شاید برای شما سوال باشد قانقاریا چیست؟ قانقاریا یا گانگرن به اصطلاح پزشکی نوعی بیماری خطرناک و جدی است که در آن عدم خونرسانی کافی به بافت منجر به مرگ آن بافت در بدن می شود. قانقاریا می تواند هر بافتی از بدن را درگیر کند اما معمولاً از انگشتان پا و انگشتان دست شروع می شود. بیماری قانقاریا در اثر یک آسیب، عفونت یا یک بیماری طولانی مدت که اثرگذار بر گردش خون است، ایجاد شود.
انواع بیماری قانقاریا
انواع متفاوتی از بیماری قانقاریا وجود دارد که هر کدام علت های مختلفی دارند. انواعی از آن در زیر آورده شده است:
- قانقاریا خشک: جایی که گردش خون در به بافتی از بدن دچار انسداد می شود.
- قانقاریا مرطوب: از ترکیب آسیب و عفونت باکتریایی ایجاد می شود.
- گانگرن گازی: جایی که عفونت در عمق بدن به وجود می آید و باکتری های فعال در عفونت که عمدتا از گونه کلستریدیوم می باشند، شروع به تولید گاز بدبو می کنند.
- فاشئیت نکروزان: حاصل یک عفونت باکتریایی جدی هست که به سرعت در لایه های عمیق تر پوست و بافت درحال پخش است.
- قانقاریا داخلی: جایی که جریان خون به ارگان های داخلی، معمولاً روده، کیسه صفرا یا آپاندیس دچار انسداد می شود.
درخواست نوشتن آزمایش آنلاین دهید!
آزمایش میخوای بدی و نیاز به نسخه اینترنتی آزمایش داری؟ درخواست نوشتن نسخه آزمایش آنلاین ازپزشک داری؟
قبل از درخواست ویزیت، از طریق اپلیکیشن ازپزشک با قیمت خیلی مناسب درخواست نوشتن آزمایش آنلاین بده و بعد از انجام آزمایش با جواب آزمایشت ازپزشک ویزیت بگیر!
دلایل ابتلا به قانقاریا
جراحات و جراحی ها
همچنین در صورت تجربه تروما یا آسیب جدی به پوست و بافت های بدن، فرد در معرض خطر ابتلا به قانقاریا قرار میگیرد:
- آسیب های جدی – مثلا، در تصادف رانندگی
- سوختگی
- گازگرفتگی حیوانات هار مثل سگ
- سرمازدگی
این آسیب ها می توانند باعث از دست رفتن ناگهانی خون در قسمتی از بدن بشوند و هر زخم باز می تواند دچار عفونت باکتریایی بشود. قانقاریا همچنین ممکن است در حین جراحی ایجاد بشود. البته، با توجه به پیشرفت در تکنیک های جراحی و کنترل عفونت، شانس ایجاد آن در حین جراحی های امروزی بسیار کم است..
ضعف سیستم ایمنی
اگر سیستم ایمنی بدن فرد به طور جدی تضعیف شده باشد مثلا در صورت وجود بیماری ها یا در حین شیمی درمانی و یا مصرف داروهایی مثل کورتون به صورت طولانی مدت و با دوز بالا، عفونت های جزئی ممکن است جدی تر شوند و منجر به گانگرن شوند. سیستم ایمنی ضعیف می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- شیمی درمانی یا رادیوتراپی
- اچآیوی (HIV)
- دیابت
- استفاده طولانی مدت از الکل
- تزریق مواد مخدر مانند هروئین
- سوء تغذیه
- سن بالای 60 سال
- چاقی
- نارسایی کلیه
ممکن است حتی به دلایل نامشخص، قانقاریا در افراد جوان و حتی سالم نیز رخ دهد.
پیشنهاد مقاله: بیماری طاعون چگونه درمان می شود ؟ + تشخیص و پیشگیری
علایم قانقاریا
علائم قانقاریا شامل موارد زیر میباشد:
- تغییر رنگ پوست به قرمز، بنفش یا سیاه در ناحیه آسیب دیده، البته ممکن است پوست سیاه یا قهوه ای نیز دیده شود
- تورم پوست در ناحیه دچار آسیب
- یا از دست دادن حس یا درد شدید در ناحیه آسیب
- زخم یا تاول در ناحیه آسیب دیده که خونریزی می کند یا چرک بدبو ترشح میکند
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره با متخصص عفونی و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره آنلاین دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
پیشگیری از قانقاریا
اکثر موارد قانقاریا قابل پیشگیری هستند.خبر خوب اینکه اگر شرایط یا بیماری زمینه ای دارید که احتمال ابتلا به قانقاریا را دچار افزایش می کند، مثل بیماری دیابت، مهم است که معاینات منظم برای ارزیابی وضعیت پاهای خود داشته باشید. در صورت بروز هر گونه مشکل آن را در سریعترین فرصت ممکن به پزشک خود اطلاع دهید. ترک سیگار در صورت مصرف سیگار و پیروی از یک سبک زندگی سالم با رژیم غذایی کم چرب و ورزش منظم می تواند گردش خون را بهبود بخشیده و خطر ابتلا به قانقاریا را کم کند.
روش های تشخیص بیماری قانقاریا
ابتدا با اخذ شرح حال و معاینه توسط پزشک این بیماری تشخیص داده میشود و گاهی برای کمک به تشخیص یک سری آزمایشات و پاراکلینیک انجام خواهد گرفت:
- آزمایش خون که افزایش تعداد گلبول های سفید در آن میتواند نشانه عفونت فعال باشد. برای بررسی بیشتر و وجود باکتری ها و سایر میکروب ها می شود آزمایش های خون دیگری هم انجام داد.
