درمان آکنه
درمان آکنه به شدت آن بستگی دارد و ممکن است چندین ماه زمان ببرد تا علائم آن بهبود یابد. اگر شما چند جوش سرسیاه، سرسفید و لکه روی پوست تان داشته باشید، می توانید آنها را با ژل یا کرم های موضعی که دارای بنزوئیل پروکساید هستند بدون نیاز به نسخه با موفقیت درمان کنید.
درمان توسط پزشک
اگر آکنه شما به صورت وسیع پخش شده است، برای دریافت داروهای نسخه ای باید به پزشک مراجعه کنید. به عنوان مثال اگر:
- دارای جوش های نوک تیز(پاپول) و جوش های چرک دار(پوسچول) زیادی هستید
- داروهای بدون نیاز به نسخه بر روی شما اثر نکرده است
داروهای نسخه ای که می تواند برای درمان آکنه استفاده شود شامل:
- رتینوئید های موضعی
- آنتی بیوتیکهای موضعی
- اسید آزلائیک
- قرص های آنتی بیوتیک
- در زنان، قرص ضد بارداری خوراکی ترکیبی
- قرص های ایزوترتینوئین
اگر آکنه شدید داشته باشید، پزشک عمومی یا پزشک خانواده شما ممکن است برای درمان ویزیت توسط متخصص پوست (متخصص درمان بیماری های پوستی) را به شما پیشنهاد کند. به عنوان مثال، اگر شما:
- تعداد زیادی جوشهای نوک تیز(پاپول) و جوشهای چرکی(پوسچول) بر روی قفسه سینه، پشت و صورت تان داشته باشید
- ندول های دردناک داشته باشید
ترکیبی از قرص های آنتی بیوتیکی و درمان های موضعی به طور معمول اولین انتخاب برای آکنه شدید است. اما اگر این روش موثر نبود، دارویی به نام ایزوترتینوئین ممکن است برای شما تجویز شود. درمان های هورمونی یا استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی ترکیبی هم می تواند در زنانی که دارای آکنه هستند، موثر باشد. با این حال، قرص پروژستوژن یا استفاده از ایمپلنت ضد بارداری گاهی می تواند باعث بدتر شدن آکنه شود. بسیاری از این درمان ها برای شروع تاثیر به دو یا سه ماه زمان نیاز دارند. به همین علت مهم است که شما صبور باشید و داروها را در زمان مشخص آن مصرف کنید، حتی اگر تاثیر زود هنگامی مشاهده نکردید.
درمان های موضعی (ژل ها، کرم ها و لوسیون ها)
بنزوئیل پروکساید
بنزوئیل پروکساید به عنوان یک ضد عفونی کننده عمل می کند و باکتری های سطح پوست را کاهش می دهد. همچنین باعث کاهش تعداد جوش های سرسیاه و سرسفید شده و اثر ضد التهابی دارد. بنزوئیل پروکساید معمولا به صورت کرم یا ژل در دسترس است و یک یا دوبار در روز مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو باید ۲۰ دقیقه بعد از شستشوی همه قسمت های صورت که آکنه دارد، مورد استفاده قرار گیرد. این دارو باید به مقدار کم استفاده شود، چرا که استفاده بیش از حد آن می تواند باعث سوزش پوست شود. همچنین این ماده باعث افزایش حساسیت صورت به نور خوشید می شود، به همین علت در زمان استفاده از آن باید از قرار گرفتن طولانی مدت در برابر نور خورشید و اشعه فرابنفش جلوگیری کرد و یا از کرم ضد آفتاب استفاده نمود. بنزوئیل پروکساید می تواند تاثیر سفید کنندگی هم داشته باشد. بنابراین از تماس آن با موها و یا لباس هایتان اجتناب کنید. از عوارض جانبی متداول بنزوئیل پروکساید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشک شدن و سفت شدن پوست
- احساس سوزش، خارش و یا گزیده شدن
- قرمزی مختصر و لایه برداری پوست
این عوارض جانبی معمولا خفیف است و زمانی که دوره درمان به پایان رسید، عوارض جانبی هم باید از بین برود. بیشتر افراد به یک دوره ۶ هفته ای درمان برای از بین بردن اکثر یا تمام آکنه پوست خود نیاز دارند. ممکن است به شما توصیه شود که همچنان به مقدار کم به مصرف دارو ادامه دهید.
