سرطان خون یا لوسمی، سرطان مربوط به بافت‌های خون ساز بدن از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی است. این نوع سرطان انواع گوناگونی هم دارد و سرطان خون در کودکان هم از سرطان‌های شایع به حساب می‌آید. سرطان معمولاً گلبول های سفید خون را درگیر می کند. باید بدانید که گلبول های سفید خون مبارزان قدرتمند علیه عفونت هستند که به طور طبیعی در بدن رشد می کنند. همچنین این گلبول‌ها برای مبارزه تقسیم می شوند چراکه بدن به وجود آنها نیاز دارد. اما متاسفانه با ایجاد سرطان، مغز استخوان، گلبول های سفید خون غیرطبیعی تولید می کند که عملکرد صحیحی ندارند. ما در این مطلب به علائم سرطان خون ، تشخیص سرطان خون ، انواع ، درمان و … اشاره خواهیم کرد. همراه ما باشید و به خواندن این مطلب ادامه دهید. برای داشتن مشاوره آنلاین هم از اپلیکیشن ازپزشک کمک بگیرید.
سرطان خون چیست؟
اختلال در روند تولید سلول‌های خونی منجر به سرطان می‌شود. در این شرایط، سلول‌ها نمی‌توانند کار طبیعی خود را انجام دهند و ممکن است تعدادشان بسیار زیاد و خارج از کنترل شود. بنابراین خون نمی‌تواند کار مربوط به خود را درست انجام دهد. مثلا نمی‌تواند علیه عفونت ها بجنگد یا خونریزی ناشی از یک زخم را مهار کند. سرطان‌های خون به‌طور کلی به سه گونه لوسمی، لنفوم و میلوم تقسیم می‌شود. در هر‌کدام از این دسته‌ها تعدادی از انواع سرطان قرار دارند که در هر یک سلول خاصی از خون درگیر می‌شود. هر سرطان علائم، درمان، پیش‌آگاهی و نتیجه خاص خود را دارد. سرطان‌های خون ممکن است به لحاظ زمانی حاد یا مزمن باشند. در نوع حاد گویی بدن مورد حمله ناگهانی واقع می‌شود، سرطان رشد تندی دارد و سریع گسترش می‌یابد. در نوع مزمن هم سرطان روند رشدی آهسته‌ای دارد و به اصطلاح نوع “تنبل” سرطان است و در بلند‌مدت گسترش می‌یابد.
انواع سرطان خون
با توجه به نوع گلبول‌های سفید خون که تخت تاثیر قرار می‌گیرند، انواع سرطان خون وجود دارد که با توجه به سرعت پیشرفت بیماری طبقه‌بندی شده که شامل موارد زیر هستند:
- لنفوسیتی حاد
- میلوئیدی حاد
- لنفوسیتی مزمن
- میلوئیدی مزمن
- سلول مویی
- سندروم های میلودیسپلاستیک
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
علائم سرطان خون
علائم سرطان با توجه به نوع آنها متفاوت است. برخی از علائم چون تعریق شبانه، تب، خستگی و احساس درد مانند علائم آنفولانزا هستند. برخلاف علائم آنفولانزا که به طور کلی با بهبود شما فروکش می کند، علائم به طور کلی بیش از دو هفته طول کشیده و ممکن است شامل کاهش وزن ناگهانی، درد استخوان و مفصل و خونریزی یا کبودی آسان باشد. از دیگر نشانه‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب، لرز
- خستگی
- ضعف
- از دست دادن اشتها
- عرق شبانه
- ناراحتی شکمی
- سردرد
- تنگی نفس
- عفونت های مکرر
- لکه های قرمز کوچک زیر پوست که پتشیا نامیده می‌شوند.
