یکی از شایع ترین بیماری مربوط به عروق انسان، واریس پا نام دارد که با عروق عنکبوتی هم میان افراد شناخته می شود. معمولا زنان باردار و افراد مسن به این بیماری مبتلا می شوند. واریس به سیاهرگ های بزرگی که ورم کرده و به یکدیگر بپیچند و روی پوست به رنگ آبی، قرمز و یا بی رنگ ظاهر شوند گفته شده و به شکل تار عنکبوت روی پا دیده می شوند. این عروق نه تنها ظاهر پا را برهم زده و ظاهری زشت به آن می دهند، بلکه می توانند ناراحتی شدید برای فرد هم ایجاد کنند. در برخی مواقع عروق عنکبوتی باعث پدید آمدن لخته های خونی و زخم های باز هستند که می توانند ناراحتی و درد را در فرد مبتلا دو چندان سازند.
ما در این مطلب از مقالات “ازپزشک” ، در رابطه با علت واریس، درمان واریس، خطرات و هر آنچه که به این بیماری مربوط می شود صحبت کرده ایم. کافیست برای داشتن اطلاعات کافی، ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید. همچنین شما می توانید با ثبت سوال خود در قسمت دیدگاه، از بهترین متخصصان تیم پاسخ دریافت کنید و با داشتن مشاوره آنلاین پزشکی در آرامش خانه درمان شوید.
با نصب اپلیکیشن ازپزشک ، در هر زمان و مکان ، از بهترین متخصصان مشاوره آنلاین بگیرید و ویزیت شوید.
واریس چیست و چه علائمی دارد ؟
همانگونه که در ابتدای متن به آن اشاره کردیم واریس پا یکی از شایع ترین بیماری های مربوط به عروق انسان است و معمولا زنان باردار و افراد مسن را درگیر می کند. عروق واریسی می توانند ناراحتی شدیدی برای افراد ایجاد کنند و گاهی لخته های خونی و زخم های باز هم در پی داشته باشند. با توجه به پیشرفت علم پزشکی و به لطف درمان های کم تهاجم ، می توان رگ های واریس که روی پا ظاهری ناخوشایند ایجاد کرده اند را محو کرد. همچنین با استفاده از درمان های کم تهاجم، می توان درد و خستگی در فرد را کاهش داد و از تشدید آنها جلوگیری کرد. یکی از مشکلاتی که عروق عنکبوتی می تواند در اثر واریس در پا ایجاد کند بی حسی یا احساس گزگزی در دست و پاهاست. زمانی که رگ های یک عضو بدن دچار مشکل شوند خونرسانی و اکسیژن رسانی در آن قسمت کاهش پیدا می کند. در نتیجه ، بی حسی و یا گرفتگی عضلات پا نصیب فرد می شود. لازم به ذکر است که تنها دست و پا واریس نمی گیرند بلکه ممکن است رگ های صورت هم به واریس مبتلا شوند و فرد را درگیر کنند.از علائم واریس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ظاهر شدن رگ هایی به رنگ آبی و یا بنفش بر روی پوست
- سنگینی، درد و فشار
- رگ های متورم و بیرون زده روی پا
- رگ هایی پیچ خورده و برآمده شبیه به ریسمان بر روی سطوح پوست پا
- گرفتگی عضلات ران و یا ساق پا
- خارش
- تورم خفیف پاها یا مچ پا
- خارش
- درد پا یا ساق پا پس از ایستادن و یا نشستن طولانی مدت
- ورم پا
- تغییر رنگ پوست در پا و مچ پا
- خشکی پوست که به راحتی ترک خورده و پوسته پوسته می شود
- زخم های واریسی که به راحتی بهبود پیدا نمی کنند
- واریس حاد
علت واریس چیست؟
