آیا تا به حال متوجه شده اید که وقتی گوشی خود را پیدا نکرده اید مضطرب و یا حتی وحشت زده شده اید؟ آیا فکر گیر افتادن در یک مکان خلوت بدون سرویس تلفن همراه شما را با احساس ترس پر می کند؟ اگر چنین است، ممکن است برخی از علائم نوموفوبیا را داشته باشید. نوموفوبیا (Nomophobia)، یا همان بی گوشی هراسی، به معنای ترس شدید از نبود دسترسی به تلفن همراه یا قطع ارتباط با آن است. در دنیای امروزی که تکنولوژی به بخشی جداییناپذیر از زندگی انسانها تبدیل شده است، این نوع از اضطراب و هراس بیش از پیش خود را نشان داده است.
استفاده بیوقفه از تلفنهای هوشمند و اینترنت باعث شده که افراد در صورت دوری از این دستگاهها احساس نگرانی و ناآرامی کنند. این مقاله به هر آنچه که باید درباره نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی بدانید! از جمله: علائم، علتها، روشهای تشخیص و درمان این اختلال میپردازد.
نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی چیست؟
نوموفوبیا ترکیبی از واژههای “no mobile phone phobia” است که به معنی هراس از نداشتن تلفن همراه یا قطع ارتباط با آن است. این اصطلاح اولین بار در سال 2008 در انگلستان شکل گرفت، زمانی که تحقیقی نشان داد بیش از 50 درصد از کاربران تلفن همراه، در صورت از دست دادن یا نداشتن تلفن همراه خود دچار اضطراب و استرس میشوند. نوموفوبیا به طور معمول در افرادی دیده میشود که به شدت به تلفن همراه خود وابسته هستند، چه برای برقراری ارتباط با دیگران، استفاده از شبکههای اجتماعی، جستجوی اطلاعات یا حتی برای سرگرمی.
در واقع، افراد مبتلا به این اختلال احساس میکنند که بدون دسترسی به تلفن همراه، از دنیای بیرونی جدا شده و تنها میمانند.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
ریشه های نوموفوبیا
نوموفوبیا شکل کوتاه شده « no – mo bile- pho ne pho bia » است. این اصطلاح برای اولین بار در مطالعه ای در سال 2008 که توسط اداره پست بریتانیا انجام شد، ابداع شد. در نمونه ای متشکل از بیش از 2100 بزرگسال، این مطالعه نشان داد که 53 درصد از شرکت کنندگان دچار نوموفوبیا بودند. این وضعیت با احساس اضطراب زمانی که افراد تلفن های خود را گم می کنند، عمر باتری آنها تمام می شود مشخص می شود. مطالعه نشان داد که این ترس می تواند آنقدر قوی باشد که بسیاری از مردم هرگز تلفن های خود را خاموش نمی کنند، حتی در شب یا در مواقعی که از دستگاه های خود استفاده نمی کنند.
وقتی از آنها پرسیده شد که چرا هرگز تلفن های خود را خاموش نمی کنند، 55٪ نیاز به حفظ ارتباط با خانواده و دوستان را ذکر کردند، 10٪ گفتند که به دلایل کاری نیاز به تماس دارند و 9٪ گزارش کردند که خاموش کردن تلفن آنها آنها را مضطرب می کند. شاید ترس از دست دادن چیزی است که باعث می شود بسیاری از افراد گزارش دهند که حتی اگر در وسط کار دیگری باشند به یک تماس یا پیامک پاسخ می دهند. این مطالعه نشان داد که مردم اغلب مایل بودند فعالیت های زندگی خود را قطع کنند تا به تماس پاسخ دهند.
اکثریت مردم (80%) حاضر بودند هنگام تماشای تلویزیون به تماس پاسخ دهند، 40% هنگام صرف غذا به تماس پاسخ میدادند و 18% زمانی که در رختخواب با شخص دیگری بودند حاضر بودند به تلفن پاسخ دهند.
