در تاریخ 22 مرداد 1402 – توسط دکتر غزل روستایی بازنگری و بروزرسانی شد.
غلظت خون از مشکلاتی است که به شدت سلامتی بدن را تهدید می کند. و ممکن است خطرات جدی برای فرد مبتلا به همراه داشته باشد. افزایش ریسک سکته قلبی و مغزی از عوارض همین بیماری هستند. غلیظ شدن خون باعث می شود که خون در رگها به راحتی حرکت نکند. به همین دلیل باعث میشود خون رسانی به ارگان های بدن به درستی انجام نگیرد. برای آشنایی با این بیماری، علائم و درمان آن، این مطلب ازپزشک را تا انتها مطالعه نمایید.
پیشنهاد میکنیم ویزیت آنلاین ازپزشک را امتحان کنید و از مشاوره آنلاین تیم پزشکی ما بهره ببرید.
غلظت خون چیست ؟
افزایش تعداد گلبول های قرمز خون در واحد حجم را غلظت خون میگویند. میزان هموگلوبین خون در زنان باید بین 12 تا 16 گرم در دسی لیتر. در مردان بین 16 تا 18 گرم در دسی لیتر باشد . اگر این عدد در زنان از ۱۶ و در مردان از ۱۸ بالاتر برود، بیماری محسوب میشود. بعد از سن بلوغ، وجود هورمون‌هایی در مردان تحریکاتی در سیستم خونسازی بدن ایجاد میکند. که میزان غلظت در مردان دو گرم نسبت به زنان بالاتر رود.
این بیماری به اولیه و ثانویه تقسیم می شود. در اولیه، تولید گلبول‌های قرمز خون توسط سیستم خون‌ساز بدن به صورت خودکار بالا می‌رود. در ثانویه، سیستم خون ساز بدن سالم است . بیماری‌های مزمن ریوی، کلیوی، قلبی و تومورها، کاهش اکسیژن رسانی بافتی. بودن در ارتفاعات، سیگار کشیدن و زندگی در هوای آلوده موجب افزایش غلظت خون میشوند.
به چه دلیل غلظت خون رخ می‌دهد؟
تنها راه تشخیص، آزمایش خون و اندازه‌گیری هماتوکریت (HTC) است. علت اولیه: مغز استخوان بدون هیچ محرکی از بیرون، شروع به تولید بیش از حد گلبول قرمز میکند. که به آن پلیستمی میگویند و پلی سیتمی اولیه نامیده میشود بدون وجود علت ثانویه. درصد کمی از غلظت خون شامل علت اولیه میشود.
علت ثانویه: بین ۹۵-۹۰ درصد از کسانی که با این بیماری به متخصص مراجعه میکنند، افرادی هستند که غلظت خون ثانویه دارند. این موضوع زمانی اتفاق می‌‌افتد که اکسیژن کافی به بافت‌‌های بدن نرسد. با کمبود اکسیژن در بدن، هورمونی به‌نام اریتروپویتین از کلیه ترشح میشود. که این هورمون، مغز استخوان را برای ساخت بیشتر گلبول قرمز تحریک میکند. تا بتواند کمبود اکسیژن‌رسانی به بافت‌‌های بدن را با افزایش تولید گلبول قرمز جبران کند. مثلا افرادی که در ارتفاعات بلند و کوهستانی زندگی میکنند با کمبود اکسیژن روبه‌رو هستند، دچار این بیماری میشوند.
دلایل ابتلا به غلظت خون
اگر به دنبال دلیل برای مبتلا شدن به بیماری هستید باید بگوییم گاهی اوقات مربوط به اکسیژن محیط میشود. همچنین به دلیل مشکلات ریوی، فرد دچار افزایش غلظت خون میشود. ممکن است اکسیژن از ریه وارد خون بشود، اما به‌دلیل مشکلات خونی، بین خون شریانی و وریدی، مشکلی داشته باشد. و خونی که در ریه پر از اکسیژن شده، بلافاصله با خون کم اکسیژن مخلوط میشود. به همین دلیل سبب غلیظ شدن خون می‌گردد.
عدم کاهش هموگلوبین مادرزادی هم به غلظت خون می انجامد. از دیگر دلایل مهم غلظت خون، کشیدن سیگار و مسمومیت با مونوکسیدکربن است. که در نتیجه آنها اکسیژن‌رسانی به خون کم شده و غلظت خون ثانویه ایجاد میشود.
