بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) ممکن است نتیجه مشکلات متعددی باشد و خطرات مختلفی را به همراه داشته باشد. افزایش طحال ممکن است با درد در ناحیه شکم، فشار در نزدیکی معده یا تنفس دشوار همراه باشد. طحال بزرگتر ممکن است آسیب ببیند و در موارد نادر به خصوص در صورت ضربه به نواحی شکمی باعث شکستن طحال شود که به نفخ خونی ناشی از آن منجر میشود و وضعیت اورژانسی ایجاد میکند. همچنین ممکن است باعث کاهش عملکرد آن و کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونتها شود. اگر فکر میکنید که به اسپلنومگالی ، طحال بزرگ دچار شدید، برای پیشگیری از خطرات بزرگ شدن طحال حتماً به یک پزشک مراجعه کنید.
تشخیص بزرگ شدن طحال و سرطان
علائم بزرگ شدن طحال و سرطان طحال باید توسط یک پزشک تخصصی انجام شود و به تشخیص تاریخچه بالینی، انجام آزمونها و تصاویر پزشکی (مانند سونوگرافی، کامپیوتر توموگرافی CT یا رزونانس مغناطیسی MRI) نیاز دارد. برای تشخیص بزرگ شدن طحال و سرطان طحال، مراحل زیر ممکن است انجام شود:
- تاریخچه بالینی: پزشک ابتدا با شما مصاحبه میکند تا اطلاعاتی از تاریخچه بالینی شما جمع آوری کند، از جمله علائم و نشانههایی که شما تجربه کردهاید.
- انجام آزمونهای فیزیکی: پزشک ممکن است از روشهای فیزیکی نظیر معاینه شکمی استفاده کند تا طحال بزرگ و اسپلنومگالی را تشخیص دهد.
- تصاویر پزشکی: برای تصویربرداری طحال، سونوگرافی، CT اسکن، یا MRI معمولاً مورد استفاده قرار میگیرند. این تصاویر به پزشک کمک میکنند تا اندازه و وضعیت طحال را تحلیل کنند.
- آزمونهای خونی: برخی آزمونهای خونی مثل شمارش خون کامل (CBC) و آزمونهای کبدی ممکن است برای ارزیابی وضعیت طحال و علائم سرطانی مورد استفاده قرار گیرند.
- بیوپسی: در صورتی که پزشک شک داشته باشد که بزرگ شدن طحال ناشی از سرطان است، ممکن است بیوپسی طحال انجام دهد تا نمونهای از بافت طحال را برای آزمایش تحت میکروسکوپ بردارد و نوع و مرحله سرطان را تشخیص دهد.
مهمترین نکته این است که اگر شما علائم نگرانکنندهای دارید یا توسط پزشک تشخیصی از بزرگ شدن طحال یا سرطان طحال گرفتهاید، بهترین راه این است که توصیهات پزشک خود را دنبال کرده و درمان مورد نیاز را انجام دهید.
علائم طحال بزرگ
بزرگ شدن طحال (سپتوسپلنومگالی) ممکن است بدون علائم خاصی اتفاق بیافتد و تنها توسط پزشک به وسیله تصاویر پزشکی تشخیص داده شود. اگرچه این مشکل ممکن است بدون علائم و در موردی تصادفی تشخیص داده شود، اما در برخی موارد ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- درد یا فشار در ناحیه شکمی چپ: بزرگ شدن طحال میتواند فشاری در ناحیه شکم چپ ایجاد کند یا درد و ناراحتی شکمی به همراه داشته باشد.
- تورم شکم: در برخی موارد، شکم به ناحیه چپ بزرگتر میشود که به تورم شکمی منجر میشود.
- تنگی نفس یا تنگی در نزدیکی معده: بزرگ شدن طحال ممکن است به دلیل فشار آن بر معده یا سایر اعضاء در نزدیکی شکم، تنفس دشواری ایجاد کند.
- کمخونی: افزایش طحال ممکن است به خرابی سلولهای خونی منجر شود که باعث کمخونی شود. این ممکن است با علائمی مانند خستگی، ضعف، و بیرنگی پوست همراه باشد.
- علائم مرتبط با بیماری مهم: اگر بزرگ شدن طحال ناشی از بیماری خاصی باشد (مانند سیروز کبد یا بیماریهای خونی)، علائم مرتبط با آن بیماری نیز ممکن است وجود داشته باشد.
مهم است بگویم که اگر شما یا کسی دیگر علائمی از بزرگ شدن طحال تجربه میکنید، بهتر است فوراً به یک پزشک مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید. برای ارائه تشخیص دقیق، پزشک ممکن است از تصاویر پزشکی و آزمونهای دیگر استفاده کند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عفونی انلاین و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
روش های پیشگیری از خطرات بزرگ شدن طحال
خطرات بزرگ شدن طحال معمولاً به علل مختلفی برمیگردد و بستگی به علت اصلی آن متغیر است. با این حال، برخی از روشهای کلی برای پیشگیری از خطرات بزرگ شدن طحال شامل موارد زیر میشوند:
- توسعه سلامت عمومی: نگهداری از سلامت عمومی خود از طریق تغذیه مناسب، ورزش منظم و تجنب مصرف مواد مخدر و الکل میتواند به کاهش خطر بسیاری از مشکلات اندازه طحال کمک کند.
- مدیریت بیماریها: درمان بیماریهای مزمنی مانند سیروز کبد، بیماریهای خونی و کلیههای پلیکیستی میتواند به جلوگیری از بزرگ شدن طحال کمک کند.
