چاقی شکم یک وضعیت است که در آن مقدار چربی در منطقه شکم افزایش مییابد. این وضعیت ممکن است به عوامل ژنتیکی، نوع غذاخوری، سطح فعالیت جسمانی کم، تغییرات هورمونی و عوامل محیطی مرتبط باشد. چاقی شکم به دو نوع چاقی شکم مرکزی و چاقی شکم پراکنده تقسیم می شود. چاقی شکم مرکزی به عبارت دیگر “چاقی نوع اندروئید”، وقتی چربی به طور اصلی در منطقه شکم و دور کمر جمع میشود. این نوع چاقی با بروز بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع 2، بیماریهای قلبی-عروقی و فشارخون بالا مرتبط است. چاقی در نواحی شکم پراکنده همچنین به عنوان “چاقی نوع گینوئید” شناخته میشود و چربی در سطح تمام بدن توزیع میشود. این نوع چاقی اغلب با مشکلات بهداشتی مانند آرتروز و دردهای مفصلی همراه است. در رابطه با درمان چاقی شکم و علت چاقی شکم بیشتر بخوانید.
علت چاقی شکم
علت چاقی شکم به عوامل متعددی برمیگردد که ممکن است به صورت ترکیبی تأثیرگذار باشند. برخی از اصلیترین علل عبارتند از:
- رژیم غذایی نامناسب: مصرف بیش از حد کالری، چربیها و قندها میتواند به افزایش وزن و چاقی منجر شود.
- کمبود فعالیت جسمانی: سبک زندگی نشیط کمک به افزایش سوخت و ساز بدن و سوزاندن انرژی اضافی دارد. عدم فعالیت جسمانی منجر به انباشت چربیها میشود.
- عوامل ژنتیکی: ژنتیک نقش مهمی در اندازه و توزیع چربیها در بدن ایفا میکند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطوح هورمونها میتوانند به افزایش وزن و چاقی منجر شوند. به عنوان مثال، تغییرات هورمونهای مرتبط با سن، تیروئید یا هورمونهای جنسی ممکن است تأثیرگذار باشند.
- استرس و اضطراب: استرس به افزایش تمایل به مصرف غذاهای ناسالم و افزایش وزن منجر می شود.
- کمبود خواب: کمبود خواب میتواند به تغییرات هورمونی و افزایش اشتها منجر شود.
- عوامل محیطی: محیط اطراف نیز تأثیرگذار است. مثلاً امکان دسترسی به غذاهای پرکالری و ناسالم، تأثیرات رسانهها و فرهنگی ممکن است نقشی در افزایش وزن داشته باشند.
یکی از جذابیتهای اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات میتوانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهرهمند شوید.
به طور کلی، چاق شدن ناحیه شکم نتیجه تعامل پیچیدهای از عوامل ژنتیکی، محیطی، رفتاری و هورمونی است که در کنترل وزن و توزیع چربی بدن تأثیر دارند.
راه های پیشگیری از چاقی شکم
برای پیشگیری از چاقی شکم، میتوانید از راههای زیر استفاده کنید:
- رژیم غذایی سالم: مصرف میزان مناسب کالری، ترکیب صحیحی از مواد غذایی از جمله میوهها، سبزیجات، غلات کامل، منابع پروتئینی کم چرب و محصولات لبنیات کم چرب میتواند به کنترل وزن کمک کند.
- سبک زندگی فعال: انجام فعالیتهای ورزشی مانند پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا و تمرینات مقاومتی میتواند به افزایش سوزاندن انرژی و کاهش چربیهای اضافی کمک کند.
- کمکردن مصرف قندهای ساده: مصرف قندهای ساده مانند قند و شکر را به حداقل برسانید، زیرا این قندها میتوانند سطح قند خون را افزایش داده و به افزایش وزن منجر شوند.
- کنترل استرس: روشهای مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق میتوانند به کاهش استرس کمک کنند و از افزایش وزن جلوگیری کنند.
- خواب کافی: مطالعات نشان میدهند که کمبود خواب میتواند به افزایش اشتها و افزایش وزن منجر شود. سعی کنید به میزان کافی خواب ببرید.
- مصرف آب: مصرف آب به مقدار کافی میتواند احساس سیری را افزایش داده و از خوردن اضافی کمک کند.