مصرف دخانیات از علت‌‌های جدی درکنار مسائل قلبی است. این موضوع هم باعث بروز سرطان و هم سبب غلیظ شدن خون فرد میشود.
اگر فشار خونتان بالاست بخوانید
از کجا بدانیم غلظت خون داریم؟
اگر شما علائم زیر را داشته باشید، ممکن است به این بیماری مبتلا شده باشید:
- ضعف، بی‌حالی و خستگی در بیمار
- سردرد و سرگیجه
- سبکی سر
- اختلالات بینایی مثل تاری دید
- تنگی نفس به خصوص در حالت درازکش
- خارش‌های پوستی بعد از استحمام
- بزرگی کبد و طحال
- زخم معده
- دردهای استخوانی
- سنگ کلیه
- نقرس
- بنفش شدن قسمت‌هایی از بدن مثل لب، زیر ناخن‌ها و انگشتان دست و پا
- احساس گِزگِز در دست و پا
- تورم دردناک مفاصل به خصوص انگشت شست پا
- خونریزی های غیرطبیعی مانند خون دماغ شدن یا خونریزی های غیرمعمول از لثه ها
عوارض غلظت خون بالا
غلظت خون بالا به خصوص اگر به دنبال بیماری هایی مانند پلی سیتمی ورا ایجاد شده باشد، با عوارض متعدد و مهمی همراه می باشد. ازجمله جدی ترین عوارض غلظت خون بالا می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تشکیل لخته در خون: افزایش غلظت خون همراه با کند شدن جریان خون در رگ ها، منجر به افزایش خطر تشکیل لخته در رگ می شود. تشکیل لخته ممکن است منجر به بروز سکته قلبی، سکته مغزی، آمبولی ریه و یا انسداد رگ های اندام های تحتانی مانند پاها گردد.
- بزرگی طحال (اسپلنومگالی): طحال از نقش مهمی در مبارزه با عفونت ها در بدن و پاکسازی سلول های زائد و آسیب دیده خونی برخوردار می باشد. افزایش سلول های خونی به خصوص در پلی سیتمی ورا منجر به افزایش کار طحال و بزرگی طحال متعاقب آن می گردد.
- زخم های گوارشی: غلظت خون بالا ممکن است منجر به بروز زخم و التهاب در مری، معده و روده ها گردد.
- التهاب مفاصل: پلی سیتمی ورا می تواند منجر به التهاب شست پا و علائم نقرس گردد.
- اختلالات مغزاستخوان و سایر بیماری های خونی: چنانچه پلی سیتمی ورا مسبب غلظت خون بالا باشد، ممکن است منجر به جایگزینی مغزاستخوان طبیعی با بافت اسکار یا سلول های غیر طبیعی گردد، یا حتی منجر به بروز سرطان خون (لوسمی) در درازمدت گردد
حجامت برای غلظت خون
اکثر پزشکان روش حجامت را برای کاهش غلظت پیشنهاد می کنند. اگرچه حجامت می‌تواند به عنوان یک روش درمانی در بعضی بیمارهای خاص مورد استفاده قرار گیرد. ولی نمی تواند در این مورد، جای خون دادن را بگیرد.
حجامت در وسط ماههای قمری بسیار خوب است . روزهای ۱۷ ـ ۱۹ ـ ۲۱ ـ بسیار عالی هستند. چون غلبه اخلاطی که در وسط ماههای قمری ایجاد می شود قابل کنترل است.
بطور معمول افرادی که خون غلیظ دارند و حتی اگر هر ماه هم حجامت کنند خوب است.
اگر درگیر غلظت خون بالا هستید حتما تحت نظر پزشک طب سنتی، سالی یک الی دو بار حجامت انجام دهید. البته زیر نظر پزشک معالج. پیشنهاد میکنیم در ابتدا یک مشاوره رایگان ازپزشک بگیرید و سپس حجامت داشته باشید.
اگر خونتان غلیظ است، خون بدهید
کسانی که خونشان غلیظ است می توانند خون بدهند. البته خون این افراد پس از اینکه از رگ گرفته میشود، قابلیت استفاده ندارد و باید دور انداخته شود. چراکه کیسه‌‌های جمع‌آوری خون، به میزان استانداردی حاوی ماده ضدانعقاد خون هستند. و خون کسانی‌که دچار غلظت در خون هستند، در این کیسه‌‌ها به سرعت لخته میشود. به همین دلیل این خون قابل استفاده برای بیمارانی که نیازمند به دریافت خون هستند، نمی باشد.
