مسمومیت دارویی یکی از شایع‌ترین موارد اورژانسی پزشکی است که می‌تواند ناشی از مصرف بیش از حد داروهای تجویزی، بدون نسخه یا داروهای گیاهی باشد. اوردوز زمانی است که مقدار سمی یک دارو را مصرف می کنید. علائم مصرف بیش از حد می تواند به سرعت رخ دهد، اما گاهی اوقات افراد ممکن است علائم تاخیر را تجربه کنند. همه اوردوزها کشنده یا تهدید کننده زندگی نیستند، با این حال در صورت مشکوک شدن به مسمویت دارویی به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، پیشگیری و درمان مسمومیت دارویی می‌پردازیم.
علل مسمومیت دارویی
دلایل مختلفی می‌توانند برای مسمومیت دارویی وجود داشته باشند، از جمله:
- مصرف بیش از حد دارو: شایع‌ترین علت مسمومیت دارویی، مصرف بیش از حد داروهای تجویزی، بدون نسخه یا داروهای گیاهی است. این اتفاق می‌تواند به طور تصادفی، عمدی یا به دلیل عدم آگاهی از نحوه مصرف صحیح دارو رخ دهد.
- مصرف داروهای اشتباه: مصرف داروهای اشتباه، به عنوان مثال مصرف داروی شخص دیگر یا مصرف داروی تاریخ گذشته، می‌تواند منجر به مسمومیت شود.
- تداخلات دارویی: مصرف همزمان چند دارو می‌تواند منجر به تداخلات دارویی شود که می‌تواند خطر مسمومیت را افزایش دهد.
- آلرژی دارویی: برخی از افراد به داروهای خاص آلرژی دارند و مصرف این داروها می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک، از جمله شوک آنافیلاکسی شود.
علائم مسمومیت دارویی
علائم مسمومیت دارویی بسته به نوع دارو، مقدار مصرف شده و سن و سلامتی فرد می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم شایع مسمومیت دارویی عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- گیجی
- تشنج
- کما
در موارد شدید، مسمومیت دارویی می‌تواند منجر به مرگ شود.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست آزمایش اینترنتی بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
اولین نشانه ھای مسمومیت دارویی
اولین نشانه‌های مسمومیت دارویی معمولاً در عرض چند ساعت پس از مصرف دارو ظاهر می‌شوند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است علائم تا 24 ساعت یا بیشتر طول بکشد تا ظاهر شوند. اگر شما یا کسی که می‌شناسید هر یک از علائم مسمومیت دارویی را دارید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.
علائم مسمومیت دارویی در کودکان
کودکان به دلیل جثه کوچک‌تر و سیستم ایمنی ضعیف‌تر، بیشتر در معرض خطر مسمومیت دارویی هستند. علائم مسمومیت دارویی در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- گریه مداوم
- بی‌حالی
- لرزش
- تب
- مشکل در تنفس
اگر فکر می‌کنید که فرزندتان دچار مسمومیت دارویی شده است، فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.
پیشگیری از مسمومیت ناشی از داروھا
برای پیشگیری از مسمومیت دارویی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- داروها را فقط طبق دستور پزشک یا داروساز مصرف کنید.
- هرگز داروهای تجویزی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- داروهای خود را در مکانی امن و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
- داروهای تاریخ گذشته را دور بیندازید.
- قبل از مصرف هر داروی جدید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
- در مورد هر گونه آلرژی دارویی که دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
- به کودکان در مورد خطرات مصرف دارو آموزش دهید.
چگونه مسمومیت دارویی را از بین ببریم؟
هیچ پادزهری برای مسمومیت دارویی وجود ندارد. درمان مسمومیت دارویی به نوع دارو، مقدار مصرف شده و علائم فرد بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد فرد در بیمارستان بستری شود. در موارد دیگر، درمان در منزل ممکن است کافی باشد.
پیشنهاد مقاله: ۱۰ اقدام فوری در هنگام مواجهه با مسمومیت الکلی
درمان مسمومیت دارویی در منزل
اگر مسمومیت دارویی خفیف باشد، ممکن است بتوانید در خانه آن را درمان کنید. در این صورت، اقدامات زیر را انجام دهید:
- با اورژانس تماس بگیرید.
- به فرد مسموم آب بدهید تا بنوشد.
- به فرد مسموم کمک کنید تا دراز بکشد و استراحت کند.
- از دادن هر گونه دارو یا ماده دیگری به فرد مسموم خودداری کنید.
- علائم فرد مسموم را کنترل کنید و در صورت نیاز با اورژانس تماس بگیرید.