رتینوئید های موضعی
رتینوئید های موضعی سلول های مرده را از سطح پوست بر می دارند و با این روش در درمان آکنه موثرند.
ترتینوئین و آداپالِن از رتینوئید های موضعی هستند که برای درمان آکنه استفاده می شوند. آن ها به صورت ژل و یا کرم در دسترس هستند و معمولا یکبار در روز و قبل از خواب استفاده می شوند.
این دارو را ۲۰ دقیقه بعد از شستن صورت خود، به تمام قسمت های آکنه دارد بمالید.
این نکته مهم است که به مقدار کم از رتینوئیدهای موضعی استفاده کنید و از در معرض نور خورشید و اشعه فرابنفش قرار گرفتن بیش از حد خودداری کنید.
رتینوئید های موضعی برای استفاده در زمان بارداری مناسب نیستند، زیرا خطر ایجاد نقص در جنین وجود دارد.
شایعترین عوارض جانبی رتینوئیدهای موضعی احساس سوزش و گزیدگی خفیف در پوست است.
معمولا برای درمان آکنه یک دوره ۶ هفته ای مورد نیاز است، اما ممکن است به شما توصیه شود که همچنان به مقدار کم به مصرف دارو ادامه دهید.
آنتی بیوتیک های موضعی:
آنتی بیوتیک های موضعی به کشتن باکتری های سطح پوست که فولیکول های بسته شده مو را آلوده می کنند، کمک می کند. این دارو ها به صورت ژل یا لوسیون در دسترس اند و یک یا دوبار در روزاستفاده می شوند.
به طول معمول یک دوره درمان ۶ یا ۸ هفته ای توصیه شده و پس از آن، معمولا درمان متوقف می شود زیرا خطر مقاوم شدن باکتری روی پوست به آنتی بیوتیک وجود دارد. این اتفاق می تواند باعث بدتر شدن آکنه و ایجاد عفونتهای بیشتر شود.
عوارض جانبی آنتی بیوتیک های موضعی متداول نیستند، اما می تواند شامل موارد زیر شود:
- سوزش خفیف پوست
- قرمزی و احساس سوختگی پوست
- لایه برداری پوست
اسید آزِلائیک
در صورتی که ایجاد عوارض جانبی بنزوئیل پروکساید یا رتینوئیدهای موضعی با سوزش یا درد همراه باشد، اغلب از آزلائیک اسید به عنوان درمان جایگزین آکنه استفاده می شود. آزلائیک اسید پوست مرده را از پاکسازی کرده و باکتری ها را می کشد. این دارو به صورت کرم یا ژل در دسترس است و معمولا دوبار در روز (یا اگر پوست حساسی دارید یک بار در روز) استفاده می شود.
این دارو باعث حساسیت پوست نسبت به اشعه خورشید نمی شود، پس نیاز به دوری از نور خورشید نیست.
برای اینکه این دارو روی آکنه اثر بگذارد معمولا نیاز به یک ماه درمان است.
عوارض جانبی آزلائیک اسید معمولا خفیف است و شامل موارد زیر می شود:
- احساس سوزش یا گزش درپوست
- خارش
- خشکی پوست
- قرمزی پوست
قرص های آنتی بیوتیک
قرص های آنتی بیوتیک (آنتی بیوتیک های خوراکی) معمولا همراه با درمان های موضعی آکنه های شدید تر استفاده می شود.
در بیشتر موارد، گروهی از آنتی بیوتیک ها به نام تتراسایکلین ها تجویز می شوند، مگر در مواردی که شخص باردار و یا شیرده باشد.