در واقع رگ های آسیب دیده بدن خودشان را به شکل رگ های واریس و عروق عنکبوتی نمایان می کنند. ضربان قلب باعث می شود تا خون به سمت اندام و تمامی عضلات بدن فرستاده شود. اما زمانی که برای بازگرداندن مجدد خون از اندام ها و عضلات به قلب هیچ مکشی وجود نداشته باشد ، ادامه جریان خون به مکانیسم های دیگری چون عملکرد دریچه های درون رگ های پا نیاز پیدا کرده که همین موضوع باعث واریس می شود. در رگ های سالم این دریچه ها خون را مستقیم به قلب می فرستند اما زمانی که دریچه ها ضعیف شوند، جریان خون به عقب برگشته و همگی داخل رگ ها جمع می شوند. همین تراکم خون در رگهاست که با دیواره عروق فشار وارد می کند و در اثر فشار ، دیواره ضعیف تر و متورم شده و در نهایت منجر به عروق عنکبوتی و واریس می شود. احتمال بروز این بیماری در برخی افراد بیشتر از سایرین است. برای مثال اگر یکی از اعضای خانواده سابقه واریس داشته باشد ممکن است سایر اعضا هم در معرض خطر این بیماری قرار بگیرند. اگر شما هم بیشتر اوقات در حالت ایستاده یا نشسته باشید، امکان دارد در آینده ای نه چندان دور با این مشکل مواجه شوید. بارداری، افزایش سن و تغییرات هورمونی هم می توانند از دیگر دلایل بروز واریس محسوب شوند.واریس چه عوارضی دارد؟
عروق عنکبوتی هم مانند اکثر بیماری ها عوارض دارد که در ادامه آنها را معرفی می کنیم.- بی قراری در پاها. معمولا مبتلایان پس از نشستن و طولانی ایستادن بی قراری در پاها را تجربه می کنند و توان حرکت دادن پایشان را ندارند. این حالت معمولا در زمان خواب رخ داده و فرد را آزار می دهد.
- گرفتگی عضلات. به نظر میرسد که عضلات تلاش میکنند فعالیتهای خود را در جهت اطمینان از جهت صحیح گردش جریان خون افزایش دهند. همچنین به دلیل افزایش مواد زائد، عضلات اطراف آسیب دیده و نتوانند به درستی خون را در مسیر رگهای واریسی حرکت دهند.
- خارش پوست. خارش پوست در اصل نشانه خشکی پوست در نتیجه نبود تغذیه کافی پوست است که ریشه در ضعف سیستم گردش خون و نارسایی آن دارد.
- ورم مچ پا. در واریس حاد مچ پاها ورم می کند.
- ایجاد زخم واریس. زخمهای واریسی به دلیل عملکرد نامناسب دریچههای درون رگها ایجاد میشود. این زخم ها بسیار دردناک هستند و باعث اختلال در گردش جریان خون میشوند. همچنین زخمهای واریسی ممکن است باعث ایجاد این مشکلات شوند:
- ورم مچ پا و ساق پاها
- تغییر رنگ پوست در اطراف زخمها
- سفت شدن پوست در اطراف زخم
- درد در پا
- سنگینی پا
- اگزمای واریسی
درمان واریس
پزشک معالج همیشه بهترین روش درمان را با توجه به شرایط بیمار برای بهبود و درمان واریس پیشنهاد می کند. درمان واریس از طریق روش هایی چون شیوه های خود مراقبتی و مراحل پیشرفته مانند جراحی های ساده و سرپایی صورت می گیرد. در ابتدا کمی در رابطه با درمان واریس از طریق روش خود مراقبتی صحبت می کنیم. البته باید بدانید که این شیوه ها نمی توانند شما را به طور کامل از شر عروق عنکبوتی یا همان واریس خلاص کنند اما از بروز واریس جدید جلوگیری می کنند.- ورزش کنید. هر چه قدر که عضلات پاهایتان را قوی کنید به همان اندازه احتمال ضعیف شدن دریچه های رگ و تجمع خون در پاها را کاهش می دهید.
- پاهایتان را هر از گاهی بالا ببرید. بالا بردن پاها به بازگشت خون از سمت پا به قلب کمک کرده و فشار وارد شده به دیواره رگ ها را کاهش می دهد.
