سرطان دهان شایع ترین نوع سرطان های سر و گردن می باشد و اغلب در افراد بالای 60 سال دیده می شود. چنانچه علائم سرطان و یا ضایعه بدخیم در هر یک از قسمت های حفره دهانی دیده شود، به آن سرطان دهان و لثه گفته می شود. اغلب ضایعات سرطانی بر روی لب ها، کف حفره دهان و بر روی زبان دیده می شوند. حفره دهانی از اجزاء زیر تشکیل شده است:
- لب ها
- لثه ها
- زبان
- بخش داخلی گونه ها
- سقف دهان
- کف دهان
سرطان دهان جزئی از سرطان های سر و گردن محسوب می گردد و اغلب درمان سرطان دهان و لثه نیز همانند سایر سرطان های سر و گردن انجام می شود.
علائم سرطان دهان چیست؟
ممکن است به اشکال مختلفی دیده شوند. شایع ترین علائم سرطان دهان و لثه عبارتند از:
- زخم دهان یا لب که علی رغم انجام درمان مناسب بهبود نمی یابد
- ضایعه سفید یا قرمز رنگ پابرجا داخل دهان
- شلی دندان ها
- درد دهان
- درد گوش
- برآمدگی داخل دهان
- بلع دردناک یا اختلال بلع
- ضایعه خونریزی دهنده پایدار داخل حفره دهان
- کاهش وزن ناخواسته و غیرعمدی
اشکال مختلف سرطان دهان
با علائم مختلفی همراه می باشند. درمان سرطان دهان و لثه نیز برحسب نوع سرطان متفاوت می باشد. به طور کلی انواع سرطان دهان و لثه عبارتند از:
- لنفوم
- سرطان غدد بزاقی
- ملانوم مخاطی
- سارکوم ها
- سرطان سلول سنگفرشی (SCC)
بیشتر بخوانید: تومور غدد بزاقی و درمان آن با ویزیت آنلاین متخصص غدد
علت ابتلا به سرطان دهان
به طور کلی علائم سرطان دهان اغلب ناشایع می باشند. اما برخی عوامل با افزایش خطر ابتلا به این نوع سرطان همراه می باشند. علائم سرطان دهان و لثه در افراد زیر بیشتر دیده می شوند:
- افراد سیگاری
- افرادی که از محصولات حاوی تنباکو استفاده می کنند
- افراد الکلی
- افرادی که در معرض تابش شدید و طولانی مدت آفتاب قرار دارند
- افراد مبتلا به ویروس منتقله از راه جنسی پاپیلوم انسانی (HPV)
- افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی
- افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند
- افرادی که سابقه ابتلا به سرطان دهان در خانواده درجه یک مانند پدر، مادر، خواهر و برادر دارند
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
برای تشخیص سرطان دهان به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
چنانچه پزشک معالج به هر دلیلی به علائم سرطان دهان و لثه در فردی شک کند، او را به پزشک متخصص در این زمینه ارجاع می دهد. جهت این منظور ممکن است فرد مبتلا یکی از پزشک های متخصص زیر برای ادامه درمان ارجاع داده شود:
- پزشک متخصص گوش، حلق و بینی (otolaryngologist)
- دندان پزشک متخصص لثه و بافت دهان (periodontist)
- جراح متخصص سرطان های سر و گردن (head and neck oncologic surgeons)
- جراح متخصص فک و دهان (oral and maxillofacial surgeons)
همپنین در تیم درمانی اغلب از همکاری یک رایوانکولوژیست، انکولوژیست و جراح پلاستیک نیز ممکن است استفاده می گردد.
پیشگیری از سرطان دهان و لثه
هیچ روش قطعی برای پیشگیری صد در صدی از علائم سرطان دهان و لثه تا کنون کشف نشده است. ولی رعایت موارد زیر برای پیشگیری از ابتلا به علائم سرطان دهان و لثه کمک کننده می باشند:
- ترک سیگار یا کاهش مصرف آن
- ترک مصرف الکل یا کاهش مصرف آن
- پرهیز از قرار گرفتن طولانی مدت در برابر آفتاب به خصوص در حوالی ظهر که با تابش شدید آفتاب همراه می باشد
- استفاده از کرم ضد آفتاب یا کلاه های پوشاننده صورت و دهان حین قرار گرفتن در معرض آفتاب
- معاینه و چکاپ منظم دندان پزشکی (حداقل هر 3 سال در سنین 20 الی 40 سالگی و سالانه پس از 40 سالگی)
- تزریق واکسن علیه ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)
- رعایت رژیم غذایی سالم و غنی از مواد آنتی اکسیدان (رژیم مدیترانه ای)
درمان سرطان دهان و لثه
برحسب نوع سرطان، مرحله آن، محل آن، علائم سرطان و شرایط سلامتی زمینه ای افراد (ابتلا به سایر بیماری ها به طور همزمان مانند فشار خون بالا، دیابت و …) در افراد مختلف، متفاوت می باشد. به طور کلی ممکن است از یکی یا چند مورد از روش های درمانی زیر برای درمان سرطان دهان و لثه استفاده شود:
- جراحی: خروج کامل توده سرطانی، گره های لنفاوی اطراف آن و بازسازی حفره دهان یکی از انواع روش های درمانی می باشد.
- رادیوتراپی: برای این منظور از اشعه با دوز بالا برای نابودی سلول های سرطانی استفاده می گردد.
- شیمی درمانی: از انواع داروهای شیمی درمانی می توان برای نابودی سلول های سرطانی استفاده نمود. اغلب تعدادی از سلول های سالم بدن نیز حین شیمی درمانی نابود می شوند.
- تارگت تراپی: در این روش نیز همانند شیمی درمانی سلول های سرطانی کشته می شوند. اما برخلاف شیمی درمانی در این روش سلول های سالم کمتری در بدن نابود می شوند.
- ایمونوتراپی: به کمک سیستم ایمنی خود بدن برخی از سلول های سرطانی نابود می شوند. ایمونوتراپی یکی از روش های پرهزینه درمان سرطان دهان و لثه می باشد.
پیشنهاد مقاله: درمان دندان درد ناشی از سینوزیت
