بیماری هاشیموتو یا تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری التهابی مزمن غده تیروئید است. این بیماری، شایع ترین علت کم کاری تیروئید در اکثر نقاط دنیا است. این بیماری ناشی از یک نقص ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به غده تیروئید شما حمله می کند و باعث التهاب و فیبروز/اسکار غده می شود. بیماری هاشیموتو تقریباً از هر 1000 زن، 4 نفر و از هر 1000 مرد، 1 نفر را مبتلا می کند که از جمله علائم آن، علائم گواتر هاشیموتو است. به طور کلی، 10-12٪ از جمعیت دنیا در طول زندگی خود به هاشیموتو مبتلا می شوند. ابتلای اکثر زنان در سنین 30 تا 50 سالگی تشخیص داده می شود. اما سوال نهایی این است که آیا هاشیموتو قابل درمان است؟ یا آیا درمان جدید هاشیموتو می تواند اثربخش باشد؟ این سوالی است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
علت بیماری هاشیموتو
به نظر می رسد که بیماری هاشیموتو ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است، که تنها بعضی از این آنها شناسایی شده اند. در افراد مبتلا به این بیماری، گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت به طور غیر طبیعی در تیروئید تجمع می یابند که می تواند به آن آسیب برسانند. لنفوسیت ها پروتئین های سیستم ایمنی به نام آنتی بادی ها را می سازند که این آنتی بادی ها به سلول های تیروئید حمله کرده و آنها را از بین می برند. هنگامی که تعداد زیادی سلول تیروئید آسیب می بینند یا می میرند، تیروئید دیگر نمی تواند هورمون های کافی برای تنظیم عملکرد بدن تولید کند. این کمبود هورمون های تیروئید زمینه ساز علائم و نشانه های بیماری هاشیموتو است.
با این حال، برخی از افراد دارای آنتی بادی های تیروئید هرگز دچار کم کاری تیروئید نمی شوند یا علائم و نشانه های مرتبطی را تجربه نمی کنند. به هر حال، دانستن علت بیماری ممکن است در درمان جدید هاشیموتو موثر باشد.
ابتلا به سایر اختلالات در افراد مبتلا به این بیماری
افراد مبتلا به این بیماری در معرض خطر ابتلا به سایر اختلالات خودایمنی از جمله ویتیلیگو، آرتریت روماتوئید، بیماری آدیسون، دیابت نوع 1، مولتیپل اسکلروزیس و کم خونی حاد هستند. تغییرات چندین ژن به عنوان عوامل خطر احتمالی برای بیماری هاشیموتو مورد مطالعه قرار گرفته است. برخی از این ژن ها بخشی از خانواده ای به نام کمپلکس آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) هستند. کمپلکس HLA به سیستم ایمنی کمک می کند تا پروتئین های خود بدن را از پروتئین های ساخته شده توسط مهاجمان خارجی (مانند ویروس ها و باکتری ها) تشخیص دهد. ژن های دیگری که با این بیماری مرتبط بوده اند به تنظیم سیستم ایمنی کمک می کنند یا در عملکرد طبیعی تیروئید نقش دارند. همچنین بسیاری از بیماران، از علائم گواتر هاشیموتو رنج می برند.
سایر عوامل غیر ژنتیکی نیز در بیماری هاشیموتو نقش دارند. اگرچه مکانیسم آن ها نامشخص است، اما این عوامل ممکن است باعث ایجاد این بیماری در افرادی شود که در معرض خطر هستند. محرک های بالقوه شامل تغییرات در هورمون های جنسی (به ویژه در زنان)، عفونت های ویروسی، برخی داروها، قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزه، خوردن مقادیر زیادی از غذاهای حاوی پروتئین های حیوانی و مصرف بیش از حد ید (ماده ای که در تولید هورمون تیروئید نقش دارد) می باشد.
الگوی ارثی بیماری هاشیموتو
الگوی ارثی بیماری هاشیموتو نامشخص است زیرا به نظر می رسد بسیاری از عوامل ژنتیکی و محیطی در آن دخیل هستند. با این حال، داشتن یک خویشاوند نزدیک مبتلا به این بیماری یا یک اختلال خود ایمنی دیگر احتمالاً خطر ابتلا به این بیماری را در فرد افزایش می‌دهد.
پیشنهاد مقاله: چگونه گره تیروئید را با طب سنتی درمان کنیم؟
علائم شایع بیماری هاشیموتو
بیماری هاشیموتو ممکن است برای سال‌ها علائمی ایجاد نکند و تا زمانی که غده تیروئید بزرگ نشده یا تغییرات مشکوک در طی چکاپ های متداول، از طریق آزمایش خون کشف نشود، تشخیص داده نشود. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، به فشار موضعی در گردن ناشی از خود گواتر یا به سطوح پایین هورمون تیروئید ارتباط داده می شوند. در واقع خود آنتی بادی ها علائمی ایجاد نمی کنند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
اولین علامت این بیماری ممکن است تورم بدون درد در قسمت جلویی پایین گردن شما باشد که این همان علائم گواتر هاشیموتو است. این بزرگ شدن ممکن است باعث ایجاد فشار ناخوشایند در پایین گردن علائم اضافی از جمله مشکل در بلع شود. اگرچه بسیاری از علائم مرتبط با کمبود هورمون تیروئید معمولاً در بیماران بدون بیماری تیروئید رخ می دهد، بیماران مبتلا به بیماری هاشیموتو که به کم کاری تیروئید مبتلا می شوند بیشتر احتمال دارد موارد زیر را تجربه کنند:
- خستگی
- خواب آلودگی
- فراموشی
- مشکل در یادگیری
- موهای خشک و ناخن های شکننده
- پوست خشک و خارش دار
- صورت پف کرده
- یبوست
- درد عضلات
- افزایش وزن
- جریان قاعدگی شدید
- افزایش دفعات سقط جنین
- افزایش حساسیت به سرما
علت علائم گواتر هاشیموتو
هر جا که کمبود ید شایع باشد، گواتر شایع خواهد بود. کمبود ید از شایع ترین علل گواتر در اکثر نقاط جهان است. علائم گواتر هاشیموتو نیز به دلیل بیماری هاشیموتو ظاهر می شوند.
آیا بیماری هاشیموتو با رژیم غذایی و سبک زندگی قابل درمان است؟
بیماری هاشیموتو سیستم ایمنی بدن شما را درگیر می کند که باعث التهاب و زخم در غده تیروئید می شود. ترکیبات موجود در غذا یا عوامل خاصی در سبک زندگی شما در واقع می توانند باعث التهاب در بدن شما شوند و بنابراین می توانند علائم هاشیموتو را بدتر کنند. در روش های درمان جدید هاشیموتو گلوتن یک عامل التهابی شناخته شده است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد رژیم غذایی بدون گلوتن می تواند برخی از علائم هاشیموتو را بهبود ببخشد، اما این پاسخ نهایی به این سوال که آیا هاشیموتو می تواند درمان شود نیست.
همچنین استرس می تواند باعث التهاب در بدن شما شود، بنابراین هرگونه اصلاح سبک زندگی، به عنوان مثال ورزش و مدیتیشن، برای کاهش سطح استرس می تواند علائم هاشیموتو را بهبود بخشد. اگرچه این تغییرات سبک زندگی ممکن است برخی از علائم را کاهش دهد، اما پاسخ به این سوال متداول که آیا هاشیموتو را می توان با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی درمان کرد، خیر است.
پیشنهاد ویژه: بزرگی غده تیروئید نشانه چیست و درمان آن با ویزیت آنلاین متخصص غدد
آیا بیماری هاشیموتو با دارو قابل درمان است؟
بیماران مبتلا به بیماری هاشیموتو علامت دار نیاز به مراقبت و نظارت متخصص غدد درون ریز دارند. در این افراد، غده تیروئید قادر به عملکرد کافی برای رفع نیازهای فیزیولوژیکی بدن با توجه به تولید هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید) نیست. هنگامی که این اتفاق می افتد و بیماران عملکرد تیروئید پایینی دارند، بیماران شروع به دریافت هورمون تیروئید از طریق دارو می کنند و تا پایان عمر تحت نظر قرار می گیرند. بنابراین، آیا هاشیموتو با داروهای هورمون تیروئید قابل درمان است؟ اکثریت قریب به اتفاق بیماران تا زمانی که دارو را طبق دستور مصرف می کنند، عملکرد خوبی را از خود نشان می دهند. آنها باید سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرند و سطح تیروئیدشان به طور منظم (معمولاً 1-2 بار در سال) بررسی شود.
گاهی اوقات، درصد کمی از بیماران حتی نیاز به درمان اضافی برای بیماری هاشیموتو و علائم آن از جمله علائم گواتر هاشیموتو دارند. در کوتاه مدت، برخی از بیماران برای کاهش علائم التهاب، به ویژه درد و تورم، به داروهای ضد التهابی و/یا استروئیدها نیاز دارند. بنابراین، آیا هاشیموتو با جایگزینی هورمون تیروئید و/یا استروئید قابل درمان است؟ پاسخ نهایی خیر است، اما درمانهای دارویی مطمئناً می تواند عملکرد و علائم تیروئید را کنترل کند. اگر عملکرد تیروئید طبیعی باشد، بسیاری از بیماران هیچ مشکلینخواهند داشت.در واقع، اگرچه آنتی بادی های تیروئید هنوز بالا هستند، عملکرد طبیعی تیروئید ممکن است بسیاری از علائم کم کاری تیروئید را خنثی کند.
سوالات متداول
چه میزان TSH نشان دهنده بیماری هاشیموتو است؟
مطالعات نشان می دهد که افراد با TSH بالای 2.5 باید از نظر بیماری هاشیموتو و همچنین نشانگرهای خطر قلبی عروقی غربالگری شوند.
بهترین مکمل در بیماری هاشیموتو کدام است؟
مکمل های حاوی ویتامین های D و B به همراه سلنیوم، روی، آهن، کورکومین و منیزیم از بهترین مکمل ها برای بیماری هاشیموتو هستند.
آیا با وجود بیماری هاشیموتو، میتوان باردار شد؟
در بارداری، سطوح پایین هورمون های تیروئید ممکن است به جنین آسیب برساند یا حتی باعث سقط جنین شود. زنان باردار مبتلا به بیماری هاشیموتو ( کم کاری تیروئید) تحت نظر پزشک، به دوز بالاتر از حد معمول نیاز دارند.