- اگر شرایط کاری شما به گونه ایست که باید طولانی مدت بنشینید، حتما هر 30 دقیقه یک بار از روی صندلی بلند شوید و قدم بزنید.
- اگر شغلی مانند آرایشگری دارید و مجبور هستید طولانی مدت بایستید، حتما هر 30 دقیقه یکبار استراحت کنید تا فشار زیادی بر رگ های پای شما وارد نشود.
- از استحمام طولانی مدت با آب داغ بپرهیزید. چرا که دمای بالا باعث گشاد شدن عروق و تجمع خون بیشتر در رگ ها می شود.
- در ابتدا پزشک معالج ماده شیمیایی را مستقیم به درون رگ تزریق می کند تا باعث تحریک دیواره ها بشود.
- سپس پزشک، نواحی آسیب دیده را ماساژ می دهد.
- بعد از این کارها نیاز است تا بیمار مدتی تحت نظر باشد و سپس به منزل باز گردد.
- برای استفاده از این روش درمان لازم است بیمار یک جوراب واریس برای هر پا پوشیده باشد.
- دقت کنید : به منظور جلوگیری از بروز عوارض جانبی، باید روزانه پیاده روی کنید و با تشخیص پزشک از جوراب واریس هم استفاده کنید. بیشتر افراد بعد از یک روز می توانند به امور روزمره بپردازند و به محل کارشان باز گردند.
روغن برای درمان واریس
مانند برخی بیماری ها برای درمان واریس هم درمان سنتی مانند استفاده از روغن های گیاهی وجود دارد که می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. البته هیچ تحقیق علمی در رابطه با میزان اثر بخشی روغن های گیاهی در عروق عنکبوتی وجود ندارد اما در تئوری ، روغن های گیاهی که برای افزایش گردش خون، کاهش تورم و درد استفاده می شوند ممکن است برای درمان این بیماری هم کمک کننده باشند. برخی از این روغن ها که برای تسکین درد واریس و برای درمان پیشنهاد می شوند عبارتند از:- روغن اسطوخودوس که بر روی مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و گابا اثر گذاشته و کاهش درد به همراه دارد.
- روغن اسانس شاه بلوط
- روغن اسانس کاج دریایی که می تواند تورم پا و ورم را در پاهای فرد کاهش دهد
- روغن اسانس بومادران که بطور سنتی برای درمان واریس مورد استفاده قرار می گیرد
- مریم گلی
- سرو
- لیمو
- گل سرخ
- رزماری
- علف لیمو
- بابونه
- زنجبیل
- نعناع و نعناع تند
واریس پا از چیست ؟
واریس در پاها بسیار شایع است و رگهای آسیب دیده بدن خودشان را به شکل رگ های واریس و عروق عنکبوتی نمایان می کنند. ضربان قلب باعث می شود تا خون به سمت اندام و تمامی عضلات بدن فرستاده شود. اما زمانی که برای بازگرداندن مجدد خون از اندام ها و عضلات به قلب هیچ مکشی وجود نداشته باشد ، ادامه جریان خون به مکانیسم های دیگری چون عملکرد دریچه های درون رگ های پا نیاز پیدا کرده که همین موضوع باعث واریس می شود. در رگ های سالم این دریچه ها خون را مستقیم به قلب می فرستند اما زمانی که دریچه ها ضعیف شوند، جریان خون به عقب برگشته و همگی داخل رگ ها جمع می شوند. همین تراکم خون در رگهاست که با دیواره عروق فشار وارد می کند و در اثر فشار ، دیواره ضعیف تر و متورم شده و در نهایت منجر به عروق عنکبوتی و واریس می شود. چندین عامل هم خطر ابتلا فرد به واریس را افزایش می دهد:- افزایش سن، چرا که دریچههای موجود در رگها با گذشت زمان ضعیف میشوند
- سابقه ژنتیکی
- حاملگی. در این دوران رحم در حال رشد بوده و فشار بیشتری روی رگها وارد میکند
- اضافه وزن داشتن
- نشستن طولانی مدت
- قرار گرفتن در معرض آفتاب، که باعث ایجاد واریس روی صورت میشود