خارپاشنه پا به طور عام به عنوان “پلانتر فاشییتیس” یا “پاشنه تنی” شناخته می‌شود. این بیماری یکی از متداول‌ترین مشکلات مرتبط با پاها است. در پلانتر فاشییتیس، بافت مربوط به پاشنه پا به نام پلانتر فاشیا به صورت التهابی تحت فشار قرار می‌گیرد و باعث درد و تورم در ناحیه پاشنه می‌شود. افراد ممکن است از علایٔم خار پاشنه درد در پاشنه، به‌خصوص صبح‌ها یا بعد از مدتی ایستادن یا راه رفتن طولانی، إحساس کنند. درمان این بیماری معمولاً شامل استراحت، تمرینات تقویتی و کششی، استفاده از کفش‌های مناسب و در موارد خاص ممکن است نیاز به درمانهای فیزیکی یا درمانهای دارویی، تزریق‌ها یا جراحی نیز در نظر گرفته می‌شود.
خارپاشنه پا چیست؟
خارپاشنه پا یک وضعیت التهابی در پلانتر فاشیا نامیده‌شده به وجود می‌آید. پلانتر فاشیا بافتی نرم و تسمه‌ای در زیر پاست که از پاشنه تا انگشتان پا دراز می‌شود و به حفظ قوس‌های طبیعی پا و جلوگیری از تنش بی‌مورد پا کمک می‌کند. بیماری خار پاشنه معمولاً با علائمی همچون درد و تورم در ناحیه پاشنه، به ویژه در صبح‌ها یا بعد از فعالیت‌های فشاری بر روی پاها، همراه است. درمان این بیماری ممکن است شامل استفاده از کفش‌های مناسب، تمرینات تقویتی و کششی، استراحت، تزریق‌های دارویی و در موارد شدیدتر علایٔم خار پاشنه ، جراحی باشد. بهترین راه برای تشخیص و درمان بیماری خار پاشنه، مشاوره با یک پزشک تخصصی است.
علت ایجاد خار پاشنه
علت‌های ایجاد خار پاشنه و علایٔم خار پاشنه ممکن است متنوع باشند و عبارت باشند از:
- زمینه ژنتیکی: برخی افراد از زمینه ژنتیکی نسبت به ابتلا به خار پاشنه بهره‌مندتر هستند.
- تنش و فشار ناحیه پاشنه: انجام فعالیت‌هایی که نیازمندی به تحمل وزن بزرگ روی پاها دارند، مثل بلند کردن و حمل وزن‌های سنگین، می‌تواند منجر به خار پاشنه شود.
- استفاده از کفش‌های نامناسب: استفاده از کفش‌هایی که ندارند پشتیبانی مناسب برای پاها و پاشنه، به ویژه در صنایع تولیدی و کارهای مشابه، ممکن است به افزایش خطر خار پاشنه منجر شود.
- طرز راه رفتن: روش نادرست راه رفتن که ممکن است ناحیه پاشنه را به طور نامناسب بار بگیرد، می‌تواند عامل خار پاشنه باشد.
- چاقی: افزایش وزن بدن ممکن است به افزایش فشار بر روی پاها و پاشنه منجر شود.
- تغییرات در ساختار پا: تغییرات اناتومیکی در پاها مانند پهلوهای بیشتر یا کمتر از حد معمول، ممکن است به خار پاشنه منجر شوند.
- فعالیت‌های ورزشی: برخی ورزش‌ها ممکن است نیازمند تنش زیاد بر روی پاشنه باشند و علایٔم خار پاشنه را ایجاد کنند.
- تغییرات زیستی: مانند فرآیندهای التهابی یا تغییرات در بافت‌های پا ممکن است به عامل خار پاشنه تبدیل شوند.
تشخیص خار پاشنه و درمان علایٔم خار پاشنه ممکن است بستگی به علت اصلی و شدت علائم داشته باشد. بهتر است با پزشک متخصص یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید تا علت خاص و درمان مناسب برای علایٔم خار پاشنه شما تعیین شود.
علایٔم خار پاشنه
علایٔم خار پاشنه یا پلانتر فاشییتیس ممکن است عبارت باشد از:
- درد: درد در ناحیه پاشنه، به ویژه در نقاطی نزدیک به پیوند پاشنه با عظیمهای پا (پنجه‌های پای شما)، معمولاً در صبح‌ها یا بعد از فعالیت‌های فشاری بر روی پاها شدیدتر است.
- تورم: ممکن است ناحیه پاشنه تورم داشته باشد.
- سفتی: پلانتر فاشیا منطقه‌ای از بافت نرم زیر پاست که معمولاً سفت و تنیده است. این منطقه در موارد خار پاشنه ممکن است بیشتر سفتی داشته باشد.
- درد در طول روز: در برخی افراد، درد ممکن است در طول روز نیز ادامه داشته باشد و باعث محدودیت فعالیت‌های روزمره شود.
- درد در ناحیه پاشنه در تاکسی‌گیرهای پا: درصورت فشار یا فشرده‌سازی ناحیه پاشنه، ممکن است درد افزایش یابد.
تشخیص و درمان خار پاشنه توسط یک پزشک متخصص با توجه به علایٔم خار پاشنه انجام می‌شود. اگر شما علائم خود را مشاهده می‌کنید یا درد در پاشنه پاها را تجربه می‌کنید، مشوره با پزشک می‌تواند به تشخیص دقیق و انجام درمان مناسب کمک کند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن ازپزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
روش های درمان خار پاشنه
روش‌های درمان خار پاشنه و درمان علایٔم خار پاشنه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از کفش مناسب: استفاده از کفش‌هایی با پشتیبانی مناسب برای پاها، به ویژه با پشتیبانی در ناحیه پاشنه، می‌تواند به تخفیف درد و تنش کمک کند.