- کشت مایع ترشح شده از بافت یا خود بافت. جهت مشخص شدن نوع میکروب رشد کرده در بافت و نمونه ی بافت دچار آسیب جهت بررسی میکروسکوپی و دیدن علایم مرگ سلولی انجام می شود.
- تصویربرداری سی تی اسکن از طریق اشعه ایکس می تواند اندام ها،عروق خونی و استخوان ها را نشان دهد. و میزان انتشار گانگرن را مشخص نماید.
- روش های سونوگرافی هم جهت بررسی جریان خون عروق ممکن است استفاده شوند..
- عمل جراحی. امکان دارد برای بررسی بهتر داخل بافت دچار آسیب و بررسی میزان عفونت انجام شود.
راه درمان بیماری قانقاریا
هرچه درمان بیماری قانقاریا یا گانگرن سریعتر آغاز شود، احتمال موفقیت در درمان بیشتر خواهد بود. درمان های اصلی شامل جراحی برای برداشتن بافت آسیب دیده یا در اصطلاح پزشکی دبریدمان بافت های مرده و نکروز شده، و شروع آنتی بیوتیک برای درمان عفونت زمینه ای است. گاهی موارد، ممکن است برای برگرداندن گردش خون به ناحیه آسیب، جراحی انجام گیرد. در موارد شدید و در صورت شروع دیررس درمان، ممکن است یک عضو یا بافت کامل بدن مانند انگشت پا، پا یا ساق برداشته شود که به عنوان قطع عضو یا آمپوتاسیون شناخته می شود.
پیشنهاد ویژه: علت درد پاشنه پا
خطر ابتلا به قانقاریا در چه افرادی بیشتر است؟
هر کسی امکان ابتلا به قانقاریا را دارد، به ویژه پس از وارد شدن یک آسیب جدی به بدن، البته گروه های خاصی از افراد بیشتر در معرض خطر هستند. افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به قانقاریا هستند، کسانی هستند که دارای یک بیماری زمینه ای اند که می تواند عروق خونی و شریان ها را تحت تاثیر قرار دهد (مخصوصاً اگر این بیماری کنترل نشود)، و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. این افراد شامل کسانی هستند که به علت دلایلی در شرایطی قرار دارند که می تواند بر عروق خونی تأثیرگذار باشد، مانند:
- دیابت – بیماری ای که باعث می شود سطح قند خون فرد مبتلا خیلی بالا رفته و با دارو و انسولین قابل کنترل خواهد بود در واقع افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر قانقاریا هستند. به این دلیل است که سطوح بالای قند خون در این بیماری می تواند به اعصاب محیطی ، به ویژه اعصاب پاها و اندام تحتانی آسیب برساند، و ممکن است به علت اختلال حس فرد مبتلا متوجه آسیب به اندام تحتانی خود نشود و در معرض عفونت و در نهایت گانگرن قرار بگیرد. بنابراین به افراد مبتلا به دیابت توصیه میشود که از پاهای خود مراقبت کنند. جوراب نخی استفاده نمایند و بهداشت پاها را اولویت خود قرار دهند. هم چنین از کفش های تنگ و غیر طبی استفاده نکنند. پا برهنه راه نروند و ….
- آترواسکلروز – رسوب چربی در دیواره رگ ها به ویژه شریانها با مادهای به نام پلاک کلسترولی، منجر به انسداد آنها میشوند، آنها را باریک میکند و جریان خون را دچار محدودیت میکند.
- بیماری شریانی محیطی – که تجمیع رسوبات چربی در سرخرگ ها، خون رسانی به عضلات اندام تحتانی را محدود می کند مانند بیماری برگر در افراد سیگاری.
- رینود – جایی که رگ های خونی در قسمت های خاصی از بدن، معمولاً انگشتان دست یا پا، به طور غیرمعمول به دمای پایین یعنی سرما واکنش نشان می دهند
قانقاریا گازی
گانگرن گازی یا قانقاریا گازی نوعی عفونت خطرناک و کشنده در بافت نرم هست که توسط باکتری های گونه کلستریدیوم ایجاد می شود و کلستریدیوم پرفرنجنس شایع ترین عامل آن است. با گانگرن و مرگ سریع و پیشرونده بافت آسیب دیده به همراه تولید گاز بدبو تشخیص داده می شود.
علیرضا شاه حسینی
عفونی
سارا نصیر هرندی
عفونی
بهزاد امیری
عفونی
حمیدرضا افشارجو
عفونی
لیلا جهانبخشی
عفونی
فائزه السادات حیدری
عفونی
محمد یزدی
عفونی
مهدی فرخ سیر
عفونی
مریم ولیخانی
عفونی
سوالات متداول
خطر ابتلا به قانقاریا در چه افرادی بیشتری است؟
قانقریا یا گانگرن ممکن است در همگی افراد رخ دهد. افراد جوان و سالم نیز ممکن است مبتلا شوند اما در یک سری افراد از جمله افراد مبتلا به دیابت، بیماری های عروق محیطی، بیماری رینود، آترواسکلروز، برگر، ضعف سیستم ایمنی مثلا، سن بالای 60 سال و فرد تحت درمان شیمی درمانی یا افراد چاق بیشتر دیده می شود.
افراد مبتلا به بیماری های عروق محیطی را نام ببرید.
بیماری رینود آترواسکلروز برگر ضعیف بودن سیستم ایمنی مثلا فرد تحت درمان شیمی درمانی یا افراد چاق سن بالای 60 سال.