علائم نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی
علائم نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی بسته به شدت اختلال و شرایط فردی میتواند متفاوت باشد. با این حال، برخی از علائم رایج این اختلال شامل موارد زیر است:
- احساس اضطراب و استرس شدید: یکی از بارزترین علائم نوموفوبیا، احساس اضطراب و استرس شدید در صورت نداشتن تلفن همراه یا از دست دادن ارتباط با آن است. این افراد ممکن است حتی در هنگام خواب یا استراحت نیز نگران این باشند که تلفن همراه خود را از دست بدهند.
- نیاز مداوم به بررسی تلفن همراه: افراد مبتلا به نوموفوبیا به طور مداوم تلفن همراه خود را بررسی میکنند، حتی در مواقعی که هیچ پیامی یا تماسی دریافت نکردهاند. این رفتار ناشی از ترس از قطع ارتباط با جهان بیرون است.
- وابستگی به تلفن همراه در فعالیتهای روزمره: این افراد ممکن است به قدری به تلفن همراه خود وابسته شوند که حتی در هنگام انجام فعالیتهای روزمره مانند غذا خوردن، خوابیدن یا ملاقات با دوستان، به تلفن همراه خود نیاز داشته باشند.
- احساس ناراحتی در هنگام قطع ارتباط: در صورت قطع شدن ارتباط تلفن همراه، این افراد احساس ناراحتی و ناآرامی میکنند و ممکن است به سرعت به دنبال راهی برای بازگشت به ارتباط باشند، مانند پیدا کردن شبکه وایفای یا شارژر.
- ترس از گم کردن تلفن همراه: افراد مبتلا به نوموفوبیا همواره نگران این هستند که تلفن همراه خود را گم کنند یا از دست بدهند. این ترس ممکن است به قدری شدید باشد که باعث اختلال در زندگی روزمره آنها شود.
- افسردگی و انزوا: در موارد شدیدتر، نوموفوبیا میتواند به افسردگی و احساس انزوا منجر شود، زیرا فرد به دلیل وابستگی به تلفن همراه ممکن است از فعالیتهای اجتماعی و حضوری دوری کند.
پیشنهاد مقاله: اعتیاد به شبکه ھای اجتماعی، نشانه ھا و راه ھای ترک آن
چرا ما نمی توانیم بدون گوشی خود باشیم؟
دلایل متعددی وجود دارد که چرا افراد علائم نوموفوبیا را تجربه می کنند.
- سودمندی برای کارهای روزانه: مفید بودن تلفن های همراه در ترس از بدون گوشی بودن نقش اساسی دارد. گوشی های هوشمند قادر به انجام کارهای بسیار زیادی هستند. مردم از تلفن های خود برای حفظ ارتباط، تحقیق در مورد چیزهایی که به آنها علاقه مند هستند، برای انجام تجارت، سازماندهی ماندن، به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و حتی مدیریت پول استفاده می کنند. از آنجایی که مردم اکنون برای کارهای مهم بسیاری به تلفن های خود مراجعه می کنند، شاید تعجب آور نباشد که مردم از نبود تلفن همراه خود ترس داشته باشند. بدون تلفن میتواند باعث شود افراد از جنبههای مهم زندگیشان از جمله دوستان، خانواده، کار، امور مالی و اطلاعات جدا شوند.
- میزان استفاده هر روز: یک مطالعه در سال 2014 که در مجله اعتیادهای رفتاری منتشر شد ، نشان داد که دانشجویان کالج روزانه 9 ساعت را صرف تلفن همراه خود می کنند. محققان پیشنهاد می کنند که استفاده مداوم از تلفن همراه نشان دهنده یک پارادوکس فناوری است. گوشی های هوشمند می توانند هم آزاد کننده و هم ظلم کننده باشند. افراد قادر به برقراری ارتباط، جمع آوری اطلاعات و معاشرت هستند، اما در عین حال استفاده از تلفن همراه می تواند به وابستگی منجر شود که هم محدود کننده و هم استرس زا است.