- تمرینات تقویتی و کششی: تمریناتی که به تقویت عضلات پا و کشش مرتبط با پلانتر فاشیا می‌پردازند، ممکن است به تسکین درد و بهبود عملکرد پا کمک کنند.
- تزریق‌های دارویی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای تزریقی مانند کورتیکواستروئید به ناحیه مورد نیاز تزریق کند تا التهاب و درد کاهش یابد.
- تراپی فیزیکی: جلسات فیزیوتراپی با تمرکز بر روی تقویت عضلات و کشش می‌توانند مفید باشند.
- درمان سرد و گرم: استفاده از بسته‌های گرما و سردا در ناحیه پاشنه می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند.
- تغییر سبک: ممکن است تغییر رفتارهای مضر مثل استفاده از کفش‌های نامناسب یا فعالیت‌هایی که فشار اضافی به پاها و پاشنه‌ها وارد می‌کنند، مفید باشد.
- پشتیبانی و رعایت مراقبت‌های پس از درمان: پس از شروع درمان، اهمیت پیروی از توصیه‌های پزشک و پیگیری درمانهای مورد نظر بسیار مهم است.
در موارد شدیدتر و مقاوم به درمان، پزشک ممکن است به گزینه‌های دیگر مانند تزریق‌های پروتئین کمکی (پلیتلت-ریچ پلازما) یا حتی جراحی اشاره کند. برای تشخیص و درمان دقیق، مهم است با پزشک متخصص مشورت کنید.
درمان خار پاشنه در منزل
درمان خار پاشنه در منزل ممکن است در مواردی که علائم نسبی و خفیف باشند، مفید باشد. در اینجا چند مورد اقدام درمانی در منزل برای تسکین خار پاشنه آورده شده است:
- استفاده از کمپرس گرم و سرد: استفاده از بسته‌های گرم (در مقابل درد مزمن) یا بسته‌های سرد (برای تسکین التهاب) می‌تواند به تسکین درد و التهاب ناحیه پاشنه کمک کند. بسته‌ها را به مدت 15-20 دقیقه به ناحیه مورد نیاز بگذارید.
- ماساژ: ماساژ ملایم ناحیه پاشنه ممکن است به تسکین درد و تنش کمک کند. از روغن‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید و با حرکات ملایم به سمت جلو و عقب ماساژ دهید.
- ورزش‌های تعادلی و تقویتی: تعدادی تمرین تعادلی و تقویتی می‌تواند به تقویت عضلات پا کمک کند و فشار اضافی بر ناحیه پاشنه را کاهش دهد.
- استفاده از زیرپایی‌ها: استفاده از زیرپایی‌های دارای پشتیبانی مناسب می‌تواند فشار روی پاشنه را کاهش دهد و به تسکین درد کمک کند.
- تغییرات در روزمره: ممکن است تغییرات در رفتارهای روزمره مثل تغییر کفش‌ها یا کاهش فعالیت‌هایی که فشار اضافی به پاشنه می‌آورند، به تسکین خار پاشنه کمک کند.
- استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): در مواردی که التهاب شدیدی وجود دارد، ممکن است پزشک داروهای مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن به عنوان مسکن و ضد التهاب تجویز کند.
همچنین، مهم است به توصیه‌های پزشک خود پایبندی کنید و در صورتی که علائم خار پاشنه به مرور زمان بدتر شود یا تغییرات دیگری در علائم رخ دهد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی درد مفاصل انگشتان دست با پزشک ارتوپد
آیا خار پاشنه خطرناک است؟
خارپاشنه پا به طور عام خطرناک نیست و به تنهایی به سلامتی عمومی آسیب نمی‌رساند. این مشکل معمولاً با درمان مناسب و تغییر در رفتارهای مضر که ممکن است به آن منجر شود، قابل مدیریت و درمان است. اما اگر خار پاشنه نادرست تشخیص داده شود یا در صورت نپرداختن به درمانهای لازم، ممکن است به مشکلات جدی‌تری منجر شود. به عنوان مثال، در صورتی که بیماری پلانتر فاشییتیس نادرست تشخیص داده شود یا علایٔم خار پاشنه درمان نشود، ممکن است به آسیب‌های دائمی به پلانتر فاشیا منجر شود.
همچنین، در صورتی که خار پاشنه به علل دیگری مانند تمامیت‌های ناپایداری در پاها یا عوارض متعدد دارویی ایجاد شود، ممکن است نیاز به درمانهای ویژه داشته باشد. بنابراین، اهمیت دارد که هنگام تجربه علایٔم خار پاشنه، با پزشک متخصص مشورت کرده و درمان مناسب را دنبال کنید تا مشکلات جدی‌تر ایجاد نشود.
سوالات متداول
ٓیا خار پاشنه خطرناک است؟
به طور کلی بیماری خار پاشنه خطرناک نیست و به جز درد و ناراحتی مشکل دیگری برای بیمار ایجاد نمی‌کند.
دارو برای خار پاشنه؟
از آسپرین و ایبوپروفن می‌توان به عنوان داروی خار پاشنه نام برد. این داروها درد حاد را برطرف می‌کنند، اما برای تسکین درد مزمن و طولانی‌مدت توصیه نمی‌شوند.
ایا پیاده روی برای خار پاشنه مضر است؟
پیاده روی زیاد، به خصوص در افرادی که اضافه وزن زیادی دارند، احتمال ایجاد خارپاشنه را زیاد می کند.
