در تاریخ 23 آبان 1402 – توسط دکتر غزل روستایی بازنگری و بروزرسانی شد.
هرکسی ممکن است به عفونت مبتلا گردد، و هر عفونتی در صورت عدم درمان و افزایش شدت آن، می تواند در خون پخش شود و منجر به عفونت خون یا سپسیس (Sepsis) گردد. اگرچه که عفونت خون به طور مستقیم قابل انتقال به سایر افراد نمی باشد، ولی عامل ایجاد کننده آن (به طور مثال یک بیماری تنفسی) می تواند منجر به انتقال عفونت به سایر افراد گردد. از هر سه نفری که به عفونت خون مبتلا می گردند، به طور متوسط یک نفر فوت می کند.
لذا آشنایی دقیق با علائم عفونت خون و و اینکه بدانیمچه غذاهایی برای عفونت خون مفید است؟ از نقش مهمی در کاهش مرگ و میر به دنبال ابتلا به عفونت خون برخوردار می باشد. عفونت خون چیست؟ آیا عفونت خون درمان دارد؟ زمانی که یک عامل عفونی وارد بدن می شود، بدن به دفاع و مبارزه با آن می پردازد. چنانچه سیستم ایمنی بدن در مقابل عفونت ضعیف باشد و نتواند به طور کامل آن را شکست بدهد، عفونت در خون پخش می گردد و منجر به ایجاد یک پاسخ التهابی شدید در بدن فرد مبتلا می گردد، که به آن عفونت خون گفته می شود.
چند درصد عفونت در خون خطرناک است؟ عفونت خون یک اورژانس پزشکی و بسیار خطرناک می باشد؛ و نیازمند درمان سریع با داروهای تزریقی می باشد. عفونت خون اغلب به دنبال عفونت ریه، عفونت دستگاه گوارشی، عفونت سیستم ادراری تناسلی و عفونت پوست ایجاد می گردد. درمان سریع عفونت خون مانع از پیشرفت عفونت و آسیب بافتی، آسیب به ارگان های بدن و مرگ می گردد.
علائم عفونت خون
علائم عفونت خون در بزرگسالان و افراد مختلف با اطفال متفاوت می باشد. گاهی عفونت خون در فرد مسن با علائم غیر اختصاصی مانند خواب آلودگی و ضعف به تنهایی ظاهر می گردد. اما به طور کلی شایع ترین و مهم ترین علائم عفونت در خون عبارتند از:
- تب و لرز
- افزایش تعداد ضربان قلب یا ضعیف شدن نبض های محیطی
- احساس سرما
- تعریق
- خواب آلودگی و اختلال هوشیاری
- تنگی نفس
- درد و بی قراری شدید
بررسی منشا اولیه عفونت خون مانند توجه به علائم عفونت ادراری (سوزش ادرار، تکرر ادرار،…) و یا عفونت تنفسی (سرفه، تنگی نفس،…) باید حتما به سرعت آغاز گردد.
پیشنهاد مقاله: شناخت و درمان تب و سرفه شدید
چه کسانی عفونت خون میگیرند؟
متعاقب عدم درمان عفونت در هر قسمتی از بدن (ریه ها، سیستم گوارشی، عفونت ادراری و عفونت کلیه ها، عفونت پوست و …) ، عفونت ممکن است به خون سرایت کند و با پاسخ التهابی شدید بدن همراه گردد. اما به طور کلی خطر بروز عفونت خون در افراد زیر بیشتر می باشد:
- افراد بالای 65 سال
- نوزادان
- افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی مانند افراد مبتلا به ایدز و یا افرادی که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت، نارسایی کلیه و یا بیماری های انسدادی مجاری هوایی ریه
- افرادی که طولانی مدت در بخش مراقبت های ویژه و یا بیمارستان بستری می باشند
- افراد دارای کاتتر ورید مرکزی در بدن یا دارای لوله در تراشه
- افرادی که طی 90 روز گذشته آنتی بیوتیک مصرف کرده اند
- افرادی که طولانی مدت تحت درمان با کورتون می باشند و یا اخیرا کورتون با دوز بالا مصرف کرده اند
خطر مرگ و میر به دنبال ابتلا به عفونت در افراد فوق افزایش می یابد و درمان در افراد فوق باید به سرعت آغاز گردد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عفونی انلاین و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
عفونت خون چه زمانی خطرناک است؟
در صورت عدم شروع سریع درمان مصرف بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت خون، داروهای ضدویروس یا داروهای ضدقارچ، عفونت در بدن پیشرفت می کند به حالت خطرناکی به نام شوک سپتیک (Septic shock) تبدیل می گردد. شوک سپتیک بسیار خطرناک و کشنده می باشد. علائم شوک سپتیک و عفونت شدید عبارتند از:
- افت فشار خون
- خواب آلودگی شدید
- افت هوشیاری
متاسفانه حدود 50 درصد افراد مبتلا به شوک سپتیک علی رغم دریافت درمان مناسب، فوت می کنند.
