بیماری های قلبی عروقی از علل عمده مرگ ومیر در دنیا می باشند، به طوری که طبق آمار حدود یک سوم مرگ ها را به خود اختصاص داده اند.از جمله عوامل خطر زمینه ساز این بیماری ها، می توان به چربی خون بالا، فشار خون بالا، دیابت، مصرف دخانیات و کم تحرکی اشاره کرد.حال اینکه علائم چربی خون بالا چیست و راه های تشخیصی و درمانی آن به چه صورت است ،مباحثی است که به صورت مختصر به آن میپردازیم.
تعریف چربی خون بالا
ابتدا لازم است به این نکته توجه کنید که چربی خون در ساخت سلول های سالم نقش مهمی را دارد اما اگر از حد طبیعی و مورد نیاز بدن فراتررود برای بدن خطر ساز خواهد بود .پارامتر های مختلف مانند تریگلیسرید،کلسترول HDLو LDL در آزمایش سنجیده می شوند و پزشک طبق نتایج و با در نظر گرفتن عوامل مختلف توصیات لازم را به بیمار می کند که معمولا کلسترول توتال بالای 200 هایپرکلسترولمی یا چربی خون بالا نامیده می شود. بالا رفتن چربی خون یا به علت کاهش سوخت و ساز برای مثال کم تحرکی است یا به علت افزایش مصرف غذاهای چرب ،زمانی که دو طرف این ترازو در تعادل نباشند ایجاد بیماری خواهند کرد. تاکید بر کنترل، بیشتر به این خاطر است که تجمع پلاک های چربی و همین طور حرکت آن ها در عروق می توانند منجر به انسداد رگ و بروز سکته های قلبی شود.
ژنتیک نیز در بروز این بیماری دخیل میباشد ولی بخش شایع بروز این بیماری درتغذیه ناسالم که همراه با کم تحرکی باشداتفاق می افتد،و همین مسئله نشان میدهد که این بیماری قابل پیشگیری و درمان است.
علائم
در بسیاری از موارد چربی خون بالا علامت مشخصی ندارد و تنها از روی آسیب هایی که به ارگان های مختلف وارد میکند می توان به آن شک کرد و با انجام آزمایش خون میتوان به وجود آن پی برد.موسسه ملی قلب ،ریه و خون آمریکا طی انجام تحقیقات گسترده ،توصیه میکند انجام آزمایش خون جهت غربالگری اولیه چربی خون بالا بهتر است بین سن 9 الی 11 سالگی انجام شود و سپس بعد از آن هر 5 سال تکرار گردد.
همچنین توصیه می شود در آقایان 45 تا 65 سال و در خانم های 55 تا 65 سال انجام آزمایش متناسب با میزان ریسک، سالانه یا هر دو سال یک بار انجام شود .
در افراد بالای 65 سال باید این پارامتر سالانه چک شود.
تشخیص چربی خون بالا توسط پزشک صورت می گیرد.
فاکتور هایی که ریسک وجود چربی خون بالا افزایش می دهند:
- رژیم غذایی نامناسب
- دیابت نوع2
- سابقه خانوادگی مثبت
- چاقی یا BMI>30
- فعالیت ورزشی ناکافی و تحرک بدنی ضعیف
- مصرف سیگار
- مصرف الکل
- سن ،به گونه ای که در سن بالای 40 این بیماری افزایش می یابد.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله تعرفه ویزیت در منزل در سال ۱۴۰۲
جلوگیری از چربی خون بالا:
همانطور که قبل تر ذکر شد این بیماری می تواند عوارض زیادی برای سیستم های مختلف بدن ایجاد کند ،در زیر نکاتی که با رعایت آن ها می توانید ریسک بروزاین بیماری را کاهش دهید ذکر شده است.
- استفاده از رژیم غذایی کم نمک و کم چرب که شامل مصرف بیشتر میوه و سبزیجات می شود و مصرف تخم مرغ را کاهش داده شود
- کاهش مصرف روغن حیوانی
- کاهش وزن درست و برنامه ریزی شده با رژیم غذایی مناسب
- ترک کردن مصرف سیگار
- ورزش ،حداقل روزی 30 دقیقه
- ترک مصرف الکل
- مدیریت استرس
درمان:
شروع دارو برای کنترل چربی خون وابسته به سن ،دارو های مصرفی بیمار ،بیماری های زمینه ای دیگرهمانند اینکه آیا مبتلا به فشار خون بالا می باشد یا نه ،است.
گاها متناسب با وضعیت بیمار ،بررسی چشم و انجام معاینه تیرویید نیز توصیه می شود.
دسته دارویی استاتین ها ،در درمان چربی خون بالا گروه شایعی هستند که به نوبه خود در دراز مدت میتوانند عوارضی را ایجاد کنند، بنابراین قبل از اینکه به مرحله مصرف دارو برسید بهتر است از وقوع آن با تغییر شیوه زندگی و تست آزمایشگاهی به موقع جلوگیری کنید.
لازم به ذکر است ،هدف از پیشگیری از علائم چربی خون بالا ،کاهش خطر 10 ساله بروز بیماری قلبی عروقی می باشد.
پیشنهاد مقاله: پزشک متخصص داخلی چه بیماری هایی را درمان میکند؟
