برای جلوگیری از بارداری از داروهای ضد بارداری خوراکی (قرص ضد بارداری) استفاده می شود. استروژن و پروژسترون دو هورمون جنسی زنانه هستند. ترکیبی از استروژن و پروژسترون با جلوگیری از تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان ها) عمل می کنند، پوشش داخلی رحم را برای جلوگیری از بارداری تغییر می دهند و مخاط دهانه رحم را برای جلوگیری از ورود اسپرم (سلول های تولید مثل مردان) تغییر می دهند. داروهای ضد بارداری خوراکی یک روش بسیار مؤثر برای کنترل بارداری هستند، اما از گسترش HIV (ایدز) و سایر بیماری‌های مقاربتی جلوگیری نمی‌کنند. برخی از مارک های قرص ضد بارداری نیز برای درمان آکنه در بیماران خاص استفاده می شود. داروهای ضد بارداری خوراکی با کاهش مقدار برخی از مواد طبیعی که می توانند باعث آکنه شوند، آکنه را درمان می کنند.
برخی از داروهای ضد بارداری خوراکی نیز برای تسکین علائم اختلال سندروم پیش از قاعدگی (علائم جسمی و احساسی که هر ماه قبل از دوره قاعدگی رخ می دهد) در زنانی که استفاده از یک قرص ضد بارداری را برای جلوگیری از بارداری انتخاب کرده اند، استفاده می شود.
انواع قرص ضد بارداری
-
ضد بارداری خوراکی ترکیبی (COC)
در این گروه قرص ضد بارداری، جزء معمولی استروژن با نسل متفاوتی از اجزای پروژسترون ترکیب می شود. این ترکیب با در نظر گرفتن اثرات مطلوب و خطر عوارض جانبی تجویز می شود. از جمله داروهای این دسته، قرص ضد بارداری ال دی و اچ دی می باشند.
این قرص‌ها هر روز به مدت ۲۱روز از سیکل ماهیانه، هورمون صناعی استروژن و پروژسترون تولید می کنند. قرص های ترکیبی انواعی مختلفی دارند:
- قرص‌های تک فازی : قرص‌های ترکیبی تک فازی به مقدار مساوی استروژن و پروژسترون را به مدت یک ماه در اختیار بدن قرار می‌دهند. در هفته آخر سیکل قاعدگی، یعنی هفته بدون هورمون، پریود اتفاق می افتد.
- قرص‌های چند فازی : این قرص‌ها نیز به مدت یک ماه در طول سیکل مصرف می‌شوند و مقادیر مختلفی از هورمون استروژن و پروژسترون را در اختیار بدن قرار می‌دهند و در هفته بدون هورمون، پریود اتفاق می افتد.
قرص ضد بارداری بعد از رابطه
-
قرص فقط پروژسترون (POP)
قرص‌هایی که فقط حاوی پروژسترون هستند به روش‌های مختلفی مانع بارداری می‌شوند. بخش عمده فعالیت این قرص‌ها شامل افزایش ضخامت موکوس گردن رحم است، که اجازه ورود اسپرم به رحم را نمی‌دهند. همچنین باعث نازک شدن لایه داخلی رحم می‌شوند. لایه داخلی رحم (اندومتر) مکان لانه گزینی تخمک بارور شده است. بنابراین هر چقدر لایه داخلی نازکتر شود، احتمال کاشت تخمک بارور شده نیز کمتر است. این قرص‌ها ممکن است مانع تخمک گذاری نیز شوند. برخی از ترکیبات پروژسترون دارای خواص ضد آندروژنی قوی هستند و بنابراین در درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک، هیرسوتیسم و آکنه به کار می روند..