- کنترل اندازه وعدههای غذایی
- پایش وزن: پایش منظم وزن خود را انجام دهید تا در صورت افزایش وزن، به طور سریع واکنش نشان دهید.
- بهبود عادات تغذیهای: تغذیه بهصورت آهسته و با تمرکز روی غذا، کمک میکند تا کمتر غذا بخورید و احساس سیری را بهتر درک کنید.
- مشاوره پزشکی: در صورت نیاز، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا برنامه مناسبی برای کنترل وزن و پیشگیری از چاقی ایجاد کنید.
ترکیب این راهها و تطبیق آنها با سبک زندگی شما میتواند به کاهش خطر چاقی و حفظ وزن مناسب کمک کند.
آشنایی درمان چاقی شکم
درمان چاقی شکم ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی، و در موارد خاص ممکن است نیاز به مشاوره پزشکی یا تداخلهای پزشکی داشته باشد:
- رژیم غذایی متعادل و کمکالری: تغییر به یک رژیم غذایی کمکالری و متعادل میتواند به کاهش وزن و چاقی شکم کمک کند.
- فعالیتهای ورزشی: انجام تمرینات ورزشی منظم به کاهش چربیهای شکم کمک میکند. تمرینات مقاومتی، کارهای تناسب اندام، پیادهروی و دوچرخهسواری از جمله فعالیتهایی هستند که میتوانید انجام دهید.
- مشاوره تغذیه: مشاوره با متخصص تغذیه میتواند به شما کمک کند تا برنامه غذایی مناسب و شخصیسازی شده برای کاهش وزن و چاقی شکم تدوین کنید.
- مصرف منظم آب: مصرف کافی آب به کنترل اشتها و بهبود هضم کمک میکند.
بیشتر بخوانید: چاقی ناگهانی | علت افزایش وزن ناگهانی و آشنایی با عوامل آن
تداخلات پزشکی برای درمان چاقی
در مواردی که تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی کافی نیستند، پزشک ممکن است داروها یا مداخلات پزشکی دیگری از جمله جراحی باریاتریک (کاهش حجم معده) را پیشنهاد کند. به هر حال، مهمترین قدم برای درمان چاقی، انجام تغییرات در سبک زندگی است. قبل از هر تغییری در رژیم غذایی یا برنامه ورزشی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا برنامه مناسبی برای شما تدوین شود که با وضعیت سلامتی و نیازهای شما همخوانی داشته باشد. همانگونه که عنوان کردیم برای کاهش چاقی در نواحی، مواردی از جمله تغییر در رژیم غذایی با تمرکز بر میزان کالری، افزایش فعالیت جسمانی، کاهش استرس و بهبود خواب میتوانند مفید باشند. همچنین مشاوره پزشکی در خصوص برنامههای تغییر سبک زندگی نیز توصیه میشود.
مریم ملکیان
تغذیه و رژیم درمانی
بهاره هندیجانی
تغذیه و رژیم درمانی
نوید علاقه مند
تغذیه و رژیم درمانی
نگار اصلانی
تغذیه و رژیم درمانی
ندا ایزدگشسب
تغذیه و رژیم درمانی
الهام رضایی
تغذیه و رژیم درمانی
سوالات متداول
بهترین راه حل برای کاهش چربی اطراف شکم چیست؟
برنامه غذایی با کالری کنترل شده سرشار از میوه، سبزیجات، غلات سبوس دار، لبنیات کم چرب، لوبیا، مغز، دانه، گوشت کم چرب، ماهی، تخم مرغ در کاهش یافتن چربی موثر است.
آیا ورزشهایی مانند دراز نشست، چربی دور شکم را کاهش میدهد؟
در واقع ورزشهای شکمی، چربی شکمی را به طور چشم گیر کاهش نمیدهد. تنها راه حل، ورزش کردن و تغذیه سالم است. ورزشهای هوازی مانند دو، شنا، دوچرخهسواری، تنیس و… یکی از بهترین روشهای کاهش چربی بدن است.
آیا برای کاهش چربی دور شکم، باید برنامه غذایی سرشار از فیبر داشت؟
برای کم کردن چربی اطراف شکم، غلات سبوس دار را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
مصرف چه موادی را برای کاهش چربی شکم پیشنهاد میکنید؟
در کنار ورزش نوشیدن چای سبز می تواند کمک کننده باشد.