در دنیای شلوغ امروزی ذهن ما می تواند در حلقه ای از تفکر بیش از حد و تکرار افکار منفی گیر کند. به این حالت نشخوار فکری می گویند و می تواند ما را دچار استرس و اضطراب کند. با این حال خبر خوب این است که تکنیک هایی وجود دارد که می توانید از آنها برای جلوگیری از نشخوار ذهنی و کنترل مجدد افکارتان استفاده کنید. در این مقاله نشخوار فکری چیست، چگونه بر ما تأثیر میگذارد و روش های متوقف کردن نشخوار فکری را ارائه میکنیم.
نشخوار فکری چیست؟
آیا تا به حال سر شما با یک فکر یا رشته ای از افکار پر شده است که مدام تکرار می شوند و تکرار می شوند و خود را تکرار می کنند؟ فرآیند تفکر مداوم در مورد افکار مشابهی که تمایل به غم انگیزی یا تاریکی دارند نشخوار ذهنی نام دارد. عادت به تکرار افکار می تواند برای سلامت روان شما خطرناک باشد زیرا می تواند افسردگی را طولانی یا تشدید کند و همچنین توانایی شما در تفکر و پردازش احساسات را مختل کند. همچنین ممکن است باعث شود شما احساس انزوا کنید و در واقع می تواند افراد را از خود دور کند.
چه چیزی باعث این نشخوار می شود؟
افراد به دلایل مختلف نشخوار ذهنی می کنند. برخی از دلایل رایج برای نشخوار فکری عبارتند از:
- باور دارید که با نشخوار فکر بینشی نسبت به زندگی یا مشکل خود به دست خواهید آورد.
- داشتن سابقه ضربه روحی یا جسمی
- مواجهه با عوامل استرس زای مداوم که قابل کنترل نیستند.
- این نشخوار در افرادی که دارای ویژگی های شخصیتی خاصی هستند نیز رایج است که شامل کمال گرایی، روان رنجوری و تمرکز بیش از حد بر روابط خود با دیگران است.
- ممکن است تمایل داشته باشید که روابط خود را با دیگران آنقدر بیش از حد ارزش گذاری کنید که فداکاری های شخصی زیادی برای حفظ روابط خود انجام دهید حتی اگر آنها برای شما کارساز نباشند.
نکاتی برای کنترل و درمان نشخوار فکری
هنگامی که در یک چرخه فکری نشخوار کننده گیر کردید بیرون آمدن از آن ممکن است سخت باشد. اگر وارد چرخه ای از چنین افکاری می شوید مهم است که آنها را در اسرع وقت متوقف کنید تا از شدیدتر شدن آنها جلوگیری کنید. بنابراین چه کاری می توانید انجام دهید تا این افکار وسواسی در ذهن شما جاری نشود؟
در این جا تعدادی نکته وجود دارد که میتواند از افکار وسواس گونه جلوگیری باعث درمان نشخوار فکری شود. بهتر است این گزینه ها را امتحان کنید:
حواس خود را پرت کنید
وقتی متوجه شدید که شروع به نشخوار ذهنی کرده اید، پیدا کردن یک عامل حواس پرتی می تواند چرخه فکر شما را بشکند. به اطراف خود نگاه کنید سریعاً کار دیگری را برای انجام دادن انتخاب کنید و دوباره به آن موضوع فکر نکنید. از گزینه های زیر برای پرت کردن حواس خود استفاده کنید:
- تماس با یکی از دوستان یا اعضای خانواده
- انجام کارهای خانه
- تماشای یک فیلم
- کشیدن یک تصویر
- کتاب خوانی
- قدم زدن در اطراف محل زندگی
پیشنهاد مقاله: درمان افسردگی در شب با مشاوره آنلاین
برنامه ریزی کنید.
به جای تکرار مکرر همان فکر منفی آن فکر را در پیش بگیرید و برای رفع آن برنامه ای بریزید. در ذهن خود هر گامی را که برای حل مشکل باید بردارید ترسیم کنید یا آن را روی یک تکه کاغذ یادداشت کنید. تا جایی که ممکن است برنامه ای مشخص داشته باشید و همچنین با انتظارات خود واقع بین باشید. انجام این کار نشخوار فکری شما را مختل می کند. همچنین به شما کمک می کند تا یک بار برای همیشه یک فکر منفی را از سر خود بیرون کنید.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
اقدام کنید.
هنگامی که یک برنامه برای رسیدگی به افکار نشخوار کننده خود ترسیم کردید یک قدم کوچک برای رسیدگی به این موضوع بردارید. به برنامه ای که برای حل مشکلی که در مورد آن وسواس داشتید اقدام کنید. با هر قدم به آرامی به جلو حرکت کنید تا زمانی که خیالتان راحت شود.
افکار خود را زیر سوال ببرید.