بررسی میزان عفونت خون در آزمایش
روش های مختلفی برای تشخیص منشا عفونت در بدن و بررسی میزان عفونت خون در آزمایش در دسترس می باشند. پزشک عفونی با بررسی آزمایش های زیر در نمونه خون می تواند به طور نسبی میزان عفونت را در بدن تخمین بزند:
- بررسی سرعت رسوب گلبول های قرمز در خون (ESR)
- سنجش پروتئین C فعال در خون (CRP)
- بررسی پروکلسیتونین در خون (PCT)
- بررسی تعداد گلبول های سفید در خون (WBC)
- بررسی درصد پلی مورفونوکلئرها ها در خون (PMN)
- کشت خون (B/C)
همچنین بررسی آزمایش ادرار (U/A و U/C)، آزمایش مدفوع (S/E و S/C)، نمونه خلط (Sputum smear)، عکس ریه (CXR) و یا عکس شکم (سونوگرافی یا سی تی اسکن شکم) نیز در تعیین منشا اولیه عفونت در بدن کمک کننده می باشند.
آیا عفونت خون قابل درمان است؟
تشخیص سریع منشا عفونت (ریه ها، پوست، دستگاه گوارش،…) و نوع عفونت (ویروس، باکتری، قارچ یا انگل) در تعیین نوع درمان کمک کنننده می باشد. بیش از 90 درصد موارد عفونت خون قبل از پیشرفت به شوک سپتیک قابل درمان می باشند. اما تقریبا از هر دو نفر مبتلا به شوک سپتیک، یک نفر علی رغم دریافت درمان مناسب فوت می کند. انتخاب درمان مناسب، دوز صحیح دارو و مدت صحیح مصرف آن از نقش مهمی در کاهش عوارض عفونت برخوردار می باشند.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
درمان عفونت خون
افراد مبتلا باید در بیمارستان بستری گردند. افراد مبتلا به عفونت شدید بهتر است در بخش مراقبت های ویژه (ICU) بستری گردند. اصول کلی درمان عبارتند از:
- مایع درمانی و سرم تراپی کافی
- انتخاب آنتی بیوتیک، ضدویورس یا ضدقارچ مناسب
- استفاده از داروهای منقبض کننده عروق (وازوپرسورها) در صورت افت فشارخون علی رغم دریافت کافی مایعات وریدی
- استفاده از داروهای تب بر
- قطع یا تعدیل دوز موقت داروهایی که منجر به تضعیف سیستم ایمنی می شوند (مانند داروهای شیمی درمانی و داروهای مورد استفاده در پیوند عضو)
- استفاده صحیح از کورتون تزریقی در افراد مبتلا به شوک سپتیک و فشارخون های پایین مقاوم به درمان
- استفاده از لوله تنفسی و دستگاه تنفس مصنوعی در صورت تنگی نفس شدید و تهدیدکننده حیات
- جراحی و خروج منشا عفونت در صورت صلاح دید پزشک معالج
درمان خانگی عفونت خون
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، تشخیص سریع عفونت خون از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. عدم تشخیص و شروع درمان می تواند منجر به مرگ مبتلایان گردد. اگرچه که درمان ضدمیکروبی و آنتی بیوتیکی مناسب برای درمان عفونت خون ضروری می باشند، اما مصرف و رعایت موارد زیر برای موارد خفیف عفونت در منزل نیز کمک کننده می باشند:
- ویتامین C: با تقویت سیستم ایمنی بدن، در نابودی میکروب ها کمک می کند. مرکبات منابع طبیعی غنی از ویتامین C می باشند.
- زردچوبه: نوعی ادویه با خواص منحصر به فرد ضدالتهابی و آنتی میکروبیال می باشد. مصرف نوشیدنی های حاوی زردچوبه حین ابتلا به بیماری های عفونی کمک کننده می باشند.
- سیر: خواص آنتی میکروبیال منحصر به فردی دارد.
- زنجبیل: دارای خواص ضدالتهابی و آنتی میکروبیال قوی می باشد.
- پونه کوهی و میخک: دارای خواص ضد میکروبی می باشند.
- عسل: دارای خواص آنتی باکتریال و ضد التهابی قوی می باشد. مصرف نوشیدنی های حاوی عسل و یا استفاده از آن به شکل مرهم برای بهبود زخم ها و التهابات پوستی کمک کننده می باشد.
- خواب کافی: از نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با میکروب ها برخوردار می باشد.
سوالات متداول
علائم عفونت خون چیست؟
تب و لرز، افزایش تعداد ضربان قلب یا ضعیف شدن نبض های محیطی، احساس سرما، تعریق، خواب آلودگی و اختلال هوشیاری، تنگی نفس، درد و بی قراری شدید
علائم شوک سپتیک و عفونت شدید چیست؟
افت فشار خون، خواب آلودگی شدید، افت هوشیاری
آیا عفونت خون قابل درمان است؟
تشخیص سریع منشا عفونت (ریه ها، پوست، دستگاه گوارش،...) و نوع عفونت (ویروس، باکتری، قارچ یا انگل) در تعیین نوع درمان کمک کنننده می باشد. انتخاب درمان مناسب، دوز صحیح دارو و مدت صحیح مصرف آن توسط پزشک عفونی از نقش مهمی در کاهش عوارض عفونت برخوردار می باشند.