- آشنایی با تکنولوژی: موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر برای نوجوانان پیشنهاد می کند که این اضطراب جدایی از تلفن همراه ممکن است در نوجوانان و بزرگسالان جوان شایع تر باشد. جوانان این گروه سنی عمدتاً بومی دیجیتال هستند، به این معنی که در عصر فناوری دیجیتال متولد و بزرگ شده اند. از آنجایی که آنها تجربه اولیه با رایانه، اینترنت و تلفن های همراه داشتند، این دستگاه ها اغلب بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره هستند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص روانشناسی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
علت نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی
علت نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی هنوز به طور دقیق مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که این اختلال ممکن است ناشی از ترکیبی از عوامل روانی، اجتماعی و تکنولوژیکی باشد. برخی از مهمترین عوامل موثر بر بروز این اختلال عبارتند از:
- وابستگی روانی به تلفن همراه: تلفنهای همراه به بخشی از زندگی روزمره افراد تبدیل شدهاند و بسیاری از افراد به دلیل ارتباطات اجتماعی، سرگرمی و کارهای روزمره به شدت به آنها وابسته شدهاند. این وابستگی روانی میتواند به ایجاد نوموفوبیا منجر شود.
- ترس از قطع ارتباط: بسیاری از افراد به دلیل نیاز به برقراری ارتباط دائمی با دیگران، به ویژه از طریق شبکههای اجتماعی، دچار ترس از قطع ارتباط میشوند. این ترس میتواند باعث بروز نوموفوبیا شود.
- تاثیر شبکههای اجتماعی: شبکههای اجتماعی به شکلی فراگیر در زندگی افراد نفوذ کردهاند و افراد به طور مداوم نیاز به بررسی پیامها، لایکها و نظرات خود دارند. این وابستگی به شبکههای اجتماعی میتواند یکی از علل نوموفوبیا باشد.
- اضطراب اجتماعی: افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی ممکن است به دلیل ترس از مواجهه با دیگران، به تلفن همراه خود به عنوان ابزاری برای ارتباط غیرمستقیم وابسته شوند. این وابستگی ممکن است به تدریج به نوموفوبیا تبدیل شود.
- ترس از دست دادن اطلاعات: برخی از افراد نگران این هستند که در صورت نداشتن تلفن همراه، اطلاعات مهمی را از دست بدهند یا از رویدادهای مهم و فوری جا بمانند. این ترس از دست دادن اطلاعات میتواند به بروز نوموفوبیا منجر شود.
درمان نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی
درمان نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی شامل روشهای مختلفی است که به کاهش وابستگی فرد به تلفن همراه و مدیریت اضطراب ناشی از نبود آن کمک میکند. در ادامه به برخی از روشهای درمانی این اختلال پرداخته شده است:
- رواندرمانی: رواندرمانی یکی از موثرترین روشهای درمان نوموفوبیا است. درمان شناختی-رفتاری (CBT) به فرد کمک میکند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسالم خود را شناسایی کرده و آنها را با روشهای جدید و سالم جایگزین کند. این روش درمانی میتواند به فرد کمک کند تا وابستگی به تلفن همراه را کاهش داده و اضطراب خود را مدیریت کند.
- مدیریت زمان استفاده از تلفن همراه: یکی از راههای کاهش وابستگی به تلفن همراه، تعیین محدودیتهای زمانی برای استفاده از آن است. فرد میتواند با تنظیم زمانهای مشخصی برای استفاده از تلفن همراه، به تدریج وابستگی خود را کاهش دهد و زمان بیشتری را به فعالیتهای حضوری و اجتماعی اختصاص دهد.
- فعالیتهای جایگزین: فرد مبتلا به نوموفوبیا میتواند با جایگزینی فعالیتهای سالم و مفید مانند ورزش، مطالعه، هنر و ملاقات با دوستان، از زمان استفاده از تلفن همراه کاسته و به تدریج از وابستگی به آن خارج شود.
- مشاوره روانشناسی: در برخی موارد، مشاوره روانشناسی میتواند به فرد کمک کند تا ریشههای اضطراب و هراس خود را شناسایی کند و راهحلهای مناسبی برای کاهش آنها پیدا کند. مشاوره میتواند به فرد کمک کند تا با تغییر نگرشها و رفتارهای خود، به زندگی بدون وابستگی به تلفن همراه عادت کند.