به زنان باردار و یا شیرده توصیه می شود تا از آنتی بیوتیک اریترومایسین که ایمن تر است، استفاده کنند.
معمولا حدود ۶ هفته طول می کشد تا شما متوجه بهبود آکنه شوید.
همچنین بسته به پاسخ شما به درمان، دوره مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی می تواند ۴ تا ۶ ماه ادامه داشته باشد.
به علاوه، تتراسایکلین می تواند پوست شما را به نور خورشید و اشعه فرابنفش حساس کند و همچنین می تواند در چند هفته اول درمان، اثر قرص های ضد بارداری خوراکی را کم کند در نتیجه، در این زمان، شما به روش های جایگزین جلوگیری از بارداری مانند کاندوم نیاز خواهید داشت.
درمان های هورمونی
درمان های هورمونی اغلب می توانند برای زنان مبتلا به آکنه مفید باشند، خصوصا اگر آکنه در نزدیکی عادت ماهانه تشدید شود و یا با بیماریهایی مرتبط با هورمون مانند سندرم تخمدان پلی سیستیک همراه باشد.
اگر قبلا از این نوع درمان استفاده نکرده باشید پزشک شما ممکن است حتی اگر فعالیت جنسی نداشته باشید بازهم استفاده از قرص های ترکیبی ضد بارداری خوراکی را برای شما تجویز کند. این قرص های ترکیبی می توانند آکنه را در زنان درمان کنند، اما ممکن است یک سال طول بکشد تا درمان کامل صورت بگیرد.
کو-سیپریندیول (Co-cyprindiol)
کو-سیپریندیول یک درمان هورمونی است که برای آکنه های شدیدی که به آنتی بیوتیک ها پاسخ نمی دهند، استفاده می شود. این دارو باعث کاهش تولید سِبوم یا چربی طبیعی پوست می شود.
احتمالا شما باید ۲ تا ۶ ماه از این دارو استفاده کنید تا بهبود چشمگیری در شما مشاهده شود. استفاده از این دارو در زنان، ریسک کمی برای ابتلا به سرطان پستان در اواخر زندگیشان ایجاد خواهد کرد. به عنوان مثال، طی یک تحقیق در یک گروه ۱۰،۰۰۰ نفری زنان که از داروی کو-سیپریندیول استفاده نکرده بودند، ۱۶ نفر از آنها تا سن ۳۵ سالگی به سرطان پستان مبتلا شدند. در مورد زنانی که اوایل ۲۰ سالگی حداقل ۵ سال از این دارو استفاده کرده بودند، این عدد به ۱۷ یا ۱۸ مورد ابتلا به سرطان پستان افرایش یافت. همچنین احتمال کمی وجود دارد که این دارو باعث ایجاد لخته خون شود. این احتمال ۱ در ۲،۵۰۰ نفر در هر سال است. اگر شما باردار و یا شیرده هستید، استفاده از کو-سیپریندیول برای شما امن و مطمین نیست، بنابراین ممکن است لازم باشد خانمها قبل از شروع درمان آزمایش بارداری بدهند.
دیگر عوارض جانبی کو-سیپریندیول عبارتند از:
- خونریزی و لکه بینی بین دوره های عادت ماهانه زنان، که گاهی اوقات در ماه های اول استفاده از این دارو تفاق می افتد
- سردرد
- دردناک شدن پستان ها
- تغییرات خلق و خوی
- کاهش علاقه به برقراری رابطه جنسی
- افزایش و یا کاهش وزن
ایزوترتینوئین
مصرف ایزوترتینوئین دارای چند مزیت است:
- باعث کاهش تولید سبوم (چربی طبیعی پوست) و طبیعی شدن مقدار آن می شود
- از بسته شدن فولیکول های مو جلوگیری می کند
- باعث کاهش باکتری در سطح پوست می شود
- باعث کاهش قرمزی و تورم درون و اطراف جوش ها می شود
با این حال، این دارو می تواند عوارض جانبی وسیعی داشته باشد. این دارو تنها برای درمان آکنه شدیدی که به سایر درمانها پاسخ نمی دهد، استفاده می شود.
