عفونت در هر قسمت از دستگاه ادرار می تواند کلیه ها، مجاری ادرار و مثانه را درگیر کند و به عفونت ادراری منجر شود. این بیماری از شایع ترین بیماری ها در انسان است و کودکان، کهنسالان و بیماران مبتلا به دیابت را بسیار درگیر می کند.
عفونت ادراری می تواند در هر قسمت از مجاری ادراری زنان و مردان اتفاق بیافتد. البته زنان به دلیل ساختار دستگاه ادراری ، بیشتر از مردان به عفونت مبتلا می شوند و ممکن است این بیماری را بیش از یک بار در طول زندگی شان تجربه کنند.
ما در این مطلب از سری مقالات ازپزشک سعی کردیم در رابطه با علل، علائم، درمان و هر آنچه که به این بیماری مرتبط است صحبت کنیم. برای داشتن مشاوره آنلاین می توانید اپلیکیشن ازپزشک را بر روی گوشی همراه خود نصب کنید تا توسط بهترین متخصصان ویزیت شوید.
برای دریافت اطلاعات این بیماری ما را تا انتهای مطلب همراهی کنید
عفونت ادراری چیست ؟
عفونت ادراری عفونت میکروبی است. بیشتر عفونت های مجاری ادرار توسط باکتری ها ایجاد می شوند اما در برخی موارد عفونت ها توسط قارچ و در موارد نادر ویروس ها ایجاد می شوند. همانگونه که پیش تر عنوان کردیم عفونت ادراری از شایع ترین بیماری ها در انسان است و کودکان، کهنسالان و بیماران مبتلا به دیابت را بسیار درگیر می کند. همچنین عفونت می تواند در هر قسمت از مجاری ادراری زنان و مردان اتفاق بیافتد. که البته زنان به دلیل ساختار دستگاه ادراری ، بیشتر از مردان به عفونت مبتلا می شوند و ممکن است این بیماری را بیش از یک بار در طول زندگی شان تجربه کنند.
عفونت مجاری ادراری با مصرف آنتی بیوتیک زیر نظر پزشک درمان می شود. اما باید بدانید که اگر این بیماری به موقع برطرف نشود می تواند به کلیه ها آسیب جدی برساند.
همانگونه که می دانید دستگاه ادراری از کلیه ها، حالب ، مثانه و مجرای ادرار تشکیل شده است و به همین دلیل این عفونت می تواند در هر قسمت از مجاری ادراری انسان ها ایجاد شود.
در اکثر موارد این عفونت تنها مجرای ادرار و مثانه را درگیر می کند. اما عفونت ها می توانند حالب و کلیه ها را درگیر کنند .
انواع عفونت مجاری ادراری
انواع عفونت ادراری بسته به آلوده شدن کدام قسمت از دستگاه ادراری است. برای مثال عفونت های موجود در مجاری ادراری تحتانی، بر مجرای ادرار و مثانه فرد تاثیر می گذارد. عفونتی که در مثانه یا مجرای ادرار ایجاد شود را معمولا به عنوان عفونت مثانه می شناسند.
عفونت در دستگاه ادراری فوقانی هم بر کلیه ها تاثیر گذاشته و به عنوان عفونت کلیه یا پیلونفریت شناخته می شود. باید بدانید که اگر باکتری ها از کلیه های آلوده به خون برسند، زندگی فرد مبتلا را تهدید خواهند کرد. چرا که در این حالت بیماری اوروسیسیس اتفاق افتاده و این بیماری می تواند باعث کاهش فشار خون، شوک و مرگ بیمار منجر شود .
علت عفونت ادراری
اگر شما هم برای یک بار عفونت را تجربه کرده باشید، قطعا می دانید که این بیماری چقدر می تواند ناراحت کننده آزار دهنده باشد. حتی خفیف ترین عفونت ادراری می تواند در زمان ادرار، افزایش میل به ادرار، وجود خون و یا درد در زمان ادرار ایجاد کند. البته این بیماری تنها به همین موضوع ختم نمی شود. اگر عفونت از مثانه به کلیه ها برسد، وضعیت فرد بدتر شده و درد شدید، تهوع و استفراغ و در موارد نادر آسیب به کلیه را به همراه دارد.
در رابطه با علت عفونت ادراری باید بگوییم که ساختار دستگاه ادراری انسان ها به گونه ای طراحی شده است تا بتواند از ورود باکتری های مهاجم جلوگیری کند . اما گاهی اوقات این باکتری ها از دیوار دفاعی رد می شوند و از طریق مجرای ادراری به سمت مثانه حرکت می کنند .
در این زمان عواملی هم وجود دارند که ورود باکتری ها را راحت و آسان می سازند. عواملی چون استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری که احتمال عفونت ادراری در زنان را افزایش می دهد.
سنگ کلیه، ضعف در سیستم ایمنی بدن ، پروستات بزرگ شده و غیر عادی بودن دستگاه ادراری هم خطر ابتلا به بیماری عفونت ادراری را افزایش می دهد.
این مشکل تنها مختص بزرگسالان نیست و تمام سنین را درگیر می کند. از نوزادان گرفته تا سالمندان که گاهی اوقات می تواند بسیار خطرناک باشد.
همانگونه که عنوان کردیم زنان بیشتر از مردان به عفونت مبتلا می شوند و ممکن است این بیماری را بیش از یک بار در طول زندگی شان تجربه کنند. به این دلیل که ساختار دستگاه تناسلی زنان و کوتاه بودن مجرای ادراری آنها باعث شده است تا این عفونت در زنان، شایع تر از مردان باشد. در زنان یائسه هم به این دلیل که استروژن بدنشان کم می شود احتمال ابتلا به عفونت ادراری افزایش یافته و شدت این بیماری در زنان یائسه بیشتر می شود.