ما اغلب زمانی که فکر میکنیم اشتباه بزرگی مرتکب شدهایم یا زمانی که اتفاق دردناکی برای ما رخ داده است که احساس میکنیم مسئول آن هستیم و نشخوار فکر میکنیم. اگر شروع به تکرر فکری در مورد یک رشته افکار ناراحت کننده کردید سعی کنید افکار تکراری خود را در چشم انداز قرار دهید. فکر کردن بیشتر در مورد اینکه چگونه ممکن است فکر مشکل ساز شما دقیق نباشد، میتواند به شما کمک کند تا از نشخوار فکر خودداری کنید زیرا متوجه میشوید که این فکر منطقی نیست.
اهداف زندگی خود را دوباره تنظیم کنید.
کمال گرایی و هدف گذاری غیرواقعی می تواند منجر به نشخوار فکری شود. اگر اهدافی غیرواقع بینانه تعیین می کنید ممکن است شروع کنید به این که چرا و چگونه به هدفی نرسیده اید یا برای رسیدن به آن چه کاری باید انجام می دادید. با تعیین اهداف واقعی تر که قادر به دستیابی به آنها هستید می تواند خطرات ناشی از تفکر بیش از حد در اعمال خود را کاهش دهد.
روی افزایش عزت نفس خود کار کنید.
بسیاری از افرادی که نشخوار فکر می کنند مشکلاتی را در مورد عزت نفس گزارش می دهند. در واقع کمبود عزت نفس می تواند با افزایش نشخوار فکر همراه باشد. همچنین با افزایش خطر افسردگی مرتبط است.
پیشنهاد ویژه: تشخیص و درمان حمله پانیک یا هراس
مدیتیشن را امتحان کنید.
مدیتیشن می تواند نشخوار فکری را کاهش دهد زیرا شامل پاکسازی ذهن شما برای رسیدن به یک حالت آرامش عاطفی است. هنگامی که خود را با یک حلقه تکراری از افکار در ذهن خود می بینید به دنبال فضایی آرام باشید. بنشینید، نفس عمیق بکشید و روی چیزی جز نفس کشیدن تمرکز نکنید.
محرک های خود را درک کنید.
هر بار که متوجه شدید در حال نشخوار فکر هستید موقعیتی را که در آن قرار دارید یادداشت کنید. این شامل مکان شما، چه زمانی از روز است، چه کسی در اطراف شما است (اگر کسی باشد) و آنچه در آن روز انجام میدهید و اینکه ذهن شما در گیر چه مسئله ای است. ایجاد راه هایی برای جلوگیری یا مدیریت این محرک ها می تواند نشخوار فکری شما را کاهش دهد.
نکته پایانی:
اگر شما یک نشخوارکننده فکر هستید دانستن نکاتی مهم است که ممکن است به شما کمک کند تا چرخه فکری خود را قبل از اینکه از کنترل خارج شود متوقف کنید. همچنین مهم است که فعال باشید و اقداماتی را برای جلوگیری از نشخوار فکری در وهله اول انجام دهید. با آگاهی و برخی تغییرات در سبک زندگی می توان خود را از افکار نشخوار کننده رها کرد. اگر متوجه شدید که نمی توانید از این نکات برای کمک به نشخوار فکر خود استفاده کنید باید برای کمک با یک متخصص سلامت روان تماس بگیرید ویا مراجعه کنید.
زهرا صابری
روانشناسی عمومی
فهیمه نیک بخش
روانشناسی عمومی
سپیده امینی
روانشناسی عمومی
فرح جعفری
روانشناسی عمومی
رقیه غلامی
روانشناسی عمومی
آدینه مهدیان ریزی
روانشناسی عمومی
حسن صدیقی
روانشناسی عمومی
رامین رشیدی خبیر
روانشناسی عمومی
باران نوروزی
روانشناسی عمومی
سحر بهروزیان
روانشناسی عمومی
پریا سلطانی
روانشناسی عمومی
سعیده جلالی نسب
روانشناسی عمومی
سمانه سیف یان
روانشناسی عمومی
مهسا عطار حسینی
روانشناسی عمومی
مریم کریمی
روانشناسی عمومی
ناهید زرگرانی
روانشناسی عمومی
معصومه اساسه
روانشناسی عمومی
شهره رجبعلی
روانشناسی عمومی
مرجان معاونی
روانشناسی عمومی
مهدی رجبی
روانشناسی عمومی
سوالات متداول
آیا نوع تربیت و سبک پرورش کودکان در پیدایش افکار وسواس گونه نقش دارد؟
بله سبک تربیتی والدین سخت گیر معمولا رابطه مستقیمی با افکار وسواس گونه در آینده فرزندان دارد.
آیا دارو درمانی میتواند به کنترل نشخوار فکری کمک کند؟
در موارد پیشرفته این اختلال دارو هم به کمک درمان می آید.
اعتماد به نفس در این اختلال دخیل است؟
بله گاهی اوقات عدم و یا کاهش اعتماد به نفس و خوردن لطمات روحی میتواند در این اختلال دخیل باشد.