمدن قفسه سینه نشان دهنده دم و پایین آمدن آن به معنای بازدم است. بنابراین، یک دور بالا آمدن و پایین رفتن قفسه سینه به عنوان یک چرخه تنفسی کامل اندازه گیری می‌شود.
- اطمینان حاصل کنید که کودک در وضعیت عمودی نشسته است.
- تایمر خود را روی یک دقیقه تنظیم کنید.
- تایمر را روشن کرده و تعداد حرکات دیواره سینه را یادداشت نمایید.
- پس از یک دقیقه، شمارش خود را با نمودار استاندارد مقایسه کنید.
برای جلوگیری از هر گونه اختلال در شمارش تعداد تنفس کودکان، آزمون را پس از فعالیت شدید انجام ندهید. همچنین، نگذارید که کودکان بدانند تحت نظر هستند زیرا ممکن است به طور آگاهانه نفس خود را در چنین شرایطی تغییر دهند.
تعداد تنفس طبیعی در دقیقه برای نوزادان
به طور کلی، نوزادان تعداد تنفس بیشتری نسبت به کودکان بزرگتر دارند، که باید با رشد کودک کاهش یابد. ضمن این که میزان تنفس هنگام خوابیدن نسبت به زمان بیداری کمتر است. کودکان سالم معمولاً در هنگام تولد بین 30 تا 60 نفس در دقیقه می کشند. با رشد آنها، این سرعت به طور متوسط به 30 تا 40 تنفس در دقیقه در هنگام خواب کاهش می یابد. نوعی از تنفس به نام تنفس دوره ای در نوزادان وجود دارد که طبیعی است. بدین صورت که نوزاد ممکن است چندین بار سریع نفس بکشد، استراحت کوتاهی داشته باشد (معمولاً کمتر از 10 ثانیه) و دوباره نفس بکشد. در نوزادان مبتلا به تب ممکن است تعداد تنفس افزایش یافته باشد، بنابراین اگر تعداد تنفس نوزاد بالاتر از حد طبیعی باشد، مهم است که دمای بدن کودک را کنترل کنید.
تعداد تنفس طبیعی در دقیقه در کودکان نوپا و خردسالان
با رشد کودکان نوپا و خردسال، الگوهای تنفسی آنها تثبیت و منظم‌تر می شود. تعداد تنفس کودکان از یک تا سه سالگی 24 تا 40 و در سنین بین 3 تا شش سالگی بین 22 تا 34 نفس در دقیقه است. هنگام در نظر گرفتن عملکرد ریه یک کودک نوپا یا خردسال، مهم است که سلامت کلی آنها در نظر گرفته شود. بررسی تنفس غیرطبیعی در کودکان باید شامل ارزیابی فشار راه هوایی، سطح اکسیژن و عملکرد ریه کودک باشد. در برخی موارد، تنفس نامنظم ممکن است نشانه یک بیماری زمینه ای باشد که باید به آن توجه شود. نظارت بر میزان تنفس کودک در حین رشد بسیار مهم است، زیرا این امر می تواند سلامت کلی او را نشان دهد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
تعداد تنفس طبیعی در دقیقه در کودکان بزرگتر
تعداد تنفس کودکان در حالت طبیعی در سن شش تا دوازده سال بین 18 تا 30 نفس در دقیقه است. با این حال، این میزان ممکن است بسته به عوامل مختلفی مانند سن یا سطح فعالیت کودک متفاوت باشد. در موارد اورژانسی، توجه به الگوی تنفس کودک برای هرگونه نشانه‌ای از انسداد راه هوایی، مانند گشاد شدن سوراخ‌های بینی، استفاده از ماهیچه‌های جانبی قفسه سینه یا رنگ مایل به آبی اطراف دهان، مهم است. نظارت بر تعداد تنفس کودکان برای سلامت آنها مهم است، زیرا می تواند به تشخیص هر گونه مشکل اساسی سلامت در مراحل اولیه کمک کند.
| سن | تعداد تنفس در دقیقه |
| تولد تا یک سالگی | 30-60 |
| 1 تا 3 سالگی | 24-40 |
| 3 تا 6 سالگی | 22-34 |
| 6 تا 12 سالگی | 18-30 |
| 12 تا 18 سالگی | 12-16 |
| بالای 18 سال | 12-20 |
دلایل تغییر تعداد تنفس کودکان
تنفس نامنظم زمانی است که میزان تنفس کودک بیشتر یا کمتر از محدوده قابل قبول برای سن او باشد. تعداد تنفس طبیعی در دقیقه بسته به افراد و سن آنها متفاوت است، اما به طور کلی، تعداد تنفس خیلی بالا یا خیلی پایین می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل باشد.
تعداد تنفس بالا
کم آبی بدن:
گاهی تاکی پنه (تنفس غیرطبیعی سریع و کم عمق) نشانه کم آبی شدید در کودکان است.