علائم عفونت ادراری
مهم ترین علائم این بیماری تکرر ادرار است. اما در مواقعی این بیماری بدون اینکه نشانه ای داشته باشد فرد را درگیر می کند. شاید آزمایش دوره ای یک راه موثر برای تشخیص عفونت مجاری ادراری باشد اما این بیماری نشانه هایی هم دارد که در ادامه آنها را عنوان می کنیم.
- درد یا سوزش در زمان ادرار
- تکرر ادرار
- ناتوانی در نگهداری ادرار یا همان بی اختیاری
- ادرار خسته کننده
- نیاز به بیدار شدن در شب برای ادرار
- ادرار خونی
- عبور مقادیر مکرر ادرار
- خروج عفونت از ادرار
- ادرار کدر و به رنگ تیره
- ادرار با بوی تند و زننده
- درد راست روده در مردان
- درد لگن در زنان
- خستگی
- تب خفیف
در عفونت دستگاه ادراری بالا یعنی همان عفونت کلیه ، معمولا علائم و نشانه ها تغییر کرده و نیاز به مراقبت های ضروری پزشک دارد. در این حالت علائم نه تنها آشکارتر هستند بلکه در اغلب موارد ناتوان کننده و آزار دهنده می شوند. از علائم عفونت دستگاه ادراری فوقانی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تب بالای ۳۸ درجه
- لرزش بدن
- رطوبت ناشی از تعریق بدن همراه با افزایش دما
- حالت تهوع و استفراغ
- کمر درد که در ناحیه پشت و پهلو شدت زیادی دارد
علائم عفونت دستگاه ادراری فوقانی در مردان مشابه زنان است. اما علائم عفونت دستگاه ادراری تحتانی در مردان گاهی درد مقعدی را شامل می شود. زنان مبتلا به عفونت ادراری تحتانی هم درد لگن را تجربه می کنند.
در نوزادان اضطراب و گریه های مداوم همراه با ادرار و بی اشتهایی نشانه عفونت است. به همین دلیل در هر ویزیت با دکتر، در رابطه با عادات ادرار و مدفوع کودک خود صحبت کنید.
عوارض عفونت ادراری
زمانیکه عفونت ادراری درمان شود هیچ خطری بیمار را تهدید نخواهد کرد اما در صورتی که بیماری درمان نشود و به تعویق بیافتد، عفونت عود کرده و هر چند وقت یکبار فرد را درگیر می کند. زنانی که چند بار عفونت را تجربه کرده باشند باید مدتی زیر نظر پزشک باشند تا از این طریق بتوانند دوره درمانشان را کامل کنند . لازم به ذکر است که اگر کودکان مبتلا به عفونت به موقع درمان نشوند خطر بزرگی کلیه آنها را تهدید کرده و به کلیه آنها آسیب می رساند.
درمان
با توجه به علل بیماری می توان مراحل درمان عفونت را سپری کرد. پزشک معالج با توجه به آزمایش های مورد نیاز، تشخیص می دهد که کدام ارگانیسم باعث عفونت گردیده است. در اکثر موارد علت این عفونت به باکتری مرتبط است که در این حالت می توان با استفاده از آنتی بیوتیک ها، عفونت ناشی از باکتری را درمان کرد.
گاهی این بیماری ناشی از قارچ و یا ویروس است که در این زمان هم عفونت ویروسی با داروهایی با نام ضد ویروس ها و عفونت ناشی از قارچ با داروهای ضد قارچ درمان می شوند .
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت آنلاین، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
آنتی بیوتیک برای عفونت
معمولا از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت استفاده می شوند. برای عفونت های دستگاه تحتانی، آنتی بیوتیک ها خوراکی بیماری را درمان می کنند البته با تجویز پزشک. اما عفونت های دستگاه ادراری فوقانی، نیاز به آنتی بیوتیک های داخل وریدی دارند . آنتی بیوتیک هایی که مستقیم به رگ تزریق می شوند تا بتوانند از عفونت جلوگیری کنند . در طول درمان باکتری ها ممکن است در برابر آنتی بیوتیک ها مقاومت کنند. به همین دلیل پزشکان برای کاهش خطر مقاومت به آنتی بیوتیک ها، بیمار را در کوتاه ترین دوره درمانی قرار می دهند تا خطرات جانبی بیمار را تهدید نکند. به همین دلیل طول درمان را یک هفته ای تعیین می کنند.
همانگونه که عنوان کردیم معمولا برای درمان از آنتی بیوتیک استفاده می شود و پزشک معالج با توجه به باکتری های موجود در ادرار نوع آنتی بیوتیک و مدت زمان مصرف را مشخص می کند. طی درمان، اگر بیمار در زمان ادرار سوزش و درد داشته باشد می تواند زیر نظر پزشک مسکن هم مصرف کند.
اگر عفونت در بیمار خیلی شدید باشد ممکن است به تزریق آنتی بیوتیک یا بستری در بیمارستان نیاز پیدا کند. معمولا چند روز بعد از شروع درمان، نشانه های عفونت از بین می رود به همین دلیل بیمار نباید خودسرانه مصرف داروها را قطع کند.
درمان عفونت ادراری در خانه
هیچ داروی گیاهی و یا دست ساز برای درمان عفونت ادراری در خانه وجود ندارد اما با انجام دادن برخی کارها می توان به عملکرد بهتر داروهای تجویزی کمک کرد. برای مثال نوشیدن آب زیاد می تواند باعث شود تا عفونت سریع تر از بدن خارج بشود.
قره قاط هم به دلیل داشتن یک ماده شیمیایی، می تواند از انواع باکتری ها که باعث عفونت می شوند جلوگیری کند و مفید باشد.