برای غلظت خون چه بخوریم ؟
شاید در ابتدا به یاد خوردن جگر باشید. اما جگر در اغلب موارد نمی‌‌تواند خونسازی کند. چراکه جگر یک غذای غلیظ بوده و برای رقیق سازی مناسب نیست. پسته هم برای کسانی‌که از کم‌خونی رنج می‌‌برند، مفید است. اما کسانی که خون غلیظ دارند، بهتر است پسته نخورند. اسفناج هم درصورتی‌که در کنار کرفس استفاده شود، خوب است و خونسازی میکند. مصرف برخی میوهها ازجمله انار و در راس سبزیجات، کاهو در رقیق و تعدیل کردن خونی‌که غلظت بالایی دارد، موثر هستند. گوشت شتر نیز به نسبت گوشت گوسفند و گوشت گوسفند به نسبت گوشت مرغ، خون غلیظ‌تری تولید میکنند. به همین علت بهتر است افراد از تنوع غذایی برخوردار باشند.
ویزیت پزشک آنلاین یکی از خدماتی است که با استفاده از آن می‌توانید بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر و… با دکتر مورد نظر خود مشاوره و ویزیت شوید . ازپزشک با قرار دادن این خدمات ارزشمند در سامانه خود باعث شده تا در هر مکانی و هر زمانی بتوانید به راحتی از این خدمات استفاده نمائید. فقط کافی است همین الان اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات این مجموعه برخوردار شوید.
درمان خانگی غلظت خون
پزشکان معتقدند نوشیدن آب کافی، غلظت خون را در حد متعادل باقی نگه میدارد. همچنین مشکلاتی مانند لخته شدن خون که عاملی در بروز سکته قلبی است، بروز نمی کند. زیرا کم آبی باعث افزایش غلظت در خون شده و گردش خون را دچار اشکال می کند. آلبالو و آب لیمو ترش نیز برای رفع غلظت خون مفید هستند. مصرف موز نیز برای صاف کردن خون مفید است. به طور کلی میوهها و سبزی‌ها، به علت دارا بودن ویتامین C و فیبرهای محلول و نامحلول. باعث کاهش غلظت خون، کاهش میزان فیبرینوژن (پروتئینی که تبدیل به لخته خون میشود) و کاهش فشار خون می شوند.
افرادی که گیاه خوارند ، نه تنها احتمال ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را از خود دور کرده‌اند. بلکه دارای خون رقیق‌تر و فشارخون و فیبرونوژن پایین‌تری نسبت به افراد هم سن و سال خود هستند. برای کاهش لخته شدن خون از لبنیات کم چرب، ماهی، سبزی و میوه فروان استفاده کنید.
دمنوش جو نیز خون را رقیق میکند. الکیل پیرازین موجود در دمنوش جو باعث کاهش غلطت خون میشود. مصرف این دمنوش بهبود جریان خون را به همراه دارد. همچنین میزان ابتلای افراد به سکته را کاهش می‌دهد. مصرف دمنوش جو برای مردان میانسال، سالمند و افراد سیگاری مناسب است.
سوالات متداول
برای غلظت خون چه بخوریم ؟
کسانی که خون غلیظ دارند، بهتر است پسته نخورند. اسفناج هم درصورتی‌که در کنار کرفس استفاده شود، خوب است و خونسازی میکند. مصرف برخی میوهها ازجمله انار و در راس سبزیجات، کاهو در رقیق و تعدیل کردن خونی‌که غلظت بالایی دارد، موثر هستند. گوشت شتر نیز به نسبت گوشت گوسفند و گوشت گوسفند به نسبت گوشت مرغ، خون غلیظ‌تری تولید میکنند.
درمان خانگی غلظت خون چیست؟
پزشکان معتقدند نوشیدن آب کافی، غلظت خون را در حد متعادل باقی نگه میدارد. آلبالو و آب لیمو ترش نیز برای رفع غلظت خون مفید هستند. مصرف موز نیز برای صاف کردن خون مفید است.