درمان مسمومیت دارویی با شیر
برخی از افراد بر این باورند که نوشیدن شیر می‌تواند به درمان مسمومیت دارویی کمک کند. با این حال، هیچ مدرک علمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد. در واقع، نوشیدن شیر در برخی موارد ممکن است مضر باشد. به عنوان مثال، اگر فرد دچار مسمومیت با داروهای خاص مانند داروهای ضد انعقاد خون یا داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) باشد، نوشیدن شیر می‌تواند جذب این داروها را افزایش دهد و خطر مسمومیت را بیشتر کند. بنابراین، توصیه میشود که در صورت مسمومیت دارویی، به جای شیر، به فرد آب یا مایعات شفاف دیگر بدهید.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عمومی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
چه قرصی باعث مسمومیت میشود؟
هر نوع دارویی می‌تواند در صورت مصرف بیش از حد یا به روش نادرست، باعث مسمومیت شود.
برخی از داروهایی که بیشتر در معرض خطر مسمومیت قرار دارند عبارتند از:
- داروهای مسکن مانند استامینوفن و ایبوپروفن
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد اضطراب
- داروهای خواب
- داروهای فشار خون
- داروهای قلبی
- داروهای دیابت
مسمومیت دارویی با استامینوفن
استامینوفن یکی از شایع‌ترین داروهایی است که باعث مسمومیت دارویی میشود. مصرف بیش از حد استامینوفن می‌تواند منجر به آسیب کبدی شود که در برخی موارد می‌تواند کشنده باشد.
مسمومیت دارویی با ژلوفن
ژلوفن (ایبوپروفن) یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) است که می‌تواند در صورت مصرف بیش از حد، باعث تحریک معده و خونریزی شود.
مسمومیت دارویی با قرص اعصاب
قرص‌های اعصاب که شامل داروهایی مانند آلپرازولام و دیازپام هستند، می‌توانند در صورت مصرف بیش از حد، باعث خواب آلودگی، گیجی، ضعف عضلانی و حتی کما شوند.
علائم مسمومیت دارویی با آنتی بیوتیک
علائم مسمومیت دارویی با آنتی بیوتیک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- سردرد
- بثورات پوستی
مسمومیت دارویی با سیتریزین
سیتریزین یک داروی ضد حساسیت است که در صورت مصرف بیش از حد، می‌تواند باعث خواب آلودگی، گیجی و خشکی دهان شود.
مسمومیت دارویی با داروی تاریخ گذشته
مصرف داروی تاریخ گذشته می‌تواند خطر مسمومیت را افزایش دهد. داروهای تاریخ گذشته ممکن است فاسد شده باشند یا اثر خود را از دست داده باشند.
پیشنهاد ویژه: بهترین قرص برای مسمومیت کدام است؟
آیا مسمومیت دارویی باعث مرگ می شود؟
در موارد شدید، مسمومیت دارویی می‌تواند منجر به مرگ شود. خطر مرگ در موارد زیر بیشتر است:
- مصرف بیش از حد داروهای خاص، مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب و داروهای خواب
- مصرف داروها توسط کودکان یا افراد مسن
- مصرف داروها به همراه الکل یا سایر داروها
مسمومیت دارویی بعد چند ساعت بروز می کند؟
علائم مسمومیت دارویی معمولاً در عرض چند ساعت پس از مصرف دارو ظاهر می‌شوند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است علائم تا 24 ساعت یا بیشتر طول بکشد تا ظاهر شوند.
نتیجه گیری
هر محصول یا ماده ای، از جمله داروها، اگر به روش نادرست، توسط فرد نامناسب یا به مقدار نامناسب استفاده شود، می تواند مضر باشد. مسمومیت دارویی مشکلی شایع است که می‌تواند ناشی از مصرف بیش از حد داروهای تجویزی، بدون نسخه یا داروهای گیاهی باشد. این اتفاق می‌تواند برای افراد در هر سنی رخ دهد، اما کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر هستند. با آگاهی از علائم مسمومیت دارویی، اقدامات پیشگیرانه و روش‌های درمان، می‌توان از بروز این مشکل و عواقب خطرناک آن پیشگیری کرد. در صورت مشاهده هرگونه علائم مسمومیت دارویی در خود یا اطرافیانتان، فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.
سوالات متداول
شایع‌ترین علائم مسمومیت دارویی چیست؟
حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، سرگیجه، خواب آلودگی و گیجی.
در صورت مشاهده علائم مسمومیت دارویی چه باید کرد؟
فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.
چگونه می‌توان از مسمومیت دارویی پیشگیری کرد؟
داروها را فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید، هرگز داروهای تجویزی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید، داروهای خود را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید، و قبل از مصرف هر داروی جدید با پزشک خود صحبت کنید.