-
قرص ضد بارداری اورژانسی
به دنبال رابطه جنسی محافظت نشده، فراموش کردن داروی ضد بارداری، تجاوز جنسی یا شکست روش پیشگیری از بارداری، قرص ضد بارداری اورژانسی که به آن قرص صبح روز بعد نیز گفته می شود، می تواند به جلوگیری از بارداری کمک کند. این قرص ها، بارداری قطعی را پایان نمی دهند اما عمدتاً با تأخیر یا جلوگیری از تخمک گذاری جلوی لقاح را می گیرند. هر بسته قرص اورژانسی شامل یک قرص ۱.۵ میلی گرم یا دو قرص ۰.۷۵میلی گرمی است. هرچه سریع‌تر از این قرص بعد از رابطه جنسی خود استفاده کنید، نتیجه بهتری می‌گیرید. به دلیل بالا بودن میزان هورمون‌ها در این قرص، پزشکان تنها استفاده از آن را در طول یک سال ۲ تا ۳ بار مجاز دانسته‌اند. مصرف این قرص‌ها باعث تغییر زمان پریودی در فرد می‌‌شود به همین دلیل ممکن است سیکل ماهانه کمی تغییر پیدا کند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
عوارض قرص ضد بارداری
اکثر عوارض جانبی انواع قرص ضد بارداری خفیف هستند و با ادامه مصرف یا تغییر فرمولاسیون قرص ناپدید می شوند. شایع ترین عارضه جانبی قرص های ضد بارداری خوراکی ترکیبی، خونریزی ناگهانی است. برخی از خانم ها همچنین از حالت تهوع، سردرد، گرفتگی شکم، حساس شدن سینه ها و افزایش ترشحات واژن یا کاهش میل جنسی شکایت دارند. با مصرف دارو در شب قبل از خواب می توان از حالت تهوع جلوگیری کرد. اکثر عوارض دیگر با گذشت زمان برطرف می شوند.
زنانی که بیماری قلبی عروقی دارند یا سیگار می کشند، نباید از قرص ضد بارداری استفاده کنند. داروهای پروژسترونی می توانند در شش ماه اول استفاده، متابولیسم گلوکز را در زنان بالغ سالم مختل کنند، بنابراین زنان مبتلا به دیابت ممکن است نیاز به افزایش دوز انسولین برای تنظیم سطح گلوکز خون داشته باشند.
عوارض قرص ضد بارداری
در اینجا لیستی از عوارض جانبی قرص های ضد بارداری آورده شده است:
- حالت تهوع
- استفراغ
- کرامپ معده یا نفخ
- اسهال
- یبوست
- التهاب لثه (تورم بافت لثه)
- افزایش یا کاهش اشتها
- افزایش یا کاهش وزن
- لکه های پوستی قهوه ای یا سیاه
- آکنه
- رشد مو در جاهای غیر معمول
- خونریزی یا لکه بینی بین دوره های قاعدگی
- تغییرات در جریان قاعدگی
- پریودهای دردناک یا قطع پریود
- حساسیت، بزرگ شدن یا ترشح سینه
- تورم، قرمزی، تحریک، سوزش یا خارش واژن
- ترشحات سفید واژن
- توجه: برخی از عوارض جانبی می تواند جدی باشد. علائم زیر غیر معمول هستند. اگر هر یک از آنها را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- سردرد شدید
- استفراغ شدید
- مشکلات گفتاری
- سرگیجه یا غش
- ضعف یا بی حسی دست یا پا
- درد کوبنده قفسه سینه یا سنگینی قفسه سینه
- سرفه خونی
- تنگی نفس
- درد پا
- از دست دادن کامل یا جزئی بینایی
- دوبینی
- چشم های برآمده
- درد شدید معده
- زرد شدن پوست یا چشم
- از دست دادن اشتها
- خستگی مفرط، ضعف یا کمبود انرژی
- تب
- ادرار تیره رنگ
- مدفوع رنگ روشن
- تورم دست‌ها، پاها، مچ پا یا ساق پا
- افسردگی، به خصوص اگر مشکل خواب، خستگی، از دست دادن انرژی یا سایر تغییرات خلقی نیز دارید
- خونریزی غیر معمول
- کهیر
- خونریزی قاعدگی که به طور غیرمعمول شدید است یا بیش از ۷ روز متوالی طول می کشد
پیشنهاد مقاله : درمان معده درد و مشاوره آنلاین با متخصص گوارش
قرص های ضد بارداری
فواید انواع قرص ضد بارداری
این داروها در کنار اثرات پیشگیری از بارداری، فواید دیگری نیز دارند از جمله:
- کاهش میزان خونریزی پریود
- مؤثر و قابل اطمینان در جلوگیری از بارداری
- کاهش درد و خونریزی ناشی از اندومتریوز و فیبروئید
- بهبود آکنه
- بهبود علائم سندرم پیش از قاعدگی
- کاهش التهاب لگن
- کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم و تخمدان
- قابل استفاده بودن در دوران شیردهی
- کاهش ابتلا به کم خونی
- کاهش خطر حاملگی خارج رحمی
- پیشگیری از کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان
