اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا (Hypochondria) یک وضعیت روانی است که در آن فرد به طور مداوم و غیر منطقی نگران سلامت جسمی خود است و احساس می‌کند که ممکن است به بیماری‌های جدی مبتلا باشد. این نگرانی‌ها حتی در صورت عدم وجود شواهد پزشکی و نتایج منفی آزمایش‌ها نیز ادامه پیدا می‌کند. اختلال خود بیمار انگاری می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و او را به دنبال مراقبت‌های پزشکی غیرضروری و مکرر سوق دهد.
برای متخصصان پزشکی، این ترس‌ها ممکن است غیرقابل توجیه یا غیرواقعی به نظر برسند، زیرا هیچ مدرکی وجود ندارد که پزشک بتواند آن را پیدا کند. اما برای افراد مبتلا به اختلال اخود بیمار انگاری، ترس برای آنها بسیار واقعی است. این چیزی نیست که آنها بتوانند کنترل کنند. حتی پس از اینکه آزمایش‌های پزشکی هیچ مشکلی را نشان نداد، افراد مبتلا به هیپوکندریازیس در تمرکز بر روی هر چیزی غیر از نگرانی در مورد بیمار بودن مشکل دارند.
نگرانی های مداوم سلامتی آنها می تواند در روابط، شغل و زندگی آنها تداخل ایجاد کند. در ادامه میخواهیم به سوال اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا چیست بپردازیم.
اختلال هیپوکندریا چیست؟
افراد مبتلا به اختلال اضطراب بیماری، که گاهی اوقات به عنوان هیپوکندری یا هیپوکندریاز شناخته می شود، از این می ترسند که یک وضعیت پزشکی جدی داشته باشند یا اینکه در معرض خطر بالای بیماری هستند. آنها همچنین ممکن است عملکردهای معمولی بدن را به عنوان نشانه های بیماری به اشتباه تفسیر کنند. ممکن است اضطراب شدیدی را تجربه کنید که احساسات بدن، مانند انقباض عضلانی یا خستگی، با یک بیماری خاص و جدی مرتبط است.
این اضطراب بیش از حد به جای خود علامت فیزیکی منجر به پریشانی شدیدی می شود که می تواند زندگی شما را مختل کند. اختلال خود بیمار انگاری یک وضعیت طولانی مدت است که می تواند در شدت نوسان داشته باشد. ممکن است با افزایش سن یا در زمان استرس افزایش یابد. اما مشاوره روانشناختی (روان درمانی) و گاهی دارو می تواند به کاهش نگرانی شما کمک کند.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
انواع اختلال هیپوکندریا چیست؟
افراد مبتلا به این اختلال به طور کلی در یکی از این دسته بندی ها قرار می گیرند:
- جستجوی مراقبت: شما زمان زیادی را در یک محیط مراقبت های بهداشتی می گذرانید. شما از چندین متخصص مشاوره می گیرید و درخواست آزمایشات پزشکی می کنید.
- مراقبت اجتنابی: از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و مراقبت های پزشکی اجتناب می کنید. ممکن است به پزشکان اعتماد نکنید یا فکر کنید که آنها علائم شما را جدی نمی گیرند. این می تواند ترس و اضطراب بیشتری ایجاد کند.
اختلال خود بیمار انگاری چقدر شایع است؟
اختلال خود بیمار انگاری (هیپوکندری) بسیار نادر است. معمولاً در اوایل بزرگسالی ظاهر می شود.
علت اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا چیست؟
علت دقیق خود بیمار انگاری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- تجربیات زندگی: تجربه بیماری‌های جدی در گذشته یا مشاهده نزدیکان که به بیماری‌های وخیم مبتلا شده‌اند، می‌تواند باعث ایجاد ترس‌های غیرمنطقی در فرد شود. این تجربیات ممکن است باعث شوند که فرد به طور مداوم احساس کند که ممکن است او نیز به بیماری‌های جدی مبتلا شود.
- مشکلات روانشناختی: افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی یا افسردگی بیشتر در معرض ابتلا به هیپوکندریا قرار دارند. این اختلالات می‌توانند احساس نگرانی و ترس از بیماری‌های جسمی را تقویت کنند و فرد را به سمت نگرانی‌های غیرمنطقی درباره سلامتی خود سوق دهند.
- حساسیت بیش از حد به علائم بدنی: برخی از افراد به طور طبیعی حساسیت بیشتری به تغییرات و علائم بدنی خود دارند. این حساسیت می‌تواند باعث شود که فرد حتی علائم معمولی و بی‌اهمیت را به عنوان نشانه‌ای از یک بیماری جدی تفسیر کند.
- اطلاعات نادرست یا افراطی: دسترسی به اطلاعات نادرست یا افراطی در مورد بیماری‌ها و نشانه‌های آنها، به ویژه از طریق اینترنت، می‌تواند باعث افزایش نگرانی‌های بیمارگونه در فرد شود. این اطلاعات ممکن است باعث شوند که فرد علائم خود را به بیماری‌های خطرناک نسبت دهد، حتی اگر شواهد کافی برای چنین تشخیصی وجود نداشته باشد.
- نیاز به توجه: در برخی موارد، نیاز به جلب توجه از سوی دیگران می‌تواند باعث شود که فرد به طور غیرواقعی نگرانی‌های سلامتی خود را اغراق کند و به دنبال تأیید یا همدردی از سوی دیگران باشد.
پیشنهاد مقاله: حرف زدن با خود در تنهایی نشانه چیست
علائم اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا چیست؟
علائم اختلال خود بیمار انگاری به شدت می‌تواند متفاوت باشد و از فردی به فرد دیگر تغییر کند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نگرانی مداوم درباره سلامتی: فرد مبتلا به خود بیمار انگاری به طور مداوم نگران وضعیت سلامتی خود است و به طور مکرر به بیماری‌های جدی فکر می‌کند. این نگرانی‌ها معمولاً بدون دلیل و بر اساس احساسات و ترس‌های غیرمنطقی شکل می‌گیرد.
- ترس از بیماری‌های خاص: بیماران هیپوکندریا معمولاً به طور خاصی از یک یا چند بیماری جدی ترس دارند و این ترس‌ها به طور مستمر ذهن آنها را مشغول می‌کند. برای مثال، برخی از افراد ممکن است به طور غیرمنطقی از سرطان یا بیماری‌های قلبی بترسند.
- مراجعه مکرر به پزشک: افراد مبتلا به خود بیمار انگاری به طور مکرر به پزشکان مختلف مراجعه می‌کنند و از انجام آزمایش‌ها و چکاپ‌های متعدد نگران نیستند. با این حال، نتایج منفی آزمایش‌ها معمولاً نمی‌تواند نگرانی‌های آنها را کاهش دهد.
- تمرکز بیش از حد بر علائم بدنی: این افراد به طور مداوم به علائم بدنی خود توجه می‌کنند و هرگونه تغییر کوچکی در بدن خود را به عنوان نشانه‌ای از یک بیماری جدی تلقی می‌کنند. این تمرکز بیش از حد می‌تواند به نگرانی‌های بی‌مورد منجر شود.
- اضطراب و افسردگی: هیپوکندریا معمولاً با علائم اضطراب و افسردگی همراه است. این اختلالات می‌توانند نگرانی‌های بیمارگونه را تشدید کرده و به تشدید علائم جسمی منجر شوند.
- اجتناب از موقعیت‌های پزشکی: برخی از افراد مبتلا به خود بیمار انگاری به دلیل ترس از تشخیص یک بیماری جدی، از مراجعه به پزشک یا انجام آزمایش‌های پزشکی اجتناب می‌کنند. این ترس‌ها می‌تواند باعث شود که فرد از مراقبت‌های ضروری خود غفلت کند.
عوارض اختلال خود بیمار انگاری (هیپوکندری) چیست؟
ترس و نگرانی مداوم می تواند باعث استرس شود که بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر می گذارد. اختلال اضطراب بیماری می تواند روابط و زندگی شما را مختل کند. ممکن است وقت خود را با عزیزانتان از دست بدهید زیرا نگران سلامتی خود هستید. اختلال خود بیمار انگاری همچنین شما را در معرض خطرات زیر قرار می دهد:
- مشکلات مالی به دلیل قبض های پزشکی و از دست دادن کار.
- ناتوانی پزشکی و بیکاری.
- آزمایشات پزشکی غیر ضروری و عوارض احتمالی آزمایش
برخی از افراد به شدت احساس افسردگی می کنند و حتی ممکن است به افکار آسیب رساندن به خود یا خودکشی فکر کنند یا عمل کنند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
تست اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا
تشخیص اختلال خود بیمار انگاری نیاز به ارزیابی دقیق توسط یک متخصص روانپزشکی دارد. اگرچه تست‌های خاصی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد، اما پرسشنامه‌ها و ابزارهای ارزیابی روانشناختی می‌توانند به تشخیص کمک کنند.
ابزارهای تشخیصی
- پرسشنامه‌های ارزیابی اضطراب و افسردگی: این پرسشنامه‌ها می‌توانند به شناسایی ارتباط بین اضطراب و افسردگی با هیپوکندریا کمک کنند.
- مصاحبه‌های بالینی: روانپزشک یا روانشناس با انجام مصاحبه‌های بالینی به بررسی نگرانی‌های بیمار، تاریخچه بیماری‌ها و رفتارهای مرتبط با سلامتی می‌پردازد.
- ارزیابی تاریخچه پزشکی: بررسی تاریخچه پزشکی و مراجعه‌های مکرر به پزشک می‌تواند به تشخیص هیپوکندریا کمک کند.
اهمیت تشخیص دقیق
تشخیص دقیق هیپوکندریا می‌تواند به کاهش نگرانی‌های غیرضروری بیمار و جلوگیری از انجام آزمایش‌ها و درمان‌های غیرضروری کمک کند. همچنین، تشخیص درست این اختلال می‌تواند به تعیین برنامه درمانی مناسب برای بیمار منجر شود.
درمان قطعی اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا
درمان اختلال خود بیمار انگاری معمولاً به ترکیبی از روش‌های روان درمانی و دارو درمانی نیاز دارد. هدف اصلی درمان، کاهش نگرانی‌های غیرمنطقی و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.
- روان درمانی: روان درمانی یکی از موثرترین روش‌های درمان هیپوکندریا است. این روش می‌تواند به بیمار کمک کند تا نگرانی‌های غیرمنطقی خود را شناسایی کرده و راهکارهای موثری برای مقابله با آنها بیاموزد.
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از روش‌های اصلی روان درمانی برای درمان هیپوکندریا است. این روش به بیمار کمک می‌کند تا الگوهای فکری منفی و نادرست خود را شناسایی کرده و آنها را با الگوهای فکری مثبت و منطقی جایگزین کند.
- درمان‌های مبتنی بر ذهن‌آگاهی: روش‌های درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (Mindfulness) به بیمار کمک می‌کنند تا به طور آگاهانه بر لحظه حاضر تمرکز کند و نگرانی‌های خود را کاهش دهد. این روش‌ها می‌توانند به کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند.
- دارو درمانی: در برخی موارد، استفاده از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی می‌تواند به کاهش علائم هیپوکندریا کمک کند. این داروها باید تحت نظارت پزشک متخصص مصرف شوند و ممکن است نیاز به تنظیم دوز داشته باشند.
- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs): داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRIs) معمولاً برای درمان افسردگی و اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند در کاهش علائم هیپوکندریا موثر باشند.
- داروهای ضد اضطراب: داروهای ضد اضطراب می‌توانند به کاهش نگرانی‌ها و استرس‌های مرتبط با هیپوکندریا کمک کنند. این داروها معمولاً به عنوان یک درمان کوتاه‌مدت تجویز می‌شوند.
- آموزش و مشاوره: آموزش بیمار در مورد اختلال هیپوکندریا و مشاوره با پزشک می‌تواند به بیمار کمک کند تا بهتر با نگرانی‌های خود کنار بیاید و از انجام اقدامات غیرضروری خودداری کند.
پیشنهاد ویژه: بیماری خود ایمنی چیست؟ انواع و علایم آن
اختلال خود بیمار انگاری سرطان چیست؟
اختلال خود بیمار انگاری سرطان به حالتی اشاره دارد که فرد به طور خاص از ابتلا به سرطان ترس دارد و این ترس به صورت مداوم و غیرمنطقی ذهن او را مشغول می‌کند. این افراد معمولاً به طور مکرر به پزشکان مراجعه می‌کنند و درخواست انجام آزمایش‌های مختلف برای تشخیص سرطان می‌دهند.
علائم اختلال خود بیمار انگاری سرطان
- نگرانی بیش از حد از سرطان: این افراد ممکن است به طور مداوم نگران باشند که به نوع خاصی از سرطان مبتلا شده‌اند، حتی اگر هیچ علائمی وجود نداشته باشد.
- مراجعه مکرر به پزشک: افراد مبتلا به هیپوکندریای سرطان به طور مکرر به پزشکان مراجعه می‌کنند و ممکن است از انجام آزمایش‌های متعدد و غیرضروری درخواست کنند.
- جستجوی اطلاعات در اینترنت: این افراد ممکن است ساعت‌ها در اینترنت به دنبال اطلاعات درباره سرطان‌ها بگردند و هر علامتی را به عنوان نشانه‌ای از سرطان تفسیر کنند.
درمان اختلال خود بیمار انگاری سرطان
درمان هیپوکندریای سرطان مشابه درمان عمومی هیپوکندریا است و شامل روان درمانی، دارو درمانی و مشاوره می‌شود. هدف از درمان، کاهش نگرانی‌های بیمارگونه و بهبود کیفیت زندگی فرد است.
نتیجه‌گیری
اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا یک اختلال روانی است که می‌تواند به شدت کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این اختلال باعث می‌شود که فرد به طور مداوم نگران وضعیت سلامتی خود باشد و به دنبال انجام آزمایش‌ها و درمان‌های غیرضروری بگردد. تشخیص و درمان به موقع این اختلال می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها و بهبود کیفیت زندگی بیمار منجر شود.
استفاده از روش‌های روان درمانی، دارو درمانی و مشاوره می‌تواند به بیمار کمک کند تا با نگرانی‌های خود مقابله کند و زندگی بهتری داشته باشد. هر کسی هر از گاهی نگران سلامتی خود است. اما اگر اضطراب سلامتی بر توانایی شما برای لذت بردن از زندگی تأثیر می گذارد، باید صادقانه با متخصص سلامت روان خود صحبت کنید. پزشک شما می تواند اختلال اضطراب بیماری را تشخیص داده و درمان کند.
زندگی با اختلال اضطراب بیماری می تواند چالش برانگیز باشد، اما می توانید مهارت های مقابله ای را بیاموزید تا به شما کمک کند دوباره از سلامتی برخوردار شوید.
