سرطان روده، دومین علت مرگ به دنبال ابتلا به سرطان می باشد. فقط در سال 2022، بیش از 15700 بیمار جدید مبتلا به سرطان روده کشف شده است. عواملی مانند رژیم غذایی پرچربی، فعالیت فیزیکی کم، رژیم های پرپروتئین، چاقی و استعمال تنباکو از جمله علل افزایش ابتلا به آن در سال های اخیر می باشند. غربالگری با کولونوسکوپی پس از 50 سالگی، از نقش مهمی در تشخیص زودرس توده های روده و درمان موثر آن ها برخوردار می باشد.
سرطان روده چیست؟
به طور کلی روده در بدن انسان به دو قسمت روده کوچک و روده بزرگ تقسیم بندی می گردد. روده کوچک حاوی دئودنوم، ژژنوم و ایلئوم می باشد. روده بزرگ نیز به کولون، رکتوم و سیگموئید تقسیم بندی می گردد. سرطان روده نیز بر همین اساس و بر حسب محل درگیری روده، تقسیم بندی می گردد. سرطان روده باریک بسیار نادر می باشد و در اغلب موارد منظور از توده های روده، سرطان روده بزرگ می باشد. آدنوکارسینوم ها که از بافت غددی روده منشا می گیرند، شایع ترین نوع بدخیمی روده می باشند. به طور کمتر شایع ممکن است لنفوم ها و تومورهای نوروآندوکرین روده نیز دیده شوند.
سن ابتلا
متوسط سن ابتلا ، حدود 69 سالگی گزارش شده است. اگرچه که به طور کلی با افزایش سن، خطر ابتلا به توده ی روده افزایش می یابد، اما برخی سندروم ها و بیماری های ژنتیکی با ابتلای زودرس همراه می باشند. در صورت ابتلای چند تن از اعضای درجه اول خانواده به سرطان روده، سابقه ابتلا به تومور روده در سنین کمتر از 50 سال در خانواده و یا رویت توده های روده در 2 نسل مختلف از فامیل، باید غربالگری جهت بیماری های ارثی و ژنتیکی مرتبط با روده در سنین پایین تر آغاز گردند.
علائم سرطان روده بزرگ
در بسیاری از موارد در مراحل اولیه و تا سال ها بدون علامت می باشند و فقط در غربالگری روتین با کولونوسکوپی یا در تصویربرداری های اتفاقی از شکم مانند سی تی اسکن، کشف می گردند. اما به طور کلی مهم ترین علائم که باید به آن ها توجه گردد، عبارتند از:
- تغییرات اجابت مزاج و قوام مدفوع (به طور مثال بروز اسهال یا یبوست جدید و مداوم)
- خونریزی از مقعد یا رویت خون در مدفوع
- درد شکمی مداوم و طولانی مدت یا احساس ناراحتی و نفخ طولانی مدت شکم
- احساس عدم تخلیه کامل مدفوع از روده
- ضعف و خستگی
- کاهش وزن ناخواسته و بدون علت مشخص
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
علائم سرطان روده کوچک
به طور کلی شیوع سرطان روده کوچک بسیار کمتر از سرطان روده بزرگ می باشد. متوسط سن ابتلا به آن حدود 67 سالگی می باشد. در سال 2022، بیش از 900 مورد ابتلا به سرطان روده کوچک گزارش شده است. آدنوکارسینوم ها، سارکوم ها، تومورهای نوروآندوکرین و لنفوم ها شایع ترین انواع بدخیمی روده کوچک می باشند. بیماری های ژنتیکی، سلیاک و بیماری کرون از جمله مهم ترین علل ابتلا به آن می باشند. مهم ترین علائم آن عبارتند از:
پیشنهاد ویژه : مطالعه مقاله بررسی علل وجود خون در مدفوع
سرطان روده بدخیم
اگرچه که بسیاری از انواع پولیپ های روده خوش خیم می باشند و با غربالگری های منظم و در صورت لزوم، خروج آن ها از بدن هرگز مشکلی برای سلامتی فرد ایجاد نمی کنند، اما برخی پولیپ های نیز دارای ویژگی های بدخیم می باشند. پولیپ های بدخیم یا تومورهای سرطانی روده باید به سرعت توسط کولونوسکوپ و یا به روش جراحی از بدن خارج گردند. مهم ترین ویژگی های پولیپ های بدخیم و سرطانی روده عبارتند از:
- حدود نامنظم
- اندازه بزرگ
- پولیپ های زخمی
- پولیپ های بدشکل و دفورمه
- پولیپ های بدون پایه
- پولیپ های ویلوس
درمان سرطان روده
براساس مرحله تومور، سن بیمار، وضعیت عمومی سلامتی فرد مبتلا، اندازه توده، میزان تهاجم تومور به سایر قسمت های بدن، و نوع تومور در افراد مختلف، متفاوت می باشد. از یک الی چند مورد از روش های زیر ممکن است در افراد مختلف برای درمان استفاده گردد:
- جراحی: در این روش ممکن است قستی از روده یا تمام آن به طور کامل از بدن خارج گردد.
- شیمی درمانی: از داروهای شیمی درمانی برای نابودی سلول های سرطانی و کوچک شدن تومور بدخیم استفاده می گردد.
- رادیوتراپی: گاهی همراه با شیمی درمانی برای کوچک کردن اندازه تومور و بهبود علائم بیمار استفاده می گردد.
- تارگت تراپی: در انواع متاستاتیک سرطان که به سایر ارگان های بدن نیز تهاجم کرده اند، مورد استفاده قرار می گیرد.
طول عمر بیماران
به عوامل متعددی مانند محل توده، نوع توده، مرحله بیماری، میزان گسترش تومور به اطراف و …. بستگی دارد. اما به طور کلی طول عمر این بیماران در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، کاهش می یابد:
- تومورهای سمت راست روده (دیرتر شناسایی می گردند)
- تومورمارکر CEA (آنتی ژن کارسینو امبریونیک) بالا حین تشخیص بیماری
- تهاجم وریدی
- چسبندگی به سایر اعضای بدن
- سوراخ کردن روده
- درگیری غدد لنفاوی منطقه ای
علائم بالا با پیش آگهی ضعیف و طول عمر کمتر در سرطان ها همراه می باشند.