به علت خطر ایجاد عوارض جانبی، ایزوترتینوئین تنها توسط پزشک متخصص پوست و یا پزشک عمومی که دوره پوست دیده است، تجویز می شود.
شکل دارویی ایزوتریتینوئین به صورت قرص است. بسیاری از افراد طی دوره های ۴ تا ۶ ماهه از این دارو استفاده می کنند. در طول ۷ تا ۱۰ روز اول درمان ممکن است آکنه شما بدتر شود، اما این موضوع طبیعی است و پس از مدتی این علائم از بین می رود.
ایزوتریتینوئین شامل:
- التهاب، خشکی و ترک خوردگی پوست، لب ها و بینی
- تغییرات در میزان قند خون
- التهاب پلک ها (بلفاریت)
- التهاب و سوزش چشم (کونژونکتیویت)
- دیده شدن خون در ادرار
اثرات جانبی نادر ایزوترتینوئین شامل:
به علت این احتمال ایجاد این عوارض جانبی نادر، شما باید قبل و در طول درمان آزمایش خون بدهید.
ایزوترتینوئین و نقایص مادرزادی
ایزوترتینوئین باعث آسیب به جنین نشده می شود. اگر شما خانمی در سن بچه دار شدن هستید:
- اگر باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید، از این دارو استفاده نکنید
- یک ماه قبل از شروع درمان، در طول درمان و یک ماه پس از پایان درمان، از یک یا به طور ایده آل دو روش ضد بارداری استفاده کنید
- قبل از درمان، در طول درمان و پس از درمان تست بارداری بدهید
همچنین از شما خواسته می شود حتی اگر در حال حاضر از نظر جنسی فعال نیستید، فرم رضایتنامه ای را امضا کنید مبنی بر اینکه از خطرات ایجاد نقایص بارداری توسط این دارو آگاه هستید و مایل هستید از روش های ضد بارداری استفاده کنید تا از این خطرات جلوگیری کنید.
پس اگر در طول درمان با ایزوترتینوئین فکر می کنید که باردار شده اید، فورا به متخصص پوست خود مراجعه کنید.
همچنین ایزوترتینوئین برای زنان شیرده مناسب نیست.
ایزوتریتینوئین و تغییرات خلق و خوی
گزارش هایی مبنی بر اینکه افراد در طی استفاده از این دارو دارای تغییرات خلق و خوی شده اند، وجود دارد. با این وجود این موضوع اثبات نشده است. در هر جهت برای احتیاط اگر احساس افسردگی، اضطراب، خشم یا تفکرات خودکشی داشتید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
درمان های غیر دارویی
چند درمان غیر دارویی هم برای آکنه وجود دارد.
این موارد شامل:
- خارج کننده کومدون – یک وسیله کوچک خودکار مانند است که برای پاک کردن جوش های سرسیاه و سرسفید استفاده می شود.
- لایه بردار های شیمیایی – یک محلول شیمیایی روی صورت قرار می گیرد و باعث برداشته شدن لایه پوست و جایگزینی لایه جدید می شود.
- درمان های فتودینامیک – برای بهبود علائم آکنه، نور مخصوصی به پوست تابانده می شود.
با این حال، این درمان ها ممکن است کار نکنند و به طور معمول توصیه نمی شوند.
آکنه و خمیر دندان
نکته ای که در بسیاری از وبسایت ها وجود دارد این است که خمیر دندان می تواند بسیاری از جوش ها را خشک کند.
هر چند خمیردندان دارای مواد ضد باکتری است، با این وجود دارای موادی است که باعث ایجاد سوزش و آسیب رساندن به پوست می شود.
استفاده از خمیردندان به این صورت توصیه نمی شود و روش های موثرتر و ایمن تری در دسترس داروسازان و یا پزشکان شما وجود دارد.