شاید برای شما هم این سوال ایجاد شده باشد که چرا باید به سرطان مغز استخوان مبتلا شویم؟ به طور کلی شیوع اغلب انواع سرطان ها با افزایش سن افزایش می یابند. همچنین این سرطان ها اغلب در مردها، افرادی که با مواد شیمیایی سر و کار دارند، افراد سیگاری و افراد با سابقه شیمی درمانی یا پرتودرمانی بیشتر دیده می شوند. اگرچه گاهی نیز ممکن است این سرطان ها در افراد بدون هیچ علت مشخصی نیز رخ دهند.
در ادامه این مطلب به طور کامل تر در رابطه با تشخیص سرطان مغز استخوان و راه های پیشگیری و درمان آن توضیح داده شده است.
سرطان مغز استخوان چیست؟
پیش از توضیح در این رابطه، باید بدانید وظیفه مغز استخوان در بدن چگونه است. مغز استخوان بافتی اسفنجی داخل استخوان های ما می باشد که وظیفه تولید و ساخت سلول های خونی بر عهده آن قرار دارد. سرطان مغز استخوان به رشد غیر طبیعی سلول های سرطانی در بافت اسفنجی مغز استخوان ها گفته می شود. به دنبال تجمع سلول های سرطانی، سلول های سالم در مغز استخوان کاهش می یابند. برای تشخیص، اغلب از آسپیراسیون و نمونه برداری مغز استخوان توسط سوزن با بی حسی موضعی استفاده می گردد.
علت ابتلا به سرطان مغز استخوان چیست؟
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، برخی افراد ممکن است بدون هیچ دلیل شناخته شده ای، به سرطان مبتلا گردند. اما به طور کلی دلیل مبتلا شدن به سرطان مغز استخوان چیست؟ خطر این نوع سرطان در افراد زیر افزایش می یابد:
- کار و تماس با مواد شیمیایی در حلال ها، اگزوز موتورها، سوخت ها، محصولات کشاورزی و مواد شیمیایی
- تماس با تشعشعات هسته ای
- سابقه ابتلا به ایدز، هپاتیت، رتروویروس ها و هرپس ویروس ها
- سابقه بیماری های خونی و اختلالات پلاسماسل ها
- بیماری های ژنتیکی و سابقه فامیلی ابتلا به سرطان خون
- سابقه شیمی درمانی یا پرتودرمانی در گذشته
- چاقی
- سیگار
- افزایش سن
- جنس مذکر
بیشتر بخوانید: علائم عفونت خون و درمان آن با پزشک عفونی
انواع سرطان مغز استخوان
اگرچه بسیاری از بیماری ها ممکن است در سیر بیماری با درگیری مغز استخوان نیز همراه گردند، اما به طور عمده انواع سرطان مغز استخوان شامل 3 نوع اصلی هستند که عبارتند از: لوسمی ها، لنفوم و مولتیپل میلوم.
لوسمی ها
به تولید و رشد غیرطبیعی سلول های خونساز در مغز استخوان، لوسمی یا لوکمی گفته می شود. انواع مختلفی از لوسمی ها ممکن است در اطفال یا بزرگسالان دیده شوند. لوسمی اغلب با درگیری گلبول های سفید در مغز استخوان همراه می باشد. گلبول های سفید از نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن و دفاع در برابر عوامل مهاجم برخوردار می باشند. رشد غیرطبیعی و بیش از حد گلبول های سفید در مغز استخوان، منجر به سرطان مغز استخوان می گردد. انواع لوسمی ها عبارتند از:
- میلوئیدی حاد (AML)
- لنفوئیدی حاد (ALL)
- میلوئیدی مزمن (CML)
- لنفوئیدی مزمن (CLL)
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
مولتیپل میلوم
پلاسماسل ها، نوعی گلبول های سفید می باشند که با تولید پادتن، در افزایش ایمنی بدن برای دفاع در برابر عوامل بیگانه، کمک کننده می باشند. به درگیری پلاسماسل ها و رشد بیش از حد و غیر طبیعی آن ها، مولتیپل میلوم گفته می شود. این سلول های سرطانی در عوض تولید پادتن، پروتئین هایی غیر طبیعی تولید می کنند که با عوارض خطرناکی در بدن همراه می باشد. موارد بدون بدون علامت و با رشد آهسته مولتیپل میلوم، نیاز به درمان اختصاصی ندارند.
لنفوم
سیستم لنفاوی، بخشی از سیستم ایمنی بدن می باشد. سیستم لنفاوی شامل گره های لنفاوی، طحال، تیموس و مغز استخوان می باشد. به سرطان سیستم لنفاوی، لنفوم گفته می شود. انواع مختلفی از لنفوم ها وجود دارند، اما به طور کلی دو تقسیم بندی عمده لنفوم ها عبارتند از:
- لنفوم های هوچکین : اغلب در نوجوانان و افراد جوان دیده می شوند.
- لنفوم های غیر هوچکین: 90 درصد موارد لنفوم ها را تشکیل می دهند و با افزایش سن، شیوع آن ها افزایش می یابند.
علائم اولیه سرطان مغز استخوان
بستگی به نوع سرطان در افراد مختلف، متفاوت می باشند. شایع ترین علائم انواع سرطان مغز استخوان عبارتند از:
- لوسمی: تب و لرز، ضعف و خستگی، عفونت های مکرر، تورم غدد لنفاوی، افزایش سایز کبد یا طحال، خون دماغ شدن های مکرر، خونریزی های زیرپوستی، تعریق بیش از حد و دردهای استخوانی از شایع ترین علائم آنها می باشند.
- لنفوم: تب و لرز، تعریق شبانه، کاهش وزن و تورم غدد لنفاوی شایع ترین علائم اولیه ابتلا به لنفوم می باشند.
- مولتیپل میلوم: کم خونی، کاهش تعداد گلبول های سفید و پلاکت ها در خون، دردهای استخوانی، تکرر ادرار، دردهای شکمی و آسیب کلیوی از جمله علائم اولیه مولتیپل میلوم می باشند.
روش های درمان سرطان مغز استخوان
در افراد مختلف برحسب مرحله بیماری، نوع سرطان و شرایط سلامتی زمینه ای افراد متفاوت می باشند. انواع روش های درمانی عبارتند از:
- شیمی درمانی: از انواع داروهای شیمی درمانی برای تخریب سلول های سرطانی در بدن استفاده می گردد.
- رادیوتراپی: اشعه با دوز بالا به قست های خاصی از بدن برای تخریب تومور و کاهش سایز و علائم آن داده می شود.
- درمان های بیولوژیک و تارگت تراپی: اغلب به طور مستقیم به سلول های سرطانی حمله می کند.
- پیوند مغز استخوان (HSCT): مغز استخوان سالم جایگزین مغز استخوان آسیب دیده می گردد.
طول عمر بیماران سرطان مغز استخوان
به نوع سرطان، مرحله آن، شرایط سلامتی زمینه ای فرد و انتخاب نوع و روش درمان بستگی دارد. برخی انواع سرطان مانند لنفوم هوچکین و لوسمی های اطفال با طول عمر بالا در صورت دریافت درمان مناسب و در زمان صحیح همراه می باشند. برخی انواع مولتیپل میلوم نیز با طول عمر بالایی حتی بدون نیاز به درمان همراه می باشند. از سوی دیگر برخی انواع لنفوم غیر هوچکین و لوسمی ها در بزرگسالان، سیر پیشرفتی بسیار سریع دارند و در صورت عدم آغاز درمان در زمان مناسب، بسیار خطرناک و کشنده می باشند.