تشخیص سرطان خون
برای تشخیص به چندین آزمایش نیاز است تا تشخیص دقیق صورت بگیرد. حتی در حین درمان هم ممکن است آزمایش‌های منظمی برای روند درمان انجام می‌شود. یکی از آزمایش‌ها، آزمایش خون و بیوپسی (بافت‌برداری) هستند. آزمایش‌هایی که برای تشخیص انجام می‌گیرند به علائم و نوع سرطان هم بستگی دارند. بدن هر فردی با دیگری متفاوت است و از این رو علائم سرطان خون هم در افراد تفاوت دارد. با اینحال آزمایش خون یکی از آزمایش‌هایی است که برای تشخیص استفاده می‌شود. در آزمایش شمارش کامل خون (CBC) یا هموگرام تعداد هر نوع از سلول‌های خونی بیمار، گلبول‌های قرمز و سفید و پلاکت‌ها اندازه‌گیری می‌شود. در این نوع آزمایش، نمونه خون در آزمایشگاه زیر دستگاه مخصوصی برده می‌شود و تعداد سلول‌های خونی شمارش می‌شود. از دیگر آزمایش‌ها برای تشخیص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غربالگری عفونت/ آزمون ویروس‌شناسی
- آزمون عملکرد کبد
- آزمایش گستره خون محیطی
- بررسی تغییرات الکترولیت‌ها و اوره خون
- برخی آزمایش‌های سایتومتری و سیتوژنتیک نیز می‌تواند از طریق نمونه‌های خون انجام گیرد و به تشخیص کمک کند.
- بیوپسی مغز استخوان
- بیوپسی گره لنفاوی
- انواع تصویربرداری‌ها
- سی‌تی اسکن
- ام.آر.آی
- پِت اسکن
- تصویربرداری پرتوی ایکس
- سونوگرافی
درمان سرطان خون
در این بخش به درمان می‌پردازیم. درمان با توجه به شدت بیماری متفاوت است با اینحال ما هر نوع درمان که ازپزشک توصیه می‌کند عنوان می‌کنیم:
- درمان‌های با شدت بالا که این نوع درمان شامل استفاده از داروهای قوی برای کُشتن سلول‌های سرطانی یا ممانعت از رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. عمده انواع درمان‌های با شدت بالا برای سرطان عبارتند از شیمی‌درمانی با دوز بالا یا دوز معمول، پیوند سلول‌های بنیادی، برخی از انواع درمان‌های بیولوژیکی، ایمنی‌درمانی یا ایمونوتراپی، پادتن‌های مونوکلونال، پرتو درمانی یا رادیوتراپی و عمل جراحی.
- درمان‌های بدون شدت مانند شیمی‌درمانی با دوز کم معمولا درمان‌های ملایم‌تری هستند و عوارض جانبی کمتری نیز برای بیمار دارند. در بیشتر موارد، این روش‌های درمانی، سرطان را درمان نمی‌کنند، اما می‌توانند به فروکش کردن یا تخفیف علایم بیماری برای مدت طولانی یاری رسانند. انواع درمان با شدت کم عبارتند شیمی درمانی با دوز پایین و برخی از انواع درمان‌های بیولوژیکی.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان چیست و چگونه خود را نشان می دهد؟
- درمان شفابخش که اگر پزشک معالج این روش را تحویز کند یعنی بیمار نمی‌تواند از پس درمان‌های قوی‌تر بربیاید. به همین دلیل ممکن است درمان‌های ملایم‌تری به او توصیه کند که ضمن ارتقای کیفیت زندگی بیمار، عوارضی جانبی کمتری نیز دارند.
- درمان غیر شفابخش که در این نوع درمان، از سلول‌های سرطانی کاسته می‌شود و به فروکش کردن بیماری کمک می‌کند.
- درمان غیرشفابخش می‌تواند قوی یا ملایم باشد.
- درمان تسکینی که در این روش، علائم را تحت کنترل قرار می‌گیرد. هدف از درمان تسکینی، ارتقای کیفیت زندگی و همین‌طور سلامت عاطفی و جسمی بیمار است. بر خلاف تصور، روش‌های درمان تسکینی فقط برای دوران پایانی زندگانی بیماران مبتلا به سرطان به کار نمی‌رود، بلکه ممکن است بیمار در هنگام تشخیص و پس از شروع درمان از آن بهره‌مند شود.
