جراحی پیوند ریه اولین بار در سال 1963 انجام شد، و در حال حاضر سالانه حدود 4500 جراحی پیوند ریه در دنیا انجام می شود. از این تعداد، موارد محدودی در ایران انجام می شوند. اگرچه که پیوند ریه در ایران نیز در برخی مراکز دانشگاهی و تحت نظر دولت توسط پزشک متخصص ریه و متخصص جراحی قفسه صدری در حال انجام می باشد، اما به طور کلی انجام جراحی ریه در ایران نسبت به سایر کشورهای دنیا بسیار کمتر می باشد. انجام جراحی ریه برخلاف پیوند کلیه که از دهنده زنده ارجح می باشد، در پیوند ریه از دهنده مرگ مغزی ترجیح داده می شود.
پیوند ریه برای چه کسانی است؟
بسیاری از بیماران ریوی در مراحل انتهایی بیماری خود، نیازمند دریافت اکسیژن در منزل به طور مداوم می باشند. وابستگی به اکسیژن منع بزرگی برای انجام کارها و فعالیت های روزمره می باشد؛ زیرا حمل اکسیژن با دشواری های متعددی همراه می باشد. اما آیا تمام این افراد کاندید مناسبی برای انجام جراحی ریه هستند؟ قطعا خیر! پیوند ریه می تواند روش درمانی مناسبی تحت نظر پزشک متخصص ریه برای بیماران زیر باشد:
- سیستیک فیبروزیس (Cystic fibrosis)
- بیماری های انسدادی مزمن ریه (COPD)
- برخی بیماری های بافت یا پارانشیم ریه
- فیبروز ریه
- سارکوئیدوز
- برونشکتازی (گشادی و تخریب مجاری ریه)
- بیماری های عروق ریه (مانند افزایش فشار عروق ریوی)
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی برای سرطان ریه
پیوند ریه برای سرطان ریه
به طور کلی سرطان فعال یا اخیر، ممنوعیت مطلق انجام جراحی ریه می باشد. لذا بیماران مبتلا به سرطان ریه کاندید پیوند ریه نمی باشند. اما گاهی سرطان ریه در افراد پس از پیوند ریه رخ می دهد. به طور مثال برخی افراد با بیماری های انسدادی ریه که سیگاری هستند و پیوند فقط یک ریه دریافت کرده اند، ممکن است سال ها بعد به سرطان در ریه غیر پیوندی مبتلا گردند. سرطان ریه در افراد پس از پیوند ریه بسیار بسیار سریع پیشرفت می کند و خطرناک می باشد. داروهای مورد استفاده پس از جراحی ریه نیز در افزایش خطر وقوع سرطان ریه موثر می باشند. متاسفانه طبق نظر پزشک متخصص ریه، طول عمر افرادی که پس از پیوند به سرطان ریه مبتلا می باشند بسیار کم می باشد.
پیوند ریه چگونه انجام می شود؟
در بدن تمام انسان ها، دو ریه یا شش وجود دارد. شایع ترین روش برای انجام جراحی ریه در تمام دنیا، پیوند همزمان دو ریه همراه با هم می باشد. اما امکان پیوند یک ریه به صورت منفرد نیز وجود دارد. در ایران برخلاف سایر نقاط دنیا، اغلب موارد جراحی ریه به صورت پیوند یک ریه انجام می شود. پیوند همزمان قلب و ریه برخلاف گذشته، به ندرت انجام می شود. همچنین در برخی بیماران نیز پیوند چند قسمت یا لوب ریه تحت نظر پزشک متخصص ریه به تنهایی انجام می گردد. پس از انجام جراحی ریه، داروهای سرکوب کننده ایمنی برای جلوگیری از رد پیوند، باید به طور مادام العمر مصرف گردند.
بررسی درصد موفقیت پیوند ریه توسط پزشک متخصص ریه
طول عمر بیماران پس از جراحی ریه به طور متوسط 5/6 سال می باشد. اما پیوند ریه به دنبال برخی بیماری ها مانند سیستیک فیبروزیس، کمبود آلفا آنتی تریپسین و بیماری های عروق ریه با طول عمر بالاتری همراه می باشد. به طور مثال متوسط طول عمر بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس پس از پیوند ریه حدود 10 سال گزارش شده است. طبق نظر پزشک متخصص ریه، اغلب مرگ و میر پس از جراحی ریه در سال اول و به دنبال عفونت یا اختلال اولیه گرافت رخ می دهند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
بررسی عوارض جراحی پیوند ریه توسط پزشک متخصص ریه
باتوجه به این که ریه ها به طور مداوم در معرض عوامل آسیب رسان خارجی از طریق ورود هوای بیرون به آن ها قرار دارند، عوارض پیوند ریه نسبت به سایر پیوندهای اعضای توپر مانند کلیه و کبد، بیشتر می باشد. ازجمله مهم ترین و شایع ترین عوارض انجام جراحی ریه، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- نارسایی اولیه گرافت (Primary graft dysfunction)
- عوارض مرتبط با راه های هوایی
- آسیب عصب فرنیک
- عفونت های شدید و تهدید کننده حیات
- پرهوایی ریه ی باقیمانده
- رد پیوند
- برونشیولیت ابلیترانس
- عود بیماری اولیه
- سرطان ریه
- سرطان های لنفوپرولیفراتیو
تشخیص زودرس عوارض پیوند توسط پزشک متخصص ریه، از نقش مهمی در جلوگیری از رد پیوند و افزایش طول عمر مبتلایان برخوردار می باشد.
بررسی ممنوعیت های پیوند ریه توسط پزشک متخصص ریه
اغلب افرادی که از بیماری های شدید ریوی رنج می برند، به دنبال عمل انجام جراحی ریه می باشند. اما بسیاری از این افراد کاندید مناسبی نمی باشند و انجام پیوند ریه در آن ها غیرممکن می باشد. این افراد چه کسانی هستند؟ طبق نظر پزشک متخصص ریه جراحی در افراد زیر توصیه نمی گردد:
- بدخیمی یا سرطان فعال یا اخیر
- چاقی شدید و شاخص توده بدنی بیشتر از 35
- بیماری شدید و غیر قابل درمان سایر قسمت های بدن
- عفونت شدید، مهاجم و غیر قابل کنترل
- سکته قلبی اخیر
- نارسایی شدید کبدی غیر قابل درمان
- اختلالات خونریزی دهنده غیر قابل درمان
- افراد سیگاری، الکلی و افرادی که داروهای روان گردان یا مواد مخدر مصرف می کنند و ترک نکرده اند
- اختلالات روانی قابل توجه به صورتی که فرد قابلیت همکاری با تیم درمان و مصرف داروها پس از پیوند را نداشته باشد
- عدم برخورداری از حمایت اجتماعی کافی و قابل اعتماد
- ابتلا به ایدز
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله سرطان ریه در مردان علائم و راه های پیشگیری و درمان