- تمرینات آرامشبخشی: تمرینات آرامشبخشی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و یوگا میتوانند به فرد کمک کنند تا اضطراب خود را مدیریت کرده و در مواجهه با نبود تلفن همراه، احساس آرامش بیشتری داشته باشند.
پیشنهاد ویژه: ترایپوفوبیا یا ترس از فرورفتگی چیست؟ + نحوه درمان آن
آیا نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی خطرناک است؟
آیا نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی خطرناک است؟ به طور کلی، نوموفوبیا به عنوان یک اختلال روانی میتواند تاثیرات منفی بر زندگی فرد بگذارد. اگرچه این اختلال به طور مستقیم جان فرد را تهدید نمیکند، اما میتواند کیفیت زندگی او را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. برخی از خطرات و مشکلات ناشی از نوموفوبیا عبارتند از:
- اختلال در روابط اجتماعی: افراد مبتلا به نوموفوبیا ممکن است به دلیل وابستگی به تلفن همراه، از فعالیتهای اجتماعی و روابط حضوری دوری کنند. این امر میتواند به انزوای اجتماعی و کاهش کیفیت روابط آنها منجر شود.
- اختلال در خواب: وابستگی شدید به تلفن همراه ممکن است باعث شود که فرد تا دیر وقت از تلفن همراه استفاده کند و در نتیجه دچار اختلالات خواب شود. این اختلالات میتواند به مشکلات جسمی و روانی مانند خستگی، کاهش تمرکز و افسردگی منجر شود.
- افسردگی و اضطراب: نوموفوبیا میتواند به افسردگی و اضطراب منجر شود، به ویژه در افرادی که به دلیل وابستگی به تلفن همراه از فعالیتهای حضوری و اجتماعی دوری میکنند.
- کاهش بهرهوری: وابستگی به تلفن همراه میتواند بهرهوری فرد در محل کار یا تحصیل را کاهش دهد، زیرا فرد به جای تمرکز بر وظایف خود، زمان زیادی را صرف استفاده از تلفن همراه میکند.
نتیجهگیری
نوموفوبیا یا بی گوشی هراسی یکی از اختلالات رایج در دنیای مدرن است که به دلیل وابستگی افراد به تلفنهای همراه و تکنولوژیهای دیجیتال ایجاد میشود. این اختلال میتواند تاثیرات منفی بر زندگی فردی و اجتماعی افراد داشته باشد و به اضطراب، افسردگی و کاهش کیفیت زندگی منجر شود. با این حال، با استفاده از روشهای درمانی مانند رواندرمانی، مدیریت زمان استفاده از تلفن همراه و جایگزینی فعالیتهای سالم، میتوان این اختلال را مدیریت کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. آگاهی از علائم و علل این اختلال و انجام مداخلات به موقع میتواند به پیشگیری و کاهش اثرات آن کمک کند.
سیمین رضاوند زایری
روانشناسی
فهیمه نیک بخش
روانشناسی عمومی
سپیده امینی
روانشناسی عمومی
رامینا جوینی پور
روانشناسی عمومی
فرح جعفری
روانشناسی عمومی
سیده کبری میر بهرسی
روانشناسی
حمیده قاضی مزرعه
روانشناسی بالینی
میترا سجادیان
روانشناسی بالینی
آدینه مهدیان ریزی
روانشناسی عمومی
لیلا سالاری
روانشناسی بالینی
حسن صدیقی
روانشناسی عمومی
عباس تدینی
روانشناسی بالینی
مهدی صفائیان فر
روانشناسی بالینی
علی صادقی
روانشناسی
مریم شجاعیان
روانشناسی بالینی
سعید علیزاده
روانشناسی
داوود لکی
روانشناسی بالینی
سارا سهرابی
روانشناسی بالینی
مهدی رجبی
روانشناسی عمومی
سحر خرمی وایقان
روانشناسی بالینی