بیماری های تنفسی:
هر گونه بیماری زمینه ای ریوی می تواند منجر به افزایش تعداد تنفس کودکان شود. آسم، بیماری انسدادی ریه، ذات‌الریه، آمفیزم یا سایر عفونت‌های ریه می‌توانند از دلایل آن باشند.
تب:
شایع ترین علت افزایش تعداد تنفس نرمال در دقیقه در کودکان است. این افزایش سرعت تنفس بخشی از مکانیسم بدن برای خلاص شدن از گرمای اضافی بدن است.
اضطراب:
تقریباً 9.8 درصد از کودکان 3 تا 17 ساله دچار اختلالات اضطرابی می‌باشند. حملات پانیک ممکن است باعث افزایش تنفس در کودک شود. این سرعت تنفس سریع با آرام شدن کودک از حمله اضطراب کاهش می یابد.
پیشنهاد ویژه: درمان شب ادراری کودکان
بیماری های قلبی:
قلب و ریه ها با هم کار می کنند. از این رو، هر گونه مشکل سلامت قلبی عروقی که بر پمپاژ خون تأثیر بگذارد، می‌تواند در نهایت بر ریه ها اثر کند. ریه ها ممکن است این کاهش عملکرد قلب را با افزایش تعداد تنفس کودکان جبران کنند.
تعداد تنفس کم
مصرف بیش از حد دارو:
برخی از مواد مخدر، به ویژه آنهایی که برای کنترل درد برای کودکان تجویز می‌شوند، ممکن است بر تعداد تنفس در دقیقه تأثیر گذاشته و منجر به سرکوب تنفس شود.
آپنه انسدادی خواب:
آپنه انسدادی خواب کودکان یک اختلال است که به دلیل انسداد راه هوایی در هنگام خواب رخ می دهد. در این وضعیت، کودک ممکن است کاهش یا مکث های مکرر در تنفس را در هنگام خواب نشان دهد.
آسیب مغزی:
از آنجایی که مغز و ریه ها یک رابطه متقابل دارند، اختلال عملکرد تنفسی یکی از عوارض شایع آسیب مغزی است.
هیپوترمی:
قرار گرفتن طولانی مدت در محیط های سرد می تواند باعث کاهش دمای بدن و در نتیجه کاهش ضربان قلب و تنفس شود.
اختلالات متابولیک، مانند پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید نیز ممکن است بر الگوهای تنفسی تأثیر بگذارد. کم کاری تیروئید تعداد تنفس کودکان را کاهش و پرکاری تیروئید آن را افزایش می دهد. تغییر تعداد تنفس نرمال در دقیقه در کودکان می تواند دلایل خوش خیم نیز داشته باشد. به عنوان مثال، افزایش تعداد تنفس کودکان پس از فعالیت بدنی شدید شایع است.
نکته مهم: اگر فرزندتان برای نفس کشیدن مشکل دارد، یا مشکوک هستید که تغییر در تنفس به دلیل مصرف بیش از حد دارو، مسمومیت، یا یک اورژانس پزشکی است، فوراً او را نزد پزشک ببرید.
سوالات متداول
با چه میزان افزایش تعداد تنفس کودک باید فوراً به دنبال مراقبت پزشکی بود؟
1) بین 2 ماه تا 1 سال: بیش از 50 نفس در دقیقه. 2) 1-12 سال: بیش از 40 نفس در دقیقه. 3) بالای 12 سال: بیش از 20 نفس در دقیقه.
چرا تعداد تنفس در کودکان بیشتر از بزرگسالان است؟
زیرا کودکان فضای محدودی در ریه های خود نسبت به بزرگسالان برای تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن دارند.
عوارض طولانی مدت بیماری های تنفسی بر تعداد تنفس کودکان چیست؟
این بیماری‌ها می‌توانند ساختار بافت ریه را تغییر دهند، که اجازه نمی‌دهد به طور کامل منبسط شوند. این کاهش ظرفیت ریه منجر به افزایش تعداد تنفس می شود زیرا ماهیچه های تنفسی ضعیف دریافت اکسیژن و آزادسازی دی اکسید کربن را دشوار می کنند.
والدین چگونه می توانند از بیماری های تنفسی در فرزندان خود پیشگیری کنند؟
چند کاری که والدین می توانند انجام دهند این است که به آنها عادات بهداشتی، مانند شستن دست ها هر زمان بعد از بازی یا قبل از خوردن غذا را آموزش دهند. فرزندان باید تمام واکسن های لازم را در زمان مناسب دریافت نمایند. آنها همچنین باید به فرزندان خود بیاموزند که از تماس نزدیک با فردی که علائم بیماری را نشان می دهد اجتناب کنند.
علایم اصلی دیسترس (اختلال) تنفسی چیست؟
1) تنگی نفس. 2) تنفس سریع یا سریع و کم عمق. 3) ضربان قلب تند. 4) سرفه هایی که باعث ایجاد خلط می شود. 5) ناخن، پوست یا لب های آبی رنگ. 6) خستگی مفرط. 7) تب. 8) صدای تق تق در ریه ها.