- پیشگیری از ضربه: طحال آسیب پذیر به ضربه است و در صورت ضربه به ناحیه شکمی، ممکن است شکسته شود. برای پیشگیری از این مشکل، از استفاده از سینیهای ایمنی در ورزشهای خطرناک و همچنین رعایت ایمنی در رانندگی بهره ببرید.
- پرهیز از مصرف مواد مخدر: مصرف مواد مخدر و الکل میتواند منجر به مشکلاتی شود که به بزرگ شدن طحال و افزایش خطرات مرتبط با آن منجر میشوند. پرهیز از این مواد ممکن است به کاهش خطرات مرتبط با طحال کمک کند.
- توجه به توصیههای پزشک: اگر به علائم خاصی دچار مشکلات طحال هستید یا دارای بیماریهای مزمنی هستید، مهم است که توصیههای پزشک خود را رعایت کرده و داروها و درمانهای تجویز شده را به دقت دنبال کنید.
- تذکر مهم: همیشه باید به توصیه پزشک خود عمل کنید و به توجه به ایشان باشید تا بهترین راه برای پیشگیری از خطرات بزرگ شدن طحال در شرایط خاص خودتان را دریافت کنید.
آزمایش خون برای بزرگی طحال
آزمایشهای خون معمولاً به عنوان بخشی از بررسی بزرگی طحال انجام میشوند. این آزمایشها به پزشک کمک میکنند تا وضعیت طحال را ارزیابی کنند. دو آزمایش مهم که ممکن است برای این منظور انجام شوند عبارتند از:
- شمارش خون کامل (CBC): این آزمون شامل اندازهگیری تعداد سلولهای خونی مختلف مانند سلولهای قرمز، سفید، و پلاکتها میشود. در برخی موارد، افزایش تعداد سلولهای سفید (لوکوسیتوز) میتواند نشانه بزرگی طحال باشد. این آزمون به پزشک اطلاعاتی از وظیفه طحال در تخریب سلولهای قرمز خون میدهد. اگر اندازه طحال بزرگ شده باشد، ممکن است مقدار آنزیمهایی که در این فرآیند نقش دارند افزایش یابد.
این آزمایشها تنها بخشی از فرآیند تشخیص بزرگی طحال هستند. پزشک شما ممکن است بر اساس نتایج این آزمونها و سایر عوامل تشخیصی، تصمیم به انجام تصاویر تشخیصی مانند سونوگرافی، CT اسکن، یا MRI بگیرد تا اندازه و وضعیت طحال را به دقت بررسی کند و علت بزرگی آن را مشخص کند.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
بیشتر بخوانید: علائم سرطان روده بزرگ و راه های درمان آن
غذاهای مضر برای طحال بزرگ
معمولاً وجود طحال بزرگ به معنای این نیست که باید از غذاهای خاصی بپرهیزید. با این حال، برخی از موارد کلی که برای حفظ سلامتی طحال و انجام عملکرد بهتر آن مفید هستند، شامل موارد زیر میشوند:
- تغذیه منظم و متنوع: تغذیه مناسب و تنوع در رژیم غذایی مهم است. مصرف مقادیر کافی از میوهها، سبزیجات، مواد غذایی غنی از فیبر و منابع پروتئینی از جمله گوشت سفید، ماهی، حبوبات و تخممرغ میتواند به سلامت طحال کمک کند.
- آب: مصرف آب کافی برای رطوبت دادن بدن مهم است. همچنین، آب کمک به تخلیه سموم از بدن میکند که ممکن است برای عملکرد بهتر طحال مفید باشد.
- کاهش مصرف مواد غذایی پر چربی: مصرف مواد غذایی پر چربی، مانند مواد غذایی پر از چربی اشباع و ترانس-چربی، میتواند بر عملکرد طحال و سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی بگذارد.
- کاهش مصرف مواد شیرین: مصرف مقدار زیادی مواد شیرین و محصولات قندی میتواند به افزایش وزن و دیابت از نوع دو منجر شود، که ممکن است بر سلامت طحال تأثیر منفی بگذارد.
- مدیریت بیماریهای مزمن: اگر دارای بیماریهای مزمنی مانند دیابت یا سیروز کبد هستید، مدیریت این بیماریها توسط پزشک و تغذیهشناس مهم است.
همیشه بهتر است با پزشک یا تغذیهشناس مشورت کنید تا رژیم غذایی مناسب برای وضعیت خاص شما تعیین شود. از هر تغذیهشناس مجربی که با وضعیت شما آشنا است، راهنمایی بخواهید.
علیرضا شاه حسینی
عفونی
سارا نصیر هرندی
عفونی
بهزاد امیری
عفونی
حمیدرضا افشارجو
عفونی
لیلا جهانبخشی
عفونی
فائزه السادات حیدری
عفونی
محمد یزدی
عفونی
مهدی فرخ سیر
عفونی
مریم ولیخانی
عفونی
سوالات متداول
ایا بزرگ شدن طحال خطرناک است؟
امکان ایجاد کم خونی و افزایش خونریزی نیز ممکن است. بهعلاوه، حتی طحالهای سالم نیز نرم هستند و مخصوصا در تصادفات رانندگی به راحتی آسیب میبینند. با بزرگ شدن طحال احتمال پارگی آن بسیار بیشتر است. پارگی طحال میتواند باعث خونریزی تهدید کننده در حفره شکمی شود.
ایا بزرگ شدن طحال قابل درمان است؟
درمان بزرگ شدن طحال در مراحل اولیه خیلی راحتتر صورت می گیرد و نیازی به جراحی نیست. بنابراین بهتر است در صورت مشاهده علائم، سریعا به پزشک مراجعه کرده و از جراحی و برداشتن طحال جلوگیری کنید.